Alþýðublaðið - 02.12.1944, Blaðsíða 6

A
Bor hershöföingi
■m :id . :' - ■ r h:.: '-.i' 3&r«gjia, ttiimuim feæga forimgja upp-.
ne: -.airiininiar í \ . ;gegn . ' iðvorjum, sean mjög viar frá greint
1 f: á dögr -. ; 'jtitu niaifmd htsitir ÍBor Tadeuxz Komoðr-
.omxii, .1.., - .... r?..ð a: : far.'gi Þjóðivierjia. Mynd þesisi viar stend
'f: j Gvíbjóð westrur uttn ihiatf.
Orlagasfund í sfniinu
Frh. aí 5. siöu.
Aðfaranótt hins 18- ágúst var
■valin til árásarinnar vegna þess,
að þó var itmnæjl því sem næst
fuiat.
.Áhöfnum sprengiflugvélanna
var tilkynnt, að Peenemiinde
væri mákiivæig tilraunastöð.
ir þýzkir ■vísimdamon.n samain
komnir, og yfirmenn þeirra
fólu þeim að ráða sem flestum
þeirra bana. Það var brýnt fyr
ir öllum árásarmönnunum, að
‘hér væri um að ræða árás, sem
yrði umfram allt að takast giftu
samlega.
Fiiugvélamjar, sem gerðu árás
ina á Peenemunde, voru nær
sex hundruð að tölu. Loftvarna
llðið í Peenemúnde hugði, að
flugvélar þessar væru á leið til
árásar á Stettin eða Berlín og
var því næsta óviðbúið atlög-
unni. Flugvélaskarinn lét
sprengjaxm sínum rigna yffr
sftaðirun, ag að f jöriuitíu mmútum
liðtnum sitóð hamn í björttu b'áli.
Þegar síðustu brezku flugvél
arnar höfðu varpað sprengjum
sínum á Peenemúnde og lagt af
stað heimleiðis, lögðu þýzku
orrustuflugvélarnar, sem beðið
höfðu þeirra yfir Berlínarborg,
til atlögu við þær. Fjörutíu og
ein hinna brezku flugvéla fórst
í orrustu þessari, en það hlýtur
að teljast lítil fóm, þegar að því
er gætt, að hér var um einhvern
mikilvægasta sigur styrjaldar-
innar að ræða.
Morguninn eftir voru ljós-
myndir teknar úr Spitfireflug-
vélum af tjóninu, sem orðið
hafa að Peenemiinde. Fjöru-
tíu og firnm skálar, isem vís-
indamenn og sérfræðingar
bjuggu í höfðu verið jafnaðir
við jörðu, en hinir orðið fyrir
imiklum spjöllum. Auk þess
höfðu fjörutíu byggingar, þar
sem rannsóknarstofum var fyr-
ir komið, verið eyðilagðar og
fimmtíu orðið fyrir verulegum
skemmdum.
Næstu daga tókst brezku upp
lýsingaþjónustunni að afla þýð-
ingarmikilla upplýsinga um á-
ráfe þessa. Sjö þúsund vísinda-
menn höfðu verið til staðar að
Peenemúnde, og af þeim létu
fimm þúsund lífið eða var sakn
að. Sprengingamar að Peene-
múnde urðu svo miklar í áirás-
inni, að fólk, sem bjó allfjarri
staónium, lést Mfið atf völdum
þeinra.
Forstöðumaður tilraunastöðv
arinnar, Chamier-Glisezenski,
lét lífið í árásinni. Fréttir frá
Þýzkalandi greindu frá því, að
hann myndi hafa verið skotinn
af öfundsjúkum forkólfum
þýzku leynilögreglunnar eða
handbendum þeirra. Tveim dög
um eftir árásina tilkynntu Þjóð
■vierjar lát esdhonirbeks hershöfð
ingja, sem var yfirmaður her-
foringjaráðs þýzka flughersins
og naut mikillar hylli hjá Hitl-
er, en hann hafði verið gestkom
andi að Peenemúnde einmitt
þessa dagana. Þá tilkynntu naz-
istamir einnig, að Ernst Udet
hershöfðingi, sem var frægur
flugmaður úr heimsstyrjöldinni
fyrri og hafði skipulagt þýzka
flugherinn áður fyrr, hefði far-
izt með voveiflegum hætti. Það
virðast öll rök hníga að því, að
Udet hafi einnig verdð í Peene-
xn.únde.
