Alþýðublaðið - 09.08.1950, Blaðsíða 6

6
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 9. ágúsí 1950.
Eins og sjá má í fregnum
helztu bæjarblaðanna, er haf-
inn undirbúningur að fegurðar-
samkep.pni kvenna hér í Rvík.
Mánudagsblaðið, sem löngum
hefur verið iðið við þann starfa
að bendla opinber eða hálfopin-
ber fyrirtæki við öll hugsanleg
hneykslismál, — óhugsanleg
hneykslismál eru víst, nánast
tiltekið, óhugsanleg í því sam-
bandi, — upplýsir, að það muni
vera Fegrunarfélagið, ssm
gengst fyrir þessari keppni, og
er það trúlegt, þar eð það félag
hefur áður sýnt viðleitni til að
beina einstaklingsframtakinu
á braut fullkomnunar og feg-
urðar, — samanber verðlauna-
veitingar þéss fyrir smekkleg-
astan frágang og umgang á
einkalóðum. Lóðir þess opin-
bera hafa enn ekki verið tald-
ar keppnishæfar, hvað er skilj-
anlegt.
Mánudagsblaðið er og með
tillögur um dómnefnd, en þær
leiðum vér hjá oss að ræða.
Þykir oss og«£kki nema eðlilegt
að stjórn félagsins fari þar með
sjálfskipað dómsvald eins og i
öðrum fegurðarmálum bæjar-
ins. Hefur hún og sýnt það áð-
ur, eða með höggmyndakaup-
um sínum, að hún hefur sér-
etæða, frumlegar og vel þrosk-
inn á braut fullkomnunar og feg
vallarsýn og vaxtarlínur, og
það svo óumdeilanle^a, að vér
gerum ráð fyrir, að hver einasta
stúlka þættist mega vel við
una þótt hún fengi ekki nema
lítilfjörlega viðurkenningu fyr-
(r líkamsfegurð af hálfu slíkrar
dómnefndar.
Enda þótt vér látum skipun
dómnefndarinnar með öllu af-
skiptalausa og viljum heldur
enga ábyrgð á henni, eða vænt-
anlegum dómum hennar taka,
höfum vér samið eins konar
framkvæmdaráætlun fyrir
þessa merku keppni. Er oss þó
ekki svo fast í hendi að tekið
cé tillit til vor, að vér munum
móðg'ast, þótt sú áætun verði að
engu höfð, — en hins vegar
mundi það gleðja oss, og hressa
upp á sjálfstraust vort, ef ein-
hverjir þættir hennar dæmdust
nothæfir. En hún er semsagt
svohljóðandi:
„Framkvæmdaráætlun
væntanlegrar
fegurðarsamlteppni Hallveigar-
dætra 1950.“
1. grein: Þar eð þær meyjar
einar, sem bornar eru og
barnfæddar innan lögsagnar-
umdæmis Reykjavíkur, skulu
samkeppnishæfar, þykir sjálf
sagt, að kenna keppnina við
fyrstu núsmóðurina á því
mikla heimili, og nefnast
„Fegurðarsamkeppni Hall-
veigardætra“.
grein: Þær Hallv^igardætur
(meyjar, bor.nar og harn-
fæddar innan lögsagnarum-
dæmis Reykjavíkur), sem
hug hafa á að taka þátt í
keppninni, skulu senda mynd
af sér til síðar auglýstrar
dómhefndar, og skal myndin
merkt dulnefni eða einkenn-
isbókstöfum, en nafn kepp-
andans fylgja með í þrílökk-
uðu umslagi, einkenndu sama
dulnefni eða bókstöfum.
3. grein: Foreldrar, frændur eða
vinir keppenda, þeir, sem
eiga vildarvini eða venzla-
menn innan vænrtanlegrar
nefndar, skulu hitta viðkom-
andi að máli svo lítið beri á
og hvísla að þeim dulnefni
eða einkennisbókstöfum við-
komandi keppenda, — en
varast að sjálfsögðu að hafa
nokkur áhrif á dómsniður-
stöður nefndarinnar.
4. grein: Nefndarmenn skulu
síðan hittast og rabba saman,
í rólegheitum og óformlega,
unz hreinar línur hafa feng-
izt um það, hver of foreldr-
um, frændum eða vinum
keppenda á ríkust ítök innan
nefndarinnar, hver næstrík-
ust, hver næst-næstríkust, ■—
og hverjir nokkur ítök, en þó
ekki veruleg. Að því loknu
skal nefndin halda formlegan
fund og bókaðan af ritara
hennar, og taka þar ákvörðun
um úthlutun 1., 2. og 3. verð-
launa, — svo og au’íaverð-
launa. Að því loknu skal for-
maður nefndarinnar opna ein
bennisumslög viðkomandi
verðlaunaþega, — og skulu þá
allir nefndarmenn l’áta ótví-
rætt í ljós undrun sína -með
svip og upphrópunum yfir
úrslitunum og ritari bóka
hvorttveggja nákvæmlega. —
Skulu úrslitin síðan birt í öll-
um dagblöðum bæjarins.“
Þetta er .semsagt tillaga vor
varðandi framkvæmdaráætlun
fegurðarsamkeppninnar. — I
næsta blaði munum vér svo
birta tillögur að framkvæmd-
aráætlun varðandi afhendingu
verðlaunanna, sem að sjálf-
sögðu verður hin hátíðlegasta
athöfn. Sömuleiðis munum vér
og birta tillögu að sjálfum lerð-
laununum.
