Alþýðublaðið - 25.03.1945, Blaðsíða 2
2
ALÞYÐUBLAÐBÐ
Sunnudagur 25. marz 2945
Nýja fæðingarheimilið við Landsspítalann
Teifcni.stoÆa fcúsameist.ara rfkilsins 'hefiur .n.ýlega lolkið við uppdrætti
að tfýrÍTihiuiguðiu fæðirugáiriheiimiilii., sem rieist verðuir á Landsspítala
lóðinni, «g'verðuir vænit-aniiaga Ibyrjað á verlkiniu í vor. Hér bint
ist mynid .af luppdnættintum, og sýnk Ihún aðaihlið ibygiginiga|ri,nn
ar (ni&riðuirihilið) — Gert er ráð Ifyrir að í byggingunni verði rúm
fyrir 50 isænigiudklomiur, >aiufc jþeisis verða 4 fiæðinigarsto.fiur, herbérgi
fyrir lækna, kandidata, ljósmæður, hjúkrunarkonur, og umfram
heribiengi fyrir 14 nemienidur. iÞá verðiur lí byggi'nigunirii fcennslu
etofa, •sfcriÆstofa, iskurðstofa, Ibiðstofia og rannisóikn!ansitof.a fyrir
bams'hafandi koniur. — Áfcveðið er að fæðingarheiimilið standi,
inieðst á Landis^ítalatúriiniu við 'Barlónsstíg á móiti Fjölniteveginaim.
Fróðlegf rlt um alþýðufryggingar
hér og í nokkrum öðrum löndum
Fylgirif með skýrsltu um aBmannatryggíiigar
á íslandi, gefið út af félagsmálaráðuneyfinu
•— ■ —■
FÉLÁGSMÁLARÁÐUNEYTIÐ hefir nú gefið út bók um
alþýðutryggingar á íslandi og í nokkrum öðrum lönd-
um. Eru í henni greinar um framtíðarfyrirætlanir erlendis
um almanna tryggingar. Bók. þessi er fylgirit með skýrslu
um almanna tryggngar, sém þeir Jón Blöndal 'hagfræðing
ur og Jóhann Sæmundsson yfirlæknir vinna nú að og kemur
innan skamms, en fylgirit þetta hefir Jón Blöndal tekið sam-
Reykjavíkurbær sótti í tíma um
tíu Svíþjóðarháta
Atvinnumálaráðherrann veit það veS, því að
hann var sjálfur enn í sjávarútvegsnefnd
bæjarins, þegar umsóknin var samþykkf!
an,
í þessu rití er yfírlít um nú-
gildandi íslengká Iöggjöf um ah
þýðutryggingar. yfirlit um al-
þýðutryggingar í fjórum löhd-
um, sem að ýmsu leyti erU for
göngulönd um almennar trygg
ingar, og loks útdrættir úr ýms
um tillögum um skipun al-
mannatrygginga í framtíðinni,
•sem fram hafa komið nýlega og
mjög verið ræddar í löndum
bandamanna og Víðar.
Eins og kunnugt er vinna
þeir Jón Blöndal og Jóhann Sæ-
mundsson nú að undirbúningi
löggjafar um fullkomnar al-
almennar tryggingar, eh sam-
kvæmt stefnuskrá ríkisstjórnar
innar ber að leggja frumvarp
um það fyrir næsta alþingi. Er
skýrsla sú, er þeir félagar eru
nú að ljúka við — og ennfrem-
ur fylgirit þeirra, árangur af
því starfi þeirra.
Nánar segir Jón Blöndal um
efni fylgiritsins í inngangoorð-
um fyrir ritinu:
„Nefnd sú, sem samdi frum-
varpið að alþýðutryggingalögun
um 1936, lét gera allýtarlegt
yfirlit um alþýðutryggingar og
alþýðuhjálp í ýmsum nágranna
löndum (Álþt. 1935, A. þing-
skjal 405. Gerði það Sverrir Þor
bjarnarson hagfræðingur, eftir
riti, er I. L. O. gaf út árið 1933.
