Alþýðublaðið - 16.09.1944, Blaðsíða 7

3
ALÞYÐUBLAÐIiit
.. . >—
liaugardagur .16. .sept. .1944
Bœrinn í dag
Næturlæknir er í Læknavarð-
stofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Laugavegsapó-
teki.
Næturakstur annast Litla bíla-
stöðin, sími 1380.
ÚTVARPIÐ:
12.10—13.00 Hádegisútvarp.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
19.25 Hijómplötur: Samsöngur.
20.00 Fréttir.
20.30 Útvarpstríóið: Einleikur og
• tríó.
20.45 Upplestur: „Húsið í hvamm
inum“; sögukafli eftir Ósk-
ar Aðalstein Guðjónsson
(Guðmundur G. Hagalín
rithöfundur).
21.15 Einleikur á harmoniku
(Árni Björnsson).
21.35 Hljómplötur: Hljómsveitar-
lög eftir Weber.
21.50 Fréttir.
22.00 Danslög.
24.00 Dagskrárlok.
Nesprestakall.
Messað í Mýrarhússkóla kl. »2.30
á morgun.
Laugarnesprestakall.
Messað 'kl. 2 e. h. morgun á, séra
Garðar Svavarsson.
Ðómkirkjan.
Messað á morgun kl. 11 f. h.
Séra Bjarni Jónsson.
Hallgrímssókn.
Messa í Austurbæjarskóla kl. 2
e. h. á rnorgun. Séra Jakob Jóns-
.son.
Félagsl íf.
Meistarmót Hafharfjarðar
hefst í kvöld kl. 7. Keppt verður
í langstökki, hástökki, kúlu-
varpi og spjótkasti.
Íþróttaþróítanefnd F.H
fþróttamenn U.M.F.R.
efna til hópferðar úr bænum á
morgun (sunnudag) kl. 10 árdeg
is. Keppni fer ram í mörgum
íþróttagreinum á stað þeim, er
dvalið verður á, Þátttakendur
eru beðnir að mæta hjá Raf-
tækjaverzluninni „Glóðin“ h.f.
Skólaveörðustíg 10 kl. 9,30 f. h.
Stjórnin.
SKAtar
Landsmótsnefndir skátafélag
anna halda sameiginlegan
skemmtifund í Tjarnarcafé,
jpriðjudaginn 19. sept. kl. 9 e. h.
Til skemmtunar. 1. Kafíi-
drykkja. 2. Ræða. Skátahöfðl. ig
inn. 3. Dagbók landsmótsins.
4. Ávarp. 5. Dans. Aðgöngumið-
ar seldir á Vegamótast'g mánu
daginn 18. sept. kl. 8,30— 9,30
e. h. Aðgöngumiðar verða el ki
seldir við innganginn.
Mætið í búninig.
BETANÍA
Sunnudagur 17. september.
Almenn samkoma kl. 8,30 síð-
degis. Ólafur Ólafsson talar.
Allir velkomnir.
fersitil HMIal.
Á daghejmili Suður-
borgar að hætta
störfum!
UNDANFARNA daga hefir
fólk veit athygli í blöðun-
um auglýsingu frá Barnavina-
félaginu Sumargjöf, rnn það að
Barnaheimilið í Suðurborg, sé
knúð til að hætta starfsemi
sinni fyrir yngstu deildir dag-
heimilisns frá og með degnum
í dag að telja, þar sem ekki
hefir tckist, þrátt fyrir márg
ítrekaðar tilraunir, að fá rýmt
liið leigða húsnæði í Suðurhorg.
Hefir þetta að vonum vakið
undrun margra, og gremju að-
standenda barna þeirra, er vist
ráðin voru á dagheimilið í vet-
ur. En ekki verður þó hægt að
áfellast stjórn Sumargjafar fyr
ir þetta, því hún mun hafa gert
allt sem hún gat til þess að
losa húsnæðið, og í von um að
það myndi takast, var fólki lof
að vist fyrir börn sín á hei'm-
ilinu. Ennfremur var búið að
ráða starfsfólk að heimilinu
fyrir væntanlega vetrarstarf-
semi, en nú hefir orðið að segja
jþví aftur upp vinnu sinni, þar
sem húsnæðið hefir ekki losnaö.
