Alþýðublaðið - 12.12.1943, Blaðsíða 5

Sunnudagur 12. desember 1943
ALÞYDUBLAÐIP
Á verði við Napoli.
Á mynd þessari séit banda. bur ihermaður á verði, en í sýn Vesúvíus og Napoliborg.
Fimmti herinn iók Napoli h n fyrsta október síðast lioi Höfðu Þjóðverjar gert þar
3 mi'kil spellvirki, en lífið í bor , ^vaö nú hafa tékið sinn fyrri svip.
Þegar Churchill sat fyrir.
REIN þessi er eftir I
brezka málarann Clare
Sheridan og þýdd úr English
Digest. Shedidan hefir gert
málverk af ýmsum sögufræg-
um mönnum, þar á meðal Len
’in, Gandhi og ChurchiII. Hér
lýsir hann því á skemmtileg-
an hátt, er hann vann að mál-
verki sínu af Churchill.
Ginston churchill
var meðal hinna fyrstu
manna, er sátu fyrir hjá mér.
Ég málaði brjóstmynd af hon-
um árið 1920. Eg var þá byrj-
andi á vettvangi listar þeirrar
er ég hafði kosið mér að
rækja. Churchill var þá og
byrjandi í sinni grein.
Mér myndi þykja mikils um
það vert að mála aðra mynd
af honum nú./ Ég gerði mér
engar tálvonir, heldur voru
mér augljósir erfiðleikar þeir,
sem ég þurfti við að glíma. Eg
hafði málað myndir af nokkr-
um sögufrægum mönnum áð-
ur, sem sumir hverjir voru þrá-
lyndari en ég hefði kosið.
Gandhi vildi til dæmis ekki
sitja fyrir, en sal á gólfinu og
þeytti rokk sinn. Eg var því
til þess neyddur að sitja einnig
flötum beinum á gólfinu og
■koma málaragrindinni fyrir á
skemli.
Lenin kvaðst engan tíma
hafa aflögu, en leyfði mér að
koma mér fyrir að vild minni
i'nni í skrifstofu sinni. Hann
hélt svo áfram að lesa eins og
væri hann einn síns liðs. — Ég
átti ekki von á betri viðtökum
hjá Winston. /
Ár leið frá því að ég hafði
lagt drög að því að mega mála
myndina af Churchill, unz mér
bárust boð um að nú mætti ég
hefjast handa. Það fannst mér
jafnvel vonum fyrr. Upplýs-
ingamálaráðherrann hafði milii
göngu um þetta. „Nú er stund-
in komin,“ eitthvað óþekkt
þessu hljóðuðu skilaboð þau,
er hann sendi mér. Eg átti að fá
að vinna að myndinni inni í
svefnherbergi Churchills frá
því klukkan níu til tólf árdegis
eins marga morgna og ég með
þyríti. Churchill vann langt
frarn á nætur og reis því oft
fiðla úr rekkju, og ég varð að
hegða’ mér samkvæmt því.
Sióliðsforihginn, er stóð á
verði við Downing Street tók
á rnóti farangri mínum.
Winston- var í rúminu og í
önnum vlð að lesa fclöðin. Ég
tók þegar að korna mér sem
hsganlegást fyrir.
Birtan var mun minni en vei
fór á, og við rúmstokkinri stóð
bcrð, er skjölum hafði verið
hlað ð á. Máðurinn í rúminu,
með vindil í munninum og
gl-eraugu, brosti til mín og
hvarf því risefst bak við blaðið,.
sem hann var að lesa.
É’g stóð úrræðalaus og starði
á hann á líkingu við það, sem
/i? Ihafííi otar^ð áj iLienin og
vissi ekki, hvað til bragðs skyldi
taka.
Allt í einu mjakaðist dag-
blaðið niður á við. — Ó, afsak-
;ð mælti Churchill. Hann tók
út úr sér vindilinn og beindi
athygli sinni að mér örskamma
stund. Þá þreif hann aftur
vindilinn og skjölin á borðinu,
lét hins vegar blaðið óhreyft.
Ég átti þess því köst áð sjá
í andl't hc-num, en ekki voru
vinnuskilyrðin góð að heldur.
Ekki varð það til þess að
gera mér lífið léttara, að mér
duldist ekki, að mér mw
takast að mála ágæta mynd af
þessu svipmikla andliti, ef mér
auðnaðist aðeins að virða það
íyrir mér svo sem ég með
þurfti. Churchill er mjög mikil-
úðlegur yf.irlitum og telst því
til þeirra manna, sem málur-
um þykja sérstaklega girnilegir
til fróðieiks. ,
Þess varð skammt að bíða, að
Churchill legði s'kjölin frá sér,
setti upp gleraugun á nýjan leik
og mælti: — Lofið mér að sjá.
