Alþýðublaðið - 24.12.1948, Blaðsíða 7

Fösíudagur 24. 'des. 1948.
ALÞÝOÚBLÁÐÍÐ
ÍG HEF ALLTAF haft
mikinn áhuga á landsmál-
urn og félagsmálum, en ég
hef lítið áit kost á að leggja
þar neitt til mádar.na, því ég
er sjómaður og hef stundað
þá virnu svo að segja lájlaust
•í msira en tvo áratugi- Ég
hugsaði þvi gott tjl glóðar.
innar, nú er ég var búinn að
fá atvinnu í lar.di, því að nú
hefði ég betri
þess að kynna mér þessi a-
hugamál mín.
Það var því rnoð íöluverðri
eftirvæn.tingu að ég fór á
fund Sjómannafélags Reykja
víkur 12. september, því aug
lýst hafði verjð að kjósa ætti
fulltrúa á Alþýðusambands-
þing.
Á furdinum, sem haldjnn
var í Iðnó, voru nokkuð á
annað hundrað félagsmenn.
Hófst fundur að ioknum
lestri síðustu fundargerðar á
því, að bornir voru upp til
inr.töku í félagið 74 menn,
allt starfandi sjómenn. Siðan
gat forxnaður þess, að enn
3 msð 'tiiiögunni, er 4 á móii,
og man ég ekki ræðumenn-
ina, nema Guðmund og Árna
og Særmrad Ólafsson sem
bsr.ti á, að ko-ning sú, er
tækifæri t:I j fram eetti. að fara, yrði alveg
’ samkvæmt 36. gr. félagslag-
an-na, sem hljóðar þannig: |
„Fulltrúar og yarafulitrú-
ar til sambandsþings og full-'
trúaráðs skulu kosnir bundn-:
ara kcsningum á fur.di með
leyniiegri atkvæðagr eiðslu.
Fyrst séu komir aðalfulltrúar
cg síðan varafulltrúar. Kosru .
ir eru þeir, sern flest íá at-
kvæði- Séu alkvæ&i jöfn um
2 eða fleiri, skal fara fram
aukakosning á þeim“. ' j
Hins vegar væri eftir lög- i
um Alþýðusambandsir s hægt
að hafa alisherjaratkvæða-
greiðslu ef Vs félag.smanna
krafðist þess (en hér fóru að-
Stungið var upp á þessum þarna voru- Kölluðu einhverj
mönnum: ir .ao nefnd berói hefði aldrei
Bj-arna • Stefánssyri, Fjöln- vsrið kcrin; en er þeim var
isveg 4, Guðmundi Bæringé-. sag-t, 'að hún hefði varj.6 kos-
svni, Sjómanna-kólanum, in á sííasía furdi. hejtuðu
Ih.gva.ri Jón'syni' á IJeptúr- þe: * bví harl'f.egá í fvrstu, en
usi, Erlsndi Ólafssyhi á Esju
Valdimar Gíslasyni a Ag;i
Skallagrímsymf. . .
Fieiri .uþpástungur kcmu
ekki fram. Voru þessir mer.n
bornir upp og samþykktir-
Þurftu rú ýnrsjr af báðum
flokkum að op.na s!g dá’itið,
en lancr liðugástur að cpnast, Kljna> Þar s-m as:væ5:n væru
' uni þs'sa neíndarkosr ingu.
síæ'ði ekkert um að hennar
er það stocaði ekkj, sögðu
þeir að ekk.ert liefði slaðið í
fundarauglýsingunni um að
þa5 æiíi að kjc:a hana. Eug-
im: gat skorið úr hvort það
var réit, þarna á fundinum,
:it í lögin og
en forma.au:
benti á að í 23- gr. félagslag-
væri ein jnntökubaiðni, sem eins 2 menn fram á það)-
hann legði tjl að yrði frestað, Kosnjngin átt.i. a5 fara fram
þar eð1 m.aðurinn væri ekki hér eftir nákvæmlega sömu
slarfandj sjómáður, heldur aðferðum og í Dagsbrún, sem
nemandi í háskólanum. Hann fór fram sama dag.
væri og meðlimur Dagsbrún
ar og hefði þannig aívjrnu-
Var nú borjn upp tillaga
,,sameiningarmanna“ um alls
réttindi, ef hann vildi aftur herjaratkvæðagreiðslu og
fara á síldvejðar næsta^ sum- felld með 83 atkvæðum gegn
ar- Maður þessi heitjr Ólafur 32.