(International Survey of Social
Services. Geneva 1933.) Nær
yfirlit betta yfir löggjöf eftir-
talinna landa: Danmerkur, Sví-
þjóðar, Þýzkalands, Stóra-Bret
lands og Norður-írlands, Hol-
lands og Frakklands. Löggjöf
þessara landa hefur að vísu tek
ið nokkrum breytingum síðan,
éri ýfírleitt ekki svö stórfelíd-
um, að það skipti vérulegu máli
til samanburðaf. í Danmörku
urðu þó verulegar breytingar
með Socialreformen 1933. IJm
löggjöf þesSa er til allýtariegt
yfirlit á íslenzku eftir L. P.
Borgbjerg, forstjóra döhsku
sjúkratrygginganna. Eru það 3
fyrirlestrar, sem hann hélt i Há
skóla íslands haustið 1936. Þar
sem útdráttur þessi hefir ekki
Verið prentaður og er áðeins í
fárra manna höndum, þótti rétt
að taka hann með í greinargerð
þessa, örlítið styttan, auk þess
sem síðasta fyririestrinum er
sleppt.
Sölvi Blöndal hagfræðingur
hefur gert fyrir félagstíiálaráðú
neytið allýtarlegan útdrátt úm
gildandi löggjöf Svíþjóðar éftir
bók Áke Elmérs: Svensk Social
politik, Lund 1943. Fylgir hann
hér með ásamt stuttum útdrætti
úr frumvarpi því til almennra
sjúkratryggjna, sem nýlega er
fram komið í Svíþjóð (apríl
1944). Enn fremur hefur verið
gerður útdráttur úr löggjöf
Nýja-Sjálands og þýtt yfirlit
um framkvæmd laganna frá
1938, sem um flest er talin hin
merkasta löggjöf á þessu sviði,
fram til þessa tíma.
Loks er gefið yfirlit ám al-
mannatryggingar í Sovétríkjun
um. Er það útdráttur, sem
sendiherra íslands í Moskva,
Pétur Benediktsson, hefur gert.
Þátti ekki ástæða til að gefa
yfirlit um löggjöf fleiri þjóða.
Eins og fyrr var getið, hafa ýms
ar Ámeríkuþjóðir nýlega komið
á allmerfcilegri alþýðutrygginga
iöggjöf. Má þar til dæmis nefna
Frh. á 7. síðu.
Alþýðublaðinu hefir bor
izt eftirfarandi frá sjávar
útvegsnefnd Reykjavíkur
bæjar. *
UT af orðsendingum atvinnu-
imiálá'ráðiuníeyitiisinis varðandi
'kaup 'Reyikjaví'kiurbæjar á Sví
iþjóðiaribátuim, óslkar .sjáivanút
vegsnefnd bæjarins að tafca
fram:
Néfindin var ‘þegar í upphafi
óánægð imeð teilkninigar þær,
isem fyrverandi rikisstjórn á
kvað, að Svíþjóðarbátarnir
isdsyflidiu foyggðiir -eftir. Réð nefnd
i.n Iþ'esis vegraa .tvo skipasmiíða
mjeisitara til þe-ss að gera teikn
inigar af bátium af þeirri stærð,
isiemi bezt var talin henta tii út
igerðar 'fná Reykjavfk. Hafði
nelfndin jafnframt samráð við
sjómenn og aðra Ikiunnáttumenin
ipm gerð og útbúnað bátanna.
Hinn 24. ágúsi s. 1. isóitti nefnd
in. itil latviinniumálaráðniuieytis
i-nis um ismáði á 10 fiskibátuim í
Siviíþjóð. Voru jafnifrámt send
ar •teifcmnig.ar oíg simiíðalýsingar
af .bátunum. í hréifi n.efndari,nn
ar segir isvo m. a.: i,Þeisisi itill
mœii vor eru ibyiggð á Iþví, að
inefmdin lítur svo á, lað tilboð
þau isemi liiggja frammi Ihjá Fisfci
|élagi Islands fullnægi efcki.
