Alþýðublaðið - 04.07.1945, Blaðsíða 6

«________________________________ALÞYÐUBLAÐIÐ_______________ Miðvikudagur _4._júií 1945
Það er frú Hodges, kona Cortney Hodges, hershöfðingja, yfir-
jnanns fyrsta Bandaríkjahersins, sem fyrstur varð austur yfir
Rin og fyrstur austur að Eihe. Þau eiga héima í Atlanta í Banda-
ríkjunum.
Bræðslusíldarverðið
Frh. af 2. síðu.
17.39 upp í kr. 18.0(0 með 4
atkvæðum. Þóroddur Guð-
mimdsson greiddi ekki at-
kvæði og taldi sig ekki reiðu-
búmn til að taka ákvörðun um
áætlun verðsins og áskildi sér
frest til að athuga málið.
Skulu nú raktar athuga-
semdir Þórodds Guðmundsson-
ar í hréfi dags. 13. júrií s.l.,
og látið í ljós álit stjórnar SR
á þeim.
I. Þóroddur Guðmundsson
telur áætlun um afla of lága
og segir skip hjá SR fleiri en
upphaflega var áætlað og tel-
ur, að afköst verksmiðjanna
muni aukast í sumar og afla-
möguleikar skipanna þar af
leiðandi.
Framkværridastjóri áætlaði, að
Síidarverksmiðjum ríkisins
rnundi berast í sumar 600
þús. mál síldar, en stjórn SR
gerði strax á fundi hinn 9.
mai s.l. breytingu á áætluðu
magni móttekinnar síldar, sem
hún áleit, að mundi nema á
Sjöunda hundrað þús. mála, í
stað 600 þús. mála, er fram-
kvæmdástjóri hafði áætlað, og
með tilliti til þess hækkaði
verksmiðjustjórnin áætlunar-
verðið úr kr. 17,39 upp. í kr.
18,00, og mun sú hækkun ekki
fá staðizt miðað við það, að
sfldin sé í meðallagi feit, nema
feið móttekna síldarmagn nálg-
ist 700 þús. mál.
Meðal bræðslusíldarafli við-
skipta verksmiðjanna á undan-
förnum 7 árum hefur verið á
éri hjá hverjum skipaflokki,
sem hér segir:
Línuveiðarar 7851 mál
Mótorbáfar 6572 mál
TVílembingar 5914 mál
Hringnótabátar 4598 mál
Nú hafa sótt um viðskipti
hjá SR í sumar 100—103 skip,
og sé reiknað með 7 ára með-
al bræðslusfldarafla hvers
flokks skipa, verður útkoman
sú, að búast má við 630—650
þús. mála afla. Þar við er að
athuga, að á undanförnum 7
árum hefur söltun síldar verið
miklu minni að jafnaði en
vænta má, að hún verði í
sumar, og dregur aukin söltun
úr þeim afla, sem verksmiðj-
unum berst. Aftur á móti
verður væntanlega greiðari af-
greiðsla hjá verksmiðjunum í
sumar en hún hefur verið að
meðaltali á undanförnum 7 ár-
um, og stuðlar það að auknum
aflamöguleikum skipanna til
móts við það, sem það síldar-
magn, er berst verksmiðjunum,
minnkar vegna aukinnar sölt-
unar. Þóroddur Guðmundsson
gerir ráð fyrir því, að afköst
SR aukist í sumar, en því mið-
ur eru ekki horfur á, að af-
kastaaukningu þeirri, sem ver-
ið er að vinna að í SR 30,
verði lokið nægilega snemma
til að koma að notum á þessu
:.umri vegna óviðráðanlegra á-
stæðna í sambandi við útvegun
véla o. fl.
Ljóst er af framanrituðu, að
stjórn SR hefur ekki áætlað
bræðslusíldaraflann minni en
búast má við, að hann verði
samkvæmt reynslu undanfar-
mna ára, og teljum vér, að at-
hugasemdir Þórodds Guð-
mundssonar við þennan lið á-
ætlunarinnar fái ekki staðizt.
