Alþýðublaðið - 06.11.1948, Qupperneq 6

6
ALÞÝÐLBLAÐIÐ
Laugardagur 6- nóv. 1948.
Vöctvan
Ó. Sigurs
ÍÞRÓTTAÞÁTTUR
Sundið er ein af göfugustu í-
þróttum mannsandans. Hún er
að- minnsta kosti jafngömul
mannkyninu. Sumir íþróttavís-
indamenn halda því meira að
segja fram, að maðurinn hafi
kunnað að synda áður en hann
varð maður. Ég þori ekki að
fullyrða neitt um það. Hitt veit
maður af sögunni, að sundí-
þróttin hefur alltaf staðið hæst
þegar menningin stóð sem hæst,
og svo hefur henni líka alltaf
hrakað með menningunni. Það
sama má raunar um allar í-
þróttir segja. Þær eru svo að
segja svo örugugr mælikvarði á
menningu og manngildi hverr-
ar þjóðar, að eiginlega má mæla
þetta í brotum úr sekúndum og
millímetrum, en það kemur
ekki málinu við, en um það
ætla ég einhvers staðar að rita
grein, fræðilegs efnis, síðar
meir.
Til eru margar tegundir af
sundi og einnig auðvitað nokkr
ar tegundir sundkennara. Allar
tegundir eða aðferðir sundsins
hafa það eitt sameiginlegt, að
viðkomandi komist sem fyrst og
fljótast áfram, og hið sama
virðist og einkenni flestra sund
kennara. Á sundinu beita menn
ýmsum líffærum, einkum hönd-
um og fótum, til þess að koma
sér sem bezt áfram. Sundkenn-
arar beita hins vegar aðallega
ritfærum, — takið eftir því að
segi ekki , í sama skyni“, enda
þótt ég hins vegar teldi þeim
illa sæmandi sem íþróttamönn-
um að nota ritfæri eða nokkuð
annað til þess að komast aftur
á bak.
Kafsund var mikið iðkað til
forna. Einkum í því skyni að
geta varpað sér fyrir borð, ef
óvinirnir tóku að hamast og
ganga berserksgang um borð í
manns eigin skipi, — og geta þá
synt svo langt frá borði í kafi,
að ekki væri hægt að kasta á
mann spjótum eða neinu laus-
legu, varla hægt einu sinni að
kalla á eftir manni svívirðingar,
þegar maður kom úr kafinu.
Þetta þótti skynsamleg íþrótt
þá, því að í þann tíð skömmuð-
ust menn sín ekki fyrir að gera
ráð fyrir því fyrirfram, að ó-
sigur væri til í málinu. Nú þýð-
ir eiginlega ©kkert að iðka kaf-
sund lengur, þar eð skotvopnin
eru orðin svo langdræg, að ekki
er hægt undan þeim að komast,
hversu andlangur, sem maður
kann að vera. ■— Svívirðingarn-
ar hafa og tekið sömu breyting-.
um, því að nú eru þær birtar. á
prenti.
Sem sagt: fyrir menningar-
Isga þróun hefur orðið sú tækp-
islega breyting á sundi og sund-
kennslu, að nú keppa sund-
mennirnir í vatninu, — eins og
þeir hafa ef til vill áður gert,
enda þótt mér vitanlega hafi
eklci áður verið á þessa stað-
reynd bent á prenti, — en sund
kennararnir keppa í blöðunum.
Sundmennirnir keppa um heið-
urspeninga eða bikara, í stað
þess að keppa um líf sitt og limu
eins og þeir gerðu áður, ■— sund
kennararnir keppa um sund-
mennina líkt og ónefndar og ó-
persónulegar persónur kepptu
áður um sálir manna, nema
hvað nú er notað orðið ,lands-
þjálfun" í stað lakari orða, því
að nú eru menn orðnir „sívíli-
seraðir“.