Þégar liann hafði horft á handa-
verk mitt um stund og látið í
Ijós það álil, að mér miðaði vel
áfram, bætti hann við: — Þér
virðist ekki vera byrjaðir að
mála munninn.
Mér kom þetta ekki á óvart.
Ég hafði ekki átt þess kost að
mála munninn, þrátt fyrir það
að viðdvöl mín var þó nokkur
orðin. En ég ól þá von í brjósti,
r.ð kann myndi áður en langt
. . liði geí'a mér færi á því að
hcrfa á sig um stund, án þess
aö hann hefði vindil milli var-
anna. Ég beið þeirrar stundar,
en tímar liðu og dagar urðu að
vikum og ég hafði enn ekki átt
þess kosí aö skapa mér glögga
rnynd af munnsvip hans.
En svo gafst mér einu sinni
íæri á því að vera viðstaddur,
er hann snæddi morgunverð. Þá
hafði hann hvorki gleraugu né
vindil í munninum. Þessi morg-
unstund varð mér meira virði en
allur sá tími er ég hafði eytt
í návist hans til þessa. Chur-
chill lék á als oddi og strauk
brosandi persneska kettinum
sínurn með augljósri velþókn-
un.
Á ljósmyndum þeim, sem tekn
ar hafa verið af Churchill, hall-
ast hann venjulega fram, en þeg
ar hann lá uppi í rúmi morgun-
stundir þær, er ég var samvist-
um við hann, horfði hann upp
fvrir sig sem gefur að ski'lja,
þar sem höfuð hans hvíidi á
svæflinum. Ég gat ekki varizt
því að hlæja dátt að hinum
smellnu athugasemdum, er hann
beindi til mín við iðju mína.
— Gleymið Mussolini! Mirinizt
þess, að þér eruð að mála mynd
fyrir neðri málstofu brezka
þingsins.
Þeir Churchill og Mussolini
eiga það sameiginlegt, að báðir
eru þeir hálsdigrir og kjálka-
miklir.
Þegar ég hafði lokið því að
mála 'höfuð Churchills, kvaðst
ég mundi taka til við að mála
brjóst hans og leggja að því
búnu síðustu hönd á verkið.
Churchill var mjög hugsi þann
morgun og sem haldinn kvíða.
Hann vildi hafa hljótt um sig.
Hann æfði sig á að flytja ræðu,
en flutti hana í hálfum hljóðum.
Ég greindi aðeins nokkur orð
hennar.
Ég þurfti að mæta í neðri
málstofunni klukkan ellefu
þennan moi'gun, svo að ég varð
að hafa hraðan á.
Hann sagði, að ég mætti hafa
ljósmynd af sér heim til mín og
Ijúka málverkinu eftir henni, ef
ég skilaði henni aftur eftir
helgina. — Mér gezt vel að
Frk. á 6. síðu.
Troðningurinn í strætisvögnunum. — Bifreiðastjóri
skrifar um bifreiðastjóranámskeiðið.
UM TROÐNINGINN í stiætis-
vögnunum skrifar J. K. M.
mér eftirfairandi: „Það er alveg
einstök óhæfa, sem á sér stað hér
í Reykjavík og mjög auðvelt væri
að fá lagfært, ef lögreglan mætti
vera að því að skipta sér af því.
