Alþýðublaðið - 24.09.1944, Blaðsíða 3

Somdagnr 24. sept. 1944.
i
f ■'.

lilfakreppan í Hot-
iandi.
BARDAGARNIR í Hollandi
þessa dagana eríi þeir heift-
arlegustu, sem bandamenn
hafa háð síðan þeir hófu inn-
rásina úr vestri, 6. júní s.l.
Frám til þessa má heita, að
hernaðaraðgerðir þeirra hafi
^’erið hálfgerður „dans á rós-
um,'1 að fráteknum snörpurn
baxdögum við Caen fyrstu
víkurnar. Vamarkerfi Þjóð-
verja, hefir hvarvetna brugð-
izt. Þeir hafa orðið að hörfa
sera skjótast fyrir þungri og
samstilltri sókn Bandaríkja-
manna og Breta. Þá virðast
. bandamenn ,til þessa hafa
haft öflugra liði á að skipa,
bæði í lofti og á landi.Meðal
annars gátu brezk blöð þess
fyrr skemmstu, að á tæpum
mánuði frá innrásardeginum
•hafi þeir skipað á land rúm
lega einni milljón manna í
Frakklandi og síðar hefur
verið látlaus straumur her-
mánna og vista yfir sundið.
í FRÉTTUM bandamanna var
þess ge-tið, er fallhJífarsveit-
irnar voru látnar svifa til
jarðar í Hollandi á dögunufn,
að hér væri um að ræða stór
felldustu hernaðaraðgerðir
sinnar tegundar, er fram
hefðu farið til þessa. Allt
virtist ganga eftir áætlun. Nú
hafa borizt alvarlegar fregn-
ir af bardögunum í Hollandi,
alvarlegri miklu fyrir banda-
menn en nokkru sinni síðan
þeir komust í sóknaraðstöðu.
Fa'llhlífarherinn mikli •• í
grennd við Amhem í Hol-
landi á í hrikalegum orustum
við ofurefli og er þetta er
ritað, er engu hægt að spá
um úrslitin. Annar her Breta,
sem sækir fram í áttina til
hinna aðþrengdu hersveita
frá Rín íwaalþ hefur enn
ekki getað komið þeim til
hjálpár og Þjóðv. eru farnið
að birta drungal. fregnir um
mannfall í fallhlífarliðinu, —
þeir eru allt að þvi famir að
kyrja sönginn um gjöreyð-
ingu, sem áður heyrðist á öll
úm tírnum dags í Berlínar-
útvarpinu.
ÞEGAR fallhlífarhersveitir eru
látnar svífa til jarðar, er verk
efni þeirra venjulega að ná
einhverjum tilteknum stöðv-
um og halda þeim um vissan
tíma, u :Z meginherinn kemst
á vettv ng. Fallhlífarher hef-
ur ekkj á að skipa hinum
stærstu hergögnum, af skilj-
anlegum, ásiæðum, svo sem
stórum skriidrekum, 30—40
'smálesta báknum, þungum
fallbyssum og öðrum útbún-
aði, se:m nauðsynlogur þykir
í nútírnahernaði. Hann verð-
ur að berjast með smærri
fallbj'ssum. vélbyssum og öðr
um smærri tækjum. Nú
sækja Þjóðverjar, búnir skrið
drekum og stórum falbyss-
um að slíkum fallhlífarher.
Hér er því ójafn leikur. —
Hvernig sá leikur fer, er
undir því komið, hvort Bret
um tekst að koma honum til
hjálpar áður en allt er kom-
Fallhlifarliðið ihættu norðan við Lek
JvV .' ; ■ \ - J.
ayndinni sjást’mennirnif, sem mest mæðir á þessa
bardögunum a vesíurvígstöðvúnum: Til vinstri er
Mon/tigomery manskáílkur, en til hægiri Sií. Miles Dampsey,
yfirmaður 2. brezka hersins, sem nú berst í Hollandi.
