Alþýðublaðið - 08.05.1945, Blaðsíða 7

Sbriðjudagur 8. maí 1945 _______ALÞVÐUBLAÐIÐ____________________________________________________________________________________1
Við gluggann
Myndin af þessari fallegu stúlku, er af blómarósinni Maureeu
0,Hara. Hér er hún við gluggann, ef til vill bíður hún eftir ein-
hverju kvikmyndatilboðinu.
Bœrinn í dag.
Næturlæknir er í Læknavarð-
aÉofunni, sími 5030.
Naeturvörður er í Lyfjabúðinni
®5unn.
Næturakstur annast Litla bíla-
stöðin, sími 1380.
ÚTVARPIÐ:
8.30 Morgunfréttir.
1@.10—13.00 Há'degisútvarp.
t'ð.30—16.00 Miðdegisútvarp.
10.25 Hljómplötur: Lög úr óper-
ettum og tónfilmum.
@0.00 - Fréttir.
20.20 Tónleikar Tónlistarskólans.
(Strengjasveit leikur undir
stjórn dr. Urbantschitsch).
20.50 Erindi: Neyzluvörur. —
Drykkirnir (Gylfi, Þ. Gísla-
son dósent).
@1.15 Barnakór Borgarness syng-
ur (Björgvin Jörgensen
stjórnar). ^
21.35 Hljómplötur: Kirkjutónlist.
@2.00 Fréttir.
Dagskrárlok.
1 frásögninni
af 1. maí hátíðahöldunum í
Hafnarfirði var það missögn, að
Sigríður Erlendsdóttir !hafi talað á
útifundi verkalýðsfélaganha. Það
var Sigurrós Sveinsdóttir formað-
ur verkakvennaféla'gsins í Hafn-
arfirði ',sem tálaði á útifundinum.
Greinin
Handavinnunám í heimavistar-
skóla, sem birtist í síðasta hefti
Menntamóla, var eftir Stefón Sig-
txrðsson skólastjóra í Reykholti í
Biskupstungum, en ekki eftir Ólaf
Þ. Kristjánsson, eins og sagt var
jiaér í blaðinu nýlega.
Minningargjöf
Hjónin Marin Jónsdóttir og Sig-
urgeir Gíslason Hafnarfirði, færðu
Húsmæðraskólafélaigi Hafnarfjarð-
ar í tillefni af 80 ára afmæli frú
Marinar, þ. 1. maí, gjöf að uppthæð
kr. 3000 — þrjú þúsund krónur —
til viðbótar minningargjöf um
Margréti dóttur þeirra.
Ný sérverzim,
„Regnboginn"
.
NÝLEGA tók til® starfa ný
verzlun á Laugavegi 74.
Verður þar eingöngu á boðstól ,
um málningarvör^r, veggfóður
og listmiálaravörur, ásamt öll-
um tilheyrandi vörutegundum.
Eigendur þessa nýja fyrirtæk-
is, sem nefnist Regnboginn, eru
tveir ungir reykviskir iðnaðar-
menn, þeir Ásgeir Valur Ein-
arsson veggfóðrahameistari og
Sæmundur Sigurðsson málara-
meistari. Hafa þeir undanfarin
ár unnið, 'hvor á sínu sviði, að
iðn sinni hér í bænum og jafn-
framt lagt kapp á að afla sér
allrar þeirrar þekkingar og
reynslu, sem möguleikar hafa
staðið til, og að gagni mátt
verða þeim ,í iðn þeirra, bæði
utan lands og innan. Þá héfur
Sæmundur nú' um nokkurn
tíma að undanförnu starfað að
litarsamsetningu og áfgreiðslu
störfum í Málaranum og að
sjálfsögðu tileinkað sér þar þá
’hagnýtu reynslu, sem þessi ein
elzta sérverzlun á sínu sviði
5iér á landi hefur getað látið
honum í té. — Ei.tt aðalviðfangs
efni þeirra félaga mun verða að
leiðbeina fólki með samsetn-
ingu málningalita og val á vegg
f óðri.
Lík Göbbels og fjöi-
skyldu bans fundin
Þau tóku iiiti eitur
np ILKYNNT var í útvarpi
fj-á Moskva síðdegis í
gær, að búið væri nú að
finna lík Göbbels, konu hans,
Magda, og bama þeirra í
Berlín. Höfðu þau öll tekið
inn eitur.
Það fylgdi þessari frétt, að
lík Hitlers og Görings hefðu
ekki fundizt enn.
Frh. af 3. síðu.
Öll frekari vörn fyrir ofurefl-
inu gæti aðeinis orðið til þýð-
inigarlausra bló ðsúthel] inga og
lupplausnar. Hvatti hann þýzku
þjóðina að endingu til að halda
þá .skilmála, sem um yrði samið
oig varðveita eininiguna inn-
byrðis.
