Alþýðublaðið - 22.05.1949, Blaðsíða 6

6
ALÞVÐUBLAÐIÐ
Sunntidagur 22. maí 1949
Opið frá M. 10—3 í dag.
iriin
Markaður garðyrkjumanna
Einholti 8. Sími 5837.
AÐSENT BRÉF
Filipus
Bessason
lureppstjÓTÍ:
Herra ritsjóri!
Þarmig ávarpa ég þig til há-
tíðabrigða, þar eð sá gleðilegi
atburður hefur gerzt, að alþingi
er hætt störfum í bili. Þá mundi
ég þéra þig í þokkabót, ef vissar
fregnir bærust um það að ísinn
væri farinn, en varla er von að
mörg gleðitíðindi bsri upp á
sama daginn. Þetta kemur allt
saman.
Já, þig mun eflaust undra
það, að ég skuli telja þingslit
gleðitíðindi, jafn löghlýðinn og
stjórnkær maður og ég er, bæði
samkvæmt eðli mínu, svo og
stöðu. Hygg ég þó að fært geti
ég þau rök fyrir gleði minni í
þessu sambandi, sem einmitt
megi telja sönnun þess, að ég
beri þá virðíngu fyrir þingi og
valdhöfum, sem gömlum og
lífsreyndum umboðsmanni
þeirra aðila sæmir.
í næstu sveit við mig sat eitt
sinn sómaprestur. Hann var
raddmaður góður, tígulegur
fyrir altari og skörulegur í stól,
flugmælskur, fróður vel, bú-
maður enginn, ekki brennivíns-
kær um of og þó ekki vinsæll
nsma í meðallagi. En það var
galli hans, að utan stóls ræddi
hann helzt til margt og helzt til
mikið; þótti öllum hann au-
fúsugestur, er hann reið í hlað,
en stóð yfirleitt aldrei svo stutt
við, að ekki væru allir þeirri
stund fegnastir, er hann kvaddi,
og þótti þá sem á dytti dúna-
Iogn eftir ‘sviftibýlji og haglél.
Ekki tel ég alþingi voru að
öllu leyti ólíkt farið og þessum
sómaklerki. Er um það hægt,
margt vel að segja, ba ði sem j
stofnun, svo og þingmenn sem
einstaklinga. En, — það er helzt
til málgefið, og fyrir bragðið er
jafnan eins og mönnum létti
þegar það kveður, en svo líður
ekki á löngu áður en maður
þiggur að heyra í því aftur. Og
því lengur sem því dvelst, því
leiðara verður það, og að þessu
sinni hafði því satt að segja
dvalizt helzt til lengi.
Annars er það þannig með
í kaupstaðnum, heldur og
lengri þing. Okkur þykir nefni-
lega sem þá standi jafnan þing
er Helgi Hjörvar segir þing-
fréttir, en þær þylur hann alla
jafna í viku eða hálfan mánuð
eftir þinglausnir. Er þetta okk-
ur sveitamönnum því eins kon-
ar þingauki, — samanber sum-
okkur, sem í sveitinni búum, að
við búum ekki aðeins við Iengri
vetur og snjóalög heldur en þið
arauki. Má því segja að flest
bitni á sveitamanniunm.
Já, það er nú það. Nú nálgast
sauðburðurinn, — mundi nálg-
ast, væri ekki allt fé dautt úr
mæðiveikinni, kunna einhverjir
að segja. Ég tel mig enn í röð
fjárbænda, enda þótt ég eigi nú
færri tugi fjár en áður átti ég
hundruðin. Er það huggun mín,
er ég lít yfir farinn veg, að ekki
hafi fé mitt farizt fyrir hand-
vömm, heldur hafi hver sú
skjáta, sem drapst fyrir aldur
fram, verið af mér færð sem
fóm á altari vísindalegrar
þekkingar og stjórnvizku landa
minna, og dauðdagi þeirra því
svo táknrænn og dýrlegur, að
við sjálft liggur, að þær roll-
urnar, sem enn tóra, megi
skammast sín og ég hafa skömm
á þeim fyrir, að ekki skuli þær
enn hafa borið vít til að velja
sér þann veglegasta kostinn. •—
En þetta kemur.
