Alþýðublaðið - 14.07.1950, Síða 5
Föstiidagúr: 14. júlí lftöO
ALÞÝBUBLAÐIÐ
Arlegur íþrótiavlðburður:
Öfundsverður hestur.
Á HVERJU SUMRI, í júní og júlí, eru þreyttar 1
miklar hjólreiðar á Frakklandi, kringum allt Iandið,
eða 5000 km. vegarlengd, og kállast þetta „Tour de
France.“ Þessar hjólreiðar fara nú fram þar syðra í þrí-
tugasta sinn og standa einmitt yfir þessa daga.
I grein þessari, sem þýdd er úr „Reader’s Digest“,
er þessari mildu hjólreiðakeppiíi lýst.
KAFPAKSTUR 116 þaul-
æfðra og kraftmikilla hjól-
reiðamanna hina venjulegu
nær 5000 kílómetra vegalengd
mun að venju vekja óhemju
athygli um gervalla Vestur-
Evrópu. Þessap kappreiðar
liafa þegar farið fram 30 sinn-
mn. Þegar friður hefur ríkt
hafa þær aldrei fallið niður
síðan þær hófust í fyrstu, og
standa yfir þessa dagana, hóf-
ust hinn 30. júní og verður
lokið 24. þ. m. Það er erfitt að
gera sér í hugarlund, hvílíkum
æsingi og spenningi þær valda,
ekki sízt þegar fer að hylla
nndir sigurvegarann. Útvarps-
stöðvar skýra frá keppninni aí
miklli nákvæmni. Svo mikill
er áhuginn, að þegar útvarps-
stöðvarnar eru að skýra frá
lokasprettinum, er þingfund-
um frestað, menn sinna ekki
máltíðum, og símastúlkur, sem
ekki myndu láta sér detta í
hug að yfirgefa símahorðin,
þótt rigndi eldi og brenni-
steini, freistast til þes's af
þessu tilefni og reyndar falla
fyrir þeirri freistingu í stórum
hópum. Litlir drenghnokkar,
sem hvorki þekkja nöfn Stal-
ins né Churchills, vita alveg
upp á hár, hver vann keppnina
í fyrra og árið þar fyrir. Þeir
vita að í fyrra bar eftirlætis-
goð Italanna, Fausto Coppi,
sigur úr býtum. Þetta er máske
ekkert undarlegt, þegar þess
er gætt, að keppni þessi er
gífurlega' auglýst og ekki síð-
nr vel skipulögð hverju sinni
en innrásin í Norrnandí, svo
eitthvert dæmi sé tekið til
samanburðar, og ekki fer heid-
ur milli mála, að almenning-
ur vill ávallt gjarnan vera
vitni að lietjúdáðum, og þarna
lýsa þær sér í viljastyrk og
þoli.
í sumar taka hjólreiðamenn
frá sex ríkjum þátt í keppn-
inni, frá Frakklandi, ítalíu,
Belgíu, Hollandi, Luxemburg
og Sviss. Þeir fljótustu fara
vegalengdina venjulega á um
það bil 25 dögum og hvíldar-
tími þeirra er venjulega um
4 klst. í sólarhring Lofthitinn
er mismunandi, ýmist sterkju-
hiti á þjóðvegum láglendisins
eða kuldi Alpafjallanna, þeg-
ar þangað kemur. Iliólreiða-
mennirnir fara oftast 350 kíió-
rrietra í áföngum, en meðal-
hraðinn er mjög mismunandi.
Þeir grípa í sig mat, og drykk
þar sem beir eiga leið urr.;
tim matartíma eða matfrið er
alls ekki að ræða. Oftast fylgj-
ast þeir að í allþéttum hóp,
en við og við rífur einhver sig
fram úr, og skarinn þýtur á
eftir til þess að gefa honum
ekki kost á að ,,flýja“, eins
og þeir kalla það.
Fólk þyrpist að frá öllum
áttum að þjóðvegunum, til
þéss að sjá keppendurna fara
fram hjá. Mílura saman stóðu
belgiskir borgarar í fjórföldum
röðum með fram þjóðvegunum
í Belgíu í fyrra, og 15 milljónir
Frakka sarntals sáu keppend-
urna á leið þeirra. Vinna iagð-
ist niður víðast hvar í verk-
rmiðjum innan 100 km. fjar-
lægðar frá akbrautinni, a. m.
k. í einn dag.
Gigtarsjúklingar í sjúkra-
húsi einu í Aix-les-Bains voru
bornir í sjúkrarúmum að þjóð-
■v'egunum, einungis til þess að
þeir gætu fengið að sjá kepp-
endunum bregða fyrir. f Renn
ös og Montpelliers voru minni
háttar fangar látnir fara undir
eftirliti alllanga leið í sama
okyni. Árið 1947 neitaði borg-
arstjóri kommúnista í allstórri
íranskri borg að leyfa verka-
mönnum í bæjarvinnunni að
fara og horfa á keppendurna
fara fram hjá. Þeir fóru eigi að
síður og í kosningum næst þar
Á eftir kolféll borgarstjórinn.