Bardagar bafda áfram
í Bæheimi
Skriðdrekar Pattous
bruna áfram tfl
Prag
BARDAGAK héldu áfram í
Bæheimi í Tékkóslóvakíu
í gær, einnig eftir að kunn var
orðin uppgjöf Þjóðverja í
Rheims. Var því yfir lýst í
útvarpi frá Prag í gær, að sú
uppgjöf snerti ekki þýzka heri,
sem verðust framsókn Rússa í
Tékkóslóvákíu og yrði vörn
þeirra haldið áfram. Virðist af
öllum fregnum að dæma, að
barizt væri í Prag og sögðu sum
ar fregnir, að þýzkar flugvélar
gerðu loftárásir á sum hverfi
horgarinnar.
Samtímis bárust fregnir af
hraðri sókn 3 Bandaríkjahers-
ins, undir stjórn Pattons, í átt-
ina til Prag. Hefir hann tekið
iðnaðarborgina Pilsen, sótt 40
km. fram á einurn sólarhring og
tekið 40 þúsund fanga á sama
tíma. J
Viðskiptamiálaráðlherra Tékk f
óslóvakíu lýsti yfir því í út-
varpi frá London síðdegis í gær.
að þeir þýzkir hermenn, sem
ekki legðu niður vopn í Tékkó-
slóvákíu myndu verða skoðaðir
sem menn, sem stæðu fyrir ut-
an lög og rétt.
Breslau gafsi upp fyrir
Rússum í gær
HP ILKYNNT var í Moskva,
síðdegis í gær, að Breslau,
höfðuðborg Neðri-Slésíu, sem
Þjóðverjar hafa varið mánuð-
um saman, hefir nú gefizt upp
fyrir Rússum. Tóku Rússar
þarna um 46 þúsund manns til
fanga.
Minningarorði
Jótt Jónson frá
Hiíðarenda
ÞANN-17. apríl s. 1. var til
moldar borinn, að Hjalla
í Ölfusi, Jón Jónsson, fyrrum
hreppstjóri og stórbóndi á Hlíð
arenda þar í sveit.
Ættar og æviferils Jóns hefir
verið að ndkkru minnst í blöð-.
unum, verður það -ekki endur-
tekið hér.
Með Jóni á Hlíðarenda er til
moldar hniginn einn gagnmerk
asti sjósóknari á suðurlandi, um
hálfrar aldar skeið. Árið 1873
hóf hann formennsku í Þorlá’ks
höfn á vetrarvertíð og stýrði þá
áttæringnum „Þór“ því sama
skipi réri hann siðan úr Þor-
lákshöfn í 46 vetrarvertíðir,
eða allan sinn formannsaldur.
Lengst af var Jón aflakóngur í
,,Höfninni“, en siðustu árin
gekk honuin miður og varð hann
að 'þola það að aðrir tækju for-
ustuna í afláhæð en enginn fann
það á Jóni að honum félli það
miður, hang. hélt glaðlyndi sinu
og virðugleik óbreyttum engu
að siður. Jón sótti sjóinn bæði
af kappi og forsjá. Hann þurfti
aldrei að lenda utan Þorláks-
■hafnar. Þegar aðrir fengu hrakn
ingsróður, var Jón ávallt fljót-
ur að halda til lands. Ég minn-
ist þess tvisvar, við vorum úti
á ystu miðum, samskipa skip-
um,sem lentu í hrakningum, í
bæði skiptin ná§um við landi í
Þorlákshöfn. Það var engu lík-
ara en ofviðrin biðu eftir þvtf,
að Jón næði landþen ástæðurn
ar voru að sjálfsögðu þær, að
Jón sá veðrin fyrir og forðaði
sér í tíma undan þeim.
Verbúðarlífið lét Jóni vel. í
sambúð við hásetana var hann
síglaður og sí og æ tilbúinn í
tuák og ærsli, en aldrei leið Jón
á Hlíðarenda það að háseti hans
væri tekinn fyrir, þótt eitlhvað
væri sérkennilegt í fari þeirra.
Ókunnugum myndi hafa þótt
ótrúlegt að þessi ljúfi og lifs-
glaði ærslabelgur gæti verið sá
álvörumaður, sem hann ávallt
'var, þegar gáskanum sleppti og
skyldustörf formennskunnar
kölluðu að.
Jón var ákatfur sjósóknari,
néri, altaf snemma og var jafn
ai með þetm fynstu að fá afl '
ann, hann fyrirleit allt sjiódroll.
Fyrirskipanir bans voru þótta
lausar en einíbeiittar og ákveðn
ar, aldrei minntist ég þess að
hann breytti gefinni fyrirskip
un. Þegar í slark var koonið
færðilst ylfir andlit hans karl
mannleg ró og íhygli. Aldrei
held óg að okkur hásetunutm
hafi hjvarflað í hug annað en
að alllar sjóferðir enduðu giftu
samlaga á rneðan Jón sat í skutn
utm.
