Alþýðublaðið - 16.09.1948, Blaðsíða 4

ALÞÝÐUBLAÐÍÐ
Fimmtudagur 16. sept. 1948,
Útfefasði: AlpýBuflokkKrtam
Bltstjórl: Stefán Pjetnrsson.
Fréttastjóri: Beneðikt Gröaðai
Þingfréttir: Helgi Sæmundsson.
Ritstjórnarsinmr: 4901, 4902.
Anglýsingar: Emilía Mölier.
Augiýsingasími: 4906. t
AfgreiSslusími: 4900.
AVsetur: Alþýðuhúsið.
AlþýC^prentsmiðjan bi.
Happdræffislán rík-
issjóSs.
HAPPDRÆTTI eru engin
nýjung fyrir íslendinga.
Undanfarin ár hefur verið
efnt til fjölmargra happ-
drætta hér á landi, og þau
hafa átt mikinn þátt í fjár-
öflun ýmissa félaga og menn-
ingarstofnana. Umfangs-
mesta happdrætti hérlendis
fram að þessu er happdrætti
Háskóla íslands, sem gefið
hefur svo góða raun, að ein-
stakt má teljast.
Hitt er nýjung, að ríkið
efni til happdrættis, en nú
hefur slík ákvörðun verið
tekin, og er sala happdrættis-
miðanna þegar hafin. Hefur
ríkissjóður þegar boðið út
ínnanríkislán að upphæð 15
milljónir króna, en skulda-
bréfin, sem öll hljóða á 100
krónur, eru númeruð og gilda
jafnframt sem happdrættis-
miðar. í stað þess að greiða
ákveðna vexti af hverju
bréfi, verður vöxtuntum út-
hlutað sem happdrættisvinn
ingum tvisvar á ári í 15 ár,
og nemur vinningaupphæðin
750 000 krónum á ári, en
vinningarnir verða samtals á
þessum 15 árum 13 830 tals-
ins. Hæsti vinningurinn
hverju sinni verður 75 000
krónur, en lægstu vimiing-
arnir 250 krónur. Að þessum
15 árum liðnum fást 100
krónurnar, sem fram hafa
verið lagðar, að fullu endur-
greiddar, en að auki hefur
eigandi hvers skuldabréfs 30
sinnum fengið að keppa um
hina mörgu og stóru vinn-
inga í happdrætti þessu.
Handhafar miðanna hafa þvi
mikið að vinna en engu að
tapa.
*
Happdrættislán sem þetta
hafa verið boðin út víða er-
lendis og átt geysimiklum
vinsældum að fagna. Síðast í
sumar buðu Danir út 100
milljóna króna lán með þessu
fyrirkomulagi, og seldust öll
bréfin upp á skömmum tíma.
Er þess því vissulega að
vænta, að þessari nýjung
verði vel tekið einnig hér á
landi, Upphæð skuldabréf-
anna er svo lág, að allur al-
menningur á kost á því að
eignast bréf. Lánsútboð sem
þetta verður fólki áreiðan-
lega hvöt til að aðstoða ríkið
í framkvæmd nauðsynlegra
og aðkallandi verkefna og
kaup hinna umræddu skulda-
bréfa er tilvalin aðferð til
sparifjársöfnunar. Er því
tvennt unnið með happdrætti
ríkisins: Ríkissjóður fær
nauðsynlegt lánsfé, og al-
menningur leggur fyrir fé í
sparisjóð.
Loks má minna á það, að
samkvæmt nýútgefnum
bráðabirgðalögum, verða
vinningar i happdrætti þessu
undanþegnir opinberum
Harðvítugar kosningar. — Um hvað er barizt? —
Hvenær á uppbyggingin að hefjast? — Metin
fara að jafnast. — Kommúnistar búnir með
feitu bitana.
