Tíminn - 16.06.1964, Qupperneq 14

I
I
I
I
KONA CHUR.CHILLS
lausn þessara verkefna, bauð ég
leiðtogum Verkamannaflokksins
og Frjálslynda stjórnarandstöðu-
flokknum að vera áfram í ríkis-
stjórn til að hjálpa okkur nð
ljúka verkinu. Þeir höfnuðu boð-
inu.“
Og þá byrjaði Winston í reiði
sinni að ráðast persónulega að
þeim Ieiðtogum Verkamanna-
flokksins sem hö'fðu setið með
honum i samsteypustjórninni.
Hann varaði fólkið við og sagði,
að sósíaiisminn gæti haft ,,Ge-
stapó“ í för með sér. Baráttuað-
ferðir hans geiguðu og komu með
íullum þunga á móti honum aft-
ur. Almenningur fór að snúast
gegn honum.
Eftir að Clementine hafði talað
á nokkrum kvennafundum, fann
hún hvernig vindáttin var að
breytast og varaði Winston við.
Hún vissi með sjálfri sér, að með
árásum sínum leitaði hann útrásar
fyrir grcmjuna yfir að þurfa að
berjast á heimavígstöðvum um
innanríkismál í stað þess að geta
snúið sér af alefli að utanríkis-
málunum. Hún vissi, að í þessari
kosningabaráttu bar ekki eins mik-
ið og venjulega á góðu skapi hans
og þolinmæði.
Winston einn vissi. hve geysileg
áhrif Clementine hafði haft á störf
og framkomu hans. Venjulega
mat hann mikils ráðleggingar
hennar og tók strax til greina vin-
samlegar áminningar hennar:„Win
ston, þeíta mundi ég ekki segja.“
En nú, og sennilega í fyrsta sinn,
virtust ráðleggingar hennar fara
fyrir ofan garð og neðan — hann
beið aðeins eftir lokasigrinum í
styrjöldinni.
Fólk spurði: „Hvar er hinn
gamli Winston?" Margir sögðu:
.,Við getum leyft honum að líta
á sig sem sjálfkjörinn einkaand-
stæðing sósíalismans, en við erum
okki búin að gleyma því, þegar
hann var jafnofsalegur andstæð-
ingur, sósíalistanna fyrir tuttugu
árum.“ Fólk velti því fyrir sér,
hvað hefði orðið af hinum glað-
lynda, skemmtilega og fyndna
Churchíli, sem hingað til gat alltaf
séð gamansama hlið á hverju
máli, jafnvel á stjórnmálunum.
Hvar var maðurinn, sem gat
gert h\é a máli sínu, eftir að hafa
haldið þrumandi ræður um bar-
áttu á ströndinni. á ökrunum
o.s.frv., og þá bætt við svo lágum
rómi, að aðeins samstarfsmenn
hans heyrðu, — þeir, sem einnig
vissu, hve varnarlaus við vorum:
„og við berjum þá, í hausinn með
flöskum. Enda höfum við ekkert
rnnað.“ Eða maðurinn, sem sagt
bafði á miðri örvæntingarstund,
þegar ekki var séð annað en inn-
vás yrði gerð á hverri stundu: „Og
svo eru það fiskarnir.“
Þennan Churchill var ekki unnt
að greina i neinni af kosningaræð-
um hans núna. Hann átti ekki
lengur til neina gamansemi né
fyndni, en var harðneskjulegur í
crðum og ræður hans' eintómar
skammir urn sósíalistana. Hvað
hafði komið fyrir? Hvaða ský
hafði dregið á heiðskíran himin
snillingsins?
Clementine vissi svarið betur en
nokkur annar. Hún vissi hve á-
hyggjufullur hann var um fram-
tíðaröryggi heimsins. Samt sem
áður var hún enn sannfærð um,
að hann mundi bera sigur af
hólmi — jafnvel svartsýnismenn-
irnir voru vissir um, að hann
mundi bíða algeran ósigur.
Winston mælti: „Það er ekki
til neins fyrir menn að segja:
Greiddu trjálslyndum eða verka-
mannaflokknum atkvæði þitt.
