Alþýðublaðið - 01.06.1944, Blaðsíða 6

AO>TðUBLAP»>
■■■ "im' ',"Éi m'-. V,-
Viðskiptaráðið hefir ákveðið eftii*fai:aBíiii hápiarksverð
á brauðum:
ítúgbrauð, óseydd, 1500 gr. kr. 1.70
Rúgbrauð, seydd, 1500
Normalbrauð 1250
Franskbrauð 500
Héilhveitibrauð 500
Súrbrauð 500
1.80
1.70,
1.20
1.20
0.95
0.35
2.75
6.55
Wienarbrauð pr. stk.
Kringlur pr. kg. , ,
Tvíbökur pr. kg.
. , . ...
Séu neínd brauð bökuð meö annarri þyngd en að ofan
greinir, skulu þau verðlögð í hlutfalli við ofangreint verð.
Á þeim stöðurn, þar sem brauðgerðir eru ekki starfandi,
má bæta sannanlegum flutningskostnaði við hámarksverðið.
Ákvæði tilkynningar þessarar koma til framkvæmdá
frá og með 1. júní 1944.
Reykjavík, 31. maí 1944.
VERÐLAGSST J ÓRINN
ITVAÐ SE03A HIN BLÖÐIK
Frh. af 4- síðu.
ræðá. Hanri skoraðist alveg undan
slílcri milligöngu og sýndi með því,
ir öðrum ibifréiðum við útihlut-
un á gúminí.
Fáum dögum eftir iþetta átti
nefnd frá Hreyfli tal við Viggó
að hann hafi sízt minni áhuga fyr- ' Eyjólfsson, ibiifreiðaeft'irlitsmann
ir stórgróða Eimskipafélagsins en |. pg sagði hann að fyrirmæli væru
að halda dýrtíðirmi í skefjum.“ jj
Þannig farast Tímanum orð 5
um þetta hneykslismál. Og þó
að mönnum blöskri sá gífurlegif
gróði, sem Eimskipafélagið hef--
ir rakað saman á hinum háú
farmgjöldum síðastliðið ár ög
það, sem af er þessu árú þá fer
ekki hjá því, að mönnum v'
fyrst að spyrja, hverju það sæti,
að ríkisstjórnin og viðskiptaráð
hennar skuli hafa látið annað
eins viðgangast samtímis því að
að allt er að sligast af dýrtíð-
inni innanlands. Hvorttveggja,
ríkisstjórnin og viðskiptaráð
hennar, var þó sett á laggirnar
þeim i yfirlýsta, tilgangi, mð
halda dýrtíðipni í skef jum. LEn.1
þannig hafa efndirnar órðiötyl
Bifreiðasfjérar svara
ViMiptamálaráÍa
neyiinu
Skömmiun hjólbarða og samþykkf
Hreyfils
Frá stjóm Bifreiðastjórá-
félagsins Hreyfill hefir
Alþýðublaðið fengið eft-
irfarandi:
VEGNA yfirlýsingar við-
skiptaráðuneytisins varð-
anidi úthlutun á bifreiðagúmmí,
sem birtist í blöðunum 26. þ. m.,
viijum vér faér með fara þess
á leit við yður, að þér birtið
eftirfarandi greinargerð í blaði
yðar:
Uppfaaf þéssa máls er það, að
5. des. s. 1. skrifaði nefnd sú, er
faefir gúimmiímál til athugunar á
félagi voru, viðskiptamálaráðu-
nieytinu og óiskaði eftir því að
atvinnulbifreiðastjórar yrðu látn
ir ganga fyrir við útfalutun á
bifreiðagúmmá. Var þessi ósk
borin fram vegna brýnnar nauð
synjar atvinnubifreiðastjóra.
Þegar bref þetta var afhent ráð
faerra kvaðst hann mundu at-
huga þetta mál nánar.
.Nofokru seinna átti formaður
Hreyfill tál við forstjóra
skömmtunarskrifstofu ríkisins,
og sagði faann að atvinnubifreiða
stjórar áisamt nfflcis- og lækna-
bifreiðum yrðu Mtnar ganga fyr
komin um það að atvinnubif-
reiðar skyldu ganga fyrir við
útfalutun á faifreiðagúmmá og
mættum við alveg treysta því
4ð svo yrði á framkvæmdinni,
,n Var atvinnubifreiðastjórum
'þó. tilkynnt af formanni Hreyf-
ils, að þeir myndu sitja fyrir
við útfalutun. í fayrjun des. 1943,
var svo farið að útfaluta gúmmí
og var fyrirgreindum fyrirmæl-
um og reglum þá fylgt við úthlut
unina. En í byrjun þessa árs
urðu atvinnufaifreiðastjórar þess,
varir, að einkabifreiðum var út-
hlutað gúmrní, þótt þeim væri
neitað um það.
