Tíminn - 14.02.1964, Blaðsíða 7

Útgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Árnason. — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Heigason óg Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Frétta.
stjóri: Jónas Kristjánsson. Anglýsingastj.: Sigurjón Davíðsson.
Ritstjómarskrifstofur í Eddu húsinu, simar 18300—18305. Skrif
stofur Bankastr. 7. Afgr.sími 12323. Augl., sími 19523. Aðrar
skrifstofur, sími 18300. Áskriftargjald kr. 80,00 á mán. innan.
iands. í láusasölu kr. 4.00 eint — Prentsmiðjan EDDA h.f. —
Áhríf verðbólgunnar
Lengi munu verða minnistæð þau ummæli Ölafs Thors,
þegar hann var að verja „nýsköpunarstjórn“ Sjálfstæðis-
flokksins og kommúnista á árunum 1944—’46, að „dýr-
tíðin hefði sínar björtu hliðar“.
Þessi minnistæðu orð Ólafs Thors rifjast upp í tilefni
af þeim umræðum, sem hafa orðið um vaxandi fjár-
málaspillingu og orsakir hennar. Kunnur sálfræðingur
hefur bent á, að seint muni ganga að ráða við fjármála-
spöllnguna meðan verðbólgan leikur jafn lausum hala
og verið hefur um skeið. Undir þessi ummæli hefur
Tíminn tekið, enda styðjast þau jafnt við erlenda
reynslu sem innlenda. Vaxandi dýrtíð og verðrýrnun
peninga eykur hvers konar brask og spillingu, en dregur
úr sparnaði og heiðarleika.
Eitt af stjórnarblöðunum vill hins vegar síður en svo
taka undir þetta. Það er Alþýðublaðið. Það segir, að
þetta sé bara rógur um „viðreisnina“. Sú játning er
vissulega athyglisverð, að verðbólga og „viðreisn“ rík-
isstjórnarinnar séu eitt og hið sama.
En vissulega skýrir þetta, að núv. ríkisstjórn hefur
lítinn áhuga fyrir því að vinna gegn verðbólgu og dýrtíð.
Forustumenn annars stjórnarflokksins segja, að „dýr-
tíðin hafi sínar björtu hliðar“. Forustumenn hins stjórn-
arflokksins afneita þeirri staðreynd, að ófyrirleitin
gróðahyggja og fjármálaspilling séu fylgifiskar verð-
bólgunnar. Það sé bara rógur um „viðreisnina“ að benda
á þessa staðreynd, sem er þó viðurkennd um allan
heim.
Það er ekki undarlegt, þótt valdhafar, sem líta á
gang efnahagsmálanna frá þessu sjónarmiði geri ekki að-
eins lítið til að vinna gegn verðbólgunni, heldur ýti
beinlínis undir hana á niargan hátt. Þeir eru bersýni-
lega blindir á þær miklu hættur, sem fylgja verðbólg-
unni, en sjá hins vegar á henni „bjartar hliðar“. Þess
vegna sitja þeir veizluglaðir í stjórnarstólum meðan
verðbólga og dýrtíð magnast meira en nokkuru sinni fyrr.
135 milljónir
Hér hefur því áður verið lýst, að hin nýja söluskatts-
hækkun, sem kom til framkvæmda um mánaðamótin,
nemi um 1600 kr. á hvern landsmann á ári eða 6400 kr.
á hverja fjögurra manna fjölskyldu.
Söluskattshækkunin skerðir kjörin á ýmsan annan
hátt. Hún leikur t- d. sparifjáreigendur mjög grálega.
Hún rýrir raunverulega verðgildi sparifjár um 21/2%,
þar sem nær allar vörur og þjónusta hækka í verði
um 2V&%.
Það mun láta nærri að sparifjáreign landsmanna í
bönkum og sparisjóðum hafi numið um 5500 millj. kr. í
seinustu árslok. Þetta fé hefur söluskattshækkunin raun-
verulega verðrýrt um 2V6%- Sé sú verðrýrnun
reiknuð af allri framangreindri upphæð, verður heildar-
rýrnunin hvorki meira né minna en 135 millj. kr.
Þannig eru sparifjáreigendur raunverulega sviptir 135
millj. kr. með einu óþörfu pennastriki. því að ríkissjóður
þurfti ekki neitt á söluskattshækkuninnj að halda.
Það er með slíkum hætti er valdhafar eyðileggja mik-
ilvægustu undirstöðu heilbrigðs efnahagslífs, — tiltrúna
til peninganna.
Prófkjöriö í New Hampshire
Frambjóðendurnir ræSa nú mest um utanríkismálin
Mikill snjór var í New 'Hampshire, þegar frú Smith hóf framboðsferð
sína á dögunum. Hér sést einn fylgismaður hennar vera að hjálpa
henni að fara f óvenjulega snjóskó, sem talsvert eru notaðir þar.