,,Gamli maðurinn“ verður alla
vega inni.“ ' '
„Það er ekki til neins að halda,
að ég geti haldið áfram störfum,
nema ég hafi á bak við mig sterk-
an meirihluta, þegar ég kem aftur
á þing.“
Clementine fór í eigin persónu
i síðustu kosningaferðina um kjör-
dæmi Winstons, Woodford. Hún
talaði á sex fjöldafundum.
Á útifundi í Wanstead Park
sagði hún: „Ég vil, að eiginmaður
minn fái sterkan meirihluta og að
þið sýnið honum hve mikið traust
þið berið til hans. Ég mundi vilja,
að hann vissi, að þegar þið greiðið
honum atkvæði ykkar, væri það
vegna þess að ykkur fyndist hann
hafa unnið vel og að hann muni
vinna þióð sinni vel í framtíð-
inni.“
Síðan bætti hún við: „Ég harma,
að kosningar skuli vera haldnar
áður en styrjöldinni við Japani
er að fullu lokið.
Það er manni mínum að kenna.
Hann átti mjög gott samstarf við
alla flokka.“
í mörg ár hafði hún ekki talað
á kosningafundum. Hún tók upp
á því attur fyrir son sinn, Ran-
dolph , til að hjálpa honum/ að
vinna aukakosningar, og þá var
það, sem Randolph heyrði móður
sína talu i fyrsta sinni á opinber-
um fundi. Fundurinn var óróa-
samur, en hún lék sér að óróa-
mönnunum eins og þaulvanur
st j órnm álaseggur.
Þegar hún hélt stjórnmálaræðu,
var hún ekki aðeins málpípa fyrir
skoðanir eiginmanns síns. Skoð-
anirnar voru hennar eigin. Á með-
an Winston barðist kosningabar-
áttu um gervallt landið og lagði
höfuðáherzlu á mál, er varðaði
alla þjóðina, beitti hún sér per-
sónulega í eigin kjördæmi Win-
stons, í Woodford. Ræður hennar
bárust ekki um allan heim. eins
og allt, sem Winston sagði. En
samt hefðu þær verið þess verð-
ugar.
Hún hafði aldrei reynt að trana
sér fra:n, og þess vegna kom það
áheyrendum oft á óvart, þegar
þeir hlýddu á snjallar og gáfuleg-
ar ræður hennar. Það voru engin
áhrif frá Winston, sem gætti hjá
henni. Enda hafði hún þegar á
fyrstu aium hjúskapar þeirra
sannað svo að ekki varð um villzt,
að sjálf var hún hugrakkur og
skeleggut ræðumaður.
Hún var þekkt að feimni, en
hún var ekki öll þar sem hún var
séð. Og kjósendur og kosninga-
starfsmenn komust fljótt að raun
um það. þegar þeir ko"mu á heim-
ili þeirra.
Hún var valdið og krafturinn
á bak við hásætið — en á allt
annan hátt en 'vanalega gprðist.
Styrkur hennar styrkti Winston
enn frekar, en styrkur hennar
fólst fyrst og fremst í hæfileika
hennar til að vera manni sínum
góð eiginkona og börnum sínum
góð móðir — hæfileiki hennar til
að vera nálægt honum. er hann
þarfnaðisi hennar.
Að sjá um daglegar þarfir hans
var meira en nóg verkefni og
krafðist sérstakrar konu. Clemen-
tine tókst það og samt sem áður
tókst henni jafnframt að gefa sér
tíma til að sinna öðrum ábyrgðar-
störfum.
Þó að hún væri mikill aðdáandi
þeirra kvenna, er höfðu náð langt
og unnið mikla sigra á starfsferli
sínum, var skoðun hennar sú, að
eiginkonan ætti fyrst og fremst að
styðja mann sinn í starfi hans
frekar en beina hjúskaparlífinu í
tvo aðskilda farvegi.
í hinni erfiðu kosningabaráttu
1945, þurfti Winston á allri þeirri
hjálp að halda, er í hennar valdi
stóð að veita honum.
Þegar hún fór í síðustu kosn-
ingaferðina, talaði hún ofan af
palli vörubifreiðar. Hún klifraði
upp á tveggja tonna vörubifreið-
ina og 'stóð brosandi undir regn-
hlíf, á meðan regnið helltist úr
loftinu. Þaðan hét hún á kjósend-
ur að gefa ,eiginmanni mínum
mikinn atkvæðafjölda."