2. Þóroddur Guðmundsson
telur vinnulaun og viðhalds-
kostnað of hátt áætluð. Við-
haldskostnaður verksmiðjanna
er áætlaður kr. 560 þú:;., en
hefur reynzt 1943 kr. 639.941,-
96 og 1944 kr. 629.781,59, og
þar sem nú er verið að fram-
Framhald á 7. síöu.
Kona sígurvegarans.
Guðión Pálsson állræður
- JÓNSMESSUDAG eru átta
ííu ár liðin síðan Guð-
jón Pálsson, fyrrverandi verk
stjóri, Hverfisgötu 100, leit ljós
þessa heims. Hann fæddist að
Arngeirsstöðum í Fljótshlíð 24.
júrií 1865. Óvíða á þessari jörð
mundi þeim, er heilsar þessum
heimi, bjartara fyrir augum en
í FljótshTíð um jónsmessulleyt-
ið, þegar íslenzka sólin má ekki
vera að því að sofa og allt, sem
lifir, r'eynir að vaka sem mest
með henni og taka þátt í gleði
hennar yfir skarti þess lífs, sem
hún vekur. Þá var „hlíðin fög
ur,“ þegar snáðinn hélt innför
sina inn á pallinn á Arngeirstöð
um, * grasið mikið, mjúkt og
grænt, og Eyj afj ailajökull' hló
upp i nóttlausa heiðríkjuna. En
lifsbarátta mannanna í þessu
fagra og fríða landi var hörð á
1 þessu skeiði, krafðist strits og
stríðs og hélt litlum launum.
Drengurinn Guðjón fæddist til
fátækra foreldrahúsa, og eftir
því sem sjónhringur hans út í
mannlífið vikkaði varð honum
ljósara, að vorin voru svikul
og veturnir miskunnarliausir,
bver munnbiti ísienzks barns
kostaði mikla áhyggju og mik-
ið erfiði. Svo óx hann i.nn í
þetta mannlíf í fullri vitund um
þrekraunir þess og harðrétti,
reiðubúinn til þess, að lífið
myndi gera miklar kröfur til
hans, en að hann myndi ekki
geta gert miklar kröfur til lífs
ins að sama sbapi. Þannig sner
ist íslienzk alþýða við lífskjör-
um sínum og þessari alþýðu
eigum við það að þakka, að við
erum enn lifandi þjóð.
Efir seytján ára dvöl i for-
eldrahúsum og þrettán ára
vinnumennsku hjá vandalaus-
um kvæntist Guðjón Vilborgu
Margréti, Magnúsdóttur frá Ár-
gilsstöðum i Hvolhreppi. Ekki
voru efnin mikil þrátt fyrir sVo
langa þjónustu hjá öðrum. En
einarðlega horfðu þau gegn
framtíðinni ungu hjónin og
marindómlega tókust þau á við
verkefni lifsins. Þau byggðu
upp hamingjusamt heimili. —
Hornsteinar þeirrar hamingju
voru traustir, enda þrautreyndir
og vígðir guðlegu fyrirheiti, en
þeir heita: Guðsótti samfara
regltusemi. Með konu sinni eign
aðist Guðjón hinn ágætasta lífs
förunaut og henni þakkar hann
næst Guði þá blessun, sem í
búi þeirra var alla tíð, þrátt
fyrir .skorinn skammt. Þeim
fæddust tíu börn og eru sjö
þeirra á lifi nú. Á næstliðnum
vetri um jólaleytið varð hinni
löngu og góðu samfylgd þeirra
hjón%hér á jörð lökið, þar sem
Vilborg Margrét var kvödd' til
hinztu brottfarar. Vi.ð það urðu
dagar hins lúna, aldraða manns
að vísu dapurfegri, en eilifðin
hins vegar, ef verða mátti, enn
þá fojartari fyrir augum hans en
áður, því af öllu dýrmætu, sem
þau áttu sameiginlegt, var það
bezt, að þau áttu vissa og góða
heimvon.
