Alþýðublaðið - 13.01.1945, Blaðsíða 6

Lífll móðir
Móðirin, sem sést foér á myndirmi með barnið sitt, eins mán-
aðar gamalt, í fanginu, er sennilega ein af minnstu mæðrum
bfiimsins. Hún ér aðeins þrjú fet og níu þumlungar. Hún á
áeima í Cfoicago. Faðirinn stendur við hlið hennar.
Kína effir
HANNES Á HORNINU
Framh. af 5. síðu.
semdir við, ef hegðun þess var x
einhverju ábótavaxit. Nú er öldin
önnur. Það er fyrst á vorin, sem
foreldramir fá að sjá einkunnir
bamsins og frammistöðu. Þess
vegna er erfitt fyrir foreldra að
fyigjast með því sem er að gerasrt
í skólanum á hverjum tíma nema
sérstök áherzla sé á það lögð, því
allt. tojal kennaranna um samvinnu
við heimilin er ekkert annað en
orðin tóm.“
„ÞAÐ HEFÐI T. D. ékki verið
úr vegi að Gunnar þessi hefði lát
ið foreldra bamsins, sem var orð-
ið 125 bls. á eftir í bekknum hans,
vita, svo að þeir hefðu reynt að
hjálpa því áfram með reikninginn,
fyrst Gunnar þessi gerði það ekki.
Gimnar þessi virðist mjög hneyksi
aður yfir því, að ég skuli leyfa
mér að tala um kennslumál og þá
að því er virðist vegna þess, að
mig skorti þekkingu á þeim. Það
væri ákaflega æskilegt að allir
ménn hefðu eitthvert skólapróf. En
þau eru samt ekki fullgildur mæli
kvarði á manngildi hvers eins.
Þegar út í lífið kemur þá verður
maðurinn fyrst að leysa prófraun
sína af hendi. Það er próf, sem við
gætum kallað meirapróf lífsins. Á
því hafa margir fallið og það kenn
arar líka.“
Hanxies á hominu.
Öngþveilið í verSiags-
málununt
Frh. af 4. síðu.
gerðar háldgóðar ráðstafanir til
úrlausnax á verðlagsvandamál-
unum, eru siðferðilegs og félags
legs eðlis, en af því leiðir, að
þessi vandamál og önnur skyld
vandamál, sem standa í sam-
bandi við baráttu stéttanna um
efnaleg lífsgæði, verða ekki t
leyst fynr en hugarfar einstak-
linganna og viðhorf þeiirra til
hvers annars ög þjóðarheildar
innar hefur gerbreytzt frá því,
sem er og hefur verið.
Október 1944.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
M. af 4. síðu.
e. t. v. brytist út í einhverju
landi, sem bandamenn hefðu
frelsað undan oki Þjóðverja, hefði
lítil eða engin áhrif á styrjaldar-
rekstur bandamanna; þá tel ég
sarnt, að þeir eigi, eftir beztu getu
að kama í veg fyrir, að landinu
verð stjómað af einkahersveitum,
sem brjótast til valda í skjóli vopna
og útbúnaðar, sem bandamenn
hafa fengið Iþeim í hendur, til þess
að berjast gegn Þjóðverjum.
Ég tel, að slik afskipti séu bæði
heiðarleg og mamxúðleg, ásamt
því að vera í fullu samræmi við
þá ábyrgðarkend, sem. hlýtur að
skapast við það að búa heilar
þjóðir hergögnum án þess að geta
fyllilega fylgst með því í tovaða
höndum þau toin sömu toergögn
lenda. Það myndi og auka mögui-
ieikana til þess, að manrjkynið
gæti, sem fyrst snúið sér að frið-
arstarfinu, þegar er Þjóðverjar
hafa vgrið lagðir að velli.“
Innrésin á Filipps-
eyjar
Frh. af 3. síðu.
samBtállf átöík Asíumænna. Á
ári hverju fór fjöldi Filipps-
eyjamanna til náms í Banda-
ríkjunum, drakk í sig engil-
saxneska menningu og háttu
og gerði sitt til að lyíta hugs
un og menningu eyjarskeggja
upp yfir tilvéru frumstæðra
þjóða.
