Alþýðublaðið - 31.03.1944, Blaðsíða 5

Fðstadigw 31.
1»44

«
Grammófónn og hótelhald — Hótel Borg og hljóðfæra-
leikarar — Hvað á þetta að ganga lengi — Bréf um raf-
magnstaxtana.
UM MAKGKA mánaða skeið
hafa gestir, sem sótt hafa
Hótel 'Borg, orðið að sætta sig við
það, að þar væri engin öpnur
músík en grammófónmúsík. Þetta
er helzta hótel landsins, og þar
vilja allir helzt halda samkvæmi
sín, enda húsnæðisástandið þannig,
að hvergi annars staðar er hægt
að halda stór samkvæmi. Veit ég.
að ýmis samkvæmi hafa orðið að
farast fyrir af þessari ástæðn.
VITANLEGA er þetta ástaind al-
veg óþolandi, og þessu verðirr nú
að kippa í lag. Ástæðan fyrir
þessu er deila, sem reis fyrir löngu
milli eiganda hótelsins og Félags
íslenzkra hljóðfæraleikara. Legg
ég engan dóm á þessa deilu, en
þygg þó, að ástæðan fyrir því að
samningar hafa ekki tekizt, sé
xniklu fremur skapbrestastífni en
hitt, að ekki hafi veríð til sam-
komulagsgrundvöllur. Verður nú
að snúast í því að þetta verði
lagað, og sé ég ekki annað en að
ríkisstjórnin og bæjarstjórnin
verði að grípa inn í málið.
ÞÓ AÐ HÓTEL BORG sé ef til
vill einkaeign, þá er hér um opin-
bera stofnun að ræða, enda byggð
að nokkru leyti fyrir atbeiná og
með stuðningi hins opinbera.
Bendir það til þess að hið opinbera
hafi talið nauðsynlegt að slíkt
hótel risi upp, og ekki hefur hús-
næðisástandið á þessu sviði baitn-
að neitt síðan að Hótel Borg var
byggt.
BM ÞETTA MÁL fékk ég bréf I
gær, og þó að það sé ekki í alla
staði rétt allt sem í því stendur,
til dæmis það, að bærinn sé eig-
andi Borgarinnar, þá birti ég
bréfið hér á eftir. Bréfritarinn
segir:
„MIG LANGAR TIL að skrifa
þér nokkrar línur um skemmtana-
lífið í þessari borg. Ég er ungur
maður og hef gaman af að
skemmta mér við og við. Svo er
nú mál með vexti, að ef maður
fer á ball hér, þá er svo þröngt,
að maður eiginlega þarf ekki að
fara út á dansgólfið með dömu,
maðm' getur staðið þar og yppt
ðxlum, því að ómögulegt er að
gnúa sér við eða komast áfram.
Músíkin er svona sæmileg. En að-
allega langar mig til að minnast á
Hótel Borg. Þetta er stærsta og
bezta hótelið í bænum, en með
grammófónmúsiík. Af hvetju er
það svona? Er hér aðeins um þráa
I einum manni að ræoa?l‘
„MÉR FINNST að ríkisstjómin
gæti gert eitthvað í þessu, að
minnsta kosti er bærinn víst að
nokkru eigandi að hótelinu og gæti
því látið samninga takast milli
eigamda hótelsins og hljóðfæra-
JLeikaranna."
„ÞAÐ VAR TEKIÐ fram hér í
einu blaði bæjarins, að Reykvík-
ingar hefðu ekki kvartað neitt
yfir þessari músík á Borgirmi. Það
ecr nú annað en svo, það hefur nú
engu verið bölvað eins mikið og
þessu ófremdarástandi.“
„HELDCR ÞÚ nú ekki, Hannes
minn, að það mætti ekki bæta úr
þessu, svo að maður geti farið á
Borgina og fengið sér snúning við
og við. Ég hef komið í bæ, sem
hafði ekki nema um þrjátíu þús-
und íbúa (Reykjavík er nú með
víst um 40—50 þúsund) og þar
voru um 300 samkomu- og bíó-hús
með nýtízku fyrirkomulagi. Hér
eru um 4 samkomuhús og þrjú
bíó, og þau öll frekar smá.“
UM RAFMAGNSVERÐIÐ fæ ég
allmörg bréf. Venjulega eru þau
reiðilestur yfir rafmagnsverðinu.
Um daginn leit svo út, sem bæjar-
stjórnin mundi samþykkja, að
lækka taxtann, en öðruvísi fór, þó
að undarlegt megi virðast. ,Um
rafmagnsverðið er margt hægt að
segja, en að þessu sinmi verður
eftirfarandi bréf látið nægja.
FHILIP SEGIR í bréfi sínu:
„Margt hefur verið ritað um raf-
magnið og rafmagnsmál okkar
Reykvíkinga um þessar mundir.
