Alþýðublaðið - 02.06.1945, Qupperneq 3

RýH vandamál
YRIR NOKKRUM dögum
var frá því skýrt í frétt-
um, að Rússar hefðu sett
Pólverja í embætti borgar-
stjórans í Breslau í Slésíu
og starfslið hins opinbera
þar í borg yrði aðallega Pól-
verjar. Virðist mega skoða
þetta sem byrjun á innlim-
un Slésíu og fleiri austur-
héraða Þýzkalands-í Pólland
og þá væntanlega sem ein-
kvers konar sárabætur fyrir
austurhéfuð Póllands, sem
Rússar hafa ætlað sér og
löngu síðan gert kröfur um.
Svipuðu máli virðist gegna
um Frankfurt við Oder og
nærliggjandi héruð.
ÞESSI RÁÐSTÖFUN RIJSSA
virðist gerð upp á beirra eig-
ið eindæmi og það, sem á-
kveðið var á Krímfundinum
virðist hafa verið virt að
vettugi, Þar munu þeir
Roosevelt, Churchill og Stal-
; in hafa komið sér saman um,
að vesturlandamæri Pól-
! lands yrðu ekki ákveðin fyrr
en á friðarráðstefnunni að
styrjöldinni í Evrópu lok-
inni, en hins vegar yrði mið-
að við Curzon-línuna svo-
nefndu um landamæri Pól-
lands að austan.
AÐAURÖK RÚSSA fyrir því
að heimta Austur-Pólland
bafa meðal annars verið þau,
að þar búi svo margir menn
af rússnesku bergi brotnir,
sem raunverulega ættu að
vera rússneskir en ekki
pólskir borgarar. Látum svo
vera, að þetta sé rétt. En
hvernig stendur þá á því, að
nú virðist eiga að leggja und-
ir Pólland borgir og héruð,
sem heita má, að séu al-
þýzk? Getur þetta orðið var-
anleg lausn á lahdamæra-
vandamálunum? Er hér ekki
verið að fela neista að nýju
ófriðarbáli?
EKKERT LIGGUR FYRIR um
það, að pólska þjóðin vilji
sjálf, að henni séu fengin
þýzk lönd, frekar en Danir,
Hollendingar eða Belgar.
Það hefur sannazt, æ ofan í
æ, að það getur aldrei orðið
til þess að treysta friðinn að
löndum sé skipt af handa-
hófi þannig. að með því
skapist þjóðernisminnihlutar
innan hinna ýmsu ríkja,
! sem aldrei munu una hag
sínum. Er óþarft að rekja
það mál hér.
ÞAÐ 'HEFUR OFT verið sagt í
þessári styrjöld og með full-
um réfeti, að það er ekki nóg
að vinna stríðið. Það verður
líka að vinna friðinn. Þjóð-
ir Eyrópu hafa áreiðanlega
i fengið nóg a£ hörmungum
styrjaldarinnar í bili og um
allan heim hefur verið um
það rætt, hvernig unnt sé að
koma í veg fyrir nýja styrj-
öld, nýja áþján og nýja villi-
mennsku. Til þess hafa
stjórnmálamenn komið sam-
an til funda, nú síðast í San
Franéisco, fil þess að koma
AS-ÞYÐUBLAÐIÐ
Laugardaginn 2. júní 1945
Á mynd þessari sjást fjórir hershöfðingjar Bandaríkjamanna, sem
mestan orðstír hafa getið sér í styrjöldinni gegn Þjóðverjum.
Mennirnir eru, taldir frá vinstri til hægri: Dwight D. Eisenhower
yfirhershöfðingi, George S. Patton Jr., yfirmaður 3, hersins, Omar
»
N. Bradley, hægri hönd Eisenhowers á vesturvigstöðvunum og
Courtney Hodges, er stjórnaði 1. hernum.