HÉR VÆRIEF TIL VILL VETT
VANGUR til þess að lýsa ör
lítið landsháttum og.atvinnu
vegum á þessum eyjum en til
þess er etóki rúm að sinni,
en ef til vill vetður það gert
síðar.
VONANÐI HEPPNAST MAC
ARTHUR áform sitt að hrífa
þessi eylönd aftur úr greip
um Japana þótt „hinn frægi“
hershöfðingi, Yamashita,
stjórni vöminni, eins og Ber
línarútvarpið segir.
Frh, «f 5. sflkL
vel ranglega álitið trúboðið vera
i þágu keisaravaldsins. Fyxir
nokkrum áratugum síðan átti
það sér stað, að Kínverjar, sem
margir hverjir höfðu alizt upp
í kristnum sið, álitu trúaráróð-
ur Ameríkumanna og Evrópu-
búa ganga firru næst. Þeir
halda því fram, að . eigingirni
og sj álfsálit hafi ráðið jafn
miklu um starf trúboðanna eins
og viljinn til þess að frelsa sálir
og útbreiða kristnina. Þeir hafa
ýmugust á „frelsunar“ tilfinn-
ingu trúboðanna en álíta hana
vera sameiginlega öllum þeim,
sem vinni að því að breyta trú
arbrögðum þjóða eða einstakl-
inga.
Kaþólska kirkjan getur litið
yfir þriggja alda starfstímabil
í Kína, og síðasta almenna mann
talið í Kína hefur leitt í ljós,
að 2,813,000j Kínverjar eru
kaþólstórar trúar. Mótmælenda
trúboðið náði hámarki í árangri
sínum árið 1923, þegar 8325
amerískir, brezkir og kanadisk
ir trúboðar í Kína starfræktu
a. m. k. 1,149 trúboðsstöðvar.
En síðan komu umbrot borgara
styrjáldarinnar. sem lauk með
sigri andkristinna frelsisvina,
sem mynduðu sérstakar deildir
innan h.ersins og áður höfðu
verið róttækir vinstrimann.
Þetta olli algjörri upplausn
trúboðsins og fjöldi eigna, sem
því höfðu tilheyrt voru eyði-
lagðar. Árið 1935 voru 6,150 trú
boðar í landinu, í alls 1,130 trú
boðsstöðvum,
*
Vafalaust hefur hinn stórfeng
lega og oft tækifærissinnaða
trúboðsaðferð kristinna manna
í Kína haft miður æskileg og
fráhrindandi áhrif á fólkið og
hindrað útbreiðslu krisninnar í
landinu. Kínverjar eru yfirhöf
uð ekki trúhneigðir í raun og
veru, þrátt fyrir ýmislegt, sem
bendir eindregið á, að þeir séu
þó hjátrúarfullir. Samt sem áð
ur eru þeir frekar rökréttir í
hugsun, og gagnrýni þeirra á
ýmstxm trúabragðaflokkum, er
keppast við að breyta og bylta
fornri trú þeirra, leiðir til þess,
að þeir tortryggja þessháttar
starfsemi og gera jafnvel at-
hlægi að henni. Þegar mótmæl-
i endatrúboðið stóð sem hæst,
voru fimm trúboðar þar frá
| pnskuíkirkjunni, níu baptistar
fjórir fríhyggjumenn,, átta
methodistar, sautján lúterskir,
tíu presbyteriar, tveir ný-pres-
byteríar, fimm safnaðarráðs-
trúboðar og þrjátíu og þrír, sem
töldust „utan sérstakra trúar-
flokka.“ Sumir þessara trúboða
vor styrktir af félögum, eins og
t. d. Postulatrúarfélaginu, Helg
unarsambandinu, 3jöunda-dags
aðventistum, Bræðrafélaginu,
Ebenezer-trúboðinu, Bethel-trú
boðinu auk margra annara. Eng
in furða þótt Kínverjarnir yrðu
ruglaðir á öllu saman* Og ekki
voru þeir Kínverjar fáir, sem
brostu í kampinn, þegar þeir
heyrðu sagt frá Turninum í
Babylon. — —
Hin ótrúlegustu atvik áttu
sér stað. Eitt sumar, til dæmis
kom það fyrir, að í félagi út-
lendinga í Peking, — annarra
en trúboðanna, — var mikið
hlegið að sögu nokkurri, sem
tveir Ameríkanar, sem bjuggu
| í Peking, sögðu, eftir að þeir
komu úr ferðalagi, sem þeir
höfðu tekizt á hendur uppmeð
ánni Yandsze fyrir ofan Chung
king. Þeir höfðu lagt af stað á
bát, sem dreginn var af stóru
skipi upp eftir ánni. Þeir höfðu
látið staðar numið við trúboðs-
stöð nokkra. Eftir að þeir höfðu
fengið sér bað fóru þeir niður
til þess að drekka teið sitt,
klæddir baðfötum með stuttum
ermum og V-löguðu hálsmáli.