Jensson. ^ | Formaður skipaði nú tai.n-
Risu nú upp tveir menn, og ingarnefnd og voru það Bjarni
mæitu heiftarlega á móti Stefánsson, Jón Sigurðsson
frestunartillögur,ni; voru það og hinn góðku.nni ,,sameining
þeir Árni Jóhannsson (síór armaður alþýðunnar“, Rósin-
og breiður) og Guðmundur kranz ívarsson, en har.n skor-
Pétursson íekki stór, en vask aðist unda.n. Var þá tilnefnd-
legur) og var báðum mikið ur Jón Halldónsson Laufhoiti
niðrj-fyrir. Formaður og ejn- (,,sameiningarmaður“ ágætur
hverjir flejri svöruðu þeim. eða eirs og ég heyrði einn
Var frestunartidlagan sam- fundarmann nefn.a það ,,rak-
þykkt með 61 atkvæðj gegn inn kommi“). Var nú tekið
. fyrir að kjósa svonefnda
Ursagnjr komu á fundinum uppástungur efnd, skv- 28. gr.
ra_ "eiagsmönr um ^ sem félagslaga.njia, sú nefnd á að
hafa flutzt .ur Reykjavik og tjlnefna 2 menn í hvort sæti
ekki æíla ser að stunda sjó- /, björlista við i hönd farandi
mennsku lengur héðan, eða stjórr.arkjör, 10 menn alls, en
íaf.a farið í aðrar atvinnu- næst| féiagsfundur að tiL
grejrar. ^ nefna 5 menn 1 viðbót, 1 í
Var nu gengið tj.l fulltrúa- hvert £a:ti.
kosninga og kom fram uppá:
stunga um 16 menn; en er
iýst hafði verið uppástung-
unum og þejm lokið, komu :
fram' uppástungur um aðra
16 menr og íók forrnaður það
til grei na, þó ráunverulega;
væri of seint fram komið, og |
vcru báðirlistarnir les'nir upp
tvisvar- Tók rjtari þá eftir, að
á lista þeirra „sameiningar-
manna" (stundum nefndir
kommar) stóð varamenn.
Sýndi sig þá að þejr, sem
bá-ru Lstann fram, vissu ekki
sjálfir hveriir það voru, sem
þeir báru frarn, erda engin
furða, því þejr muru hafa
verið nvbúnii' að fá uppá-
stunsuhi-tann i.nn á fundinn
(en hvaðan?), og þess v-egra
komjð svona se!nt fram með
hann. Var dálítið hlegið að
þessu.
V.ar nú farið að útbýta
kjörseðlum og skyldi fara
fram skrifleg. og leynjleg
kosning. ;sýo fsþm rnælt er
fyrir í 36- gr. iélagslasanna.
fen nú spruttu upp fyrirliðar
, :s amei n! n sar m :an n a “, þejr
Guðmundur Péíursson og
Þorsteinn Guðlaugsson', og
báru fram tjllöpu um allsheri
aratkvæðagreiðslu. Var ekki
vjtað af hverju þejr komu
svona seint fram með hana,
en getið heyrði ég tih að það
myndi vera af því, að þeir
væru nýbúnir að fá hana
senda inn á fundinn. Töluðu
var munnurinn a Guðmundi
Péturssynj, því ,ég hc’.d að
hanr. hafi tekið eitlhváð 6—7
sinnum tjl máls.
Talnir garnefndin. sem hafði
vikið af fundi, kom nú aftur
á fund og var með skjal með
riðurstöðum kosninganna-
Voru Alþýðuflokksmennjrn-
ir kosnjr með frá 113—126
atkvæðum, en ..sameiningar-
men,n“ fengu frá einu upp í
15 atk\ræði; t. d. fékk Guð-
mur.dur Pétursson 12, Bragi
Agnarsson 13, Gísli Auouns-
son. 15.
Á öðrum fundi í Sjómanna
félagi Reykjavíkur var ég 7-
nóvember, og var sá fundur
haldi.nn í Alþýðuhúsinu við
Hverfisgötu. Furdargerð sið-
asta fundar lesjn upp og
samþykkt- Bornir upp 10 nýir
félagsmenn, 2 gengu úr fé-
lagjnu.
Var þá l'esin. upp tillag’a
nefndari.nn ar, er kosin var
12. september til þess að gera
uppástungur við stjórnarkjör
(28. gr. félagslaganna). Færði
Þorsteinn Guðlaugsson, gam-
all velkunnur félagsmaður,
formar.nj. till-öguskjal, en for-
maður sagði að það mundi
sKymi g
heldur al
kosin á
:tjo í fundarboði,
e.'ns að hún skyldi
lögmætum fundi.
5a mei njng-armon:: u m v a r
j og benl á. aö á síðasta fundi
hsfðu fulltrúar verið kosnir
til AIþýíusambahdsþjngs og
áréioanlegt værj að bað hefði
staðið í funáarboðinu og
varla hefðu fieirj komið á
fundirn þó getið hefði verið
um nefndarkos.ninguna. Tóku
samsiningarménn sönsum við
þetta, og þótti mér það vjia á
gott, en. ekki rayndist það svo,
því þetta var í eina skiptið á
fundinum. að þeir létu skyii-
semina ráða-
Var nú beðið um uppá-
stungur um 5 menn ti'l við-
bótar nefndaruppástur.gum
og kom fram. 1 frá Sigfúsi
Bjar.nasyni og um aðra 5 frá
,,;am>si,ningarmönnum“, og
loks tillaga um 2 menn frá
Árna vini vorum Jóhanns-
syni, er mikið heyrðist i á
fyrri fundinum. Var það einn
ig svo á þessum fundi. en dá-
lítið var hann rámur þennan
sunnudag.