Ráð skrií • tojfu a ráð 11<ey t in
hæft stf»ríum með /*H.\ ^ijóru
niirtfiökk^'iMtá f.íiííTi
yontongshjóftin teanítpi*. fi- 'tm
FFRÉTTUM, sem bbrizt hafa til dönsku sendisveitarinn-
innar hér, segir, að danska urnboðsstjornin sé hætt
störfum, með því, að skrifstofustjórar ráðuneytanna hafa
óskað eftir því að leggja niður embætti í mótmælaskyni við
brot Þjóoverja á loforðum og brottflutningi danskra lög-
reglumanna. Að afloknum víðræðum við stjórnmálaflokk-
anna finnn var ákveðið, að ráð skrifstdfustjóranna hætti að
starfa. Þax með eru engin stjórnarvöld til í Danmörku önnur
en Frelsisráð Dana.
Fregnir, sem borizt höfðu iun, að Kristján kommgur hefði
verið handíekinn, eru ekki á rökum reistar. Konungur og droítning
eru enn á Amalienbcrg, en þangað fluítu þau fyrir nokkru.
• Áður en viðræður íóru fram
milli stjórnmálaflokkanna
dönsku, hafði dr. B-esf, sendi-
herra Þjóðverja, verið tilkynnt.
að öngiþveiti myndi skapast í
latnidiinu, elf danska. lögregflan
yrði látin hætta störfum. Dr.
Best mun hafa átt tal við ráða
rnenn í Berlín og svaraði þvá til,
að það yrði verst fyrir Daoii
sjálfa.
Efrtir atburðina 29. ágúst í
fyrra, lagði danska stjórnm
fram lau'snarbeiðni sína og ráðu
neyti Scavenius lét af völdum.
Konungur neitaði að taka lausn
ar'beiðnína til greina.' Þetta
hafði það i för með sér, að skrif
stofustjcrar ráðuneytanna fóru
með stjórn landsins o. h'afa síð
an haft hana á hendi ir. 'ð þegj-
andi samlþykki stjórnmálaflokk
anna. Önaiur aíileiðdng þeás, að
konungur tók ekki lausnarbeiðn
i ina'til greina, var su, að Þjóð-
verjar gátu ekki sett á fót aðra
stójrn, þar eð hún heíði verið
^ ólögieg, þa.r,se<m hún hefði ekki
ið í eindaga, eða ekki.
ÓHÆTT MUN að fullyrða, að
úrslit orustunnar vnð Arn-
hem munu ekki geta breytt
neinu um endanlegan ósigur
Þjóðverjar. Hins vegar mun
sigur bandamanna þar opna
þeim greiðfæra leið inn í 1
Ruhrbérað, hjarta þungaiðn-
aðarins þýzka. En ósigur
þeirra getur orðið til þess að
orfa Þjóðverja til enn meiri
átaka og þannig lengt nokk-
uð s.tyrjöldina og valdið
nokkru meira tjóni á mönn-
um og mannvirkjum.
Brétum,. 'Sent.- eru áJ sýáa*I ; teakk~
anum barst Aiðsaukl I u«r.
... •
Skæðum árasum SS- og skriðdreka-
svaiti hruidið með aðstoð flagvéla.
17 ALLHLÍFARHER bandamanan verst af hinu mesta
harðfengi á nyrðri bakka Lek, sem er ein kvísl Rínar,
en Þjóðverjar gera sífellt heiptarlegar árásir á hann og
reyna að koma í veg fyrir, að brezku sveitunum, sem eru
komnar á syðri bakka árinnar, takizt að koma honum til
hjálpar. Hefir Bretuni enn ekki tekizt að ná sambandi við
fallhlífarherinn nema smáhópar framsveita þeirra sem hafa
getað komizt yfir á nyðri bakkann. Þeim barst í gær nokkur
liðsauki loftleiðis.
Nokkru sunnar við Nijmegen tefldu Þjóðverjar fram
öflugrum SS-sveitum, studdum mörgum slcriðdrekum og urðu
bandamenn fyrst að láta undan síga, en síðah komu Typhoon-
flugvéíar, búnar flugeldabýssúm, á vettvang og gátu bandamenn
þá rétt hlut sinn. Bandaríkjamenn eru nú sagðir komnir inn i
úthverfi Metz og fyrir aústan Mosel halda þeir úfram sókninni
og hafa eyðilagt 246 þýzka skriðdreka í hörðúm bardögúm undah-
farna 10 daga.
ÍSKYGGILEGT ÁSTAND.