— En veitingákonan varð ekki
lítið skelfd, þegar hún sá þá. —
Hún var í trúboðssveitinni.
„Ég er hrædd um, að ég verði
að biðja yður að sveipa ein-
hverju yfir herðarnar á yður,
rnaður minn,“ sagði hún. „Sjáið
þér til, — 'allt okkar þjónustu-
fólk eru eintómir karlmenn, og
að láta sjá sig svona fáklæddan
getur vakið hjá þeim holdlegar
tilfinningar." 1
Sem utankirkjurhaður get ég,
fullyrt, algjörlega hleypidóma-
Íaust, að hinn tiltölulega miklu
betri árangur kaþólsku kirkj-
unnal- í Kína, samanborið við
lúterska trúboðið, stafar ein-
göngu af því, að kaþólska kirkj
an sendir eingöngu vel lærða og
reyna menn til trúboðsins.
Mótmælendatrúboðið í Kína
á mikið lof skilið fyrir ýmisleg
störf sín, eins og reyndar önnur
sambærileg félög eða einstakl-
ingar, alveg eins og það verð-
skuldar gagnrýni fyrir yfirsjón
ir og vankanta, sem hæglega
hefði mátt sneiða hjá. Það er
hægt að deila um það, hvort
sjálft trúboðið hafi svarað kostn
aði fyrir þá, sem hafa lagt slíkt
á sig, — en óneitanlega hafa
trúboðarnir verið til mikils
gagns á sviði fræðslu og upp-
eldis og eins hvað snertir hjálp
arstarfsemi og hjúkrun. Trúboð
arnir hafa oft og tíðum sýnt
undraverða þrautseigju í starfi
sínu við skóla,sjúkrahús og
hjálparstöðvar, — í fórnfúsu
starfi fyrir holdsveikt fólk og
menningarstarfsemi K. F. U. M.
og K. F. U. K. Trúboðamir hafa
stöðugt beitt sér fyrir því, og
töluvert orðið ágengt, að kín-
verskar konur hættu að nota of
þröngan fótabúnað, og sömuleið.
is hafa þeir unnið, að því, að kon
ur nytu fyllri réttar en áður
hefur tíðkazt. Menningarvið-
leitni trúboðanna verður að
njóta þess sannmælis, að úrval
amerískra og brezkra bóka (sem
trúboðamir hafa sjálfir valið)
hefur verið þýtt á ikínversku og
auk milljóna-upplags af Biblí-
unni hefur fjöldi annarra
bóka verið prentaður og dreift
út meðal fólksins. Sem dæmi
má nefna það, að árið 1936 voru
gefin út 211 tímarit á kínversku,
sem út komu á vegum mótmæl
endatrúboðsins.