Menn koma í góðum fötum inn í
strætisvagna bæjarins, borga sitt
far og gera þar með ráð fyrir að
farið sé með þá eins og menn, en
ekki sláturfé. Sé vagninn orðinn
fullur af fólki og margt bíður úti,
kallar ökumaðurinn aftur, aftar,
svo ryðst fólk með hrindingum og
bægslagangi aftur eftir vagninum,
sparkar leirugmn fótunum í þá/
sem sitja og séð hefi ég þrjá menn
verða að setjast ofan á konur í
aftasta bekknum, þar sem ruðst
var á þá framan frá. „Ökumenn-
irnir hafa engan rétt til þess að
hrúga svona mörgu fólki í vagn-
ana enda er það argvítugasti dóna-
skapur. Þótt fólki mislíki að vera
skilið eftir verður meiri óánægja
hjá þeim sem troðið er ofaná í sæt-
unum og þeim, sem lirint er ofan
á þá sem sitja.“
„JÓNAS St. LÚÐVÍKSSON seg-
ir: „Námskeiði til undirbúnings
þátttöku í hinu meira prófi fyrir
bifreiðastjóra, er nú um það bil að
verða lokið hér í Reykjavík. Það
mun raunverulega ekki hafa haf-
ist fyr en um 10. nóv. s. 1. enda
þótt auglýst hafi verið að það
ætti að hefjast þ. 20. okt., að mig
minnir. Allur sá tími, sem hér er
á milli mun hafa verið notaður til
prófaksturs, þeirra manna, sem
þátt tóku í námskeiðinu. Prófakst-
ur má að vísu telja mjög æskileg-
an, enda þótt gjarnan mætti fara
minni tími í þann lið námsskeiðs-
ins.“
„EN ÞAÐ ER við prófakstur-
inn að athuga frá mínu sjónarmiði,
að t. d. menn sem koma utan af
landi, og hafa ekið bifreiðum í
lítilli umferð, er eftir því sem mér
skilst, ætlað að skila sama árangri
og mönnum, sem allan sinn bif-
reiðastjóratíma hafa ekið í allri
þeirri umferð og þröng, sem hér í
Reykjavík er. Mér finnst að þetta
megi ekki vera þannig, og að það
verði a. m. k. að gefa utanbæjar-
mönnum kost á að kynnast betur
akstrinum hér, áður en undir próf-
aksturinn er gengið.“
„ANNARS HEFI ég orðið var all
verulegrar óánægju með þetta
námskeið, og tel ég það að vonum,
ef að framkvæmd þess er svipuð
því sem hún \var þegar ég sótti
meiraprófs námskeiðið. Var hún
þá með þeim endemum, að í gegn
um þau kynni, sem ég hefi haft af
skólahaldi, ■ get ég vart trúað að
hægt, sé að finna neinn skóla eða
námskeið því líkt. Eg minnist þess
ekki að hafa nokkurs staðar séð
brugðið eins hrapalega út frá sett-
uni ákvæðum og fyrirmælum
eins og einmitt þar, og gæti ég
skýrt það öllu nánar, ef tilefni og
tækifæri gæfist til.
„NÚ SKAL ég að vísu ekki taka
ébyrgð á sögusögnum sem ganga
um þetta námskeið, en nú þykir
mér rétt að láta sjá dagsins ljós
nokkuð af því, sem mér hefir bor-
ist til eyrna. Ég lxef t .d. hlerað
það að mjög mikið hafi verið gef-
ið af fríum á námskeiði þessu, og
hafi m. a. einn kennaranna leg-
ið veikur um fleiri daga, án þess
nokkur hafi verið fenginn til
kennslu í staðinn, og tel ég það al-
veg óverjandi, alveg sérstaklega
♦með tilliti til þess hve hinxi raun-
verulegi námskeiðstími er stutt-
ur. Þá hefi ég heyxt að kennar-
inn í einu mikilvægasta faginu
hafi auk þess að gefa nokkuð af
fríum, verið úr bænum í nokkra
daga án þess nokkur væri í staðinn
fyrir hann, og að tveir eða þrír
læknar sem hjálpa áttu við kennsl
una, hafi aldrei sést þar. Svona
sleifarlag tel ég að geti ekki geng-
ið, og að bráða bót verði að ráða
á þessu, og það áður en næsta
meiraprófs námskeið kemur sam-
an.“
„NÚ ER ÉG EKKI með þessum
linum mínum að gera lítið úr
slíkum námskeiðum, heldur tel ég
það nauðsynlegt að bifreiðastjórar
þeir sem fólksflutninga annast í
landinu, hafi sem allra viðtækasta
þekkingu á því, sem lög mæla
fyrir um að þeir eigi að kunna.“
„EN SÉ NÚ SVO að kennslan sé
í rauninni ekki xneiri og betri en
hér að framan segir, og að nem-
endurnir nái sínu prófi með þeirri
kenslu, því gera má ráð fyrir að
ekki sé krafist af þeim til prófs
meira en þeir hafa numið, þá tel
ég ákaflega vandséð hvað þ£ í
rauninni má komast af með litla
kunnáttu til þessa prófs. Og sök-
um þess að ég tel að allan þann
fjölda fólks, sem með bifreiðum
þarf að ferðast varði þetta mál,
hefi ég skrifað þessar línur, svo
og til þess að forráðamenn þess-
ara námskeiða megi gera þær úr-
bætur sem nauðsynlegar kynnu að
þykja, svo að þetta megi fara vel
úr hendi.“
Hannes á horninu.
Unglingar óskast
til aS bera blaðið til kaupenda í eftirgreind hverfi:
Norðurmýri — Hverfisgötu — Laugaveg — neðri.
Talið við afgreiðsluna.
Alþýðublaðið, sími
Áskriffarsími Alþýðublaðsins er 4900.