„Ég vil að þið setjið kross við
nafnið hans, til þess í fyrsta lagi
að sýna að ykkijr finnist hann og
ríkisstjóin hans hafi barizt í styrj-
öldinni af karlmennsku og dugn-
aði, og í öðru lagi til að sýna, að
þið treystið honum til að setja
menn nv'ð sömu gáfur, hugmynda-
flug og dugnað til að sinna verkn
efnum tiiðarins og þurfti til a3
sinna verkefnum styrjaldarinnar.**
13
— Hvernig finnst þér Trancy
líta út?
— Ljómandi vel. Nýja nefið
hennar er næstum því fallegra en
það gamla, þótt ótrúlegt sé. Ilalló,
frú Sheldon. Ég vona ég trufli
ekki. Ég leit bara inn til að hitta
Nan. Og ef satt skal segja hafði
ég steingleymt að hún sagði mér,
að Tracy væri væntanleg í dag.
— Auðvitað truflar þú ekki og
ég er viss um, að Brett er stór-
hrifinn að sjá þig. Frú Sheldon
virtist óróleg og feimin.
— En ég hélt að þú ætlaðir að
skemmta þér með Davíð og Giles
Conway? sagði Nan undrandi.
— Þú veizt að það er ekkert gam
an að vera bara þrjú. Lenora
yppti öxlum. — Svo að ég sendi
þá burt, þegar þú sagðist ekki
geta komið með okkur. Giles von-
aði að þú gætir komið með okk-
ur næst þegar hann kemur hingað.
— Ég get ekki lofað neinu . . .
byrjaði Nan fýlulega og Tracy
heyrði sér til undrunar að það var
hún sjálf, sem greip fram í fyrir
henni.
— Hvers vegna gazt þú ekki
farið út að skemmta þér, Nan?
Ég vona að þú hafir ekki setið
það af þér mín vegna? Það var
hreinasti óþarfi!
— Nan vildi sjálf vera heima
fyrsta kvöldið, svaraði frú Sheld-
on óróleg.
— Þetta er í fyrsta skipti sem
við sjáum þig aftur, eftir að litlu
munaði að við misstum þig fyrir
fullt og allt. Hún getur farið út
að skemmta sér hvenær sem hún
vill annars. Má bjóða þér kaffi,
Lenora?
— Nei, þakka þér fyrir, ég verð
að fara strax aftur. Lenora leit
brosandi á andlitin umhverfis sig
sem lýstu önúglyndi, ráðleysi,
kvíða og eitt lýsti alls engu. Svo
virtist sem henni væri skemmt yf-
ir tilfinningum þeim, sem liún
hafði neytt þau til að opinbera.
— Jæja ég sé þig bráðum, Nan.
Bless, bless.
Brett fylgdi henni fram. Frú
Sheldon hellti kaffinu í bollana
óstyrkri hendi og Nan rétti Tracy
bollann án þess að segja orð. And
rúmsloftið var hlaðið svo magn-
aðri spennu að henni fannst hún
vera að kafna. Og hún var líka
mjög reið. Frú Sheldon gerði það
kannski í góðri meiningu, en hún
mundi gera þeim lífið óbærilegt,
ef hún ætlaði að koma svona fram.
Nan hafði bersýnilega langað til
að fara út um kvöldið, en hafði
ekki fengið leyfi til þess.
— Jæja, en ég vona að minnsta
kosti, að þið séuð ekki að taka
sérstakt tillit til mín, sagði Tracy
rólega. — Ég kæri mig ekki um
neina afbrigðilega meðhöndlun.
Ég vildi sannarlega óska að þú
hefðir farið út að skemmta þér í
kvöld, Nan.
— En Tracy mín, hún gerði . . .
byrjaði frú Sheldon, en Nan þagg
aði ruddalega niður í henni:
— í guðs bænum haldið ykkur
saman báðar tvær. Ég vil ekki
kaffi, takk fyrir. Ég þarf að gá að
Betsy.