Nazistar ruku upp til handa
og fóta eftir árásina til þess að
reyna að hafa hendur í hári föð-
urlandásvikara, er myndu
'hafa látið bandamönnum í té
upplýsingar um mikdlvægi
Peenemúnde, og gekk Gestapo
mjög vasfclega £ram váð þá
iðju sem að líkum lætur.
Walther Schreckenback hers-
höfðingi var skipaður til þess að
takast forstöðuna í Peenemúnde
á hendur og falið að leggja sig
allan fram við að framleiða flug
sprengjur og rekettusprengjur.
En eftir þetta urðu Þjóðverj-
ar að hefjast handa að nýju og
Óyggja svo að segja frá grunni.
Peenemúnde var í auðn og
nýrra árása von öllum stund-
um. Þjóðverjar urðu því að
koma sér upp nýjum tilrauna-
stöðvum og bjuggu þeim stað
neðán jarðar. Fréttir frá Sví-
þjóð greina frá því, að þessum
nýjs tilraunastöðvum hafi ver-
ið fyrir komið á eyjum í Eystra-
salti. En nú varð að fela nýjum
mönnum að vinna að þessum
hinum þýðdngarmiklu tilraun-
utfn, iþaið eð lídnir fynri fnum-
kvöðlar þeirra voru úr sögu.
Afleiðing þessa varð sú, að
Þjóðverjum reyndist ógerlegt
að taka leynivopn sín í notkun
í fyrravetur, og forráðamönn-
um þýzku þjóðarinna reyndist
örðugt að telja kjark í hana
vegna hinnar linnulausu og
ihaiðifenigLlJeigiu dofesóknar banda
manna.
«*wwum»
íaak Jénsson:
............'
Það er tillaga man, að menn,
OGNARFRÉTTIR styrjaldj-
arinnar, sem berast oss
oft á dag, munu sannarlega
orka mjög á hugsanirnar. Þó
inunu fréttimar frá Norður-
Noregi nú síðustu vikurnar
hafa vakið meiri viðbjóð og
dýpri 'harm lí brjóstum ailra
'hugsandi manna, en nokkrar
aðrar stríðsfregnir, siðan þessi
hryllilega styrjöld hófst- M'un
þar nokkru valda, að oss renn
ur blóðið til skyldunnar, enda
aðfarir allar, þeinra er sökum
ráða, heimsmet í mannvonzku
grimmd og fyxirlitningu á
mannslífum og menningarverð
mætum.
Ég verð að játa það hrein-
skilningslega, að þegar ég las
ógnarfréttirnar af flóttafólkinu.
í Norður-Noregi, og ekki sízt
eftir lestur greinai far. S. A-
Friid Maðafulltrúa, sem hirt-
ust í Morgunblaðinu 28. og 29-
þ. m. fylltist hugur minn ósegj
anlegu þakklæti fyrir það ómet
anlega öryggi, sem þjóð vor á
við að búa, þrátt fyrir allt
Vér megum sannarlega vera
þess minnug, er vér göngum til
hvílu að kvöldi dags, hvílíkur
ógnarmunur er á lífi voru og
líðan, og Norðmanna nú fyrir
jólin- Vér íslendingar getum
nú flestir veitt oss sjálfum og
ástvinum vorum öll nauðsyh-
leg þægindi, og vel það.
Frá Norður-Norégi fréttum
vér um brennandi bæi og þörp,
flýjandi konur og menn, með
börn sín á heljargreipum sult-
ar, kulda og sjúkdóma, — ör-
vasá gamalmenni rifin út á
klakann, og jólin fara í hönd.