Á Þorláksháfnamii ðuan er oft
ast mikiJl vesturstraumu r, er
því þungur róður í land í suð-
austan og austan átt, en oftast
er sótt vestur með landi. Marg-
an þungan barninginn urðu
menn að taka, þegar þannig
stóð á, en iþá notaði Jón á Hlíð-
arenda seglin, þótt aðrir yrðu
að berja mikið af leiðinni.
„Þór“ var góður siglari, og
vel til geglanna vandað, en
mestu réði þó frábær stjórn for
mannsins, sem með vökulu
auga aðgætti hverja báru áður
en hún kom á skipið og með
lei'fturhraða ákvað hvernig
verja skyldi það áföllum. í stór
sjó og roki var eins og skipið
stigi léttan dans á öldunum og á
milli þeirra. Skip og formaður
voru eitt, omeð saimeinaðri snilli
formannsins og kostum skips-
ins var jafnan stýrt heilu og
höldnu að landi úr hverjum
róðri. Ekki minnist ég þess að
é gætfi hjá Jóni á siglingu, í
þær rúmlega 20 vertíðir, sem
ég var háseti hjá honum.
Formaður lék jafnan á als
oddi, hamaðist við vinnuna svo
fáir istóðú hohium á sporði.
Brygðist aflinn dag og dag,
raiskaði iþað aldrei glaðlyndi?
Jónis, en þegar komið var til
búðar að kvöldi etftir mas'lukkað
ann dag var viðfcvæði hans,
„Hötfum við nú tekið að okkur
að vera lægstir í dag drengir“
.SMo var ekki meira um Iþað,
en tektfn var upp sama lífsgleð
in og áður. Hásetar Jóns voru
margir duigandi menn. Frá hon
■um byrjuðú tformennisku ýmsir
merkustu formenn austan fjalls,
og þar á meðal Háeyrarhræður
og sjógarpurinn „Magnnis í 'híis
inu“ 4á 'Eyrarbakka b. fl.
Á þeim árum, sem Jón á Hlíð
arenida var í broddi Efsins, var
fjölbyggt í Ölfuisinu. Kotin
mörg oig srnlá og efni bænda lít
iil. Þröngit var í búi hjá mörgum,
þagaf leið á þorrann. Þagar tók
að fiskast í Þorliakshötfn færð
ist lítf í allt niágrennið. Nýmet
ið úr „H'öfninni“ bjargaði mörg
um frá’ volæði og skorti. Hlut
irnir úr Þorlákspiöfn voru
drjiúgt búsílag hjjlá mlörigum og
því drýgri, sem hann var bærri.
Margir Ölfusingar voru há'setar
hjá. Jóni á Hlíðarenda að stað
aktri, naut sveitin 'þvtf mikiiis
'góðs af formennisku hanis og
aftalbröigðum. Það mun bafa
vériið hiárfétt hijá föður mínum,
sem var bj argálna bóndi, 1 Ölf
usinu, þegar hann sagði að Jón
á Hlíðarenda vœri þarfaisti mað
ur, sem í sveitina hefði komið
um langan aldur. Aflasæld hans,
heppni í sjósókn og formennteku
var tvímiaeiLalaust ein atf me'gi.n
stoðunum undir afkomu fé
lítiilla háiseta hans í svedtinni.
Það er ytfiriiætiisiítii athiöfn að
hóla í moldina aidurhiniignum
manni, en Jóni á Hltfðarenda
fylgir óblandin aðdáun og þökk
okkar gömlu hásetanna hans
fyrir þann ómetanlega þátt,
sem ajflamenniska hanis og far
sæld í Æormennsku átti í Itffsatf
komu okkar. Jón á HjMðareruda
gaf Þuríðii formanni, þá kom
ungur Maríutfiskana sína og þá
að launum iblessun og fyrirbæn
ir þeirrar merkiskonu. Þær fyr
hibænir nættiust vel é honum.
Lenigi m/un nafn Jóns á ÍHlíðar
endia verða tenigt við vedðiistað
ina í Þorijákshöfn og bera þar
flestum nöffnum heerra, þótt
þaðan haifí. löngum sótt sjó, hið
mesta kappa val.
Gamall hásetí
Bretar í Haag, Rotter-
dam og ámsferdam
í dag
|J REZKAR hersveitir í Hol-
landi fara inn í þrjár
stærstu borgir landsins, Haag,
Rotterdam og Amsterdam í dag.
í gær komu þær til Utrecht
og var tekið með ógurlegum
fögnuði. Yfir 550 brezkar flug-
vélar vörpuðu í gær niður 1200
smálestum af matvælum yfir
hollenzkar borgir
Skipun Himmlers
Frh. af 3. síðu.
tfrá hendi Himmlers. Var hún
ti.1 fangabúðayfirvaldanna í
Daohau og á þá leið, að ektri
mætti láta einn einasta af þeim
33 þúsund föngum, sem þar
væru falla iifandi í hendur
Bandaríkjamanna. En skipunin
var of seint gefin út. Banda-
fíkjamenn höfðú niáð fangabúð
unum á sitt vald áður en hann
grunaði.
T I L
liggnr ieiðia

I