Virðingarfyllst.
Filipus Bessason
hreppstjóri.
P.S. Hefurðu nokkuð fregnað
um rikisráðsmanninn?
F. B. hreppstjóri.
Með uppreisnarmönnunum?
Að lesa Calderon fyrir þá? Til
allrar óhamingju er kuilnáttu
minni á Indíánamállýzkum
mjög ábótavant. Þar að auki
er ég Spánverji, og þetta hér
er þó Spánn. Það sem eftir af
honum er í Ameríku'1.
„Ég man eftir sumum sam-
tölum okkar —“
„Já, ég man líka eftir þeim,
Dona Clara. En að vita er eitt
og að breyta eftir því er ann-
að. Að skilja hvort tveggja,
orsök og afleiðing, það sem er
með og það sem er á móti, er
mjög erfitt. Hugur eins og
minn er eins og bátur marrn-
aður tveim áhöfnum, sem
önnur rær í suður, hin í norð-
ur. Maður nær aldrei landi“.
Presturinn hafði flutt bisk-
upinn sinn og horfði upp og
brosti — brosi kunnáttu-
mannsins. „Vel teflt, Don Lor-
enzo, mjög vel teflt“, tilkynnti
hann.
Ég mundi þá nafn hans, Don
Eusebio Avila, sem rannsókn-
arrétturinn hafði úrskurðað
frjálslyndan og hættulega
hugsandi.
„Þetta er notalegasti krók-
ur, eins og nú er ástatt í heim-
inum“, sagði Don Lorenzo.
„Engra ákvarðana er krafizt
af okkur lengur, hvorki sið-
ferðilega né öðru vísi“. Hann
benti upp í loftið með blekuð-
um fingri, háðslegur á svip.
„Ákvarðanir munu verða
gerðar fyrir okkur af æðri
völdum. Á morgun munum
við annað hvort deyja eða
halda áfram að lifa. En hve
þetta er einfalt og þægilegt.
fyrir gamlan mann eins og
mig er mismnurinn enginn.
En þér, Dona Clara, hvers
vegna eruð þér hér?“
Ég sá Felipe nálgast okkur.
„Mín ástæða er svo óskynsam-
leg að aðeins kona getur skil-
ið hana“, svaraði ég. Felipe
skiptist á kveðjum við skák-
mennina, og leiddi mig að
borði stjómarinnar í miðjum
salnum.
Yfirumsjónarmaðurinn virt-
íst minni en nokkru sinni fyrr,
en þetta fannst manni í hvert
skipti, sem maður sá hann.
Einkennisbúningurinn hans
var óhnepptur í hálsinn, þunnt
hárið á honum var ógreitt.
Hvarmar hans voru þrútnir af
svefnleysi, og blaðið, sem
hánn hélt fyrir framan sig,
titraði, svo skjálfhentur var
hann. Það var átakanleg sjón
að sjá hann; hann var ekki
líkur herforingja rétt fyrir úr-
slitaorustu, heldur líkastur
manni, sem hafði kvalizt af
tannpínu í nokkrar nætur og
hafði loks tekið þá ör'.'ænting-
arfullu ákvörðun að láta taka
skemmdu tönnina.
„Yðar hágöfgi“, sagði Feli-
pe. „Með yðar leyfi, yðar há-
göfgi —“
„Já, já, hvað er það? Ó,
senor Contreras, er það ekki?
Er það út af þessu með fóðrið
handa hestunum —“
. „Með yðar leyfi, nei, yðar
hágöfgi. Það er um —
„Ég er þreyttur“, sagði yfir-
umsjónarmaðurinn í kvörtun-
arróm. „Ég hef ekki sofið í
þrjár nætur. Ég hef ekki farið
úr fötum í viku. Ég hafði eng-
an tíma til að raka mig. Við
höfum litlar skotíærabirgðir.
Verið ekki að þreyta míg með
smámunum. Ef það er út af
kvikasilfri —“
„Leyfið mér að gerast svo
djarfur að kynna fyrir yður
Donnu Clöru, sem hefur tekið
að sér að stjórna konunum í
eldhúsinu“, sagði Felipe fljót-
lega.