—1 En getum vér ekki á ein-
hvern hátt orðið þessu saklausa
ógæfusama fólki að liði, enda
þótt sú hjálp ikæmi ekki að
beinum notum á þessum jól-
um?
Við nánari athugun er ljóst,
að málið er hvergi nærri ahð-
velt. Állinn, sem skilur, er bæði
breiðtir og djúpur, og margt
til hindrana, þó að állur væri
viljinn góður- Það er t. d. ó-
'kleift að 'koma hingað flótta-
böimum, sem full vtlssa *Væri
fyrir, að eiga mundu hér góða
aðkomu. En fjárhæðum, fötum
og matvörum er hins vegar tal
ið vera kleift að koma til hlut-
aðeigandi aðila, að vísu með
all-löngum fyrirvara.
Ég er þess fullviss, að allur
þoxri landsmanna munu hafa
orðið var svipaðra tilfinninga
og lýst var hér að framan, í
samibandi við eyðingu Norður-
Nolregs og hörmungarma þar.
Og því ætla ég að hætta á að
lýsa hér með nokkrum orðum
eftirfarandi 'hugmynd:
Jólin eru senn komin- Kaup
á jólagjöfum verða gerð næstu
dagana fram að jólum. Margir
hafa nú meiru úr að spilá en
njokkru sinni áður. Fjármagn
sem variö verður til jólagjafa,
mun þvá, að líkándum, verða
með mesta móti.
í þetta srnn, verji allriflegum
hluta af fé þvi, sem þeir ann-
ars ætla til jólagjafa, til styrkt
ar nauðstöddum Norðmönnum-
Hugsa mætti sér, að hjón
kæmu sér saman um að gefa
hvort öðru ekki jólagjö'f að
þessu sinni, en gæfu í þess stað
samsvarandi upþhæð í væntan-
legan sjóð.
Og athugandi væri fyrir for
eldra, hvort eigi væri skynsam
legt að draga ögn úr gjafaflóð-
inu til baxna sinna, sém vissu-
lega gengur of viða út í öfgar.
Börnunum má, eigi síður en
fulioifðnum, vera það ljóst, að
vellíðan vor nú mun vera ein
stæð í veröldinni. Og þess væri
óskandi, að þau börn væru
mörg, sem heldur vildu gleðja
bágstatt barn en búast við, eða
jafnvel gera kröfu til mikilla
gjafa.
En almennt mætti t- d. hugsa
sér þetta framkvæmt þannig:
Sérstök jólákort verði gefin
út. Á kortunum væru jóla- og
nýálrsóskiSr til viðtaikanda, en
jafnframt yfirlýsing um það,
að sendandi hefði, í tilefni af
komu jólanna, gefið á nafn við
takanda tilgreinda upphæð til
nauðstaddra Norðmanna. —
Hugsanlegt væri, að fá mætti
bókaverzlanir, póstafgreiðslur
og afgreiðslur blaða til að ann
ast sölu á kortum þessum. —
Innkomið fé rynni til nauð-
staddra manna í Notrðuþ-Nor
egi.
Ég veit, að máli þessu mun
verðá vel tekið-
Ég þykist þess fullviss, að
slík gjafakort sem þessi, mundu
eins og nú stendur á, veikja
sannari jólagleði en dýr, per-
sónuleg gjöf.
Allt er undir þvi komið, að
nú sé brugðið skjótt við, haf-
izt handa, og málið tekið föst-
um og drengilegum töikum.
1. desember 1944..
ísak Jónsson•
Fölsuð ummæli kom
múnislablaðsins
Vegna slæmar prentvillu
blaðinu í gær er efíirfar-
andi yfirlýsing birt hér að
nýju.