AÐ LÍKINDUM hefur ís-
Ienzk verkalýðshreyfing' aldrei
staðið á eins örlagaríkum tíma
mótum og nú. Kosningarnar,
sem nú standa, eiga að gera út
um það, hvort íslenzkir verka-
menn eigi að starfa við hlið
stéttarbræðra sinna á Norður-
löndum og í Englandi eða vera
eins og svartur sauður í hópi
alþýðuhreyfinganna, undarlegt
og næstum óskiljanlegt fyrir-
bæri, svo að menn, sem ann-
ars eru þrautreyndir í bar-
áttu verkalýðsins spyrja efa-
gjarnjir, hvort það geti verið
rétt, að íslenzk alþýðumenn-
ing sé svo mikil og af hefur ver
ið Iátið, fyrst verkamenn Iáti
kommúnista ráða samtökum
sínum.
VALD kommúnista yfir ís-
lenzkri verkalýðshreyfingu á
undanförnum árum hefur verið
smán fyrir íslenzku þjóðina,
ekki aoeins í augum erlendra
verkamanna heldur og í augum
íslendinga sjálfra og — jafnvel
fyrst og fremst í augum þeirra.
Þetta stafar ekki beinlínis af
því að einhver hópur íslenzkrar
alþýðu trúi á kommúnismann,
heldur fyrst og fremst vegna
þess„ að það eru ekki kommún-
istar, sem gefa kommúnistun-
um völdin. Það sýnir að ósvífn-
ir undirróðursmenn geta teymt
stóran hóp íslendinga eins og
sauði. Og það gefur hugmynd
um feyruna í menningu okkar.
VI© SKULUM til dæmis
ekki halda það, að meirihluti
Dagsbrúnarmanna séu kommún
istar. Það er óralangt frá því.
En þeir eru svo tómlátir, að þeir
láta sig engu skipta hverjir fari
með völd í félagi þeirra. Við
skulum ekki ætla að hafn-
firzkir verkamenn séu kommún
istar. En þeir eru svo kærulaus
ir um ,félag sitt, og jafnframt
um heiður sinn, að þeir fela
ekki aðeins kommúnista forustu
fyrir félagi sínu, heldur og um
leið manni.. sem varla getur tal
izt gjaldgengur í lítilfjörlega
nefnd í litlu félagi, hvað þá sem
formaður í stóru félagi og sízt
af öllu forseti félagasamtaka og
fulltrúi til annarra landa.
í SAMBANDI VIÐ þær kosn-
ingar, sem nú standa yfir á full
trúaþing Alþýðusamtaandsins er
beitt alls konar ofbeldi. Við Al-
þýðuflokksmenn þekkjum þess
ar ofbeldisaðgerðir af hálfu
kommúnista og kippum okkur
ekki upp við þær. Og við skul-
um ekki halda að sagan sé bú-
in, þó að andstæðingar kommún
ista fengju meirihluta á þingi
Alþýðusambandsins sem allt út
lit er fyrir, því að nú tekur bilið
að minnka, enda kommúnistar
búnir með alla feitu bitana sína.
Þegar á Alþýðusambandsþing
kemur, og ef kommúnistar
verða í minnihluta, mun stjórn
þess taka upp sömu aðferðina
og 1944, taka ekki gilda full-
trúa, úrskurða kærur sér í vil,
neita um fundarsetu og svo
framvegis.
EN ÞAÐ SKULU ÞEIK vita.
að það gekk einu sinni, en það
gengur ekki oftar. Kommúnist
ar mega gjarna fá að róa einir
á báti — og þeir að ýta þeim úr
vörinni, sem falið hafa þeim
umráð félaga sinna. Undir of-
beldi liggja anstæðingar þeirra
ekki lengur. Þeir geta farið til
fiskjar og dorgað á miðunum,
án þess að njóta til þess að-
stoðar andstæðinganna. Þeir
hafa áður fengið að starfa einir
í félögum og félagasamtökum og
allir þekkja þá hörmungasögu.
Alþýðuflokksmönnum hefur
verið svo sárt um heildarsam-
tökin sem þeir sköpuðu og
byggðu upp, að þeir hafa kinok
að sér við að mæta ofbeldirm á
réttan hátt, þeir hafa heldur
sneitt hjá og viljað láta tím-
ann líða, en það er ekki hægt
léngur, því að það verður ti-1
tjóns. Það er fyrirsjáanlegt að
það þarf að hefja uppbyggingu
að nýju eftir rústir kommúnist-
anna og því fyrr sem uppbygg
ingin getur byrjað, því fyrr er
hægt að skapa íslenzkum verka-
lýð aftur heilbrigð samtök.