Landamærin þurrkast út
þar sem keppnin fer fram hjá.
Hvorki keppendurnir sjálfir
né heldur nokkur maður af
j'.eim skara, sem ævinlega er í
fylgd með þeim í bifreiðum
með varahjól, varahluti og
verkfæri, er nokkru sinni kraf
inn um vegabréf.
Keppendunum er ekki fisjað
saman. Slys ei'u mjög tíð.
Belgískur keppandi einn braut
,,stellið“ í hjólinu sínu þrisvar
í einni keppni, auk þess sem
hann eyðilagði tíu hjól undan
því. Á sólbökuðum þjóðveg-
um Frakklands fá keppendur
iðulega sólsting og þorstinn
ætlar að drepa þá. Nær allir
eru komnír með graftarkýli að
keppninni lokinni af núningn-
um undan buxnaskálmunum,
bótt allt sé gert til þess að
koma í veg fyrir það. Rauða-
kross bifreiðar fylgja keppend
unum eftir og veita þeim alla
aðhlynningu, sem unnt er.
Læknar og hjúkxunarlið hefur
nóg að starfa við að binda um
skrámur og skeinur, sem
r.tundum eru æði ljótar. Kepp-
endur nota sér þó ekki slíka
hjálp nema þeir komist e'kki
hjá því. Það er ekki ótjtt að
rjá þá hjóla með höfuðið aftur
h hnakka, andlitið allt í blóð-
blettum og með blóðbletti í
r.kyrtunni, sem sagt auðsjáan-
lega með blóonasir. En þeir
gefa sér ekki \íma til þess að
láta gefa sér neitt við þessu.
A meðan myndu hinir kepp-
endurnir fá forskot, sem sá
með blóðnasirnar yrði að
vinna upp, og hann vill held-
ur halda áfram þannig meðan
iiann mögulega getur, heldur
en hleypa hinum keppendun-
'im á undan.
Þegar hópurinn nálgast
fjallahéruð Álpanna, tognar
heldur úr lestinni. En húri þok-
ast áfram. Keppend.urnir
verða purpurarauðir í fram-
an af áreynslurini, en beir láta i
ekkert á sig fá; ekki einu sinni |
kuldann, sem kemur tárunum
fram í augun á þeim. Þeir
t&ka það oft til bragðs að vefja
dagblöðum utan um lærin á
sér til þess að verjast hon-
um.
Og svo fer að halla undan
r’æti, og þá kárnar nú fyrst
gamanið, því þótt undanhaldið
sé léttara, er það mörgum sinn
um hættulegra. Hraðinn kemst
aft upp í 65 km. á klukku-
stund. og það er álitlegur hraði
á reiðhjóli. Það er hérna, sem
milljón franka verðlaunin
ganga flestum úr greipum, og
á sama hátt tryggja sigurveg-
ararnir sér venjulega á þessum
slóðum það forskot, sem end-
ist þeim það, sem eftir er leið-
arinnar. Á þessum slóðum
hendir flesta einhver meiri eða
rriinni óhöpp og suma alvarleg
dys; fæstir sleppa ómeiddir.
Maður að nafni Bartali hef-
ur tvívegis unnig þessa keppni.
í annað skiptið rann hjólið út
af veginum, þar sem hann lá
utan í fjallshlíð nokkurri, og
Bartali stöðvaðist ekki fyrr en
í straumhörðum smálæk niðri
í djúpu gili. Allir héldu hann
steindauðan. Svo var þó ekki.
Bartali klifraði. sjálfur upp,
kraup á kné, þakkaði hinni
heillögu guðsmóður fyrir að
jpýrma.lífi sínu, lagði af stað á
nýju hjóli og vann!
Það hefur verið heitt í Danmörku undanfarið og í dönskum
blöðum hefur mátt sjá margar myndir til marks um.það. —
Þessari mynd, sem er af hestlíkani úti í vatni í Óðinsvéum á
Fjóni, fylgdu þau ummæli, að margir myndu öfunda klárinn aí
svalanum útí í vatninu þéssa sólheitu daga.
Rétt fyrir síðari heimsstyrj-
öldina var maður að nafni
Romain Maes í sveit Belgíu-
ínanna, svolítill naggur. Hann
tók þegar í fyrstu forus.tuna -og
hélt henni lengi vel. Þegar
kom upp í hin bröttu fjalla-
skýrð Alpanna varð hann eitt-
’iivað utan við sig. Þetta ágerð-
ist, og þar kom, að hann trufl-
aðist alveg. Á stað nokkrum
fór hann af hjóli sínu og lýsti
því yfir, að hann væri kominn
alla leið og hefði unnið keppn
ina. það væri bara eftir að af-
henda sér verðlaunin og þau
vildi hánn fá fyrr en seinna.
Foringi belgísku sveitarinnar
kom þar að í bifreið, löðrung-
aði manngreyið tvisvar og
skipaði honum að halda áfram.
Maes fór á bak hjóli sínu, hélt
áfram og vann!