. Atvinnubifreiðastjórar faöfðu
sþilið fyrmefndar reglur þann-
ri^,í að atvinnubifreiðar skyldu
fa allt sitt gúmmímagn afgreitt
óður en einkabifreiðar yrðu af-
greiddar, samkvæmt reglum
sem settar eru um gúmmímagn
atvinnubifreiða S reglugerð um
útfalutun ó bifreiðagúmmi.
Með tþví að bifreiðastjórar
töldu að fyrirgreindum fyrirmæl
um faefði ekki verið fylgt, þó
snéru þeir sér til formanns
Hreyfils og óskuðu eftir því að
Heyfill léti þetta mól til sín taka,
þannig að settum reglum yrði
:fr,amifylgt. Móil iþetta var síðan
rætt ó fundi Hxeyfils. Áður en
fundurinn var faaldinn reyndi
formaður félagsins að nó tali
af. forstjóra skömmtunarskríf-
stpfunnar, en það tókst ekki. Á
þessum fundi, sem Waldinn var
14. apríl s. 1., var svo tillagan
um 'rannsókn ó útfalutunni sam
þykkt.
Nokkru eftir Hreyfilsfundinn
ótti gúmmiínefnd félagsins tal
við Sigtrygg Klemensson, for-
stjóra skömmtunarskrifstofunn-
ar, og las faann þó nefndinni
bréf sem bifreiðaeftirlitsmönn-
um faafði verið sent, þar sem fyr
ir þó var lagt að Mta rákis,
lækna og atvinnutoifreiðar ganga
fyrir um útfalutun ó þeirri send
irngu, sem þó var komin til lands
ins. Nefnd Hreyifils var hins veg
ar alls ókunnugt um það tii hve
langs tíma þessi forgangsréttur
skyldi taka, þar til nefndin
heyrði þetta bréf lesið.
11. þ. m. var svo gúmmínefnd
in kvödd ó fund sakadómara til
þess að gera gréin fyrir þessu
móli. Skýrði nofndin fró þeim
skilningi, sem bifreiðastjórar
hefðu almennt haft á fyrrgreind
um fyrinmælum um útfalutun á
bifreiðagúmimá.
Frk. «1 4. jrfðu-
ið að tiltölulega litluim notum
nema annaö hvort sóu flugveíl-
ir mjög víða eða kostúr sé áflug
vélum, sem geti lent á sjó. At-
'jfaugum þó fyrst hið fyrra atrið-
■ið. Flugvellir verða yfirleitt all
dýrir, og svo er það, að sums
staðar vestra faagar þannig til,
að þar er mjög illt að finna
moMrurt það svæði, sem geti
■orðið hentugur flugvöllur. Þann
ig er t. d. í Skutulsfirði. Segj-
um svo, að búinn væri til flug-
völlur. einbversstaðar inni í ísa-
fjarðardjúpi. En væri þá ekki
t, d. DýiTi'rðingur, sem þyrfti að
; komast heim að vetri til frá
; Reykjaviík, litlu bættari, þó að
i flugvéflin flyttd faann vestúr að
. Ísai'jarðardjiúpi ? Ég hygg það.
. Mér virðist það því augljost, að
|riú sé ekki um annað að yæða
‘ fyrir Véstfirðinga ert flugVélar,
gem geti lent ó fjörðunum, á
lýgnum víkum og vogium. En
, eans og áður er fram tekið, verða
‘flugferðir stopular, ef í þær
iverða notaðar einungis litlar og
léttar flugvélar, og eitir 'þyí sem
ég hefi komizt næs.t, væri mjög
hentugt fyrir okkur Vestíirð-
ir.ga, að til fólks- og posífiutn-
ihga á hinum lengri leiðurn væri
not'aður hraðskreiður ilugbátur,
sem gæti flutt 8—10 farþega,
en á Isafirði væri svo lítil fiug-
vél, sem flytti farþega vestur
í sýslur og norður í Fjörðu og
á Strandir, þá er veður leyfði,
og gæti hún gripið faverja góða
stund til þeirra ferða. Mikill
stofnkostnaður? Ja, er nú aideil-
is víst, að einfaverju af ríkisfjár-
austrinum væri varið miklum
mun betur til annars en til
stýrktar stórum og stórlega
bættum flugsamgöngum? Vferi
svo fráleitt, kð hláttvirtir alþing-
ispienn Vestfirðinga og hæst-
virt rákisstjórn athuguðu vand-
lega, hvort ekki væri sanngjarnt
óg jafravel hagkvæmt áð upþ-
fylla meö auknum flugsamgöng
um og öruggari og tíðari en hing
aðiil réttmætar og áreiðárilegaf
sívaxandi kröfur Vestfirðinga
um samgöngubætUr? Ér alveg
yíst, áð við eigum látinn gaum
að gefa öðru en vegalagningu,
brúargerðum, flóabátum og
strandiferðaskipum?