E.n er formaður ætlaði að
tekið fyrir að kosningu lok- fara ag bera þes sar uppá-
inni. Voru nú lesnar upp til
lögu.r nefndarjnnar, og um
sama leyti hófst nokkur há-
vaði meðal „sameiningar-
manna alþýðunnar“, er
stungur undir atkvæði, kom
fram tjllag.a frá Árna Jó-
hannssyni um að' atkvæða-
greiðsla væri skrifleg. Var
hún, borin upp og felld með
jöfnum atkvæðum, 48 gegn
48-
Þegar atkvæðum var lýst,
varð hávaði mikill og læti og
hröp um ao vitlaust værj tal-
ið. Vcru þar.na kornnir á
fund'inn millii 20 og 30 piltar
af Smnmnnaskó-anum (fyrir-
iioi sagður Gísii Auðunsson)
cy siöíuðu fur.darzpjöllin aS-
aliega frá þsim. Þsss rnú
gela a5 stkvæð'n töldu 2 ,val-
:>nkunnir Sjómanr.aféiagsmeö
li-ntlr. þsjr Bjarnj Stefánssch,
fyrrv. riiari féiagsins. og
Iislgi Jir.z ;on, Mávahlíð 33,
vel kurnur togarasjóœa-Sur,
og ‘efasi e:iginn, ssm þesra
rnsnn þskkir urn að þ-sir far.a
ekki vjljandi með rangt. Lét
formaður r.ú sndurtaká ai-
kvæði og eas og ofl er, þá at-
kvæðagre.ðU a • er ítrekuð,
komu fram fdejri aíkvæði, þ.
e. 53 aíkvæði með, en 56 á
rnói'i, og var t.IIagan því fell.d
í arnað sinn- En , :amsining-
armenn" létu sér ekki segjast
við þetta, þeir stóðu nú flest-
, ir upp úr sætum sínum með
kcllum og látum, og var lítill
fundarfriður. Þetta mun Jó-
hannesi Guoniundssyni (frá
Hallkárseyri), sem er vanur
fundarmaður, haf.a þótt ljót
lætj hjá féuögum sír.um, og
því hugsað að hafa vitið íyrir
þejm msð því að blása til'
undanhaids og kallaði upp og
bað þá ganga af fundi. Var
auðséð að ,,sameiningar_
menn“ heyrðu þarna rödd
foringja síns. bví þéir tóku að
síreyma út- En him virðu-
legj öidungur Þorsteinn Guð-
,1'augssoai (Steini) snerj hinum
gráu hárum sínum við á
miðri leið og gekk tii for-
manns og sótti blaðið með
tiHögun'r.i, er hann hafði áð-
ur afhent honum, og gekk síð-
an snúöugt út á eftir hinum
flýjandi her „sameiningar-
manna“.
En þeir fóru ekki í bili
lengra en út í ar.ddyrið, því
nokkrjr af fyrirliðum þeirra
vildu meiri læti- Stóðu* þeir
um stund ráðiausir í anddyr
inu, en fór.u svo að tínast inn
aftur. Stóðu þeir meðfram
veggnum dju’.amegin, eftir að
inn kom, og höfðu slík læti
og hávaða í frammi, að ekki
var nei.nn fundarfriður. Loks
iókst þó að sefa þá svo, að
hægt var að haída áfram
fundi, og settust þeir aftur í
sæti sín, og var nú gengið til
atkvæða um fyrsta sætio á
listanum, og fékk Ólafur Sig
urðsson 49 atkvæði en Guð-
mundur Guðmundsson úr Ö-
feigsfirðj (fulltrúi „sarnein-
iningarmanna”) fékk 46.
(þriðji maður fékk 2 atkvæði).
Þegar atkvæðagreiðslu var
lýst, hófust þegar á ný hróp
um ofbsldi og að rangt væri
talið. Lét formaður það eft
ir, að aíkvæðagreiðsla væri
endurtekin. Var það gert og
fékk Guðmundur nú 5.1 at-
kvæði, e.n Ólafur 54,- og var
Guðmundur þvi aftur fall-
inn.
Hófust nú er.n óiæti, en
for in'gj ar , ,sameiningar_
raanna" sáu nú, að greini-
legt var, að þeir væru í minni
j hluta, og blésu r.ú aftur til
undanhalds og tókst nú að
koma iiðinu út á götu. Var
enginn þar sár en margir
afskaplega móðir eftir óhljóð
in.
Var nú talið liðið, sem út
gekk og voru það 36, en eft
ir sátu 69. Fór það sem eítjr
var fundarjns fram í frjði-
Fr-mh á 11. cíðu.