Eins og kunnugt er, hefir
Barnavinafélagið ' Sumargjöf
Suðurborg á leigu hjá bænum
til 10 ára. En frá því að félagið
tók húsið á leigu hefir fjöl-
skyldufólk búið í tveim íbúðum
hússins. En nú snemma í sum-
ar var fólki þessu sagt upp, af
þeirri ástæðu að félagið taldi
sig þurfa á húsnæðinu að halda
fyrir starfsemi sína í vetur.
Eftir upplýsingum, sem Al-
þýðublaðið hefir fengið, fór
stjórn Sumargjafar þess á leit
við bæjaryfirvöldin, að þao
hlutuðust til um að húsnæðið
yrði rýmt, og mun hafa fengið
góðar undirtektir þar um. Hins
vegar hefir húsaleigunefnd nú
dæmt fólki þvi, sem'í íbúðun-
um situr rétt til þess að vera
kyrrt.
I hvorri íbúð eru aðeins
þrjár manneskjur, og virðist
úrræðaleysi bæjaryfirvaldanna
vera næáta aumlegt, að geta
ekki útvegað þessu fólki sama-
stað, þegar um svo aðkallandi
nauðsyn er að ræða, að rýma
húsnæðið, til þess-að dagheim-
ui yngstu barnanna geti starf-
að. Því eins og vitað er. þá eru
á dagheimilunum einkum börn
þess fólks, sem erfiðast á, bæð
í húsnæðismálum, sem Öðrum.
Og er því starfsemi dagheimil-
isins fyrst og' fremst unnin fyrir
bæjarfélagið, og því ber bæn-
uij! að beita áhrifum shryr> i'1
þess að starfsemin geti haldið
áfram, en þurfi ekki að
ast sökum húsnæðisvandræða, í
h ú s i, sem bærinn hefir sjálfur
leigt félaginu meðal annars í
því skyni, að greiða fyrir því
fólki, sem erfiðastar ástæður
hefir með börn sín.
■!
Þér SandhoH aðsioðar
i’úsaitieisfari hæjarins
BÆJARRÁÐ hefir heimilað
borgarstjóra að ráða Þór
Sandholt sem fastan aðstoðar-
húsameistara bæjarins. Sand-
holt hefir undanfarið starfað í
þjónustu bæjarins.
Fijálslyndi söfnuðurinn.
Messað á morgun kl. 5. Séra
Jón Auöuns.
Áburðarverksmiðja
Frh. áf 2. síflu.
ar skal ákveða henni stað og
annast byggingu hennar svo
fljótt sem veröa má, eftir að
fram hefir farið nauðsynlegur
undirbúningur. Gert er ráð fyr
ir, að áburöarsala ríkisins ann-
ist sölu á framleiðslu verksmiðj
unnar, enda upplýsti landbún-
aðarráðherra við fyrstu um-
ræðu um málið í neðri deild,
að flytja yrði inn nokkrar á-
burðartegundir eftir sem áður
og yrði aburðarsalan því starf-
andí áfram.
I athugasemdum við frum-
varpið segir m. a. á þessa leið:
,,A undanfornum arum hef-
ur allmikið venð rætt og ritað
um stoínum áburðarverksmiðju
hér á iandi, án þess að þær um
ræður hafi þó enn þó hrint af
stað framkvæmdum í málinu.
Athugamr og rannsóknir hafa
þó verið gerðar 'til undirbún-
mgs pvi, ao haíizt yröi handa.
Atvinnumálaráðuneytið fékk
hingað til landsins á s. 1. hausti
verkfræðing frá einu þekktasta
verkfræðingafirma í. þessari
grein í Bandaríkjunum. . . . Það
virðist vera skoðun áhuga-
manna í landbúnaðarmálum,
að rétt sé og æskilegt að hraða
stofnun áburðarverksmiðju, og
telja ýmsir, að nú sé hinn hent-
ugi tími til þess, ekki sízt vegna
hins mikla fjórmagns, sem þjóð i
inni hefur fallið í skaut á und-
anfrönum árum fram yfir það,
sem áður hefur verið og senni-
lega verður að loknu því stríðs
ástandi, sem nú er. Rkisstjórn-
in er einnig þeirrar skoðunar,
að ekki megi láta þessa velmeg
unartíma líða hjá, án þess að
gerðar séu fastar ákvarðanir
um framkvæmdir þessar og
markviss undirbúningur að því
sé hafinn svo fljótt sem verða
má.
