Alþýðublaðið - 22.07.1950, Side 4

4
AUÞÝÐUBLAÐItÐ
Laugardagur 22. júlí 1950
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal.
Fingfréttir: Helgi Sæmundsson.
Ritstjórnarsímar: 4901, 4902.
Auglýsingar: Emilía Möller.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
ÞA.Ð KEMUR FRAM í sam-
þykkt þeirri, sem miðstjórn Al-
þýðusambandsins gerði á fundi
sínum í fyrrakvöld og Alþýðu-
blaðið birti í gær, að Torfi Ás-
geirsson hagfræðingur, sem átt
hefur sæti í kauplagsnefnd sem
fulltrúi Alþýðusambandsins,
hafi ákveðið að segja sig úr
nefndinni í mótmæla skyni við
þá fölsun júlívísitölunnar, se’n
meiri hluti nefndarinnar hef-
ur látið hafa sig til fyrir í-
hlutun ríkisstjórnarinnar,
fyrst og fremst Björns Óiafs-
oonar viðskiptamálaráðherra.
En sem kunnugt er orðið var
það Björn Ólafsson, sem kall-
aði kauplagsnefnd á sinn fund
og fékk meirihluta hennar til
að bregða út af margra ára reg!
um sem útreikning júlívisitöl-
unnar til þess að hún teldist
ekki vera nema 109 stig, þó að
nefndin öll væri áður kornin
að þeirri niðurstöðu, að húu
væri að réttu lagi, reiknuð út á
venjulegan hátt, 117 stig.
Þessi ákvörðun Torfa Ás-
geirssonar, að segja sig úr kaup
lagsnefnd í mótmæla skyni við
slíkt gerræði ríkisstjórnarinn-
ar og slíkan ræfilshátt meiri-
hluta kauplagsnefndar mun
áreiðanlega verða talin honum
til mikils sóma af yfirgnæf-
anai meirihluta þjóðarinnar;
því þó að meirihj.uti kauplags-
nefndar virðist ekki skilja það,
þá skilur allur almenningur
það, hvílíkt hneyksli það er,
að ríkisstjórnin skuli leyfa sér
að blanda sér inn í útreikning
vísitölunnar, til þess að fá hana
falsaða, og að meirihluti kaup
lagsnefndar skuli láta undan
slíkri íhlutun!
Það er kunnugt að Torfi Ás-
geirsson tók því þegar í stað
fjarri að faljast á nokkra íhlut-
un Björns Ólafssonar viðskipta
málaráðherra um útreikning
eða ákvörðun júlívísitölunnar.
Hann tilkynnti ráðherra'num
strax, er kauplagsnefnd var í
fyrsta sinn kölluð á fund hans,
að hann áliti það algerlega óvið
eigandi, að nefndin legði á-
kvarðanir sínar fyrir ráðherr-
ann áður en endanlega væri frá
þeim gengið. En slíka háttvísi
skildi Björn Ólafsson bersýni-
lega ekki. Hann virðist ekki
kunna að gera neinn greinar-
mun á réttarríki og vaidstjórn;
þvert á móti virðist hann
halda, að ráðherra geti gert,
íivað, sem honum sýnist, þó að
í þingræðis- og lýðræðislandi
sé. Að minnsta kosti fór hann
eftir sem áður sínu fram með
þeim árangri, að meirihluti
kauplagsnefndar lét hafa sig til
þess að breyta réttum útreikn-
ingi vísitölunnar í rangan og
falsa vísitölunna þar með um
hvorki meira né minna en 8
stig á kostnað launastéttanna
í landinu.
Það sýnir átakanlega niður-
Lægingu Framsóknarflokksins í
núverandi stjórnarsamvinnu
við Björn Ólafsson og íhaldið
yfirleitt, að Tíminn skuli í gær
ganga fram fyrjr skjöldu til
þess að reyna að verja þetta
einstæða hneyksli. Tíminn seg-
ir: ,,Það getur verið óendanlegt
déilumál, hvernig reikna beri
vísitöluná." Það má út af fvrir
sig vel vera. En um það verður
ekki deilt, hvernig hún skuli
út reiknuð hverju sinni. Um
það gilda hefðbundnar reglur,
sem ekki er hægt að bregða út
af einn mánuð frekar en ann-
an án þess, að vísitalan sé þar
með íölsuð.
