Alþýðublaðið - 22.09.1944, Blaðsíða 3

mUbaétsmr 22. sept. 1944.
ALÞYÐUBLAÐiP
Dttmar hershöfð-
ingi.
ITTMAR heitir þýzkur hers
"“^höfðingi, sem oft flytur
erindi um hermál í Rerlín-
arútvarpið. Mun hann að
öllum jafnaði túlka skoðan-
ir herstjórnarinnar þýzku á
því, sem gerist á vígvöllun-
m Hlutverk hans er oft
ærið vandasamt.-Hann verð-
ur að skýra fyrir þýzku
fjjóðinni hina mörgu ósigra,
sem Þjóðverjar hafa beðið
að undanförnu, gera lítið úr
unc^anhaldi í austri og vestri
©g setja fram trúanle'gar
skýringar á „stýttingu víg-
línunnar,“ sem nú virðist
•ein helzta dægrastytting
þeirra Keitels og Guderians,
aðalhermálasérfræðinga
Hitlers.
BITTMAR hershöfðingi virðist
samt ekki af sama sauðahúsi
og þeir, sem vinna að frétta-
burði í ráðuneyti Göbbels.i
Erindi hans eru oft og einatt
furðu opinská og upplýsing-
ar hans um marga hluti
sennilé^ar. Að vísu, verður
að gera ráð fyrir, að hann sé,
í flokki nazista, annars fengi
haísj1 tæpast að ræða hermál
á opinberum vettvangi, en
hann virðist sannsögulli og
drengilegri í málflutningi en
títt er um þýzka nazista.
FYRIR nokkru flutti Dittmar
erindi í þýzka útvarpið, þar
sem hann ræðir nokkuð
gang styrjaldarinnar í sum-
ar. Ýmisleg ummæli hans
stinga allverulega í stúf við
venjulegar fregnir þýzka út-
varpsins. T. d. dregur hann
enga dul á, að sókn banda-
manna hafi verið mjög hröð
og honum er fyllilega ljóst,
að alvarlega horfir fyrir
Þjóðverjum. Honum dettur
heldur ekki í hug, að staglast
á því, að Þýzkaland muni
vinna ófriðirm, að hrakfar-
irnar í sumar sé aðeins milli
bilsástand. En hins vegar
telur hann, að Þýzkaland geti
því -aðeins unnið sigur, að
viljinn sé fyrir hendi.
CíERA MÁ ráð fyrir, að Þjóð-
verjar hafi fullan hug og
vilja á því, að bera hærri
hlut í styrjöldinni, að
minnsta kosti getur þá ekki
langað til að tapa, en hætt
er við, að þjóðin almennt sé
orðin vondauf, ef ekki úrkula
vonar um, að sigur fáizt, en.
ekki sé annað fyrir hendi en
að berjast unz yfir lýkur,
enda vakir ekki annað 'iýrir
bandamönnum en skil; ðis-
laus uppgjöf Þjóðverja.
DITTMAR segir, að hrakfarir
Þjóðverja á Balkanskaga séu
afleiðing þess, að Búlgarar
og Rúmenar hafi svikið Þjóð-
verja, en að hitt sé rangt, að
þessar þjóðir hafi gefizt
upp vegna getulcysis Þjóð-
verja og vonleysis um sigur.
Þessi skýring verður að
teljast hæpin. Þáð, sem ger-
ist á Balkan er sama eðlis og
það, sem hefur gerzt í Rúss-
landamenn komnir yfir Rfn í Hollandi.
Hafa fengið liðsauka og sækja til fallhlífar-
sveitanna við Arnhem.
Sækja inn I Þýzkaland við Maastricht, en
verður lítiS ágengt við Aachen.
Myndin að ofan er af finnsku höfninni í Petsamo við Norður-
Ishaf, sem nú fellur 1 hlut Rússa samkvæmt vopnahlésskilmál-
unum, sem Finnar urðu að ganga að. Myndin gæti vel verið frá
einhverju sjávarþorpinu á Islandi; vélbátar og síldartunnur
setja sinn svip á hrjóstrugt landslagið.
Þrslaiakið heri á Danmörku.