Um stærð verksmiðjunnar er
gert ráð fyrir, að vinnslugeta
hennar nægi til framieiðslu
köfnunarefnisáburðar þess, sem
þarf í landinu. Munu ársþarf-
irnar vera 3000—4000 smálest
ir af þeirri áburðartegund einni,
og er þá miðað við innflutning
síðustu ára til landsins og ósk-
ir jarðræktarmanna um kaup á
honum. Ræktaða landið eykst
árlega, og mörgum verður enn
ljósari nauðsyn þess að bera
nægilega vel og mikið á, og
mætti því búast við, að álsþarf
ir yrðu vaxandi. Stærð verk-
smiðjunnar er því 'hugsuð mið-
uð við rúmlega 5000 smál. árs-
framleiðslu miðað við innihald
20 Vá % köfnunarefnis....“
Frumvarp þetta var til fyrstu
umræðu í neðri deild í gær. i
Fylgdi landbúnaðarráðherra því j
úr hlaði. Var því síðan vísað j
til 2. umræðu og nefndar.
KvikmyndaféiagiÖ
Saga
Frh. *af 2. síðu.
hátt að þur.fa að verða keppi-
nautur við Leikfélagið né Þjóð-
■leikihúsið.
Eftir upplýsingum, sem Al-
þýðulblaðið hefir fengið hjá
fraimikvædarst j óra kvikmynda-
félagsins, 'hefir beiðni félagsins
um leigulóð undir 'by.gginguna
ekki verið svarað ennþá aif hálfu
þæjarins, enda er hún nýlega
framhorin, en þess er fastlega
vænst að ibæjarstjóírnin veiti lóð
fyrir bygginguna, og stuðli þann
ig að starfsemi félagsins, sem
getur orðið ;þegar stundir líða
þýðingarmikil, ekki aðeins inn
ó við Iheldur og út ó við, en skil
yrði fyrir því, að félagið geti
hafdð kvikmyndatökur sínar og
unnið að þeim, er að það hafi
húsrúm og góð vinnuskilyrði.'
Tilkynning
um mjóikurverð
t
Með skírskotun til þingsályktunar frá 14. þ. m.,
um verðlækkun á vörum innanlands og sam-
kvæmt heimild í lögum nr. 42 1943, um dýr-
tíðarráðstafanir, hefir ráðuneytið ákveðið að
fyrst um sinn til 23. þ. m., skuli útsöluverð á
nýmjólk vera óbreytt frá þvd sem verið hefir.
Atvinnu- og samgöngumálaráðuneytið, 15. september 1944
Auk sýningarsalsins, er fyrir ,
hugað að haifa veitingasal í hús
inu fyrir leikhúsgesti, og enn-
fremur að húsið geti á ýrmsan
hátt orðið 'miðstöð fyrir skemimt
ana- og menningarlíf Reykvík-
inga. Þá ætlar félagið að hafa
í iþví vinnusali til kvikmynda-
gerða sinna.
Eins og skýrt. var frá hér í
blaðinu í sumar, hefir félagið
í hyggju að taka myndix úr þjóð
lífinu, landinu isjálfu, atvinnu-
háttum landsmanna o. fl. o.g 'hef
ir ifélagið iþegar gert ráðstafan-
ir til þess að afla sér kvikmynda
■tökuvélar. Verður fyrst til að
byrja með farið á stað með 16
mm. talmyndir, því það héfir
komið í ljós, að tæki til að taka
myndir ó breiðfilmur fást ekki
í Ameríiku nú, nema leigðar, og
er stofnkostnaður við þau tæki
áætlaður um 24 iþúsund dlollar-
ar, og auk íþess þarf félagið að
greiða viss prósent af hverri
mynd, sem það tekur, til þeirra
stbfnana, sem tækin. leigja. —
Þetta mun félagið ekki treysta
sér til að leggja út í að svo
stöddu, og hefir því tekið þá
leið að hefja starfsemi síní með
mjóifilmum, ásamt rekstri kvik-
mynda- og leikhúss.
Má góðs að Iþessari fyrirhug-
uðu starfsemi kivikmiyndafélag-
ins vænta, ekki hvað sízt kvik-
myndatökunnij sem getur orð-
ið 'áhrifaríkur liður í landkynn-
ingu Iþjóðarinnar út á við, því
fátt eða ekkert er jafn sterkt
til þeirra hluta, sem kvikmynd-
irnar, að kynna landið og at-
vinnuhætti landsmanna um-
heiminum.
Ótti kommúimia við
gagnrýnina.