Bandsmenn gera firisfep loff-
árás á ðsaka, næsfsfærslu borg
iapan
3200 smálestum fkvefkjuspretigna varpað á
borglna í gærmorgun
RISAFLUGVIRKI Bandaríkjamanna hafa enn gert eina stór-
árásina á Japan, að þessu sinni á hafnarborgina Osaka, sem
gengur næst Toldo ao stærð. Um það bil 450 risaflugvirki vörpuðu
niður um eða yfir 3200 smálestum eldsprengna á borgina og
komu þegar upp gífurlegir eldar.
*
Flugmenn, sem þátt tóku í á-
rásinni segja, að reykjarmökk-
inn af eldunum hafi lagt um 8
km. í loft upp. J Osaka munu
vera nær 3Vá milljón íbúa. Þar
eru miklar skipasmíðastöðvar
og ýmislegar verksmiðjur, er
vinna í hergagnaiðnaði Japana.
Þar eru einnig geysimikil hafn-
armannvirki, kafbátastöðvar og
ýmislegar viðgerðarstöðvar her
skipa.
Á Okinawa er enn barizt af
heift. Bandaríkjamenn sækja
á, en vorn Japana er sögð
mjög hörð og þeir eru sagðir
verja hvert fótmál.
í London er tilkynnt, að nýr
her, 12. hrezki herinn, sé nú
byrjaður að berjast á Burma-
vígstöðvunum, í náinni sam-
vinnu við 14. herinn, sem.fyr-
ir var. Var unnt að senda nýj-
an her til Burma vegna þess,
að mjög losnaði um mannafla
Breta í Evrópu við uppgjöf
Þjóðverja. '
Bandaríkjamerin tilk,ynna,
að þeir muni brátt hafa tvö-
faldað herafla sinn á Asíuvíg-
stöðvunum óg verði hann þá
meiri en Evrópuher þeirra var
nokkru sinni.
TJ REZK Mosquitoflugvél
flaug í fyrradag á 12Vz
klst. fró Bretlandi til KaracM
á Indlandi. Meðal’hraði flug-
vélarinnar, sem kom við í
Kairo, var rúmlega 598 km. á
klst.
þannig skipan á í heiminum, {
áð menn fái að vera í friði.
ÖLLUM LÝÐRÆÐISSINNUM
heims ber saman um, að
Þjóðverjum beri að greiða
fullar bætur fyrir allar eyði-
leggingar af völdum stríðs-
ins. En hitt hlýtur að orka
tvímælis, hvort Pólverjar
séu nokkuð bættari með því
að fá þýzk lönd í stað þeirra
svæða, sem Rússar munu
hafa í huga að leggja wndir
sig. Það getur aðeins skapað
vandræði, sem leitt geta til
nýrrar styrjaldar, sem
mannkynið má alls ekki við
að heyja.
Franski herinn í Sýrlandi fékk
skipun m að hafasf ekki að
Frakkar segjad bornir röngum sökum I
Sýrlandsmálunum
------.........-
T FREGNUM frá London í gærkvöldi var sagt, að horfur
-®- væru nú betri í Sýrlandi, enda þótt enn hafi komið til
átaka á nokkrum stöðum *og allsherjarverkfall standi enn
yfir í Beyrouth. Franska stjórnin skipaði í gær setuliði sínu
í Sýrlandi að hafast ekki að og láta brezka hersveitir Sir
Bernard Pagets með öllu óáreittar. Hins vegar munu Frakk-
ar ætla að halda stöðum þeim, er þeir hafa þegar á sínu valdi.
Frá París berast þær fregnir, að meðal franskra stjórn-
málamanna sé litið svo á, að Frakkar hafi verið bornir röng
um sökum í Sýrlandsdeilunni. Þeim hafi verið kennt um
ýmis spellvirki, er sýrlenzkir hermenn hafi sjálfir framið.
FrÖnsku blöðin hafa hins vegar ekki skýrt frá því, að skot-
ið hafi verið af fallbyssum á Damaskus.