Það mætti skritfa langt mál
um Guðjón Pálsson. Ég, sem
þessar linur rita, hefi. þekkt
hann um nokkur undanfarin
ár, og ég er þakklátur fyrir þá
viðkynningu. Ég tel hann í foeim
flokki manna, sem verða þeim
til andlegrar heilsubótar, er
kynnast þeim. Hann á þá mildi
hugans, sem mi.nnir á ávala
mýkt Hóíðarinnar, og þá heiðu
himinsýn, sem líkist jökultind
unum. Þetta*hefir ekki orðið til
af sjálfu sér. Guðjón Pálsson
hefur verið auðmjúkur Krists
lærisveinn alla ævi. Lotningin
fyrir honum var blessun hans
sem barns, traustið á honum
styrkur hans í lífsbaráttunni,
og nú elskar hann þennan drott
inn sinn af einlægni barnsins
Guðjón Pálsson.
og í sælu öryggi fullvissunnar
um eilíft hjállpræði hans.
Starfsferill Guðjóns væri
líka efni í mikið mál. Saga lífs-
baráttu hans er jafn merkileg
fyrir því þótt henni svipi t.il
sögu þúsundanna i þessu landi.
En víst er það, að þetta land
hefir ekki átt marga hollari. eða
dyggvari starfsþegna en hann.
Verkstjórn hans og vinnubrögð
lutu hinnl gullvægu reglu: Allt
sem þér viljið að aðrir menn
gjöri yður, það skuluð þér og
þeim gjöra. Því spurði hann jafn
an fyrst: Hvað er heimtað af
mér? Kráfan til sjálfs sín var
fyrsta krafan. Gott væri bæði
einstaklingum og þjóð, ef starfs
göfgi þeirrar tegundar yrði ekki.
með öllu gerð landflótta.
Guðjón Pálsson hlaut góðar
gáfur í vöggugjöf. Menntun
fékk hann litla í æsku, og raun
ar enga á mælikvarða nútíðar.
En löngum stundum sat hann
við fætur afa síns í foáskrók úti
í fjósi og nam heilög fræði af
vörum hans. Sú kennsla laut
ekki öðrum 'fræðslullögum en
hinni fornhelgu reglu: Kenn
Mnum unga þann veg, sem hann
á að ganga. En þessi óbrotnu
fræðslulög voru vel haldin í
dimmu skólastofunni á Arn-
geirsstöðum, og vel megum við
athuga, hvort margbrotið
fræðslíukerfi nútímans skortir
ekki eitthvað af innri styrk og
þeim mætti til skaphafnarmót
unar, sem þessi helgu óskráðu
lög bjuggu yfir.
Guðjón er vel hagorður og
hefir haft foæði yndi og blessun
af að yrkja. ÖU eru ljóð hans
vitnisburður urr^ það dýrmæt-
asta, sem hann hefur öðlazt á
lífsleiðinni: Trúarsamfélagið
við Guð.
Nú er Guðjón þrotinn að lík
amskröftum. Þeir, sem knýja
dyra á HVerfisgötu 100, neðstu
hæð, munu fyrir hitta hruman
öldung, svipmikinn og sviphýr
an. Höndin, sem hann réttir, er
hnýtt af mikilli vinnu, en hliý
viðkomu. Augun foera þess vitni
að þau hafa einhverntima séð
himininn oþinn. Glaðari maður
er ekki til í þessum bæ. Hano
horfir með miklu þakklæti yf-
ir tfarinn veg, gleðst innilega
yfir ástriki barnanna, sem
keppast um að vera honum til
yndis cg skjóls, en mestur fögn
uður hans er yfir því, sem hann
á í vændum Ihandan tjaldsins,
sem enn bvlur dýrðina í himni
Guðs. Blessi Guð barn sití á
merkisdegi þess og fullkomni
fögnuð nú og síðar til eiliífðar.
23. júní 1945.
Sigurbjörn Einarsson.
Silfurbrúðkaup
eiga í dag frú Guðbjörg Jóns-
dóttir og Herbjöm Guðfojömsson,
bifreiðastjóri hjá Matardeildinni,
Þórsgötu 17.