AÐ var ofsa hiti í Þjóðvilj-
anum, málsrófsblaði komm
únista 12. þ. m.; svo mikill
h’iti, að manni, sem lægi á sótt-
arsæng og væri með sama hita-
stig, myndi vart vera hugað líf.
í krampakendu óráði sín.u, í
hinni heftarlegu hitaveiki,
ræðst Þjóðviljinn með miklum
ibæxlagangi og stóryrðum á Al-
þýðuiblaðið og einstaka menn í
A'lþýðufllökknum. Slíkt er að
vísu engin nýung, að heyra rað-
að upp jhóp af gífuryrðum o;g úr-
eltum slagorðum í þeim forugu,
herbúðum, enda er almennings
álitið löngu 'búið að fordæma
hin skrílslegu skrif Þjóðviljans
og tekur ekkert mark á Einari
Olgeirssyni, og persónugerfdng-
um hanis, sem að þessu kommú-
nistablaði standa.
Það sem einkum veldur hita-
.veiki og taugalömun Þjóðvilj-
ans, eru réttmæt skrif Álþýðu-
blaðsins .um verkalýðsmálin, og
þá ógæfu, sem Kpmmúnistar
eru búnir að leiða yfir íslenzka
aliþýðu með afskiptum sínum.
,af veúkalýðsmálunum, Reynir
blaðið að koma mönnum til að
trúa því, að Alþýðuflokkurinn
sé höfuðóvinur verkalýðssam-
takanna og berjizt ,með atvinnu
rekendum, á móti bættum kjör
um verkalýðsins. Væri ritfrelsi
allra blaða á íslandi afnumið,
nema Þjóðviljans og búið væri
að ibera frjólsa húgsun fólksins
ofurliði, gætu kommúnistar ef
til vill' þröngvað fólkinu til að
trúa slíkum rógburði, en á með
an svo er ekki, koma bardagaað-
ferðir, sem þessar þeim að litlu
gagni.
„IHvað ræður sundrungarskrif
um Alþýðublaðsins?“ spyr Þjóð
viljinn. Eru kommúuistar sjálf
ir farnir að ikvarta yfir sundr-
ung verkalýðsfélaganna? Menn
irnir, spm unnið hafa markvisst
að (því að kljúfa verkalýðinn,
og koma, sem mestum glund-
roða á mólefni hans? Það er
ekki að undra þótt þeir væru
farnir að fá ófþægilega drauma
oig aðsóknir koimmúnistafor-
sprakkarnir, ,sem gynt hafa ‘fólk
til fylgis 'við sig, með fláttskap
og undirferli; nú Iþegar þeir
standa iberskjaldaðir frammi
fyrir þeirri staðreynd, að þeir
eru ekki menn til að hafa for-
ystu í verkalýðsméiunum. En
þrátt fyvir þennan vanmátt sinn,
sem þeir finna vel, berja þeir
hausnum við harðann steininn,
og vilja ekki viðurkenna hann.
Kommúnistar eru orðnir laf-
hræddir við dóm verkalýðsinsv
yfir vinnubrögðum þeirra í
verkalýðsmálunum og yifirleitt
hegðun sinni allri, enida mega
þeir líka fyrirverða sig.
Þeir ná ekki upp í nefið á sér
fyrir gremju út í Alþýðuhlað-
ið yfir því að það hefir gagn-
rýnt hin illa undirbúnu, og fyr-
irhyggjulausu verkföll, sem þeir
hafa hrundið hundruðum manns
út í. Þetta kalla þeiir sundrunga
skrif,-ekki af því að þeir harmi
sundrungiveríkalýðsins, það hafa
þeir sjálfir sýnt með því að
vinna látlaust að auknum glund
rioða í verkalýðshreyfingunni
hér á landi, heldur fyrir það, að
úr röðum þeirra flykkist nú
fólkið í tuga tali. Þetta sárnar
kommúnistaforkólfunum og
þykjast nú vera vígðir til þeinr-
ar háleitu köllunar, að sameina
verkalýðinn!
•En ifólkið lifir ekki á gífur-
yrðum og marg endiurtekmni
slagorðaplötu Þjóðviljans; það
vill fá raunhæfan og heilbrigð-
ann grundvöll fyrir málefnum
isínum og samtökum, en hann
hafa kommúnistar ekki fundið
enn þá, enda lítið lagt sig eftir
Iþví að finna hann, og svo mun
lengur verða.
Verkamaður.
Fríkirkjan í Hafnarfirði.
Messað á morgun kl. 2 .Séra
" Jón Auðuns.