í því tilfelli, sem hér um ræð
ir, hefur hún verið fölsuð með
því, að byggja húsaleigulið
hennar ekki á hinni útreiknuðu
húsaleiguvísitölu, eins og hing-
að' til hefur .verið gert, heldur
á nýjum lögum um húsaleigu,
sem að vísu var talið, að ættu
að lækka húsaleiguna, en raun
verulega hafa ekki haft nein
áhrif í þá átt, svo sem rann-
sókn, framkvæmd af kauplags-
nefnd, hefur leitt í ljós.
Tíminn viðurkennir það
rjálfur í gær, að hin nýju húsa
Ieigulög hafi enn ,,ekki haft
veruleg áhrif”, en telur hins-
vegar, að rétt hafi verið að
ganga út frá því við útreikning
iúlívísitölunnar, að þau muni
lækka húsaleiguna á síðara
helmingi ársins! En Tíminn
veit þó vel. að samkvæmt geng
islækkunarlögunum skal greiða
kaupgjald allan síðari hluta árs
ins samkvæmt vísitölu fram-
færslukostnaðarins eins og hún
er, rétt reiknuð, 1. júlí, en ekki
samkvæmt neinum bollalegging
um um það, hvernig vísitalan
kunni að breyfast síðar á árinu.
Enda hefur það ekki heyrzt, að
Björn Ólafsson eða meðráð-
herrar hans í ríkisstjórninni j
hafi talið neina nauðsyn á því, |
að taka í júlívísitölunni tillit,
til líklegra eða væntanlegra
verð hækkana á Hfsnauð-
synjum síðar á árinu!
Það er því alveg sama,
hvernig menn velta þessu máli
fyrir sér: Júlívísitalan hefur
verið fölsuð fyrir atbeina
Björns Ólafssonar og, að því er
virðist, ríkisstjórnarinnar í
heild, í því skyni að svíkja
verkalýðinn og launastéttir
landsinG yfirleitt um kaupupp-
bót, sem þeim ber, síðara hluta
ársins, meira að segja sam-
kvæmt gengislækkunarlögun-
um!
Og svo eru þessir menn. eins
og blað þeirra Hermanns Jónas
ponar og Eysteins Jónssonar í
gær. með dólgshátt í garð verka
lýðssamtakanna og hótanir um
atvinnuleysi og hver veit hvað,
ef þau taki slíku gerræði og
slíkum svikum ekki með þögn
og þolinmæði!
Nei, verkalýðssamtökunum
verður ekki láð það, þótt þau
snúizt nú til varnar. Þau voru
búin að sýna það, að þau óskuðu
ekki neins stríðs við stjórnina.
Það er h ú n , sem hefur sagt
b e i m stríð á hendur, en ekki
bau henni. Beri hún því nú
ábyrgðina!
Á ALÞJÓÐAVÖRUSÝNING-
UNNI í Chicago, sem haldin
verður dagana 7. til 20. ágúst,
verður sérstök deild fyrir ís-
lenzkar afurðir. Verður þar til
sýnis frystur fiskur frá Sölu-
miðstöð hraðfrystihúsanna og
Sambandi íslenzkra samvinnu
ÍSLENDINGAR hafa nú unn-
ið nýjan sigur á alþjóða vett-
vangi, og þeir Albert Guð-
mundsson, Huseby og Clau-
sen hafa eignast skæðan
keppinaut um það, hver nú
sé frægastur íslendinga um
vestanverða Evrópu. Ung
stúlka af Ránargötunni hef-
ur farið til Lundúna og ver-
ið kjörin flugfreyja ársins
1950 eftir harða samkeppni
við valdar blómarósir frá'tiu
öðrum þjóðum. Jafnvel í
landi fagurra og glæsilegra
kvenna, sem ísland tvímæla
laust er, hlýtur þetta að vera
óvænt og gleðileg viðurkenn
ing, og örlítil hughreysting
fyrir þá, sem eru um það bil
að tapa lífsgleðinni í synda-
flóði gengislækkana, vísi-
tölufalsana, svartamarkaðs,
vöruskorts og fiskileysis.
