Alþýðublaðið - 16.02.1944, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 16. febrúar 1944.
ALÞTÐUBLAÐ90
pBœrhm í dag. |
Nseturlæknir er í nótt í Lækna-
varðstofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Iðunnarapó-
teki.
Næturakstur annast bifreiða-
stöðin ,,Bifröst“, sími 1508.
ÚTVARPIÐ:
12.10—13.00 Hádegisútvarp.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
19.50 Auglýsingar.
20.00 Kvöldvaka: a) Lúðvík Krist
jánsson ritstjóri: „Bréflega
félagið. Erindi. b) 21.00
Kvæði kvöldvökunnar. c)
21.10 Jón Sigurðsson frá
ICaldaðarnési les kafla úr
Heljarslóðarorrustu. d) 21,-
35. Kvæðalög (Ktártan Ól-
afsson).
21.50 Fréttir.
Leiðrétímg'.
í grein.Árna G. Eylands, Aust-
urleiðir s.l. sunnudag varð þessi
villa: „Mér virðist því að það séu
hálfgeró brengdarök“, en á að
vera ,,Þrengslarök“. — í greininni
í gær urðu einnig tvær villur: Þar
stendur: ..hvort leggja skal saman
hinn sjálfsagða veg úr Ölfusi til
Selvogs og hinn óumflýjanlega
nauðsynlega veg frá Hafnarfirði
til auðlindanna í Krísuvík., en átti
að vera ,hvort tengja skuli saman'
o. s. frv. Og enn fremur stóð: „—
má véra að bezt sé sumum aðilum
til hugarhsbgðar, að láta það vera
alveg óafgert í bili, hvort vegur-
inn verður lagður til Krísuvíkur
og Selvogs.“ En á að vera: „hvort
vegurinn verður lagður nema til
Krísuvíkur og Selvogs."
Samtíðin,
febrúarheftið er komið út, og
flytur mjög margvíslegt efni, m.
a.: Vaxtarækt og heilsufar eftir
ritstjórann. Viðliorf dagsins frá
sjónarmiði blaðamannsins éftir
Karl Isfeld. Um framtíð Evrópu
eftir Elanor Kittredge. Helgi magri
(kvæði) eftir Ingólf Davíðsson
mag. Skrælingar (athyglisverð rit-
gerð) eftir Hreiðar Geirdal. Þá er
snjöll smásaga. Grein um hlaupa-
garpinn Gunder Hágg. Bókafregn-
ir. Æfisögur merlrra samtíðar-
manna með myndum o. fl. Heftið
er mjög vandað að öllum frágangi.
Tekið á móti flutningi í eft-
irfarandi skip í dag:
{„SVERRm“
til Vestmannaeyja.
til Seyðisfjarðar, Norðfjarðar,
Eskifjarðar og Reyðarfjarðar.
til Fáskrúðsfjarðar, Stöðvar-
fjarðar, Breiðdalsvík, Djúpa-
vogs og Hornafjarðar.
Vegna takmarkaðs skipsrúms
eru menn beðnir að senda ekki
neinar stórsendingar í ofan-
greind skip til Austfjarða-
hafna, nema hafa áður fengið
loforð um móttöku í vöru-
geymsluhúsi voru.
Þingstúka Reykjavíkur, fundur
í kvöld kl. 8V2 í Góðtemplara-
húsinu.
Stigveiting.
Kosning fulltrúa í húsráð.
Erindi, E. B.: Frances Willard
forseti Hvíta Bandsins.
Slysðvarnadeildin
Ingolfur.
Frh. af 2. síðu
ur um málið, en. síðan sam-
þykkt eftirfarandi tillaga:
„Fundurinn samþykkir að
fela stjórn deildarinnar og gang
ast fyrir stofnun björgunar-
sveitar, er hafi nægilegan út-
búnað. Framkvæmdir um málið
séu í höndum stjórnar slysavd.