í annálum hjólreiðakeppni
þessarar er að finna fjölmörg
dæmi um fórnarlund, sigur-
viija og drengskap. Eitt sinn
[eiddi Frakki nokkur að nafni
Magne, og hafði svo gengið til
um nokkurra daga skeið, að
enginn komst fram úr honum.
'Loksins tókst þó ítala nokkr-
um að komast fram fyrir hann.
Sveitarstjóri Frakkanna, , að
nafni Pélissier, þeysti á eftir
Magne og hvatti hann til þess
að taka forustuna á ný, ef
bess væri nokkur kostur. Fyr-
ir hvatningar Pélissiers fór
svo, að Magne lilaut á ný hina
eftirsóttu gulu ullarpeysu, sem
;:á er ævinlega látinn vera í,
r:em leiðir hlaupið hverju
sinni, og að lokum vann hann
iilaupið í þetta skipti. En Pél-
issier gafst upp á sjálfum
cndasprettinum. Hann hafði
tekið of nærri sér við að draga
Magne uppi í miðju hlaupihu
til þess að hvetja hann. Og
þótt hann ynni ekki keppnina
sjálfur, var þó tilgangi hans
náð, þar sem sigurinn varð
Frakklands.
Nokkrum árum síðar skeði
það, þegar keppendurnir voru
staddir í Pyreneafjöllunum og
þessi sami Magne og sveitar-
stjóri Frakkanna að nafni Vi-
etto leiddu hlaupið, að hjól
Magnes brotnaði, með þeim af-
leiðingum að sveit ítaianna
geystist fram hjá þeim. Vietto
lét Magne fara á bak sínu
hjóli. Það kostaði sjálfan hann
dýrmætan tíma og hann fórn-
aði möguleikum sínum til þess
að vinna keppnina, en sjálfum
var honum Ijóst, að Magne
hafði meiri möguleika til þess
að sigra, og það gæti kostað
Frakkland sigurvegarann, ef
hann tefðist. Sjálfsafneitun
Vietto færði honum.þau sig-
urlaun éin, að svo rór ekki.
og það voru honum góð laun.
Eftir lokasprett hvers dags
nr tekin hvíld í einhverri ná-
iægri borg. Venjulega greiða
borgirnar allt upp í 259 þús-
eiil imgra |amaoarmasinðr
Reykjavík.
Farið verður í vinnu- og skemmtiferð í land félags-
ins, að HEIÐMÖRK, um helgiria. — Farið verður
frá Alþýðuhúsinu klukkan 3 e. h. á laugardag, cg
komið aftur á sunnudagskvöld. — Á laugardagskvöld
verður KVÖLDVAKA og þá ýrnisl. til skemmtunar.
Félagar, sem hafa hug á því að fara bessa ferð. eru
beðnir að láta skrá sig fyrir kl. 6 í kvöld í skrífstöíú
félagsins, sími 5020.
Heiðtjierkumefnd F.U.J.
und franka fyrir að fá að hafa
bann heiður að keppendur og
starfsmenn gisti þar. Bifreið-
ár fylgdarliðsins þyrpast sam-
nn á einhverju torginu. Fvlgd-
anliðið telur í þetta skipti 358
menn, og í kjölfar þess safn-
ast ævinlega óhemjustór hóp-
ur af ferðalöngum og forvitn-
um íbúum úr nágrenni borg-
nrinnar. Enda nota staðar-
menn sér þetta, og loftið glym
ur af hrópum kallara, þar sem
þeir auglýsa alls konar vöru
til sölu, og þær ægir öllu sam-
an. Sami maðurinn æpir til
heiðurs hársmyrslum, sótt-
varnarefnum og amerísku
tyggigúmmí.
Um képpendurna er búið á
beztu Iiótelum borgarinnar.
Þar fá þeir alla aðhlynningu,
þar á meðal nudd, enda er það
þeim miög kærkomið. Þeir
nota flestir tímann til þess að
skoða Iandakort af næsta á-
fanga, aðrir athuga hjólið sitt.
Sumir taka sér bað. Það er
ekki óalgeng sjón að sjá kepp-
enda í heitu baði upp undir
höku. stýfandi köku úr tólf
oggjum úr hnefa.
Viðgerðarmenn vaka langt
fram á nótt við að lagfæra
reiðhjól keppendanna. Öll
nema eitt. Franski keppand-
•inn Vietto fer ævinlega með
hjólið sitt inn' í herbergi til
sín og lætur það standa við
rúmið sitt meðan hann sefur.
Kvenfólk er algerlega forboð
ið í þessum félagsskap. Þótt
leitað væri með logand’i ljósi í
vistarverum keppenda og
fvlgdarmanna þeirra á slíkurn
úvöldum, myndi engin finn-
ast, nema hjúkrunarkonurnar
*' sjúkrabifreiðunum.
Næstum enginn keppend-
anna reykir. Sumir þeirra
nayta léttra áfengra drykkja
með mat sínum, en sterkir
drykkir eru strangiega bann-
aðir. Belgíumenn drekka firn-
in öll aí bjcr, og þeir hafa unn
ið þessa keppni 11 sinnum.
Keppendur Italarina rnega fá
bálfan b'ter af léttum vínum
Framhníd á 7. síðu.