Alþýðublaðið - 18.05.1950, Blaðsíða 7

Fimrntudaguv 18, maí 1950.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Framh. af 5. síðu.
hún er rekin með hag almenn-
ings fyrir augum.
Það er líka auglióst, að
þetta l'rumvarp. þó sam-
þykkt verði, leysir eltki höft
in, vöruskortinn eða svarta
markaðinn af hólmi fyrst
utn sinn. Það, sem skeður
verður sennilega það, að
þær vörur, sem mi liggja á
lia f n ar bakka nitm. koma í
búðirnar með liáa ver'ðinu,
og hræddur er ég um, að
eitthvað kunni að hækka í
verði af þeim vörum, scm
nú eru í búðunum, nema
sérstakar ráðstafanir verði
gerðar til að koma í veg fyr
ir það.
En þrátt fyrir það helzt
vöruskorturinn áfram og
hætt er við að bakdyr
svarta markaðsins lokist
heldur ekki alveg.
Það er nú augljóst, að þessi
tímamót eru mjög óhagstæð
fyrir gengislækkun. Hækkunin
kemur alveg strax eins og ég
áðan sagði.
Rokin fyrir afsiöðu
Alþýðúflokksins.
ÞaS er nú alveg fyrirsjáan-
legt, hvernig þessu "máli lýk-
ur. Það eru 36 alþingismenn,
sem standa saman um þá rík-
isstjórn, sem nú situr, og þettá
frumvarp verður samþykkt af
þessum mikla og öfluga meiri-
hluta.
Hæstvirtur atvinnumálaráð-
herra sá ástæðu til þess, að
beina nokkrum leiðbeiningar-
og varnaðarorðum til Alþýðu-
flokksins í sambandi Við af-
greiðslu þessa máls og .tók sér
tilefni af ummælum foimanns
Alþýðuflokksins, sem hann
hafði í neðri deild í nótt, en
þar varaði hann ríkisstjórnina
og flokka hennar við því að
sýna fullkomna óbilgirni við
afgreiðslu málsins. Ég er að
sjálfsögðu mjög þakklátur
hæstvirtum atvinnumálaráð-
herra fyrir umhyggju hans nú
og fyrr fyrir Alþýðuflokkn-
um, sem hann varaði nú við
að taka á sig þunga þeirrar
ábyrgðar að standa gegii þessu
frumvarpi. Mér skildist á hon-
um, að hlutur Alþýðuflokksins
myndi verða miklu betri og
ábyrgðin minni, ef hann væri
unrþetta í öllu samþykkur hin
um flokkunum. Ég þakka
hæstvirtum ráðherra um-
hyggju hans, og þykir skylt
að gera grein fyrir því, hvers
vegna Alþýðuflokkurinn get-
ur ekki tekið afstöðu með
þessu frumvarpi.
Það er þá í fyrsta lagi
vegna þess, að þær ráðstaf-
anir ýmsar, sem þar um
ræðir, eru ekki réttlátar;
þungi þeirra kemur ekki
réttlátlega niður á þjóðfé-
lagsþegnana.
Þá telur Alþýðuflokkur-
inn í öðru lagi, að þetta
frumvarp veiti ekki sjávar-
útveginum þá tryggingu, þó
að samþykkt yrði, sem til er
ætlast. I þriðja lagi óttast
Alþýðuflokkurinn það, af á-
stæðum, sem ég hef þegar
tilgreint, að þetta verði til
þess, að dýrtíðarhjólið snú-
ist enn einn hring og lialdi
áfram að velta, jafnvel þótt
verkalýðssamtökin hefji
ekki kauphækkunarbaráttu
nú þegar.
í fjórða lagi liefur Al-
þýðuflokkurinn liaft þá
reynslu af samstárfinu við
þá flokka, sem nú ætla að
knýja fram þetta mál, bæði
í sambandi við gengislækk- |
unina 1939 og enda síðar í
samsteypustjórninni, að
hann telur sig ekki geía bú-
izt þar við góðu um fram-
kvæmdir.
Þetta eru í stuttu máli þær
ástæður, sem Alþýðuflokkur-
inn hefur til andstöðu gegn
þessu frumvarpi. En í sam-
bandi við varnaðarorð hæst-
virts ráðherra, þykir mér rétt
að rifja upp þau atriði, sem
formaður Alþýðuflokksins
drap á í neðri deild í nótt.
Hann beindi því til stjórnar-
floltkanna og ríkisstjórnarinn-
ar, hvort. hún sæi ekki ástæðu
til þess að ganga nokkuð til
móts við óskir verkalýðsráð-
stefnunnar, sem hér hefur set-
ið undaníarna daga. En höfuð-
atriði í þeim breytingum, sem
hún bendir á í ályktun sinni,
voru í fyrsta lagi, að felld yrði
niður 2. gr. frv., þ. e a. s.