Þó er eitt atriði, sem ég man ekki
eftir að hafa séð minnzt á, í sam-
bandi við gjaldskrá rafveitunnar.
Það er (sparnaðarhækkunin!) sem
er með þeim hætti, að hverjum
notamda er veitt ákveðinin kw.tala
fyrir hvern mánuð, sem greiðist
með 9 aurum fyrir hvert kw., upp
að hinu ákveðna marki, en það,
sem þar er fram yfir, greiðist með
12 aurum fyrir kw.“
„NÚ GETUM VIÐ sett dæmið
þannig upp, að fyrir 30 daga nemi
notkunin um það bil því magni,
sem miðað er við 9 aura verð.
Segjum að þetta hafi verið janúar.
Svo kemur febrúar, hinn stutti
mánuður. Honum er falið að ná
yfir 38 daga. Afleiðingin af þessu
verður sú, að þó tekizt hafi að s
halda notkuninni við 9 aura
markið fyrir 30 daga, kemur hér
8 daga notkun, sem skal greiðast
með 12 aura verðinu.“
„Á HVERN HÁTT réttlætir raf-
veitan þetta?“ Ég álít að þetta
hljóti að vera misskilningur minn,
að þetta geti haft þau áhrif á
heildargjaldið, sem ég hef bent á
hér að íraman. Þ. e., að möguleiki
sé fyrir hendi, að hafa annað af-
lestrartímabilið t. d. 50 daga en
hitt 10 daga, með þeim afleiðing-
um sem að framan getur. Því ég
trúi ekki að þetta atriði hafi hitt
á gat á verðlagseftirlitinu í landi
voru.“
ÉG VÆNTI ÞESS að þeir, sem
þekkja vel krókabrögð rafmagns-
taxtanna svari þessu bréfi og
leiði okkur í allan sannleika um
þetta efni.
Ilaames á horninu.
Þráft ffíir kayphækkanir,
auicna dýrtíð og hækkandi vísitölu, fæst Alþýðublað-
ið enn fyrir hið lága verð, 6 krónur á mánuði í
Reykjavík og nagrenni.
Gerssf áskrifendur. Sími 4906 og 4900.
AUGLÝSID í ALÞÝÐUBLAÐINU

Stríðið árið 1943.
i BRITISH #jliif‘0í(kwEIS
l ____
Kortið sýnir, hvernig yfirráðasvæði Hitlers gekk saman árið, sem leið. Þau landflæmi, sem
hersveitir hans urðu að hörfa úr eru svartlituð. Rússar tóku aftur mestan hluta þess lands,
sem hann hafði lagt undir sig í Rússlandi, Bretar og Bandaríkjamenn Libyu og Tunis í Norð
ur-Afríku og Sikiley, Sardiníu, Korsíku og Suður-Ítalíú í Evrópu. Hvítu örvamar sýna sókn
bandamanna vestur á bóginn í Rússlandi, norður yfir Miðjarðarhaf til Ítalíu og hina vænt-
anlegu innrás þeirra frá Englandi yfir á meginland Evrópu rð vestan.
Lygafréttln f Pravda 1
HIÐ OPINBERA málgagn
rússnesku stjórnarinnar
ber heitið ísvestía (Fréttir). Má
með sanni segja, að nafn það
sé hjákátlega valið, þegar þess
er gætt, að hér er um að ræða
blað undir hinni ströngustu rit-
skoðun og eftirliti stjórnarvald-
anna. Þó er nafngift hins opin-
bera málgagns rússneska komm
únistaflokksins enn furðulegri,
þar að því hefir verið valið heit-
ið Pravda (Sannleikurinn). Ein-
hver elzta skrítlan, sem til var
;ftir ao kommúnistar höfðu setzt
að völdum í Rússlandi, var sú,
að það væri enginn sannleikur
í Fréttunum og engar fréttir í
Sannleikanum. Það mætti bæta
því við með góðri samvizku, að
Pravda myndi eiga miklar sig-
urvonir í samkeppni við mál-
gögn einræðisríkjanna um það,
hvert þeirra gæti borið flestar
lygar fram fyrir lesendur sína.
í þessum efnum má komast þann
ig að orði, að viðhorfin séu mjög
áþekk, þar sem lýðræðið er lak-
ast og einræðis skást. Þau
blö'o Bretlands og Ameríku,
sem þykja óáreiðanlegust,
öfgafylist og verst úr garði
gerð frá sjónarmiði blaða-
memiskunnar, eru mun sann-
sögulli en þau blöð einræðis-
ríkjanna, sem þyka einna áreið-
anlegust og vönduðust að mál-
flutningi.
Flestar lygar Pravda hafa lítil
eða engin áhrif utan Rússlands.
i Þær eru lesnar af Rússum ein-
um, sem hefir verið kennt að
taka hvert orð þess sem heilag-
an sannleika að hætti trú-
gjarnra og óupplýstra barna.