Sundmennírnir sigra hverir
aðra eins og gengur og allt í
lagi með það. Um sundkennar-
ana er ekki eins gott að segja,
en sennilega telja þeir sér allir
sigurinn. Ef þeir sjá, að þeir
ætla að tapa, bregða þeir fyrir
sig þjódýfusundi. sem er ákaf-
lega merkilegt sund. Annars
ræður alltaf fórn, eining og
samlyndi með öllum íþrótta-
mönnum og þó einkum og sér S
lagi forustumönnum, sambands-
stjórnum og þjálfurum, enda
væri annað óhugsandi með öllu,
þar eð aðalgildi og eðli íþrótt-
anna er einmitt friðar-, sam-
lyndis-, samstarfs- og einingar-
hugurinn. sem þær glæða al-
deilis óskaplega. Og svo er það
prúðmennskan og drengskapur-
inn, sem þessir forustumenn
allir eru öðrum gögur fyrir-
mynd í. Ef þeir sjá sig til
neydda að segja eitthvað, sem
því getur ekki samrýmzt, segja
þeir það alltaf ópersónulega
(bravó! bravó! bravó!) ■— þann
ig að ekkert verður úr öllu,
nema drengskapur og prúð-
mennska.
Þetta var stuttur pistill um
Leonhard Frank:
MATTHI
daufur bjarmdnn frá kerta-
ljósinu blandaðist silfri
tunglsljóssins lágu elskend-
urnjir vakandi niðursokkin í
sjálf sig. Með augnatillitinu
skráðu þau ævintýri lífs síns
og lásu það, hvort úr ann-ars
augum-
Þau tvö, er náttúran hafði
fært saman -— en húli hefur
notað fegurðina árum saman
tir að lála skapnaði sína lað
ast hvorn að öðrum — þráðu
að tjá hvort öðru hug sir.-n
allan, en urðu að þjást undir
þeirri sorglegu staðreynd, að
mannkynið er að. eilífu skipt
í karlmann og konu.
Matthildur sneri sér kjökr-
andi undan. Þau voru tvö
Án þess að hugsa um það, þá
vissi hún það allt í einu, að
hver sem elskar er háður
þessari óumflýjanlegu stað-
reynd. En hann lá við hlið
hennar, hún far.n hann, hún
kom við iugu hans og hún
var í hjarta hans. Það var
ekkert meira-
Þau sváfu með vanga að
vanga. Þegar þau vöknuðu
um morguninn, voru her.dur
þeirra og handleggir ískaldir
af hráslagalegu skógarloft-
inu. En kinnar þeirra, sem
voru þétt saman, voru heitar
og rakar.
,,Við höfum ekki hreyft
okkur alla nóttina- Alls
ekki.“ Hún strauk kirn hans.
,Þín er rök líka. En hve það
er dásamlegt, að við skyldum
vakna alveg eins og við sofn-
uðum.“
Sólin var ekki enn komin
upp. En hún hlaut að vera að
koma upp yfir úthafimi ein-
hvers staðar langt í burtu-
Því að jafnvel hér í skógin-
um hafði nóttin þegar hörf-
að fyrir fyrirboða fyrstu
dögunarinnar. Fyrsta hljóði
þrastarins, svo veiku og
syfjulegu eins og hann væri
enn á milli svefns og vöku,
var ekki svarað, svo að jafn-
vel þessi fyrsti boðberi dags
ins fór aftur að sofa. En
ljósið smáfærðist í aukana
sundíþróttina og þróun hennar,
— ef menn hafa ekki lesið upp-
hafið.
Með íþróttakveðjum.
Vöðvan Ó. Sigurs.
og tók að skína á milli hinna
mögru greina skógarins, og
fuglarnir voru eins og lostn-
ir af fihgrj morgunsins og
fundu, að það var kominn
nýr dagur — einn og einn hér
og þar — svo alltaf fleiri og
fleiri, svo að allur skógurinn
og blár himinninn ómaði a?
fagnaðarsöng þeirra, þegar
fyrstu gullnu geislarnir
kysstu trjákrónurnar. Yfir
skóginum sveimaði dalalæð-
an enr.þá, en var þegar tekin
að leysast upp í litla hnoðra-
Grasið var vott. Morgunninn
ilmaði yndislega.
Matthildur smeygði séx
léttilega út úr rúminu og í
morgunskóna sían, þeir voru
úr fléttuöu strái og hún hafði
keypt þá fyrir sextíu skild-
inga í þoipsbúðinni fyrir
brúðkaupsferð sína. Hún vor
svo endurnærð og glöð, að
hún gat ekki stiUt sig um ao
þramma i gegnum herbergið
eins og mjaltastúlka, sem
heldur á tveim rennandi full
um mjólkurfötum.
Fagnandi kallaði hann:
,,Komdu!“ En hún hrinti upp
hurðinni og bar út báðar
mjólkurföturnar sínar.