Gestapomenn og Schalburgbófar hafa
tekið við af dönsku lögreglunni
Aflanenningur í Kaupmannahöfn vottar
S&ristjáni konungg hoiflustu og samúð.
FÁAR fregnir hafa borizt frá Danmörku frá því í fyrrakvöld
um ofbelöisráðstafanir Þjóðverja þar í liandi og allsherjar-
verkfallið. í gær fréttist þó, að lögreglustöðvar landsins hefðu
verið opnaðar á ný, en nú voru þar ekki hinir venjulegu, dönsku
Iögreglumenn, lieldur þýzkir Gestapomenn og menn úr hinum
illræmdu Schalburg-flokki, sem er danskur ógnar- og óaldarflokk-
ur. Flestir áhrifamenn í Lópi danskra lögreglumanna eru í haldi
hjá Þjóðverjum ýmist í Danmörku eða í Þýzkalandi. Margt manna
safnaðist saman í gær úti fyrir Amnlienhorgarhöll og í nær-
liggjandi g'öíurn til þess að votta Krisíjáni konungi hollustu sína
og samúð.
, Brezk blöð ræða atburðina í
Danmörku undanfarna daga og
birta frásagnir af þeim á for-
síðu. Er þar farið viðurkenn-
ingarorðum um mótspyrnu
Ðana og sum blöðin láta svo um
mælt, að Danmörk muni skipa
virðulegan sess meðal hinna
sameinuðu þjóðá.
Dönsku ísbrjótarnir „Mjöln-
er“ og Holger Danske“ eru
komnir til hafnar í Svíþjóð. —
Skipin höfðu verið á leið til
Isefjord og var þýzkt herskip í
fylgd með þeim. Þýzka her-
skipið þurfti að breyta um
stefnu til þess að forðast á-
rekstur. Ísbrjótarnir notuðu þá
tækifærið til þess að víkja
einnig úr leið og stefndu til
Helsingjaborgar í Svíþjóð. Áður
en þýzka skipinu hafði tekizt
að komast í skotfæri við þá,
voru þeir komnir inn í sænska
landhelgi og stuttu síðar hófu
sænsk strandvirki skothríð á
þýzka skipið, sem sneri undan.
Dönsku skipin komust klakk-
laust til Helsingjaborgar. Skip
verjar á „Holger Danske" erú
15 ^ð tölu, en 11 á „Mjölner."
landi og á vesturvígstöðvún-
um. Atburðirnir á Balkan og
ófarirnar við Stalingrad og í
Frakklandi eru hlekkir í
sömu keðju. Þjóðverjar. háfa
ekki lengur bolmagn til þess
að standast samræmdar hern
aðaraðgerðir vesturveldanna
og Rússa. Þá skortir menn og
úmfram allt hergögn, eink-
um flugvélar. En þetta getur
Dittmar ekki sagt í útvarpið
þýzka, þótt honum hljóti að
vera það ljóst.
C AMKVÆMT fregnum, sem bárust frá vígstöðvunum í
^ gærkvöldi, hafa brezkar hersveitir tryggt brúarstæði
á Rín og flytja nú her yfir fijótið til hjálpar hininn að-
þrengdu failhlífaúhersveitum við Arnhem, norðar í landinu,
en þær eru í um 15 km. fjarlægð. Þeim hefir nú borizt
liðsauki loftleiðis og berja'st af miklu kappi. Arnhem stend-
ur í björtu báli og Þjóðverjar eru sagðir flytja sig úr borg-
inni austur á bóginn.
Hersveitir úr 1. ameríska hernum hafa hrotizt inn í Þýzka-
Iand á nýjum stað í grennd við Maastricht, en við Aachen veita
Þjóðverjar enn sem fyrr harðfengilegt viðnám og verður Banda-
ríkjamönnum lítið ágengt. í grennd við Eindhoven verður banda-
mönnum vel ágengt, enda eiga þeir í höggi við lítið þjálfaða þýzka
hermenn. Þar mun vera um 70 þúsund manna þýzkt lið, sem
á það á hættu að verða innikróað. Þjóðverjar verjast enn á stöku
stað í Boulogne, sem nú má heita rústir einar‘ Loftárásir handa-
manna á þýzkar horgir voru með mesta móti í gær.