þeimi fcröfium, sem nefndin og
ráðiun'autar hiennar telj,a að ,gera
Iþurifi í siamban-di við nútáma
fislkibát, s'ern gera á út frá
Reykjvík"
iÞví ihefir'verið ihaldið fram í
orðsendimgum Tatvinnuimiálaráðu
:neyti,siris, .að isjávarútveigsnefind
ibæjariinis hafi etkki sótt ií tæfca
tíð um iSivíílþjóðarbátiana og þess
veg.na .hafi. ibærinn elklki femgið
niema 5 alf 10 bátum, sem um,
var beðið. Lítur svo út í o-rð
isenidinigum ráðumeytiisinis að
fyrsta umsófcn nefndarinnar sé
frá 11. nóvember s. 1., en ekki
frá 24. ágúst. Uítísóknin þann
24. ágúsit var semþykkt af öll
um nef ndarmönnum, þeim
Kjartani Thors, Áfc-a Jakobs
•syni, Jóni Ax-el Péturssyni,
Ingvari Vilihjálmssymi og Svei.ni
Bieniedikfssyni.
Eftir að einn nefndarmanna,
Áki Jakobsson, var orðinn at
virinámálaráðherra var umsókn
in um 10 báta af Svíþjóðarbát
unum endurnýjuð skriflega 6.
Tnóvember, 11. nóv. og 22. nóv.
Á þessu tímabili var 13 bátum
af þeirri stærð, sem Reykjavík
urbær óskaði eftir ráðstafað,
skv. upplýsingum ráðherrans.
í_bréfum oig siamtölum, isem
fraim fóriu mi'lili n.efmdar.innar og
riá'ðherrans ilagði niefindin ríka
áherzlu á að fá umnædda 10
báta af þeirn 45 'bátum, sem þeg
ar höfðu verið pantaðir frá Sví
þjóð, oig íhólt altaf faist við að
þeir iskyldu ismíðaðir eftir teik-n
inigum bæjarinis.
Rá§lhierr.a,nm taldi hinsveigar, d
isamtali við mefmdina hinn 10.
inóv., að heppilagra væri að
biðja um smlíði þessara 10 báta
auik þeirra, sem þegar höfðu ver
ið pantaðir, þar eð óvíst væri,
að , hiinum umsömdu .bátum
fenigist ibreytt frá upphaflegu
.teikninigunum. Fédtst -nefndiin á
að reyna betta, án lþesls að taka
aftur fynri uim's'ófcnir, sem en-n
á ný voriu ítrekaðar áður en um
ræddium 13 bátuim var náðstaf
að.
Um miðjan desembermánuð s.
3. virðist múveramdi atvinnu
málaráðh'eirra -hafa fenigið sam
þyfcikj; hjiá isænsku iskipasmdða
isitöðviunium itil þesisi að breyta 25
af bátuinum f.rá þeirri teikriingu,
siem fyriveraindi ríkisstjórn bafði
samið um. Fór ráðherránni fram
á ileyifi n'efndarinnar til þes-s að
nota teifcnin.gu bæjarinis. Hinn
15. des'ember veitti nefndin
íleyfið í samráði við borgar
stjóra, að því tilskyldu að bær
inn fengi sjálifur 10 'báta.
Um þetta leyti frétti nefnd
in, að ráðfoerrann myndi haf.a
ráðstafað til a'nnara fliestum
.þei,rra 1,3 bátá, sem eftir hofðu
verið. Kom ioig í Ijóis, að svo var
fcomið, við eftirigrensLain horgar
istjóra og formannis nefndarinn
ar, því ,að þá reynidist róðherr
ann ófáanlegur til iþess að 'láta
Reykjav'íkurhæ frá nema 5
bóita.
Reykjavfk, 23. marz 1945
iSjiávarútveigsn. Rvíkurbæjar:
. Rjartan Thors, Ingvar Vilhjá'lmis
®on, iSveinn Benediktisison Jón
Axel Péitursisom.
Veiðafæraiap hjá hál-
um úr versföðvum við
Faxaflófa.
C ÍÐASTLIÐIÐ föstudags
^ kvöld reru allir bátar frá
Faxaflóa, og var þá gott veður,
en laust eftir miðnætti hvesti
snögglega af suðaustri og gekk
síðan til suðvesturs.