„Ó, já, einmitt. Ég kyssi
hönd yðar, Dona Clara. Þér
eruð hugprúð kona og ég skal
ekki láta hjá líða að minnast
yðar við landstjórann“.
Riano var auðsjáanlega
mjög glaður, þegar hann hélt
áfram að gefa mér fyrirskip-
anir sem húsmóður.
„Já, yðar hágöfgi“, sagði ég,
„ég skil, yðar hágöfgi. Ég skal
fylgja dyggilega fyrirmælum
yðar hágöfgi“.
En þetta var fráleitt, hugs-
aði ég um leið. Hvað er ég að
gera hér? Hvernig komst ég
í það að verða ráðskona og
hetja á vegum stjórnarsinna?
Og Bert Quaile tekinn hönd-
um. Það olli mér ekki mikils
óróa. Ég gat aldrei orðið kona
Bert Quaile, aldrei, ég vissi
það nú. Frú Quaile frá Pitts-
biirgh? Aldrei! Allt það hafði
þprrkazt út á sömu stundu
sm Felipe hafði lyft mér í
jrig sér og borið mig yfir
röskuldinn og yfir Indíán-
afcm, sem hann skaut. Fyrir
n|ig hentaði bezt hinir háu
tindar og hinir djúpu dalir, en
ekki hið jafna, hversdagslega
lk- Nei, ég hafði ekki miklar
áhyggjur út af Quaile. Það
fyrsta, sem Hidalgo gerði í
hverri borg var að opna fang-
elsin og frelsa fangana. Þang-
að til var Quaile eflaust miklu
öruggari bak við rimlana held-
ur en á götunnh
vænti þess, að hver
maður geri skyldu sína þar til
yfir lýkur“, lauk Riano máli
sínu.
„Já, yðar hágöfgi“.
„Licenciado Valdez, verið
svo góður að fá frúnni lykil-
inn að númer 19 eða var það
númer 16, þar sem vistirnar
eru geymdar?“
„Númer 21, yðar hágöfgi11.
„Ó, já, þér eigið að leysa
Don Castello af klukkan þrjú
í fyrramálið, Senor Contrer-
as“.
„Eins og þér fyrirskipið,
yðar hágöfgi“.
Felipe kvaddi lauslega og
leiddi mig af stað. Við geng-
um þegjandi upp annan stiga.
Loftið var rakt og kalt. Smá-
skýflókar voru á ferð um him-
inninn. Nóttin var fögur og
tær. Felipe nam staðar fyrir
utan eina af þessum stóru,
tölusettu hurðum og sneri
lykli í skránni. Dyrnar opn-
uðust, og hann vék til hliðar,
og lét mig ganga inn. „<gérðu
nóg, eða á ég að reyna að finna
kerti?“ spurði hann. Á mál-
rómi hans heyrði ég að honum
var eins mikið niðri fyrir og
mér. Ég var að reyna að skil-
greina hinn ferska, höfuga ilm
í þessu herbergi. Korn. Heilir
hlaðar of korni. Hlaðan í
Helgenhausen; silkimjúkt
skrjáfur í höfrum, skáhallir
sólargeislar í loftinu, svalandi
sumargleði bernskuáranna.
Ég fann kornið undir fótum
mér; það kitlaði mig í iljarn-
ar, þegar það smaug inn á
milli bandanna í ilskónum
mínum. „Ég sé alveg nóg“,
sagði ég. Augu mín voru far-
in að venjast tærri birtunni
kringum okkur, sem streymdi
inn um gluggana hátt uppi á
veggnum.
Henrik Sv. Bjömssön
hdl.
Málflutningsskrifstofa.
Austurstr. 14. Símí 81530.
lesið Albýðublaðið!
MYNDASAGA ALÞÝÐUBLAÐSINSs
ÖRN ELDING
ÖRN biður símaþjóninn að ná í samband við aðalstöðvar sínar. Franski undirforinginn er enn tortrygginn og hlerar. en Örn
tekur því með mestu ró.