Orðsending Churchijls til de^
Gaulle hershöfðingja og for-
sætisráðherra Frakka, sem frá
var s'kýrt í gær, hafði þau á-
hrif, að frönskum setuliðs
•mönnum var skipað að halda
kyrru fyrir og gefa ekkert til-
efni til árekstra. Hins vegar
segja fregnir frá • París, að
FraJckar muni. ætla að halda
,eim stöðúmm, er þeir hafa þeg
,r á valdi sínu- Þetta ear þó ekki
talið fullnægjandi í London og
■ná búast við frekari orðsend-
ngum um þetta mál.
Eden utanríkismálaráðlherra
kýrði frá Sýrlandsmálunum á
fundi í neðri málstofuna breka
þingsins í gær og fagnaði þing
heimur houm mjög. Eden sagði
meðal annars, að von væri til
þess, að næstu daga myndi
Bandarikjamenn sennilega
taka þátrt í þeim. Kvaðst Eden
vana, að þá mætti leysa þessa
deilu til lykta á fúllnægjandi
hátt.
Sýrlendingar lýsta yfir því,
að um 500 manns hafi beðið
bana í óeirðunum í Damaskus
að undanförnu.
í gærkvöldi var gefin skýrsla
frá stjórn de Gaulles, þar sem
skýrt ©r viðhorf Frakka í Sýr-
landsmálunum- Segir þar, að
allt frá 8. maí hafi franskar
hersveitir í Sýrlandi orðið fyrir
margendurteknum árásum ým-
issa skæruflokka sýrlanzkra og
hafi Frakkar orðið að grípa til
gagnráðstafana.
Franska stjórnin hafi nú gef
ið fyirskipanir um að hætta bar
dögum og mun taka þátt í við
ræðum um Sýrlandsmálin. Bid
ault, utanríkismálijiráðherra
Frakka sagði i gær, að Frakkar
hefðu aldrei h'aft i hyggju að
ganga á gerða samninga um
sjálfstæði Sýrlands, sem FraMc
ar myndu vilja varðveita og
virða.
Fundur hinna ,þriggja
slóru' á næslunni
Trumaja Bandaríkjaforseti
skýrði frá því í gær, að hann
væri í stöðugu sambandi við
Churchill út af því, sem er að
gerast í Sýrlandi. Truman
sagði ernnig frá því, að innan
skamms myndu þeir hittast,
Churchill, Stalin og liann, en
ennþá hefði ekki verið ákveð-
inn staður né stund.
Truman sagði. að bráðlega
kæmu þeir heim Joseph E.
Davies, sem verið hefur í
London, og Harry Hopkins,
sem rætt hefur við Stalin í
Moskva og þá yrði væntanlega
hægt að segja nánar frá fundi
hinna „þríggja stóru“.
Hershöiingjar banda
manna hiffasf í Berlín
’T’ ILKYNNT hefur verið í
London, að Montgomery
marskálkur muni fara til Ber-
lín einhvern næstu daga og
eiga þar viðræður við þá Eisen-
hower og Zhukov. Sennilega
verður de Tassigny, franski
hershöfðinginn, einnig á, þeim
fimdi.
Munu bessir fremstu hers-
höfðingjar bandamanna ræða
um, hvernig stjórn Þýzkalands
skuli fyrir komið meðan á her-
náminu stendur.
12 þýzlcir hershöfð-
ingjar fluttir til
Breflands
Wavell fer frá Londen
\
SIR ARCHIBALD WAVELL,
varakonungur Indlands,
sem dvalið hefur í London
undanfarna daga til þess að
ræða við brezku stjórnina, fór
í gær áleiðis til Indlands aftur.
Hann fór loftleiðis í flugvél af
Dakota-gerð svonefndri.
IGÆR voru fíuttir til Lond-
on 12 þýzkir hershöfðingj-
ar, sem handteknir hafa verið.
fluttir til Bretlands. Komu þeir
loftleiðis til Croydon-flugvall-
arins við Lendon.
Meðal hershöfðingja þessara
er Student hershöfðingi, en
hann var kunnur fyrir stjóm
sína og skipulagningu á fall-
hlifarhersveitum Þjóðverja.