„Ingólfur“, er vinni í samráði
við stiórn Slysavarnafélags Is-
lands.“
í þessu sambandi var og rætt
um nauðsyn þess að hafa björg-
unarbát hér í hænum og voru
tvær efirfarandi tillögur sam-
þykktar um það mál:
„Fundurinn skorar á bæjar-
stjórn Reykjavíkur að leggja
fram úr bæjar- og hafnarSjóði
þriðjung kostnaðai'verðs og eigi
undir 20 þús. kr. til björgunar-
háts og tilheyrandi, sem hafður
sé í Reykjavík, gegn því að %
hlutar komi annars staðar frá“
„Fundurinn samþykkir að
fara þess á leit við stjórn Slysa-
varnafélags íslands að hún sæki
sem fyrst um lóð undir skýli fyr
ir væntanlegan björgunarbát
Slysavarnafélagsins og annan
ibjörgunarútbúnað, á þeim stað
sem heppilegastur kann að
þykja við höfnina í Reykjavík.1
Vakið var máls á því að nauð-
syn bæri til að aflétta því banni
sem nú hvíldi á því að birtr
veðurfregnir til skipa og minnst
á síðasta ofviðrið í því sam-
bandi. Var að lokum borin fram
eftirfarandi tillaga um það mál
sem var samþykkt:
„Fundurinn skorar á alþingi
og ríkisstjórn að beita sér af al-
efli fyrir því, við stjórn setu-
liðsins', að fá því framgengt að
útvarpa megi á dulmáli, veður-
fréttum til ísl. skipa og ver-
stöðva. Bendir fundurinn á að
líf og afboma sjómannastéttar-
innar er stefnt í mikinn voða,
með því að viðhalda því banni
á birtingu veðurfrétta í útvarpi
■til fiskiskipa, sem verið hefir í
gildi undanfarið.“
Nýjum félögum f jölgaði mjög
mikið á árinu 1943 í slysavarna-
deildinni „Ingólfi,“ enda lét
stjórn deildarinnar gera sér-
staka gangskör að því að afla
nýrra meðííma. í sjóði deildar-
nnar eru rúmlega 30 þúsund
kpdnur og var samþyþkt að
senda Slysavarnafélagi íslanrds
um 24 þúsund krónur af því fé
til ráðstafanna fyrir Slysavarna
rnálin.
Fundarstjóri var Árni
Árnason kaupmaður og fundar-
ritari Jón Oddgeir Jónsson.
Mikil áhugi og eining ríkti á
fundinum.
Afnælishálíð
Armaniis.
Frh. af 2. síðu.
Pjetursson, forstjóri, Kristinn
Pjetursson, blikksmiður og Ás-
geir G. Gunnlaugsson, kaupm.
Gamlir Ármenningar og vel-
unnarar félagsins gáfu félaginu
15.000 kr. í húsbyggingarsjóð,
ásamt bók, Gullskinnu Ár-
manns, og er ætlunin að safna
í bókina með nafnaskriftum
Utanfararfélagar Ármanns
gáfu 5000 kr. í utanfarasjóð.
Bjarni og Kristinn Péturssynir,
synir Péturs Jónssonar, sem
var einn aðalstofnandi félags-
ins, gáfu 2000 kr. til kaupa
á verðlaunagrip, til að keppa
um í íslenzkri glímu inn-
an félagsins. Ben. G. Waage
afhenti 1000 króna gjöf til að
stofna með íþróttabúningasjóð
Ármanns. Ágúst Jóhannesson,
fyrv. form. Ármanns gaf 1000
kr., er verja skal til að efla
grísk-rómverska glímu innan
félagsins. Frjálsíþróttamenn
gáfu 1000 kr. í húsbygginga-
Nýbygglng fiskiskipa.
Frh. af 2. síðu.
manns skattanefndar um það,
hver hafi verið aðalatvinna
umsækjanda síðustu tvö ár.
Enn fremur skal fylgja skýrsla
um stærð skipsins, íyrirhugaða
vélategund og stærð og uþplýs-
ingar um umsamið eða áætlað
kostnaðarverð.
Atvinnumálaráðherra veitir
styrk eða vaxtalaust lán að
fengnum tillögum Fiskifélags
Islands.
4. gr. Þegar styrkur eða
vaxtalaust lán er veitt, skulu að
öðru jöfnu sitja fyrir útgerð-
armenn, sjómenn, félög sjó-
manna og útgerðarmanna, er
stundað hafa utgerð eða fiski-
veiðar sem aðalstarf, en 1 frem
ur bæjar- eða sveite.rfélög,
sem iáta smíða skip til arvinnu-
auknihgar í bænum eða hrepps-
félaginu. Yið ákvörðun um
styrxvcitingu eða lánveitingu
skal taka tiilit til eínahags um-
•sækjancía.
5. gr. Upphæð styrks má ekki
vera hærri en 75 000 kr. á skip,
og má styrkurinn ekki nema
meiru en 25% af byggingar-
kostnaði skipsins.
