Alþýðublaðið - 10.12.1952, Blaðsíða 7

■F E L A G S L I F
Rf. 227
25 ára í dag
AfmælisfágriáSurinn hefst i
Góðtemplarahúsinu í kvöld,
mi'Övikudaginn 10. des., kl. 8.
Dagskrá:
1. Samkoman sett: Jón Hafliða
'son, fulltrúi.
2. Minni stúlkunnar Fróns: Lud
vig C. Magnússon, skrifstofu-
stjóri.
3. Gamanþáttur um daginn og
veginn: Alfreð A.ndrésson,
leikari.
4. Ávörp gesta.
5. Tvísöngur: Guðrún Á. Símon
ar og Guðmundur Jónsson,
með aðsíoð F. Weizzhappels.
6. Dans.
$ GóS-ósfýr-mnlend.
Framhald af 5. síðu.
Þetta er leiöin til bættrar
afkomu atvinnuveganna og
aukinnar atvinnu. — Þetta er
leiðin til aukinnar kaupgetu
og örari viðskipta, — þetta er
ieiðin til lækkaðrar dýrtíðar
og þar með lækkaðs rekstrar-
kostnaðar ríkisbáknsins og
allrar starfrækslu í landinu.
Þetía cr leiðin til betra lífs
ó Islandi.
Og það er ekki sök verka-
iýossamtakanna, ef við berum
ekki gæfu til að fara hana í
þetta sinn.
VANBAMÁL HEKSET-
UNNAR.
Eg kemst ekki hjá því að
víkja nokkrum orðurn að
þeim vandamálum. sem skap-
azt hafa við veru hins erlenda
setuliðs, sem nú dvelur í land-
inu.
Eg var andvígur því á sín-
um tíma, að ísland gengi í At-
lantshafsbandalagið, og taldi
að ísland ætti í lengstu lög að
halda sér utan við öll hernað-
arátök stórvelda. Meirihluti
alþingis var sem kunnugt er á
annarri skoðun og' taldi, að
örj^ggi landsins væri í hættu,
ef við gengjum ekki í banda-
lagið/
Þegar setuliðið settist hér
afkíyrir hálfu öðru ári, var það
auðvitað bein afleiðing af þátt-
töku okkar í Atlantshafs-
bandalaginu. Um þær mundir
var útlitið í alþjóðamálum
mjög uggvænlegt. Kóreustríð-
ið hafði brotizt út og enginn
yissi nema sá neisti gæti orðið
til.að kveikja alheimsbál, þeg
ar minnst varði. Af þiessum
sökum féllst ég á það sem il‘a
nauðsyn, að fámennt erlent
setulið settist hér að um stutt-
aii tíma, meðan séð væri,
hvað yrði úr þeim átökum
milli voldugra aðila, sem þá
voru hafin.
Síðan er mikið vatn runnið
til sjávar. Kóreustyrjöldin hef
ur ekki breíðzt út til annarra j
landa, svo að okkur geti staf- j
að' hætta af. Það standa því
vonir til, að ástandið í heims-
málunum geti breytzt svo inn-
an langs tíma, að íslendingar
geti endurskoðað afstöðu sína
til erlends setuliðs í landinu.
En í því efni verðum við óef-
að að taka ákvarðanir okkar
með fullri hliðsjón af aðgerð-
uni nánustu nágranna og vina
þjóða okkar. Við erum í þessu
efni hlekkur í keðju, sem
hvergi má rofna. Hlýtur það
að vera ósk allra góðra ís.-
lendinga, að erlent herlið
hverfi héðan, svo fljótt sem
mögulegt er. Sama' er afstaða'
allra þjóðá, sem orðið hafa að
veita erlendu herliði móttöku.
Og allar slíkar þjóðir líta á
'veru erlends herliðs í löndum I
sínum sem neyðarástand og
byrði, sem aðeins verði þoláð
sem öryggisráðstöfun á hættu j
tímum. Eigum við því samleið
með öðrum þjóðum í þessu
efni.
Því miður hefur ríkisstjórn-
in ekki revnzt röggsöm í
þessum málum fremur en öðr-
um og verður að krefjast þess,
að skýrar reglur séu settar og
þeim haldið í heiðri, meðan
við verðum að sætta okkur við
þetta léiðá tvíbýli í landinu.
Stjórnarvöldin verða að sjá
svo um, að hvor búi að sínu,
herinn og íslendihgar, því að
sé þess ekki gætt, er þjóð-
erni og menningu ökkar fá-
mennu þjóðar stefnt í .tvísýnu
og jafnvel voða. Af því höfum
við þegar fengið alvarlega
reynslu.
íslendingar viija eiga góða
og friðsamlega sambúð við
allar þjóðir, og þeirra æðsta
ósk er sú. að fá að vera í friði
fyrir öðrum þjóðum. En það
mun engi.nn lá þeim, að þeir
Vilji ekki fórna menningu
sinni og sjálfstæði og þannig
ekki þola, að ísland verði
hernaðarstöð um aldur og ævi.