UM ALLT LAND verður
barizt næstu vikurnar. Nú fara
litlu einangruðu félögin að
kjósa, en þau eru eins mikils
virði fyrir samtakaheild al-
verði fyrir samtakaheild al-
þýðunnar en fá stór félög. Þau
hafa al.lt af verið trygg hinum
upprunalegu hugsjónum alþýð
unnar. Þau skilja það jafnvel
betur en mörg önnur að heiður
alþýðunnar og allrar þjóðarinn
ar veltur á því að samtökin séu
hrifin úr klóm kommúnista.
Hannes á horninu.
gjöldum öðrum en eignar-
skatti, en það eru að sjálf-
sögðu mjög mikil hlunnindi
fyrir þá, sem hljóta hina háu
vinninga. Hins vegar hefur
þótt óumflýjanlegt að setja
ákvæði um það, að sbulda-
bréfin fáist ekki endurnýjuð,
ef þau glatist, en þeirri reglu
hefur einnig verið fylgt er-
lendis.
Um leið og almenningur
freistar gæfunnar í happ-
drætti þessu, án þess að eiga
sjálfur nokkuð á hættu, er
hann að hlutast til um, að
ríkissjóður fái fé til hinna
umfangsmiklu framkvæmda,
sem eru í undirbúningi eða
þegar hafnar. I?essu fé verð-
ur varið í smíði síldarverk-
smiðja, fiskibáta, strandferða
skipa, iandshafna og verk-
smiðia og annarra hliðstæðra
framkvæmda. Áhætta þegn-
ánna, sem féð leggja fram,
ér engin- En þeir fá. að taka
þátt í umfangsmiklu happ-
drætti, sem gefur stórfé í
aðra hönd, ef heppnin er með,
og jafnframt er hver einstak-
lingur að leggja fram sinn
skerf til þess að hægt sé að
gera hér á landi þær fram-
kvæmdir, sem þjóðin öll
þráir og leggja grundvöll að
farsæld og hagsæld íslend-
inga í frarntíðinni.
r r r
iBUÐ OSKAST A LEIGU.
Tiiboð merkt A+B sendist blaðinu.
Aðsfoðarlæknissfaða við Vífilssfaða-
er laus til umsóknar frá 1. okt. n.k. — Umsóknir
sendist fyrir þann tíma til slkrifstofu rikisspítal-
amia í Fiskifélagslhúsinu.
14. september 1948.
Stjórnarnefnd ríkisspítalanna.
mm um einkaskóla.
Samkvæmt 53. gr. laga um fræðslu barna
ber einkaskólum að fá löggildin'gu fræðslumála-
stjórnar. í umboði' fræðsluímálastjórnar veitir
fræðslutfullrúi Reykjavíkur leyfi til einkaskóla-
halds í lögsagnarumdæmi Reykjayíkurbæjar, og
er óheimilt að starfrækja einkaskóla án slíks
leyfis.
FræðslufuIIírúi Reykjavíkur.
til sölu og ’sýnis frá kl. 3—6
í skrifstofu Sjómannafélags Reykjavíkur.
frá Vörubílasföðinni Þróttur.
Frá og með 15. þ- m. verður leigugjald fyrir
vörubifreiðar í tímavimiu, sem hér segir:
Dagvimia, eftirvinna, næíur- og helgidagsvinna
fyrir bifreiðar allí að tveggja og hálfs tonns:
kr. 22,99 27,87 32,74.
Fyrir að aka þriggja tonna þmiga:
kr. 25,64 30,52 35,39.
Fyrir að aka þriggja og hálfs tonns þunga:
kr. 28,29 33,17 38,04.
Fyrir fjögra og hálfs tonns bifreið:
kr. 33,59 38,47 43,34.
VÖRUBÍLASTÖÐIN ÞRÓTTUR.
vantar unglinga til blaðburðar í þessi bverfi:
Sberjafjörð,
Seltiarnarnes.
Melana,
Hlíðahverfi,
L augarne'Shve rf i.
Hátt kaup. — Talið við afgreiðsluna.