Lán verða aðeins veitt gegn
2. eða 3. veðrétti. Mega þau að
viðbættum lánum með betri
veðrétti ekki nema meiru en
85 % af byggingarkostnaði skips
þó aldrei hærri en 100 þús. kr.
Lánið sé vaxtalaust til 10—15
ára og greiðist með jöfnum af-
borgunum.
6. gr. Sala á bát, sem styrk
hefur hlotið eða vaxtalaust lán
samkvæmt lögum þessum er ó-
heimil nema atvinnumálaráðu-
neytið hafi ritað samþykki sitt
á afsalið og jafnframt ákveðið,
hvort styrkurinn eða lánið eða
hluti þar af skuli endurgreið-
ast.
Sé verðmæti báta, þegar sala
fer fram, jafnmikið eða meira
en kostnaðarverðið, skal end-
urgreiða styrkinn að fullu. Að
öðrum kosti skal endurgreiða
mismuninn á verðmæti bátsins,
miðað við verð þegar selt er,
og þeirrar fjárhæðar, sem upp-
haflega var fyrir bátinn goldin
af eiganda sjálfum. Sé verð-
mætið minna en upphaflega
var fyrir bátipn goldið af eig-
anda að frádreginni styrkupp-
hæð, skal eigi krefjast endur-
greiðslu á styrknum.
Leita skal ráðherra tillagna
Fiskifélags íslands um þessa
framkvæmd.
Nú óskar eigandi skips, er
styrk eða lán hefur hlotið sam-
kvæmt lögum þessum, að selja
það, og skal þá hlutaðeigandi
sveitarfélag hafa forkaupsrétt
að skipinu að öðru jöfnu.
Kvöð þessari skal þinglýsa.
7. gr. Nú er skipi, sem styrk-
ur eða lán hefur verið veitt til
samkvæmt lögum þessum, eigi
haldið út til fiskveiða, eða skip-
ið hefur verið tekið til annarra
afnota meira en 6 mánuði, og
getur þá atvinnumálaráðherra
krafizt endurgreiðslu að fullu
á styrk eða láni að fengnum
tillögum Fiskifélags íslands og
sjóð og skíðamenn 500 kr. í
s&ma sjóð. Olíuverzlun íslands
gaf Ármanni til fullrar eignar
kappróðrarhorn íslands, sem
var farandgripur, og Ármann
hafði unnið 10 sinnum í röð.
Var einnig skýrt frá því að
Olíuverzlunin myndi gefa ann-
an grip til keppni um í kapp-
róðri, þegar tök væri á að efna
til slíkrar keppni hér. Noregs-
kvenfarar Ármanns gáfu út-
skorinn pappíshníf, Ben. G.
Waage gaf „Alþingishátíðina“,
Víkingur gaf veggskjöld, en
blóm og vasar bárust frá ÍR,
KR, Ægi, Skíðafél. Rvíkur og
ÍLl H. Muller. ÍR gaf einnig
fjárhæð í húsbyggingarsjóð.
Loks barst félaginu að gjöf ljóð
frá Rannveigu Þorsteinsdóttur,
sem heitir „Ármenningur“ með
nýju lagi eftir Árna Björnsson,
tónskáld.
T
Minn hjartkæri eiginmaður,
Ásgrímur Sigfússou, framkvæmdastjóri,
andaðist í fyrrinótt að heimili okkar, Kirkjuvegi 7, Hafnarfirði.
Ágústa Þórðardóttir.
Þakka auðsýnda samúð við fráfall og minningarathöfn
mannsins míns . |
Quóna llr. Sigurðssonar^
sem fórst með b.v. Max Pemberton.
F. h. ættingja og vina
Jensína Jóhannesdóttir.
sveitarstjórnar, þar sem skipið
er skrásettt.
8. gr. Styrkur eða lán sam-
kvæmt lögum þessum greiðist
ekki fyrr en fiskibáturinn er
fullbúinn og hefir verið skoð-
aður af skipaskoðunarmönnum
eða umboðsmönnum atvinnu-
málaráðuneytisins.
9. gr. Þegar atvinnumálaráð-
herra hefir lofað láni, skal' af-
henda Fiskveiðasjóði íslands
lánsf járhæðina, og sér hann um
útgáfu skuldabréfa fyrir lán-
inu og tekur við greiðslu af-
borgana.