SKÁLDIN ættu að yrkja um
heimkomu Margrétar Guð-
mundsdóttur. Það eru furðu-
legt ef þeim finnst það yrk-
isefni, að nýtt skip, sem er
úr köldu stáli og dauðum viði,
kemur að landi, en finna svo
enga sti%ngi bærast á hörpu
sinni, þegar gullfalleg ís-
lenzk flugfreyja stígur niður
úr himinhvolfinu kórónuð
drottning flugvélanna.
ÍSLENZKAR KONUR þafa um
aldaraðir hlotið viðurkenn-
ingu fyrir fegurð sína og
myndarskap, bæði af hendi
þeirra andríkari í verra helm
ingi þjóðarinnar, og ekki síð-
ur af hálfu erlendra gesta,
sem hér hafa dvalizt. En hver
ný viðurkenning á þessu
sviði er ánægjuefni og hér
verður þó ekki sagt að unga
kynslóðin láti ekki hendur
standa fram úr ermum, því
að áður þurftu enskir aðals-
menn að ferðast til íslands
til þess að sjá fegurð ís-
lenzkra kvenna, en nú heiðra
þeir þessa sömu fegurð í sam
keppni suður í Lundúnum.
FEGURÐARSAMKEPPNI er
að vísu ekki sérlega að skapi
íslendinga, enda getur hver
maður séð, að það er ógern-
ingur að gera upp á milli ís-
lenzku blómarósanna, hvort
sem þeirra er leitað á stræt-
um Reykjavíkur eða við hey
skap uppi í afdölum. Hitt
sakar þó ekki að lofa stúlk-
unum okkar að reyna sig við
stallsystur sínar frá öðrum
löndum, að minnsta kosti
ekki, þegar árangurinn verð-
ur svo góður, sem nú varð.
ÞAÐ MÁ BÚAST VIÐ ÞVÍ,
að íslenzkir karlmenn séu
stoltir yfir þessum sigri, sem
kvenþjóðin þeirra hefur unn
Usigiir malisr
óskar eftir vinmi á kvöldhi og um helgar. AIIs
konar vinna kemur til greina. TilboS merkt:
%
„Ungur maður“ sendist blaðinu.
Ríkisstjórn í stríði við alþýðu. — Dagskip-
anir til verkalýðsins. — Vegið í sama knérunn.
MEÐ ENGRI SANNGIRNI er
hægt að mótmæla þeirri stað-
hæfingu, að núverantli ríkis-
stjórn stefni markvisst að því
að rýra kjör verkalýðsins í Iand
inu, hinnar vinnandi alþýðu til
sjós og lands. Síðasta tiltækið
er órækur votiur þess. Með
gengislækkunnni var beinlínis
ntefnt að því að svifta fólkið
kaupgetunni og það er að tak-
ast. Alíir verkamenn, allir sjó-
menn, allir iðnaðarmenn og
rkrifstofufólk verður að tak-
marka allí sem það kaupir.
félaga og saltfiskur og niður-
suðuvörur frá Sölusambandi
íslenzkra fiskframleiðenda.
Fulltrúar þessara fyrirtækja í
New York, þeir Jón Gunnars-
son, Agnar Tryggvason og
Bjarni Guðjónsson sjá um
undirbúning að sýningunni.