Höfðu þá flestir bátar lagt
lóðir sínar en nokkrir sem ekki
'höfðu lagt þær sneru til lands.
Um morguninn urðu bátarnir
að yfirgefa lóðir slinar, sökum
veðursins og höfðu þú sumir
náð allt að helmingi þeirra, en
aðrir litlu eða engu.
í gær slotaði veðrinu, og fóru
þá bátarnir að leita lóða sinna
•og náðu sumir þeirra þeim að
mestu leyti, en nokkrir urðu
fyrir talsverðu tapi.
Er Iþetta mjög 'tilfinnanlegt
tjón, þer sem mikill skortur er
á veiðarfærum. Þó má segja
að heldur rættist úr heldur en
á horfðist á föstudaginn, því þá
gerðu margir eins ráð fyrir, að
engu yrði náð af 'lóðum ef veðr
ið héldist lengi óbreytt.
Áðalfundur Aljtýðu-
flokksfélags Reykja-
vfkur
ÐALFUNDUR Alþýðu
flokksfélags Reykjavíkur
verður haldinn næstkomandi
þriðjudagkvöld í Iðnó uppi.
Á dagskrá fundarins eru
félagsmál, aðalfundarstörf
samkvæmt lögum . félagsins,
viðskipta og verzlunarmál
(framhaldsumræður) og loks
önnur mál.
Aðalfundur
Hins íslenzka prentaraféla-gs er
í dag kl 2 í Kaupþingssalnum
(Eimákipafélagshúsinu).
Minningarathöfn á
þriðjudaginn um þá
sem fórusl með
Dettifossi
TVT ÆSTKOMANDI þriðju
^" dag kl. 2. e. h. fer fram
minningarathöfn í dómkirkj
unni um þá skipverja og far
þega, sem fórust með e. s.
Dettifossi hinn 21. febrúar s.
1.
Jafnframt fer fram útför
Davíðs Gíslasonar, stýri
manns, Jóns Bogasonar,
bryta og Jóhanns Sigurðs
sonar búrmanns.
Minningarathöfninni verð
ur útvarpað og vinna í opin
berum stofnunum munu falZa
niður frá hádegi á þriðjudag
inn.
Nefnd fil að veila sér-
ieyfi lil bifreiðaafcsfurs
ftT ÝLEGA hefur verið skipuS
* nefnd til að gera tillögur
um veitingu sérleyfa til bif
reiðaaksturs.
í nefndinni eiga sæti eftir-
taldir menn: Kjartan Ólafsson
bæjarfulltrúi í Hafnarfirði, og
er hann formaður nefndarinn-
ar, Jens Hólmgeirsson, skrif-
stofustjóri, Einar Ögmundsson
bifreiðastjóri, Sigurjón Dani
vald'sson framkvæmdastjóri og
Sigurður Steindórsson fulltrúL
Nefnd þessi mun taka til
starfa strax i þessari viku.
Vegimir eru að opnasf
ttvaifjaröarvegurmn
orðinn fær ©g Holta
vörðuheifiin verSur
það vænfaniega í
þessarÉ viku
T EIÐIN frá Reykjavík um
Hvalfjörð til Borgarnes, er
nú aftur orðin fær, en hún hef
ur verið teppt um nokkum
tíma.
Um miðja síðustu viku fór
fyrsta bifreiðin héðan til Borg
arness. ’
Viða um land eru vegirnir
slæmir yfirferðar sökum bleytu:
og nokkrir fjallvegir liggja enn
þá undir snjó. ®
Undaníarna daga hefir verið
unnið að því að moka af veg-
inum og laga hann til á Holta-
vörðuheiði, og er talið líklegt
að hann muni verða bilfær
snemma í þessari viku.
Skemmhm Hallbjarg-
ar Bjamadótfur í fyrra
kvöld var fjölsótt
SKEMMTUN frú Haillbjarg
ar Bjarnadóttur og félaga
hennar sem fram fór i Hafnar-
firði í fyrrakvöld var mjög fjöl
(Frh. á 7. síðu$
t