Qerir Fiskveiðasjóður íslands
atvinnumálaráðherra . árlega
skil fyrir innheimtum afborg-
unum, og^ skal fé þetta greitt
til banka í sjóðinn.
Störf þessi annast Fiskveiða-
sjóður án sérstakrar þóknunar.
10. gr. Þeir, sem njóta styrks
eða lána samkvæmt íögum þess
um, skulu skyldir að láta reikn-
ingaskrifstofu sjávarútvegsins
í té reikninga yfir rekstur skip-
anna í því forrni, er reikninga-
skrifstofan ákveður.“
límabil
ruddamenitskunnar.
Frh. af 3. síðu.
þátt í því, að gjörbreyta
mati manna á mannslífinu.
Óhætt mun að fullyrða, að
fjöldamorðin í einræðisríkj-
um nútímans veki ekki
náhtlar nærri eins mikla at-
hygh og morðið á Ferrer,
hinum umkomulausa barna-
kennara frá Katalóníu. Og
hverjum dytti í hug, að nýtt
Dreyfus-mál gæti komið til
greina 'á vorum dögum?
JAFNVEL Á SÍÐUSTU ÁRUM
19. aldarinnar er farið að
bera á þeim skoðunum, sem
áttu eftir að sýkja svo mik-
inn hluta heimsins og skapa
svo mikla bölvun. Það eru
kenningar manna eins og
Nietzsches og Sorels, sem
skópu það andrúmsloft, sem
þurfti til þess að stofna ó-
aldarflokka Hitlers og Musso-
linis, konungssinnaða fas-
ista í Frakklandi eins og hina
svonefndu „camelots du roi“
og falangista Francos.
ÞÓ ER TIL ÝMISLEGT ÞAÐ,
víða um heim, sem bregður
svolítilli birtu yfir þessa
óhugnanlegu mynd. Þegar
Mussolini fann ástæðu til að
ráðast á saklausa blökku-
menn Abyssiníu 1935, reyndu
þeir Samuel Hoare í Frakk-
landi og Pierre Laval í
Frakklandi að efna til sví-
virðilegra hrossakaupa við
hinn ítalska stórbófa um
framtíð sjálfstæðs ríkis, sem
auk þess var meðlimur í
þ j óðabandalaginu. Almenn-
ingur komst á snoðir um
þessar skuggalegu fyrirætl-
anir og Samuel Hoare varð
að láta af embætti vegna al-
menningsálitsins.
ÞAÐ, SEM HÉR HEFIR verið
sagt, á ekki við um öll lönd
Evrópu sem betur fer. í
sumum löndum, einkum í
smáríkjum Vestur- og Norð-
ur-Evrópu, hafa orðið
stórstígar framfarir í
mannúðar- og menningarmál
um og hvergi var réttar-
öryggi almennings meira en
þar. Og það var engöngu
vegna þess, að þar hafði tek-
izt að varveita lýðræðið
gegn tilræði hinna skugga-
legu flugumanna, sem höfðu
látið ,,brútaliserazt“ af
sýktum aldaranda. Holland
undir stjórn Colijns, Belgía
undir stjórn van Zeelands,
Svíþjóð undir stjórn Hans-
sons, Danmörk Staunings og
Noregur Nygaardsvolds, allt
voru þetta ríki, sem gátu
verið stórveldum heimsins
fagurt fordæmi um heiðar-
leg samskipti í stjórnmálum
og framfarir á sviði menn-
ingar og vísinda.
Nýtt kvennablað,
1. tbl. þessa árgangs er nýkom-
ið. Efni: Minningarorð um fallna
sjómenn. „Hjúkrunarkonur og
ljósmæður í sveitinni“, eftir Guð-
rúnu Stefánsdóttur. „Uppruni
Nýja testamentsins“ eftir Geir-
þrúði Bernhöft, stud. theol. með
mynd. „Frú Jakobína Johnson
skáldlcona sextug“, með mynd af
skáldkonunni, eftir Gúðrúnu J.
Erlings. „Félagslegt öryggi“, eftir
Maríu J. Knudsen. „Ég hlusta á
söng þinn svanur“, kvæði eftir
Ingveldi Einarsdóttur. „Hillingar‘%
' smásaga eftir Ragnheiði Jónsdótt-
ur, með mynd. Auk þessa er í rit-
inu mikið af smælki og allskonar
fróðleik.
í mörgum litum.
Unnur
fborni Grettisgötu og
Barónsstígs).
ÚfbreiSið Albvðublaðið.
i