En með menninngu vorri og
sjálfstæði yrði það goldið, eí
svo færi.
Þetta vil ég segja hér, svo
að enginn þurfi að vera í vafa
um afstöðu mína í þessum
málum.
VERSTA STJÓRNIN.
Það er mál manna — og sann
mæli —að núverándi ríkis-
stjórn Sjálfstæðisfiokksins og
Framsóknarflokksins sé ein hin
íhaldssamasta og versta, sem í
þessu landi hefur setið, og er
það hafið yfir allan efa, að
mörgu því versta, sem nú við-
gengst í okkar landi, má kenna
um stefnu stjórnarinnar.
Stjómin byrjaði feril sinn
með gengislækkuninni, fyrir
hálfu þriðja ári. Menn mur.a
eftir hinurn fögru loforðum
um ,.hliðarráðstafanir“, sem
áttu að gera þessa ráðstöfun
léttari öllum almenningi, en
þau loforð voru algerlega svik
in. Menn muna eftir því, að
sérfræðingar stjórnarinnar fuli
vissuðu þjóðina um, að fram-
færsluvísitalan mundi hækka
um ein 11 — ég endurtek ell-
efu — stig, en nú er hún kom
in upp í sex sinnum ellefu stig,
eða því sem næst. Menn muna
fullyrðingarnar um það, að
gengislækkunin mundi verða
allra meina bót fyrir þjóðina,
koma atvinnuvegunum á réttan
kjöl og gera hana efnahagslega
sjálfstæða. Nú eru atvinnuveg
irnir verr staddir en fyrir
þessa gengislækkun og við
skiptajöfnuðurinn óhagstæðaii
en nokkru sinni. Menn m'una
loforðin um lækkun skatta og
tolla — en þeir hafa stöðugt
farið hækkandi. Menn muna
einnig þau aðvörunarorð al-
þýðuflokksmanna, að þessi
gengislækkun mundi aðeins
leiða til annarrar-gengislækkun
ar — og svp koll af kolli. Og
nú er svo komið, að sumir þeir
menn, sem ákafastir voru í síð-
ustu gengislækkun, eru farnir
að tála sig sveitta um nýja
lækkun krónunnar.
STÆRSTA HNEYKSLIÐ.
Og þá kem ég að versta
hnéykslinu í verzlunarmálun-
um, eins og þau hafa verið und
ir stjórn háttvirtrar ríkisstjórn
ar, en það er bátagjaldeyririnn.
Þar keyrir fyrst um þverbak.
Nú er það að vísu ekki nýtt
og^-ekki óeðlilegt, að innflutn-
ingsgjöld á ónauðsynlegum
vörútégundum séu notuð til
að styrkja bátaútgerðina, þeg-
ar hún er aðstoðár þurfi. Sn
með bátagjaldeyrinum hefur
ríkisstjórninni tekizt að kema
þessum málum svo fyrir, að
fyrir hverja krónu, sem bátarn-
ir fá, rennur önnur krónan í
vasa lieildsalanna, sem vörúna
flytja inn!
Það er eitt að taka fé af
landsfólkinu til þess að halda
atvinmitækjum þess gangandi,
en það er annað og verra
að. leyfa heildsölum að tvöfalda
þennan skatt og taka helming-
inn í sinn vasa! Slíka verzlun-
arhætti geta landsmenn ekKi
sætt sig við, enda eru fáheyrð
ar þær raddir, sem mæla þessu!
bót.
Uingmenn Alþýðuflokks-
ins hafa nú lagt fram hér
á alþingi frumvdrp um end-
urskipulagningu þessara
mála, þar sem bení er á ráð
til þess að skera meinsemd-
ina úr bátagjaidéyrisskipu--
laginu og fyrirbyggja með
öllu það brask, sem því héf-
ur verið fylgjandi. I þessu
frumvarpi eru ákvaeði um
nýja skipun markaðsléitar
fyrir afur'öir báíaflotans, og
þar er það fyrirbyggt, að
frysUliúsin fái nróðurpart
hugsanlegrar aðstoðar, en
sjálfir bátarnir lítið sem
ekkert. Iiefur Ajlþýðuflokk
urinn með þessu frumvarpi
sínu á fyililéga ábyrgan og
framkvæmanlegan hátt
sýnt fram á lei'ðir til úrbóta
'í þcssum efnum, sém jafn-
framt mundu fyrirbyggja
liið hneykslanlega brask með
bátagjaldeyrisvörurnar.
Ég þarf ekki að taka fram,
að kommúnistar hafa ekki frek
ar en fyrri daginn sýnt ábyrga
umhugsun eða andstöðu í þess
um efnum, og hafa þar ekkert
nema lýðskrum ffam að færa.
Enda ekki annars að vænta úr
þeirri átt.
AÐBÚÐIN AÐ IÐNAÐINUM.