Mikill sigur í Hollandi.
í Lundúnafregnum í gær-
kveldi var sagt frá því, aS
bandamenn hefðu unnið mjög
mikilvægan sigur með því að
ná á sitt vald brúnni á Rín —
skammt frá Nijmegen. Höfðu
þeir átt í hörðum bardögum
þarna, enda var Þjóðverjum
ljóst, hvað var í húfi. Nú geta
bandamenn komið til liðs við
fallhlífarsveitirnar við Arnhem
— sem áttu í vök að verjast
og nú er talið, að bandarnönn-
um verði greiðfærari leið inn
í Ruhr, mesta iðnaðarhérað
Evrópu.
Inn í Þýzkaland.
Sveitir úr 1. hernum amer-
íska hafa enn brotizt inn í
Þýzkaland á nýjum stað, að
þessu sinni skammt frá Maa-
stricht og þar gera þær nú
harðar árásir á Siegfriedlínuna.
Á Aachen-svæðinu berjast
Þjóðverjar af mikilli hörku, —
einkum í Stolberg, sem er
skammt frá Aachen, en þar er
barizt hús úr húsi. Hersveitir
Pattons hafa sótt fram um 8
km. við rætur Vogesafialla,
norður af Belfort, en þar virð-
,ast Þjóðverjar leggja mest
kapp á að tefja sókn banda-
manna, en leggja ekki til höf-
urorustu.
Á Ermarsundsströnd.
Þjóðvsrjar verjast enn í suð
urhluta Boulögne, sem nú má
heita í rústum eftir loftárásir
og stórskotahríð bandamanna
að undanförnu. Ksnadamenn
vinna að því að uþpræta levf-
ar þýzka setuliðsins í borg-
inni. Mótspyrna Þjóðverj'a í
Calais ©g Dunkerque fer mink-
andi, en í Brest eru kafbáía-
byrgin nú á valdi banda-
manna. Þjóðverjar verjast
samt enn í gamla borgarhlút-
anum.
Mörg hundruð flugvirki og
Liberatorflúgvélar varðar or-
ustúflúgvélum gerðu skæðar
,loítárásir á Þýzkaland í gær.
Aðalárásúnum var beint gegíi
borgunum Ludwigshafen,
Mainz og Koblenz.
Rússar 80 km. frá
Tallina.
ÚSSAR sækja hratt fram
í Eistlandi. Framsveitir
Leningradhersins, undir stjórn
Govorovs hershöfðingja voru í
gær um 80 km. frá Tallinn, höf
uðborg Eistlands og fara mjög
hratt yfir. Á 5 dögum höfðú
þær farið mn það bil hálfa leið
milli Narva og Tallinn og tekið
meðal anars járnbrautarborg-
ina Rekvere, auk 300 þorpa og
smábæja.
Rússum verður einnig vel á-
gengt á landamærum Eistlands
cg Litháen þar sem þær sækja
frá borginni Valga til Riga við
Eystrasalt, Sókn þeirra er einn
ig hröð í Karpatafj öllum í Suð-
ur-Póllandi, þar sem þeir hafa
tekið borgina Dukla, skammt
frá landamærum Tékkóslavkíu.
Loftárásir hafa enn verið gerð
ar á Buda Pest og fleiri ung-
verskar borgir, bæði frá Rúss-
landi og Ítalíu. Rússar hafa
handtekið sendiherra Þjóðv. í
Búlgaríu og starfslið hans,
skammt frá landamærum Tyrk-
lands, en þangað ætlaði fólk
þetta að flýja.
w' b i
INNSKA stjórnin hefir ver
ið endurskipulögð. Mann
erheim forseti hefir skipað Gast
rén, forseta hæstaréttar Finn-
lands, forsætisráðherra i stað
Hackzells, sem ehn er sjúkur,
en aðrir ráðherrar munu flestir
þeir sömu og áður.
Þjóðverjar skýra frá því, að
Rússar, Bretar o'g Bandaríkja-
menn liafi nú sent nefnd manna
til Finnlands, er eigi að sjá .um,
að Finnar framfylgi vonpahlés
samningúmim við Rússa.