Meðal ásakana á hendur er-
lendum trúboðum af hálfu kín
verskra flokka og leiðandi
manna, er sú, að kristniboðið ’
vilji gera lítið úr kínverskri sið
fræði, þjóðfélagsháttum og [
stjómmálaafstöðu og séu því í '
hæsta máta „óþjóðlegir“; að trú
boðsskólar leggi meiri áherzlu
á trúaráróður en hlutlausa
fræðslu; að kristnin sé mótfall-
in forfeðradýrkuninni, sem er
grundvöllur hins kínverska fjöl
skyldulífs; að trúboðið taki
stundum þátt í óheiðarlegum
viðskiptum, sem séu Kínverj-
um skaðieg, og auk þess hafi
hin stöðuga nærvera kristinna
trúboða orðíið til varanlegrar
hendur truboðunum. Fjöldi kín
verskra menningarfrömuða hef
ur verið þeirrar skoðunar, að
jafnvel þótt amerískir kollegar
þeirra hafi komið mörgu góðu
til leiðar í Kína,’ hafi þeir la-gt
of mikla áherzlu á trúboðið og
vestræna sögu. Að þessu stríði
loknú munu Kínverjar ekki
kæra sig um það, að kínversk-
um æskulýð sé kennt að heiðra
George Washington og Abrá-
ham Lincoln, eða trúa því, að
lífsskoðun og stjómmálastefna
Ameríkana muni vera sú bezta
Laogardagur 13. janúar IIHS

Betora að pantt -tlega.
Steinunn Valde - - -* óttír.
sem til sé. Kínverjar sa»nu
treysta á forystu dr. Sun Yat-
sen og yfirhershöfðingjan® >
Chlang Kai-Sek til þess að haldai
áfram hinu hugdjarfa varnar-
stríði gegn óvininum, sem er
einsdæmi í síðustu tíma sögu
sökum baráttuþreks Kínverja.
*
Að stríðinu loknu munu Kím
verjar þarfnast mikillar hjálp-
ar og þjónustu trúboðanna, —
manna og kvenna, sem em reiðu
búnir til þess að færa ákafar
fórnir í þágu þess málstaðar,
sem þeir berjast fyrir. Háskóla-
og aðra skóla vérður að reisa
úr rústum að nýju; og ekki er
síður þörf á því, að sjúkrahúæ
in geti orðið sem fyrst starfs-
hæf. Þörf Kínverja fyrir auk-
inni fræðslu á sviði lækninga
og hjúkrunar er mikil, og óéfað
munu þeir taka fegins hendi
við fræðslu á þeim sviðum frá
öðrum þjóðum. Aftur á móti er
ólíklegt, að þeir séu eins gin-
keyptir fyrir erlenda trúboða
og reyndar vafasamt, hvort
þeir munu þola þá öllu lengur
í landinu, — trúlegra er, að
þjóðin muni gera ráðstafanir til
þess, að áhrif þeirra verði úti-
lokuð, svo að hinir sönnu kín-
versku guðir haldi heiðri sínum
og rétti í hjörtum þjóðarinnar
á komandi tímum.
Skofið á fólk og leilai
á því á gölum úfl f
OsfÖ
REGNIR frá Norsk Tele-
grambyrá í London hafa
það eftir Norðmanni, sem ný-
lega er kominn til Stokkhölms,
að Þjóðverjar og kvislingar sént
orðnir svo taugaóstyrkir vegna
skemmdarerkanna í Noregi, ai
þeir „skjóti hvar, sem er, og
hvenær, sem er, og á hvern,
sem er,“ eins og hann orðar það.
Nýlega var skotið að nætur
lagi á þrjá friðsama vegfarend
ur í Osló, og þeir hittir, en þvi
næst tóku Þjóðverjar þá í
„gæzlu“.
Norðmaðurinn segir, að það
hafi hvað eftir annað komið fyx
ir hann sjálfan, að á honum
væri leitað. Slíkir viðburðir em
daglegt brauð á götum úti, £
sporvögnum og í bílum. Þann-
ig var hann og fjórtán aðrir
nýlega umkringdir á Karl Jo-
hansgötu í Osló og neyddir til
þess að klæða sig úr jakka og
vesti á meðan leitað var á þeim.
Skjalatöskur manna eru opnað
jafnvel fyrir að fólk er neytt til
að klæða sig úr á götum úti í
hellirigningu.
Hvað skexrundarverkin í Nor
egi snertir, er almennt álitið þar
í landi að þau séu framkvæmd
samkvæmtí fyrii-mæljum frá *
nosrkum heryfirvöldum, og að
einstaklingum séu engin
skemmdarverk leyfð upp á eig
in spýtur. (Samkvæmt fregn
frá norska blaðafulltrúanum í
Reykjavík).
srmanar kmverskum guðum og
sjalfri landsstjórninni. Þetta
meiga teljast ærnar sakir á
ar og vasar tæmdir. Það kemur