ÉG VIÐURKENNI ÞAÐ, að
allir hafa farið gálauslega með
fé á undanförnum árum, en það
er alrangt að kaupgeta alþýð-
unnar hafi leitt það í Ijós. Meiri
hluti allrar alþýðu hefur ekki
haft meira fé handa á milli en
svo áð hann gæti lifað sómasam-
legu lífi, án þess að nokkurs
staðar í líferni hans sá hægt að
finna óhófseyðslu eða munað.
En það eru aðrir, sem hafa lifað
í munaði og við óhófseyðslu og
maður finnur ekki að núverandi
ríkisstjórn stefni að því, að
stemma stigu við líferni þessa
fólks.
JAFNVEL^ LÖGIN um gengis
lækkunina og ráðstafanir í því
sambandi eru svikin með hinni
síðustu ráðstöfun stjórnarinnar.
Samkvæmt þeim átti að reikna
út vísitöluna eftir vissum regl-
um og launakjörin að fylgja
beim í meginatriðum, en nú er
skyndilega rofið það heit og
vísitaian fölsuð og þar með rof-
inn sá grundvöllur, sem áður
hafði verið lagður.
SVONA STARFSAÐFERÐIR
ið, en að íslenzkar konur
, skoði myndirnar af flug-
freyjunum í samkeppninni í
stækkunargleri. Og það er
vissulega ekki úr vegi að
skoða þessar þernur skýj-
anna. Ef óbreyttur leikmað-
ur í þessum efnum (karl-
kyns) setur sig í spor dóm-
aranna, hlýtur hann að lýsa
samþykki sínu við dóm
þeirra. Allar voru freyjurn-
ar fagrar, ekki vantar það.
En Margrét hefur, að því er
virðist, hógværðina fram yf-
ir hinar. Hún stillir sér ekki
upp, og bros hennar er ein-
lægt en ekki upp gert. Það
er lítill vafi á því, að bæði
var hún fegurst og hafði í rík
ustum mæli þokka flugfreyj-
unnar. Hverja af flugfreyj-
unum vildu menn heldur
láta hagræða svæfli sínum í
háloftunum, rétta sér blöð
eða kaffisopa, eða hugga sig
loftveika? Enga, og þess
vegna er Margrét flugfreyja
ársins 1950.
ÞAÐ ER ÁNÆGJA að þessum
óvænta sigri. Hann er að
auki betri landkynning en
auglýsingar frá 10 ferða-
skrifstofum, og hann er aug-
lýsing fvrir íslenzkar flug-
vélar. Þess vegna bjóða menn
flugfreyju ársins veikomna
heim.
hefna sín. Það er viðurkennt af
öllum, sem af alvöru hugsa Lim
hag þjóðarinnar, afkomumögu-
Isika hennar, aflabrögð og mark
aði, að nú dugi ekki sama lif-
erni og var áður. Og verkalýð-
urinn í landinu telur ekki eftir
sér að taka á sig hluta af byrð-
um erfiðra tíma. En nú er stefnt
gegn honum einum. Það er sagt
við hann. Nú skalt þú kaupa
rninni mjólk, minni fisk, minnn
kjöt, minni kornmat, því af öðru
er ekki að taka.
MYNDIN af starfsaðferðum
ríkisstjórnarinnar birtist í þessu.
Það er ekki við öðru að búast
af íhaldsflokknum, en ef til vill
hafa einhverjir taúizt við öðru
af Framsóknarflokknum. Ekki
ég. Ég hef fyrir löngu sann-
færzt um það, að stjórnmálastarf
semi Framsóknarflokksins er
ekki í neinu samræmi við hug-
sjónir samvinnunnar, enda reka
kaupfélags- og samvinnumenn
erlendis upp stór augu, þegar
Bagt er frá því hvernig flolckur-
inn, sem kennir sig við sam-
vinnustefnuna, starfar.
VERKALÝÐURINN TAPAHI
miklu á gengislækkuninni, en
hann hélt friðinn í von um a'5
þrátt fyrir allt gæti hún tryggt
afkomu atvinnuveganna, en þeg
ar nú er aftur vegið í sama
knérunn er mælirinn orðinn fuii
ur.