Bandamenn draga ekki dul á
.það'í fréttum sínum, að alvar-
lega horfi fyrir fallhlífarhern-
um við Arnhem, norðan Lek.,
Þeim hefur enn ekki tekizt að
losa hann úr herkvínni, en 2.
brezki herinn heldur áfram til-
raunum sínum til þess að koma
honum til hjáipar. í gær voru
veðurskilyrði heldur hagstæðári
o.g' var þá sendur liðsauki til
brezku sveitanna á syðri bakka
Lek. Fregnum ber saman um,
að fallhlífarherinn sýni frábæra
þrautseígju og hreysti í bardög
unum, sem eru geysihaiOir.
HERSTJÓRN BANDAMANNA
í ÞÝZKALANDI
Bandamenn hafa kunngert
ýmsar ráðstafanir, sem þeir þeg
ar hafa gert eða munu gera í
þeim héruðum Þýzkalands, sem
þeir hafa náð á sitt vald. M. a.
segir í útvarpstilkynningum
frá bækistöð Eisenhowers á
þessa leið: Meðan á hernaðar-
aðgerðum stendur mun verða
lagt allt kapp á a'ð tryggja sam-
gönguleiðir bandamanna ög ali '
ur mótþrói Þjóðverja verður
bældur niður með harðri hendi.
Þá verða numin úr gildi öll lög,
er nazistar hafa sett, meðal arm
ars „lögin um blóð og æru,“ —
sem sett vcru árið 1935, lögin
um Hitlersæskuna, bann á
stj órnmálaflokkum og auk þess
verða lagðir niður „sérdóm-
stólar“ nazista.
Þá verður nazistaflokkur-
starfað í samræmi við vilja kon
ungs og þings.
Afleiðimgar af stjórnleysinu,
sem niú er í Danmörku eru marg
ar og alvarlegar. Nú ieika dansk
ir nazistar og ýmsir glæpamenn
lausum hala í laindinu. Flestir
lögreglumannanna, sem fíluttir
voru til Þýzkalands, voru úr
umferðalögreglunni. Þeir voru
fluttir með þýzka skipinu „Com
eta“ frá FnThöfninni til Þýzka-
lands. Aðrir lögreglumenn voru
fluttir með ferjumni frá Gedser
á Falstri til Stralsund.
(Frá dönsku sendisveitinni
í Reykjavík).
inn leystur upp, pólitiskir fang
ar látnir lausir ,skotvopn og
viðtæki í vörzlum Þjóðverja
gerð upptæ'k. Loks taka banda-
menn í sínar hendur rekstur
sima, ritsíma og póstmála og
embættismálið verður enska.
Finnar berpst vtð
Þióðverja i
NrFinnlindt.
REGNIR frá Finnlandi
herma, að finnskar her-
sveitir. í Norður-Finnlandi eigi
:.nú í bardÖgum við Þjóðverja.
Finnska þixigið samþykkti í gær
einróma að staðfesta vopnahlés.
samninginn við Rússa.
Eftirlitsnefnd Breta, Rússa og
Bandiaríkjamanna vegna vopna-
hlésins við Rússa, er nú komin
tii Helsinki. Formaður nennar-
er rússneskur.
Kazísfar í Hoilandi
fEyfja s!§ flL 1'
Ps J AZISTAR í Hollandi eru
* * fyrir nokkru farnir að
flytja sig til í landinu til þess
að lenda ekki í hönáunum á her
sveitum bandamanna eða hol-
lenzkum föðurlandsvinum. —■
Fyrir nokkru fiutti Anton Mus-
sert, foringi hollenzka nazista-
flokksins ræðu, sem útvarpað
var um .stöðina í Hilversum og
skýrði þá frá því, að 'böm og
konur meðlima nazistaflokksins
'hefðu verið flutt til norðaustur-
hluta landsins.
Samtímis skoraði Mussert á
leiðtoga nazistaflokksins að
halda kyrru fyrir, nema í hé-
raðinu Gelderland, þar sem
„Icringumstæður væru öðruvísi“
— eins og hann orðaði það. —•
„Þýzkaland er ósigrandi, jafn-
vel í baráttu við þrjú megih-
lönd,“ sagði Mussert ennfrem-
ur.