En er nokkúrt vit í að gera
þetta núna, fara áð kaupa fok-
dýran flugbát eða styrkja. ein-
hverja til kaupa á honum, þég-
ar þá líka alltaf eru að verða
breytingar á framleiðslu og
gér;ð flugtækja?r Svona flugbát-
ur er ekki geipimikið dýrari en
hann verður næstu árin — og
okkar ágætu flugmenn mundu
fljúga honum frá Ameríku til
íslands og sýna ykkur, hvers
þeir eru megnugir. Og hve
lengi vilja þeir bíða, sem bíða
vilja? Kannske vilja þeir bíða
e:ftii| þyí, að ugglaust þýki, að ■
framlfarir verði ekki nein-ar í '
flugtækni og framleiðslu flug-
tækja? Ja, vonandi er, að ekld
takizt á næstunni verr til um
framsækni manna og hug-
fevasimni en svo, að ilílfært þyki
að bíða eftir slíku. Minnsta
feosti vænti ég þess, að ég og
aljir iþeir, sem nú lifa á landi
íhér,‘; verði eins' bg' Jón sálaði
krukk sagði, komnir undir sæl-
an væng Mariíu sinnar, þá er
mennirnir hætta að sækja fram
á Mði og í legi — og í lofti.
En Guðpaundur minn! Eru
: svo þassar flugvélar, þsssir flug
bátar og allt það dót og drasl
fyrir aðra en luxusflakkara, svo
kallaða — og braskaraiýð? Já,
þar komið þið nú svo sem með
rök! Tíminn er peningar, hefir
einikvem tíma verið sagt, og
hve íángan tíma þurfa menn
ekki cií't og einatt að faíða eftir
ferðum, dg favern órátíma firinst
ekki mörgum manninum ferðin
taka, þegar faann þarf að
liggja sólarfaringum saman eins
og faundkvikindi í lest eða lhú'ka\
í einhverju faorninu á vélbát,
ónýturn liínuveiðara eða yíir-
fúllu strandferðaskiþi, aðfalynn-
•ingarlaus, kannske svef nlaus
— og í'ofanálag sjóveikur? Tím
inn er peningar og heilsan verð-
ur ekki virt til fjár, og menn
verða að gera sór greiri fyrir
því, að þess öruggari, stærri og
vandaðri sem flugtækin eiru —
minnsta kosti. að vissu marki —.
þéss ódýrari verður ferðin, Ég
hygg einmitt, að flugsamgöng-
ur framtíðarinnár verði ekki
sízt til stórbóta fyrir allan þánn
fjölda alþýðumanna, sem þurfa
nú að sæta vérstum áðbúnaði á
férðalögum, hvort sem þeir eru
á leið í orlofsferð, eru að ferðast
millj vinnustöðva eða jafnvel að
leita sér lækninga. Pg ég er þess
fullvisis, að það mun brátt þykj a
jafnMálegt að flækjast. marga
daga í lest á sikipi frá Reykjavík
til — já, við skulum segja Ing-
ólfsfjarðar á Ströndum — eins
og það þætti nú, ef bóndi hérna
af Kjalarriesi iegði áf stað til
Akureyrar —- fyrir Hvalfjarðar
botn .og yifirleitt >eins og land-
leiðin liggur — í mjólkurkerr-
urini sinni eða jafnvei a ’heysleð
anpm.
Nei, ég ér faélzt á þyí, að við
. eigum fareint ekki áð báða, og þó
að þetta um flugbátinn sé fyrst
og frémst miðað við isamgöngu-
þörf ökkar Vestfirðinga, þá faygg
ég, að fleiri gaétu, notið góðs af
faonum en við, Fáskmðsfirðing-
urinn, sem' eklti kæmiist með
landiflugvél' nema í Egilsstaði,
Axarfirðjngurinn, sem horf a
mundi á fannfergið á Vaðlaheiði,
þegar faann 'kæmi út úr landflug
vélinni á Eyjafirði, já, og Þistil-
firðingurinri, 'sem í janúar þyrfti
fyrir favern mun að komast til
Reykjavíkur.
GuSmundiir G. Hagalín.
Fþnmtydagai 1. júni ltii
1 'v...