GENGIÐ UNDIR LEKA
Sú skoðun mun mjög út-
breidd meðal þeirra manna, sem
neyta áfengis að staðaldri, eða
jafnvel aðeins við hátíðleg tæki
færi, að þeir geti hvorki
ekemmt sér né verið skammti-
.’egir án þeirrar örvunar, er það
veitir þeim. Kalla ’bindindis-
einnaðir sálfræðingar þetta
minnimáttarkennd og halda því
Gin a K au s
Ef maður'lítur á þetta hleypi
dó'malaust, þá væri Khuenberg
Córnarlamb gengishrunsins, al-
veg eins og Martin varð fórnax-
lamb styrjaldarinnar. En ég gat
ekki sætt mig við þetta og Jheld-
ur ekki Lotta. Ég lá andvaka á
næturnar og heyrði hvernig
tiún gekk eirðarlaus fram og
aftur um gólfið í herberginu
rínu áður en hún fór að hátta.
Og eftir að hún var háttuð
kveikti hún ljósið hvað eftir
annað. . .. Oft fór ég inn til
hennar og spurði hvort eitt-
hvað gengi að henni. En hún
r.varaði þá alltaf: „Nei, það er
ekkert að mér. Ég var bara að
gá hvað klukkan væri.“ Eða:
,,Ég var að fá mér eitt epli,“
eða eitthvað á þessa leið.
Ég hef hvað eftir annað á
minni löngu ævi tekið eftir því,
að sumir menn geta framið ó-
réttlæti gagnvart samferða-
mönnum sínum og sjálfum sér,
án þess að þeim hegnist fyrir
það, meðan aðrir menn verða
að þola hegningu fyrir allt, sem
þeir gera. Ég veit ekki hvorir
oru betri eða' verri, en það er
að minnsta kosti víst og satt, að
Lotta var meðal þeirra, sem
varð að gjalda aiís þess, sem
hún gerði af sér, — og það var
því miður ekki svo lítið.
Nokkrum dögum eftir rVuða
Khuenbergs greifa kom bréf íil
okkar. Það leit ósköp sakleysis-
lega út þar sem það lá á borð-
inu um morguninn. Þetta var
bláleitt bréf, ábyrgðarbréf, og
það var frá einhverjum Albert
Kral, sem ég hafði aldrei fyrr
heyrt nefndan. í bréfinu var
lalað um þau sex þúsund sterl-
ingspund, sem Timmermann
liafði látið Lottu fá fyrir meira
en ári síðan.
„Hvað er þe/ta?“ sagði T.otta
þegar hún hafði kynnt sér efni
bréfsins. „Ég mátti borga þessa
peninga þegar mér þætti sjálfri
tími til kominn. Sagði hann
ekki að ég mætti borga þegar
6g vildi?“
Nei, það hafði Timmermann
ekki sagt. Hann hafði yfirlejtt
r.kki sagt neitt um endurgreiðsl
una. Hann hafði bara slegið út
með hendinni, eins og hann
vildi segja: Við getum alltaf
talað um það. En herra Kral,
sem allt í einu var orðinn eig-
Tast fram, að þetta sé blekking
cin, enda geri vínið hvern mann
kvimleiðari. Nú hefur þeim
með minnimáttarkenndina bor-
izt skjalfestur stuðningur, og
bað svo upi munar, í dagblað-
ínu „Timinn“, — blaði Halldórs
vinar vors frá Kirkjubóli, en
þar segir svo í greininni „Erlent
yfirlit“ fimmtudaginn 3. ágúst
i). á. (leturbreyting vor);
, » ! ■’ ■ ' < .VJ -V Ij .V ■
andi að,öllu,ni kröfum Timmer-
maims. ,-var þessi fjáruppJ^p j
bersýnilega mjög þýðingarmik-
11. Hann krafðist þess að pen-
tngarnir yrðu greiddir innan
þriggja daga.
Okkur var strax um kvöldið
Ijóst, að þetta þýddi uppgjöf,
algera uppgjöf fyrir okkur. Það
mundi reynast ókleift fyrir okk
ur að reka fyrirtækið áfram ef
þessi Sex þúsund pund yrðu
greidd af fé þess. í meira en
heila öld höfðu fimm kynslóðir
rluglegra og iðinna manna unn-
ið að því að skapa þetta fyrir-
tæki og gera það öruggt. Þeir
liöfðu hugsað vel og rækilega
um öll viðskipti þess. .. . Nei,
ég má ekki hugsa um þessi
numu örlög.
Herra Kral kvað sig fúsan að
kaupa húsið og borga það
miklu betur en sannvirði, bara
ef hann gæti fengið það eins
og það væri með innbúinu.