Kosningarnar í Brel-
landi.
Framh. af. 5. síðu
um sem sérstök deild flokks-
ins. Ársþing Alþýðuflokksins
1934 vék þessari tillögu til hlið
ar og Mndruðu kommúnista ó-
sjáltfrátt í því að koma málum
bessum á framfæri um þriggja
ára skeið. Samt sem áður hafá
kommúnistar stöðugt hatft mik
ið samstarf með verkalýðssam-
tökunum og reynt að hafa áhrif
í þá átt, að málunum verði öðru
v:si tekið á flokksþinginu 1946.
Helztu rökin, sem þeir geta bor
ið fram af sinni hálfu, eru þap,
að þeir eru þegar innan Al-
þý ðuflokksins að vissu leyti,
vcgna aðstöðu sinnar í ýmsum
helztu verkalýðssamtökunum
og ættu þá þess vegna að vera
viðurkenndir flokksmeðlimir
Alþýðuflokksins.
Það sem and-kommúnistar
halda einkum fram, er það, að
grundvallaratriði í stefnu kom
múnista brjóti í bága við lýð-
ræðissinnaðan sósíalisma, sem
Alþýðuflokkurinn aftur á móti
berjist fyrir. Sömuleiðis, að
enda þótt kommúnistar hafi nú
samstarf með Alþýðuflokknum
gegn um verkalýðssamtökin,
muni enginn þekktur kommún-
isti geta tekið þátt. í alfenenn-
um kosningafundum með Al-
þýðuflokknum. Enn tfremur
halda andstæðingar kommún-
ista því fram, að þar sem kom-
múnistar komist að, muni þeir
gera allt til þess að koma að
sinni eigin „línu“ og beita þoli
og' þrásetu á fundum, unz
þeir nái meirihluta; — þeir
muni bola frá hinum síður rót
tæku meðlimum Alþýðuflokks-
ins, — fela skipulagið Komm-
únistaflokknum í hendur og
stuðningsmönnum hans.
Það mun nú innan skamms
tima koma í ljós, hvort þessir
sundurleitu flokkar megna að
koma Albýðuflokknum til
valda. Eitt er samt sem áður
víst, og það er, — að verkalýð-
samtökin munu, eftir þessar
kosningar, hafa aukið fylgis-
mannatölu sína stórkostlega
og þar af I'eiðandi fá fleiri
þingsæti, en áður. Og fari ekki
svo, að þau komizt beinlínis til
valda, munu þau hljóta miklu
betri aðstöðu til þess að koma
stefnu sinni á framfæri og fá
vilja sínum framgengt eftir þess
ar kosningar en nokkru sinrn
fyrr.
RHdó«H eða sleggjo-
désnur!
Framhald af 4 síðu.
við að iþýða eftir. — þó finn ég
lítinn mun á því: Ég þýði orð of
orði og setningu eftir setningu
eins og áður og reyni að sleppa
engu úr, orðum né hugsunum,
— svo að ,,blekausturinn“, sem
Ólafur talar um, er alveg sá
sami. Og engan stuðning get ég
h'aft af þes'sum ritdómi Ólafs
„f j alldr aumaskálds ‘ ‘.
Likúga er reynandi að lokum
ao benda þessum unga höfundi
á, að reyndar er í'leira rétt og
nærtæk islenzka, en reykvískt
nútíðarmál. — En við „Tíma-
ritið“ sjálft rvildi ég segja: Ef
það hefur viljað hnekkja þess
ari bók og iþessum þýðanda, þá
var óþarfi að seilast eftir að-
keyptum og ótíndum ritdóm-
ara. — Eftirfarandi. tvær máls-
greinar hefðu hatft álveg jöfn
áhrif til ófarnaðar píslarvottun
xun: Þetta er ill bók og illur
þýðandi! Lítið ekki við henni,
og lesið aldrei neitt eftir hann!
20. apríl 1945.
Konráð Vilhjálmsson.