ákvæðin um að svipta alþingi
valdinu til þess að .ákveða
gengi íslenzku krónunnar og
íeggja það í vald Landsbank-
ans; í öðru lagi, að kaupupp-
bætur yrðu ekki miðaðar við
nýju vísitöluna, . hej.öur þá
gömlu, a. m. k. þangað til búið
væri að reikna út rétta vísi-
tölu; í þriðja lagi að brúað
yrði bilið, sem skapazt hefur
við það, að kauphækkanir hafa
gengið skemmra en vísitölu-
bækkuninni nemur á því tíma
bili, sem liðið er síðan hún var
sett föst; og í fjórða lagi, að
uppbætur yrðu greiddar mán-
aðarlega eins og verið hefur,
en ekki á 6 mánaða fresti eins
og ráðgert er í frumvarpinu.
Um þessar ábendingar vil ég
segja það, að þær eru að vísu
fram komnar eftir að sýnt var,
að meirihluti alþingis myndi
knýja frumvarpið fram; en.eigi
svo smávægilegar tilfærslur að
sæta þan.nig meðferð af hálfu
alþingis, að þeim sé í engu
sinnt, þá tel ég óviturlega
haldið á almennri afgreiðslu
þessa máls og ómaklega lítils-
virðingu sýnda fulltrúum þeirr
ar ráðstefnu, er tillögurnar
hefur gert. Og það lofar ekki
góðu um hug þessarar stjórn-
ar til verkalýðsins, ef virða á
tillögur þessar að vettugi. Ég
vil því taka undir þau varnað-
arorð, sem formaður Alþýðu-
ílokksiris hafði í sambandi við
þessa hlið málsins.
Framhald af 1. síðu.
vísu ekki neitt í gær, en nokk-
ur rigning var í Winnipeg og
útlit fyrir meiri rigningu þar í
nótt, svo að menn óttuðust, að
flóðin kynnu að vaxa.
Frá Winnipeg höfðu í gær
verið fliví.t samtals 90 þúsund
manns.
l’iSBUSai IISÖIH E&Címill' h a~ r
Framhald af 1. síðu.
fremst þorskurinn, sem er
seljanlegur þar vestra; karfi
er þar í mjög háu verði og
mikið eftir honum spurt;
hraðfryst lúða er einnig auð-
seljanleg og margar fleiri
fisktegundir, — en þó því að
eins að vissum framleiðslu-
skilyrðum sé fullnægt. —
— Það, sem þið þurfið eink-
um að aðgæta, er þetta: — haga
verksmiðjurekstrinum þannig,
að fullnaðarvinnsla vörunnar
taki sem stjdztan tíma; hafa
umbúðirnar sem smekklegastar
og' flytja vöruna þannig varða
á sölustað, að hún hvorki ó-
hreinkist né laskist, og auka
sem mest .fjölbreytni vörunn-
ar. —-
Cooley kom hingað til lands
í aprílmánuði samkvæmt beiðni
atvinnumálaráðuneytisins. —
Marshallstofnunin í Washing-
ton leggur fram þann dollara-
gjaldeyri, sem för hans og að-
stoðarmanna hans kostar, en
hér er svo sama upphæð í krón-
um lögð í jafnvirðissjóð. Cooley
er verkfræðingur að námi, en
gerðist opinber fulltrúi útvegs-
manna í Bandaríkjunum 1922,
og gætti þá meðal annars hags-
muna þeirra gagnvart löggjaf-
arvaldinu og ríkisstjórninni.
Eftir 20 ára starf á því sviði
gerðist hann íorstjóri stærsta
sjávarútvegsfélags í Bandaríkj-
unum, Atlantic Coast Fisher-
ies, endurskipulagði starfsemi
þess og kom þar fram með
ýmsar merkilegar nýjungar.
Hefur hann ferðazt til flestra
fiskveiðilanda heimsins.
Nú starfrækir hann ráðlegg-
ingarstofnun iðnaðarips í
Bándaríkjunum og hefur um
50 lærða séríræðinga í þjónustu
sinni.
Þeir Cooley og félagar hans
hafa þeg'ar dvalizt í veiðistöðv-
um á Suðvesturlandi og í Eyj-
um, en fara næst vestur og
norður- um land.
Jarðarför mannsins míns, föður okkar, tengdaföður og afa,
Bergs Jónssonar,
fer fram föstudaginn 19. þ. m. og hefst með bæn á Eiliiheimilinu
Grund kl. 1.30 e. h.
Fyrir mína hönd og vandamanna.
Þórey Pétursdóttir.