Ðjópir tUsksö',
Steikarföt,
Kartöflulöt,
Sósnköpnur,
Kaffikönnur o. fL

Héðinshöfði h.f.
Aðalstræti 6B. - Siml 4958
Kaúptssn túskúr
aásgflgaasiíiaiirstöfan
Baítapfti 30»
2. vmnu- og skemmtiférff
Dagsbrúnarverkamanna verður
farin n. k. laugardag austur í land
félagsins. Unnið verður að vega-
gerð o. fl. Lagt verður af stað kl.'
3 e. h.. Þátttakendur þurfa að hafa
með sér mat, viðleguútbúnað og
tjöld, ef þeir eiga. Frjáls aðgangur
að gufubaði á staðnum. Þeir, sem
vilja taka þátt í férðinni, þurfa að
hafa tilkynnnt þátttöku sína fyrir
hádegi á föstudag.
Frá og með 1. júní þar til öðruvísi verður ákveðið verð-
ur leigugjald fyrir vörubíla í innanbæjarakstri sem hér segir:
Dagvinna kr. 14.36
með vélsturtum kr. 18.70
Eftirvinna kr. 17.73
/
með vélsturtum kr. 22.07
Nætur og helgidagavinna kr. 21.11
með vélsturtum kr. 25.45 ..
VÖRUBÍLASTÖÐIN ÞRÓTTUR
sljóroar sér sjálf.
Frti. öí 5. síðö.
þannig, að hún hæfi í mark,:
enda þót henni sé varpað f ’
nokkurri fjarlægð við skot-
markið. Auðvitað er þýzku
herstjórninni kunnugt um það,
að líkindi séu fyrir því, að unnt
sé að framleiða slíka sjálfvirka '
sþrengju eða tundurskeyti.
En amerískum verkfræðingum
kvað hafa verið falið að gera
tilraunir um það, hvort upp-
götvun þéssi muni koma að til-
ætluðum riotum.“
EN ÞAÐ eru fleiri, sem
faafa gert tilraunir í þessu
efni eri Bandaríkjamenn einir.
Það er til daémis mál manna,
að uppfinning af þessu tagi hafi
verið reynd í Berlín þegar árið
1938. Einnig hefir ítalska blað-
ið „Popolo d’Itália“, gert mál
þetta að umræðuefni í grein
frá átjánda júní árið 1941. Þar
er þess meðal annars geíið, að
sænska landvarnaliðið hafi
gert tilraunir með sjálfvirka
sprengju, sem verkfræðingur
frá’ Östersund hafi fundið upp.
En' engar þessara tilrauna hafa
tekizt þánnig, að furðuvopn
þefta hafi enn verið tekið í
notkun. Bandaríkjamenn hafa >
þó öllum öðrum lengur gert
tilraunir með sjálfvirkar
sprengjur og tundurskeyti, og
það er trúa þeirra, sem kunnir
eru þessum málum, að tilraun-
um þeim muni fyrr eða síðar
Ijúka þanriig, að vonir • þeirra,
sem eru bjartsýnastir á gildi
þessa framtíðarvopns, rætist.
ENDA ÞÓTT enn sé allt á
huldu um það, hvort þess
muni að vænta eða eigi, að sjálf-
virkar sprengjúr eigi 'eftir að
komast í notkun, mun óhætt að
spá því, að hvenær, sem af því
verður, muni það valda stór-
kostlegum aldahvörfum á vett-
vangi hernaðaraðgerða flugvéla
og stórskotaliðs. Og ef til vill á
þetta nýja Vopn eftir að valda
skjótum úrslitum hildarleiks
þess, sem nú er háður. Það er
því sízt að undra, þótt menn
séu í önnum að freista þess að
ljúka þessari uppgötvun, sem
þegar virðist vel á veg komin.
Og þeir, sem kynnt hafa sér
þróunarsögu vígbúnaðarins og
hergagnaframleiðslunnar, munu ,
alls ekki telja það fjarstæðu að
gera sér í hugarund, að vopn
■sem þetta, og raunar mörg
önnur, kunni að verða tekin í
notkun í framtíðinni. Uppgötv-
un sjálfvirkra sprengna yrði að
sjálfsögðu merkasta uppgötvun
hernaðárlegs eðlis, sem gerð
hefði verið í þessari styrjöld, ef
hún kæmi til sögu áður en úr-
slit hennar hafa verið ráðin. En
þó yrði hún aðeins ein af fjöl-
mörgum þýðingarmiklum upp-
götvunurii,, serri gerðar hafa
verið í orrahríð þeirri, sem nú
rvl/Ií rrTvinitrm " íll.ivx ITriAO TTC,f/\lrl .