Hann hafði fyrir skömmu eign-
azt allmikla peninga og við
gerðum ráð fyrir því, að hann
óskaði gjarnan að eignast heim
ili, sem bæri vott um að staðið
hefði á gömlum merg.
Systurnar áttu í raun og
veru ekki 1 annað hús að
venda. Þær gátu ekki á annan
hátt komizt hjá gjaldþroti. Ef
þær tækju tilboði herra Kral,
þá mundu þær geta greitt allar
ckuldirnar og eiga að auki nokk
urt fé eftir, Lotta var strax á-
kveðin og Irene sendi skeyti
þar sem hún gaf sitt samþykkti.
„Við flytjum í eitthvert
myndarlegt gistihús,“ sagði
Lotta. Við tókum ekki neitt
með okkur, aðeins fatnaðinn
okkar og þar á meðal nærfötin,
dálítið af bókum og svo fiðl-
una. Allt komst það fyrir í
tveimur stórum ferðakistum.
Lotta var róleg meðan á
þessu stóð. Já, ég vil segja, að
rólyndi hennar kom mér á ó-
vart. Hún hló og gerði að gamni
pínu. Ef til vill var hún að
reyna að hafa ofan af fyrir mér
með þessum galsa, því að mér
leið ekkert sérstaklega vel. Ég
reyndi að taka undir kátínu
hennar, en mér reyndist það
erfitt. Jafnvel enn þann dag í
dag titra hendur mínar, þegar
mér verður hugsað til þess, þeg
ar við vorum að flytja. Ég
„Pleven er sagður ágætur
rtarfsmaður, fljótur að átla sig
á málum og stjórnsamur. Hann
cr bindindis- og reglumaður, en
cr ÞÓ allra manna skemmtileg-
r.stur í viðkynningu.“
Það skal fram telcið, að Hall-
dór mun nú heima að búi sínu
við heyskap, og því sennilega
ábyrgðarlaus gagavaft grein
þessari.
- :■-) ; JL. ’
hkammast mín pæstuni.þyí y|ir
iþ.vi þvVÍ þíþ ;maÓúr íú iekki að
’binda sig svo við dauða hluti.
3g veit heldur :ekki hvgrs
vegna þeir voru mér svona
kærir. I raun og veru átti ég
ekki neitt af því, sem var í hús-
inu. Ég hafði bara verið á heim-
ilinu tuttugu ár af ævi minni.
Þúsund sinnum hafði ég strok-
Lð yíir hvern hlut í húsinu. Ég
vissi. hvar hver hlutur átti að
vera og þekkti allar skúffur og
alla skápa. Það var ekkert ann-
að, sem batt mig við þessa
hluti, en það, að ég hafði hag-
rætt þeim og gætt þeirra. En
tíkast til þótti mér miklu
vænna um þá en nokkurri ann-
arri konu, sem hafði átt þá,
hefði getað þótt — og það ein-
göngu vegna þess, að ég hafði
iagt í störf mín á þessu hevmui
alla þrá mína eftir að eignast
eigið heimili.
Eftir hálfan mánuð var Tim-
mermann-bræðrunum sleppt ur
fangelsinu rrgn hárri trygg-
ingu. Blöðin sögðu frá því, að
lögfræðingur þeirra hefði lagt
fram tryggingarféð úr eigin
vasa, enda hefðu bræðurnir
tapað öllu sínu við banka-
hrunið og ættu ekki eyrisvirði.
Mörg blaðanna réðust á yfir-
völdin fyrir það hve harkalega
þau hefðu farið að, þau hefðu
ekki aðeins gert það að verk-
um, að Timmermann-bræðurn-
ir, sem raunar væru sníkjudýr
á þjóðfélaginu, hefðu orðið
gjaldþrota, heldur hefði það
einnig orðið til þess, að sak-
laust fólk hefði tapað öllu sínu.
Þá sögðu þau einnig, að Tim-
mermann-bræðurnir væru ekki
þeir ve.rstu, jafnvel þó að þeir
hefðu sogið þjóðarlíkamann og
notað sér út í yztu æsar erfið-
ieikana í gjaldeyrismálunum,
■það væru aðrir, sem væru enn
verri, en þeir gengju fríir og
frjálsir og enginn þyrði að
blaka bendi við þeim.
Um skeið heyrði ég talað um
það hvað eftir annað, að höfð-
að yrði mál gegn bræðrunum,
en ekki varð neitt úr neinu, að
ininnsta kosti minnist ég þess
ekki að hafa lesið neitt um þau
margumtöluðu mál.aferli. ■—
Nokkrum árum seinna heyrði
ég, að bræöurnir væru fluttir
t.il útlanda. Sagt var að löngu
áður en rannsóknin fór fram á
viðskiptum þeirra, hefðu þeir
verið búnir að koma eignum
sínum fyrir erlendis. Mér var
ragt, að þeir ættu stórt gistihús
í Suður-Frakklandi. Hvort það
var satt, veit ég ekkert um.
En eins og.vænta mátti, þá
græddu ýmsir á falli Timmer-
manns-bræðranna. Þar á með-
al var herra Schmiedel. Þegar
firmað Kleh hafði boígað, sínar