Þegar þau ge;ngu ú t úr
kofanum saman, stóðu geisl-
arnjr skáhallt ofan í rjóðrið,
þar sem hvert grasstrá var
þrungið safa og vott af dögg-
„Ég verð að fara eftir
mjólkinni núna.“
i Hún fylgdi hinum þegj-
andi bak við kofann að skýl-
inu. Öskrið í vélinni gleypti
það, sem Matthildur var að
segja. Hann stjómaði vélinni-
,,Hvað varstu að segja?“
„Farðu varlega í beygjun-
um. Hugsaðu um mig.“
„Það er hættulegt.“
,,Jæja, hugsaðu þá ekki
um mig. — Hvað verðurðu
lengi?“
„Ef ég ek hart og fæ mjólk
ina undireins — tuttugu og
fimm mínútur.“
„Og ef þú ekur hægt?“
„Ja, sjáum til —“ hann
þagði lengi og neyddi sjálfan
sig til að vera alvarlegan. —
„Við skulum sjá, tuttugu og
átta mínútur.“
Hún hreyfði sig ekki; jafn-
vel þegar hann ók af stað leit
hún ekki upp. Bíllinn rann
hægt eftir krókóttum vegin-
um og var brátt horfinn sjón-
um bak vTð trén. Hún fór í
ermastutta bláa treyju og
hvítar stuttbuxur og fór ber-
fætt niður að vatninu og fór
þar aftur úr fötunum. Hún
rannsakaði vandlega spegil-
mynd sína í tæru, sléttu vatn-
inu. „Þeíta eru mir.ar herð-
ar og brjóst og. fætur.“ En.
þetta var líkami henn-ar, eins
fullkominn að vaxtarlagi og
hann hefði verið nákvæm-
lega út mældur, sem stóð
þarna mjallhvítur við grænar
fururrar; þetta voru hin-ar
mjúku línur mittis hennar og
mjaðma, sem voru grannar
ejns og á dreng og höfðu þó
eðlilegan, kvonlegan boga.
Hind og rádýrshafur komu
út úr skóginum á hinni veniu
legu ferð sinnj niður áð va-fcn-
inu. Hindin gekk niður að
vatnsborðinu, svalg í sig tært
vatnið og leit við og við upp
til þess að gefa Matthildi
gætur, er fór svo aftur að
drekka. Síð-an fór hún að bita
og fann lauf- Matthildur stóð
grafkyrr eins og mynda-
stytta Hafurijnn líka. Horn
hans lyftust upp, hann starði
á þetta furðuverk, hina nöktu
kvenveru. í dökkum augum
væri heiitt. Það var kalt. Hún
voru ekki hrædd við hana.
Matthddur skynjaði, að það
var ehthvað annað í augum
hafursins. Hún bandaði frá
sér hendinni í varnarskyni.
Hindin baut undireins í
burtu. Hafurinn stóð kyrr,
en tvisté. Hann bretti, brýnn-
ar og augu hans störðu á kon-
una- Aftur bandaði hún frá
sér. Haræ kastaði til höfðínu,
beið andartak og gekk svo
hævt aftur ir.n í skóginn.
Ma'+hddur rak tána ofan í
vatrd* oð vita hvað það
svo fallega lifcur og fljáandi
hugsaði: Botninn í vatninu er
svo fallcea litur og gljáandi
eins o^ búið væri að fægja
hanr. Hún varð að reyna að
komas+ bangað niður.
Hún kafaði niður og af því
að hún smaug vatnið hægt,
nevtti ekki krafta, heldur
með miúkum hreyfingum
eins o<? lagardýr, sáist nakinn
líka^i b°nnar ennþá þegar
hún var búin að ná botninum
og húr svnti yfir þessa kuð-
ungabreiðu og líktist mest
ÖRN EIDÍNG
MYNDASAGA ALÞÝÐUBLAÐSINS:
DRN: Já, þeir hafa stolið flugvél
inni okkar, og í rauminni er okk
ur þetta mátulegt fyrir bölvað
an bjánaskapinn. Við rekjum
spor í sandi og láfum þá liggja
í leyni. — — —
KÁRI: Litli maður, — hvað nú,
maður?
ÖRN: Þeir fara í lofti, við með
jörð. Geri ráð fyrir, að við för
um fótgangandi.