T T T AF þrálátum rógi um
mig í málgagni kommún-
ista, „Þjóðviljanum“ þar sem
eftir mór eru höfð ummæli í
garð sjómanna, vil ég taka eft-
ir faramdi fram: Hin ívitnuðu
ummæli eru föl'suð, ég sagði:
Það er að mimini inyggjiu var-
hugaVert að fá nefnd manna,
kosinni af tilviljun úr ýmsum'
félagssamtökum sjómanna, ör-
yggiseftirlitið í hendur, það á
efeki að fá þeim mönnum eftir-
Laugaraafeur 2. desember iM®
I Rlta Haywoith 1
litið í hendur, sem sjálfir ena
að brjóta öryggisreglumar. Þaip
að auki er það óþekkt fyrir-
ibrigði að kippa út úr starfí
ríkisstofnunum eins og skipa-
•efitiirliti' rákisims, og fá vaid og
verkisvið ihenmar í faemdfur rnefind.
sem í er valið af blindri til-
viljim.
Ef „ÞjóðViljinnV hefir ein®
mikdnn áhuga fyrir kjörgengi
mínu meðal sjómanna og aug-
lýsingars-íarfsemi faans í miim
garð virðist benda til, er hon-
um leyfilegt að birta þessa leiS
réttingu. *
Ss&mundur Ólafsson-
Ásgeir Sigurðsson skip
sljóri, fimmlugur
SKIPSHÖFNIN á „Esju*
sendi Ásgeiri Sigurðssynit
skipstjóra eftirfarandi ljóð á
afmælisdlegi hans 28. nóvem-
ber en þá varð hann 50 ára.
Hefir skipshöfnin beðið Alþýðœ
Maðið að birta kvæðið-
é ’ 1
Vér óskum þér af heilum hug
til hamingju með daginn,
og hvar sem hoisjór hendir flug,
sé hönd þín styrk og lagin
að bægja hættum hafsins frá
á hverju sem á gengur,
en þó er bezt, að það sést é,
að þú ert góður drengxir.
En bak við dagsins ys og öim
ákal áð um lítinn tíma
og aftur glaðir halda á hrönn
váð haf og tstorm að glima.
Það er ofckar stolta stund,
er stendur þú í brúnni
með höfðimgssvip og faetju'lund,
sem hæfir gömlu trúnni.
r ^
Þótt stundum væri stýrt í höfn
neð stýri úr tengslum slitið,
Bandamenn gerðu og í vor
loftárásir á stöðvar þær við
Calais, þar sem Þjóðverjar
bjuggust um með flugsprengjur
sínar og rafeettusprengjur, svo
og ýmsar verksmiðjur, þar sem
unnið var að framleiðslu vopna
þessará. Þjóðverjar urðu því
öðru sinni á eftir áætlun, og nú
völdu þeir það ráð að telja þjóð
sánni trú um það, að leynivopn
in yrðu tekin í notkun, þegar
bandamenn freistuðu innrásar-
tilraunar sinnar. En Þjóðverjar
reyndust ekki tilbúnir með
leynivopn sín, þegar innrásin
var gerð. Fyrsta flugsprengjan
féll ekki á Lundúnaborg í'yrr en
sjö dögum eftir að herir banda
manina stdgu á land á ÍFnakik-
landsströnd.
Hefði loftársin á Peenemúnde
ekki verið gerð, myndu flug-
sprengjuárásirnar á Lundúna-
borg efalaust hafa byrjað sex
mánuðum fyrr en raun varð á
og reynzt mörgum sinmum skað
vænlegri. Hefði til þess fcomið
kynnu áæti'ainiir baindamainna
hvoð innrásina varðaði að hafa
raskazt að miklu mun. Þá hefði
hægleiga geita þaminig farið, að
orðið hefði að fnesta inmiásinni
um áfyrirsjáamlegam' táima.
þá hefir oft hin 'hrjúfa dröfn
þið hýrum augum litið
og veitt þér þrek og þor í raun
til þrifa og margra dáða,
unz þú að llofeum þiggur lauæi
hjá þeim, sem öllu ráða.
Þvtí ákal nota þennan fund
og þakka liðmu árin,
ví oft mun glatt á góðri stund,
ótt gxáni bráðum hárin.
ótt býsna oft sé bólgin dröfrx,
er bót við hafsins raunum,
að eignast konu á hverri höfc
í hixnnairíki, að launum.