Framhald af 1. síðu.
skiptingu skemmtanaskattsins,
svo og að taka skyldi ágóða við-
tækjaverzlunar ríkisins til þjóð
leikhússins. Var frumvarpið
endanlega samþykkt þannig, að
25% renna í rekstrarsjóð þjóð-
leikhússins, 32% til að ljúka
byggingu leikliússins, 35% til
félagsheimilasjóðs og 8% að
jöfnu til lestrarfélaga og
kennslukvikmynda. Þá er.
stjórninni heimilt að leggja 1%
álag á skemmtanaskatt og að
taka ágdða viðtækjaverzlunar
ríkisins, sem runnið hefur til
ríkisútvarpsins, og leggja til
leikliússins.
BYGGING ARKOSTN AÐUR
LEIKHÚSSINS
RANNSAKAÐUR
Það kom fram í umræðum
isfamannastyrks
Þeir, sem æskja þess að njóta styrks af fé því, sem
veitt er á þessa árs fjárlögum til styrktar skáld-
um, rithöfundum og listamönnum, skulu senda um-
sóknir sínar stílaðar til úthlutunarnefndar til skrif-
stofu alþingis fyrir 4. júní n.k.
. TJíhlutunamefndin.
Jarðarför ástkærs eiginmanns míns,
Magnúsar Einarssonar,
fer.fram frá Hafnarfjarðarkirkju laugardaginn 20. maí og hefst
með húskveðju frá heimili hins látna, Hverfisgötu 49, kl.1.30 e.h.
Fyrir hönd vandamanna.
Guðbjörg Breiðfjörð Guðmundsdóttir.'
Nr. 14/1950.
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild fjárhagsráðs
hefur ákveðið eftirfarandi hámarksverð á blaut-
sápu.
Heildsöluverð án söluskatts kr. 4,33
Heildsöluverð með söluskatti — 4,46
Smásöluverð án söluskatts í smásölu — 5,39
Smásöluverð með söluskatti — 5,50
Reykjavík, 17. maí 1950.
Verðlagsst j órinn.
vantar á b.v. Jón forseta.
Upplýsingar í síma 4437.
Miance h.f.
um málið, að ekki liggja fyrir
fullnaðarskýrslur um bygging-
arkostnað leikhússins, og það
er heldur ekki vitað, hve mikið
það kostar, sem enn er ógert
við það. Hitt er ljóst, að kostn-
aður við bygginguna virðist
kominn yfir 20 milljónir, og
þar af eru 9—10 milljónir í
skuld. Björn Ólafsson vildi
enga ábyrgð taka á þeim upp-
lýsingum um þessi mái, sem
honum hafa verið gefnar og
hann gaf þinginu, þar eð fyrri
áætlanir hefðu reynzt brapal-
lega rangar. Bæði Björn og
Hermann Jónasson lýstu þeirri
skoðun sinni, að sjálfsagt sé
að láta fara fram mjög ná-
kvæma rannsókn á því, hvers
vegna byggingarkostnaðurinn
hefur farið svo gífurlega fram
úr áætlun. Kölluðu þingmenn
byggingarsögu leikhússins
„sorgarsögu“ og ráðherrar þótt-
ust ekki öfundsverðir af að taka
við þeirri ,,skuldasúpu“, sem á
leikhúsinu hvílir, sem ekkl sé
þeim að kenna.
Alþýðublaðincil
Auglysið í
HANNES A HORNINU
Framhald af 4. síðu.
KJAFTÆÐI við bílstjórana
er óþolandi, og getur þar að
auki valdið hættu. í strætisvögn
unum er skilti með þessari áletr
un: ,jReykingar stranglega bann
aðar“. Mér finnst nauðsynlegt
að setja annað skilti með þess-
ari áletrun: „Stranglega bannað
að ónáða bílstjórann að óþörfu-1.
OG ÉG VIL enda þessar lín-
ur með þessum orðum: Bílstjór
arnir í strætisvögnunum eru yf-
irleitt mjög liprir og kurteisir.
En mér finnst að nokkrir þeirra
ættu að v-enja sig á meiri stund-’
vísi. Ég hef oft tekið eftir því.
að þeir koma í vagninn 1—2
mínútum áður en hann á að
leggja af stað. Þá eiga þeir eftir
að taka á móti fargjaldi farþeg
anna, og þegar þeir eru marg-
ir, eru þessar mínútur of fáar
til innheimtustarfa. Vagninn
leggur ekki á stað á réttum
tíma.
ÞAÐ ER ANNARS einkenni-
legt hvað óstundvísi er rík nieð
al íslendinga. Og alltaf er hún
að færast í vöxt. Hvernig er
hægt að ráða bót á þessum leiða
vana? Vana, sem öft getur kom
ið sér mjög illa.