Hún rakst á Brett sem kom inn
í sömu svipan og hún þeyttist út
um dyrnar. Frú Sheldon sá hann
ekki og sagði titrandi röddu:
— Þú mátt ekki láta framkomu
Nan á þig fá, vina mín. Henni
þykir mjög vænt um þig, þótt hún
hegði sér barnalega stundum. Ó
. . . hérna er bollinn þinn, Brett.
Ég held mig langi ekki heldur í
kaffi. Ég þarf að ganga frá í eld-
húsinu, svo að þú verður kannski
hjá Tracy.
Hann sagði ekkert, þegar hann
rétti sígarettuhylkið að Tracy og
kveikti í fyrir har.a. Svipbrigða-
lausa gríman sem hann hafði
HULIN FORTÍD
MARGARET FERGUSON
brugðið yfir andlit sitt meðan
Lenora var viðstödd gerði hann
undarlega kuldalegan og fráhrind
andi, og Tracy var þungt um
hjartað. Hún hafði reitt hann til
reiði, hún hafði sagt einhverja
ófyrirgefanlega vitleysu vegna
þess að hún vissi ekkert um neitt
þeirra.
— Ég vona að enginn hafi tek-
ið nærri sér það sem ég sagði,
en ég gat ekki stillt mig, sagði
hún afsakandi. — Það er ekki
réttlátt að skipa Nan að vera
heima bara mín vegna eins og ég
sé einhver krakki sem heldur af-
mælisboð. Ég afber ekki að vera
hér, ef þið finnið ykkur sífellt
knúin að taka sérstakt tillit til mín
Nan þykir ekkert vænt um mig
og ekki batnar það þegar hún fær
ástæðu til illinda.
— Það þarf ekki að ræða þetta
meira, svaraði Brett kuldalega. —
Og í þínum sporum mundi ég
láta Nan um að ákveða hvað hana
langar til að gera og hvað ekki.
Meira kaffi?
— Nei, þökk fyrir. Hún setti
bollann frá sér. — Ég er dálítið
þreytt, þetta hefur verið langur
dagur og ég held ég fari upp að
hvíla mig, Viltu skila kveðju til
þeirra.
— Góða nótt og sofðu vel.
Manstu, nvar herbergið þitt er?
Aðrar dyr til hægri þegar upp
kemur.
- Ég man það. Hvenær borðið
þið morgunverð?
— Hálf níu. Þú getur líka feng-
ið hann upp til þín. Nan getur . . .
— Ég kem niður. Góða nótt.
Hún gekk fram og upp breiða
stigann að herbergi sínu, sem
Brett hafði haldið að hún fyndi
ekki aftur. Með þeim fáu orðum
hafði hann enn minnt hana á
að hún var gestur hér, utanveltu
við fjölskylduna, hún var þeim
jafnókunnug og hún var sjálfri
sér. Að hún átti að vera þess
minnug og halda sig í hæfilegri
fjarlægð frá þeim. Meðan hún
mundi ekkert um sjálfa sig og
sitt fyrra líf, var hún ekki ein í
þeirra hóp.
Þegar hún var farin upp gekk
Brett eirðarlaus fram og aftur um
gólfið. Hann opnaði gluggann, svo
að ferskt kvöldloftið streymdi
Tilkynning
frá byggingarnefnd Seltjarnarneshrepps.
Byggingarnefnd Seltjarnarneshrepps hefur ákveð-
ið skv. heimild í byggingarsamþykkt að taka upp
löggildingu iðnmeistara. —• Hér með er því aug-
lýst eftir umsóknum allra þeirrá húsasmíðameist-
ara, múrarameistara og pípulagningarmeistara, er
hér eftir ætla að standa fyrir byggingum í hreppn-
um, um ofangreinda löggildingu. Hverri umsókn
skal fylgja: Meistarabréf, vottorð um meistara-
skóla, ef fyrir hendi er, vottorð um löggildingu
annars staðar ef fyrir hendi er, og skrá um þær
byggingar er umsækjandi hefur staðið fyrir í Sel-
tjarnarneshreppi.
Umsóknir skulu berast skrifstofu Seltjarnarnes-
hrepps, Mýrarhúsaskóla, Seltjarnarnesi, eigi síðar
en 30. júní 1964.
Sveitarstjóri Seltjarnarneshrepps
T í M I N N, þriðiudaginn 16. iúnj ‘l964 —
14