NEW HAMPSHIRE er eitt af-
skekktasta og minnsta ríki
Bandaríkjanna og því birtast
sjaldan fréttir þaðan í ame-
rískum blöðum. Fjórða hvert
ár beinist þó jafnan mikil at-
hygli að New Hampshire um
nokkurra vikna skeið. Ástæð-
an er sú, að þar fer fram fyrr
prófkjör milli frambjóðenda
við forsetakosningamar en í
öðrum ríkjum Bandaríkjanna.
Þetta prófkjör fer jafnan
fram 10. marz árið, sem for-
seti er kjörinn, en forsetakjör
fer jafnan fram fyrsta þriðju-
daginn í nóvember.
Sjaldan hefur meiri athygli
beinzt að prófkjöri í New
Hampshire en að þessu sinni.
Ástæðan er sú, að þeir menn,
sem hafa gefið kost á sér sem
forsetaefni hjá republikönum,
sækja það nú af miklu kappi
að fulltrúarnir, sem New
Hampshire sendir á flokks-
þing republikana, er útnefnir
forsetaefnið, verði stuðnings-
menn þeirra. Þetta em þeir
Rockefeller ríkisstjóri í New
York, Goldwater öldungadeild
arþingmaður frá Arizona og
Stassen, fyrrum ríkisstjóri í
Minnesota.
PRÓFKJÖRIÐ fer þannig
fram, að forsetaefni býður
fram lista með nöfnum kjör-
manna. Hann getur einnig
boðið fram, án þess að leggja
fram kjörmannalista, en þá
. ere kjörmenn þeir, sem kosn-
ir eru, ekki skyldir til að
fylgja honum. Fimm kjör-
mannalistar hafa verið lagðir
fram í New Hampshire. Rocke
feller, Goldwater og Stassen
hafa lagt fram sérstaka kjör-
mannalista. Stuðningsmenn
Lodge sendiherra hafa lagt
fram sérstakan lista, þótt hann
hafi ekki formlega gefið kost
á sér. Þá er óháður listi, en
kjörmennirnir á honum eru
taldir hallast að Nixon. Loks
hefur frú Smith öldungadeild
arþingmaður frá Maine gefið
kost á sér, án þess að leggja
fram kjörmannalista.
Hingað til hefur borið lang
mest á þeim Rockefeller og
Goldwater, en þeir hafa ver-
ið öðru hvoru í framboðsferð-
um í New Hampshire seinustu
3—4 mánuðina. Þeir hafa
deilt verulega hvor á annan,
eins og nýlega var rakið í
þéssu'm þá’ttum. Um skeið
þótti Goldwater sigurvænlegri,
því að framboð Stassens,
Lodge og frú Smith voru tal-
in draga meira frá Rockefeller
en honum. Nú er staða Gold-
waters talin heldur lakari, en
það er honum þó til mikils
styrktar, að íhaldssamir repu-
blikanir hafa löngum ráðið
mestu í New Hampshire. Það
hefur oftast verið einna íhald
samast af norðurríkjunum.
AÐ UNDANFÖRNU hefur
nokkur athygli beinzt að frú
Smith, en hún hóf ferðalag
um New Hampshire um sein-
ustu helgi. Henni hefur m. a.
verið fundið það til for-
áttu, að hún sé orðin of göm-
ul eða 66 ára. Frúin svarar því
til, að Eisenhower hafi verið
mun eldri, er hann lét af for-
setastörfum og Churchill' hafi
aðeins verið 3 árum yngri en
hún, þegar hann varð forsæt-
isráðherra í fyrsta sinn, en 14
árum eldri en hún, er hann
iét af því starfi. Annars skír-
skotar hún mjög til 23 ára
langrar setu sinnar á þingi. §
Fylgi hennar er talið velta á
kynsystrum hennar.
MEÐAN þeir Rockefeller og
Goldwater glíma í New Hamps
hire, lætur Nixon meira og
meira á sér bera. Hann telur
sig ekki vilja vera í framboði,
en þó muni hann taka áskor-
un flokksþings. Um seinustu
helgi hélt hann í Philadelphia
mikla skammaræðu um John-
son forseta. Hann sagði, að
utanríkismál yrðu aðalmál
kosninganna og hefði reynsl-
an þegar sýnt, að Johnson
væri þar óhæfur til forustu.
Hann hefði ekki sama álit út
á við og Eisenhower og Kenn
edy hefðu haft. Nú væri varla
hægt að finna þann blett á
landabréfinu, þar sem Banda
ríkin væru ekki á undanhaldi.
Hér þyrfti að koma til ný for-
usta Bandaríkjanna og hana
gætu aðeins republikanar
veitt.
Nixon var við þetta tæki-
færi spurður um, hvort hann
vildi senda sjóher til Kúbu
eins og Goldwater hafði lagt
til í tilefni af því, að Castro
lét taka vatn af herstöð Banda
ríkjanna þar. Nixon kvaðst
þessu ósamþykkur, en gagn-
rýndi þó Johnson.
MEÐAN Nixon hélt þessa
ræðu í Philadelphia hafði rík
isstjórinn í Pennsylvaniu,
Scranton, brugðið sér í burtu
og heimsótt starfsbróður sinn
Framhald á 13. síðu.
ROMNEY og SCRANTON
TÍMINN, föstudaginn 14. febrúar 1964 —
I
z