En síðasta lygi Pravda hefir
heyrzt um gervallan heim eins
og skotin í Lexington. Hún var
þannig fram borin, að augljóst |
var, að ætlun drottnenda Rúss- I
lands var sú, að hún vekti at-
hygli um víða veröld. Auk þess,
sem lygi þessi var birt í hinu
áhrifaríka málgagni, kommún-
istaflokksins var hún send um
heim allan á öldum ljósvakans
af Tassfréttastofunni, sem er
hin opinbera fréttastofa
rússnesku ríkisstjórnarinnar.
Henni virðist hafa verið það
GREIN ÞESSI er eftir
ameríska blaðamanninn
William H. Chamberlin og
fjallar um lygafrétt þá, er
Pravda, málgagn rússneska
kommúnistaflokksins, flutti
tólfta janúar, þar sem sagt
var að Bretar væru að leita
hófanna um sérfrið við Þjóð-
verja og hefðu setið á ráð-
stefmi með Ribentrop í því
skyni. Hrekm- Chamberlin
þessa staðleysu og lýsir því,
hverjar muni vera helztu or-
sakir hennar og tilgangur. —
Greinin er þýdd úr „The
New Leader“.
hlutverk ætlað að vekja upp við
vondan draum fólk það, er sofið
hafði á þeim bing andvara-
leysisins að telja sér trú um
iþað, að um hefði verið að ræoa
einingu andans á bandi frið-
arins á ráðstefnunni í Teheran
og ekkert þyrfti annað en trúa
og treysta Jósef Stálin og byggja
upp nýjan og betri heim í sam
vinnu við hann.
Kairo, tólfta janúar. —
Samkvæmt upplýsingum á-
áreiðanlegra grískra og júgó
slafneskra heimilda hafa
tveir brezkir áhrifamenn set
ið leynifund með von Ribb-
entrop í hafnarborg á Pýren-
easkaga. Tilgangur fundarins
var sá að leita hófanna um
skilmála að sérfriði milli
Breta og Þjóðverja. Því er j
haldið fram, að fundurinn ;
hafi ekki reynzt árangurs-
laus.
*
ETTA eru aðeins þrjár máls-
greinar. En sérhver máls-
greinin er hnitmiðuð. Séð frá
sjónarmiði bandamanna er það
meira en lítið furðulegt, að
i frétt þessi, sem er í senn ótrú-
leg og klaufsk, skuli hafa ver-
ið birt í blaði og útvarpi rúss-
nesku stjórnarinnar að því er
virtist í þeim tilgangi einum
að auka á mikilvægi hennar án
þess að nokkuð sé til þess gert
að slá varnagla við henni. Sér-
hver virðingarverður og sam-
vizkusamur amerískur ritstjóri
myndi hafa fleygt slíku plaggi
í bréfakörfuna og sent frétta-
ritara þeim, sem hefði verið
svo heimskur og hvatvís að láta
hana frá sér fara, harðort sím-
skeyti, þar sem hann hefði með
viðeigandi hætti ávítað slík
vinnubrögð. Hvernig í ósköp-
unum ættu nafnlausir Grikkir
og Júgóslafar í Kairo að geta
verið áreiðanlegir heimildar-
menn að upplýsingum um leyni
fund, sem átt hefði sér stað
einhvers staðar á Spáni?
Auk þessa myndi fréttaskeyti
þetta aldrei hafa komizt gegn-
um hina ströngu ritskoðun
Breta í Kairo. Ég tel mikla á-
sæðu til þess að ætla, að skeyti
þetta hafi aldrei verið sent frá
Kairo heldur samið í Moskva
og sent frá heimildarmönnum,
er máttu sín svo mikils, að birt-
ing þess var engan veginn dreg
inn á langinn.
Þetta veldur því, að birting
fréttarinnar verður enn athygl
isverðari en ella væri. Enginn
maður, sem kunnur er málum
öllum, trúir því, að hér hafi ver
ið um að ræða yfirsjón af hálfu
ritstjóra Pravda, er hafi til kom
ið vegna heimsku og hvatvísi
fréttaritara hans í Kairo.
Dauðarefsing er lögð við smá-
vægilegum yfirsjónum í Rúss-
landi. Nei, þessi síðasta Iýgi
Pravda var móðgun samin og
birt af ásettu ráði.
Þess er ekki aðeins skylt að
geta, að Bretar hafi borið á
móti þessari flugufrétt Pravda.
Hér er margs fleira að minnast
og að gæta. Samkomulags
umleitanir Breta um sérfrið við
Þjóðverja væru brot á yfir-
lýstri stefnu Breta, meðan á
styrjöldinni stendur, og ger-
ræði gagnvart brezku þjóðinni,
sem heyir styrjöldina af aðdá-
Frli. á 7. síðu.