Margt er nú þegar upp tal-
ið, en syndaregistur hæstvirtr
ar ríkisstjórnar er hvergi
nærri tæmt. Snúum okkur næst
að iðnverkafólkinu, sennilega
fjölmennustu stétt þessa lands,
og leyfum því að leggja nokkr
ar spurningar fyrir hæstvirta
ríkisstjórn. Það spyr:
Af hverju hafa verksmiðj-
urnar verið neyddar til að
draga saman seglin eða loka
dyrum sínum! Af hv<erju er
þjálfað • iðnverkafólk látið sitja
auðum höndum, meðan þjóð-
inni er á engu meiri þörf en
aukinni framleiðsiu?
Ég geri ráð fyrir, að hátt-
virt rrkisstjórn muni svara
þessu með hagfræðikenningum
hirðspekinga sinna á þá lund,
að geti íslenzkur iðnaðúr ekki
keppt við erlendan, eigi hann
ekki rétt á sér, því að hver
eigi að vinna það, sem hann
getur bezt gert, — íslendirig-
ar eigi að veiða fisk en flytja
inn iðnaðarvörur.
Þessi hagffæðikenning hef-
ur nú verið reynd hér á landi,
og ekki reynzt vera rétt, hvað
okkur viðvíkur. jSjávarútveg-
urinn hefur ekki getað tekið
við fleira fólki og árangurinn
hefur aðeins orðið atvinnuleysi
og stórvandræði iðnfyrirtækj-
anna.
Þessi kenning er hér á landi
álíka skynsamleg og það væri
af bónda í sveit að segja konu
sinni að kaupa allt utan heim-
iiis, sem ódýrara fáist að-
keypt. En hætta að prjóna
sokka, af því að það séu til
verksmiðjur, sem geta framleitt
sokkana ódýrar og jafnvel bet-
ur. Hagur bóndans væri sízt
betri, þótt konan fylgdi slíkú
ráði: Þannig er það augljóst
mál, að íslendingar verða að
hlúa að iðnaði sínum, gefa hon
um tíma og tækifæri til að
þroskast og bæta sig, því um
það verður ekki villzt, að fram
tíðarafkoma íslenzku þjóðar-
innar er að miklu leyti undir
því komin, að hér rísi upp stór
fölidur iðnaður, og þá fyrst
og fremst stóriðnaður.
Við Alþýðuflokksmenn
höfum lagt fyrir alþingi til-
lögur okkar í þessum efnum.
Þær eru á þá lund, að toll-
ar verði litlir sem engir á
liráefni til iðnaðar, en fari
stighækkandi, eftir því sem
í fallegum kössum, tilval-
in jólagjöf. —
hreinsefni komið aftur. -I
Hreinsa má allan vefnað, •
sem þolir vatn, með Sj
Sparið peninga og hreins •
ið sjálf gólfteppi,N hús-:|
gögn, föt og annan vefn- *i
að með •
H
F
Franskar, glitofnar silki-
slæ'ður, margir litir. Til-
valin tækifærisgjöf.
SB
S
s
s
s
s
s
s
s
t
}
Grettisgötu 44. Sími 7698.
I
I
s!
s1
s!
s
s'
S;-
S;
S1
varan er meira unnin. Þetta
cr hin eina rétta leið í þess-.
um efnum, því að það geng-
ur vitfirringu næst að flytjai
erlent vinnuafl inn í landið
í formi fullunninnar vöru,
meðan atvinnuleysi er í lantl
inu sjálfu. Við verðum a'ð
láta íslenzkar hendur ganga
fyrir öllum störfum fyrir xsi
lenzku þjóðina. ,
Lausn virtnudeilunnar.
Lækkun dýrtíðar og bætt
kjör hinna vinnandi stétta,
-— þetta eru kjörörð dagsins og
megin viðfangsefni þings og
stjórnar.
HHaveilá...!
Framhald af S. síðu.
leir til leirmunagei'ðar og' taí
að hefur veri'ð um saltvinnslu
úr sjó með cimir.gu.
VEGUR NAUÐSYNLEGUR.
Énu er svo, að illfært er á
bifreiðum á Reykjanes, hvort
heldur er frá Grindavík cða
ííöfnum. Vegur befur veriið
ruddur með ýtu frá Höfnum
suð'ur á nesið, eia elkkert hef-
ur veriS borið ofan í hann.
Þyrfti nauð'synlega að gera
þaö þegar á næsta ári, ekki
eipungis vegna liugsanlegra
framkvæmda þar syðra eða
iindirbúniiigs þeirra, heldur
I og vegna annavra ástæðna.
! Meðal annars slysavarna.
^BROTAJÁRN ÚR CLAM.
Eins og menn xnuna strand
aði olíuskipiff Clam við
Réykjanes fyrir nokkrum
misserum. Liggtú’ flakið þár
uppi undir landsteinuni, og í
sumar var farið meff stóra
vörubíla þangað suðureftir og
sótt brotajárn í flákiff. MUn
járniff hafa vériff flutt út-