Alþýðublaðið - 29.01.1953, Qupperneq 4

Á 11 r æ ð u r :
\ Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Ritstjóri og ábyrgðannaður: S
^ Hannibal Yaldimarsson. Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson. ^
^Blaðamenn: Loftur Guðmundsson og Pall Beck. AuglýsingaÁ
S stjóri: Emma Möller. Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902. Aug-s
• lýsingasími: 4906. Afgreiðslusími: 4900. Alþýðuprentsmiðjan, •
S Hveríisgötu 8. Áskriftarverð 15 kr. á mán. í lausasölu 1 kr. S
5_______________________________________________
Þrír flokkar vilja þá feiga!!
frá Svalvoguni.
ÞAÐ hefur áreiðanlega
ekki farið fram hjá blaðles-
endum, að deitur miklar
geisa nú meðal kaupsýslu-
manna. Hefur oft logað í
kolunum milli heildsala og
smásala, enda eiga hagsmun
ir þeirra sjaldan fulla sam-
leið. En nú hefur þó fyrst
fyrir alvöru logað upp úr
milli 'heildsala smásala og
iðnrekenda í sambandi við
stofnun hins svouefnda Vöru
skiptaíélags, sem ætlað er að
hefja stórfelld verzlunarvið-
skipti við Austur-Þýzkaland.
Stofnendur þessa félags
eru: Félag ísl. stórkaup-
manna, Sölumiðst. hraðfrysti
húsanna og Samband ís-
lenzkra samvinnufélaga, en
hins vegar mun Sambandi
smásöluverzlana og Félagi ís
lenzkra iðnrekenda hafa ver-
ið meinað að verða meðal
Stofnenda vöruskiptafélags-
ins.
Þykir þessi útiiokun iðnað
arins og smásalanna vera
heldur óbróðurlegt tiltæki,
einkum þegar þess er gætt,
að þessir aðilar voru með í
undirbúningi að stofnun
vöruskiptafélagsins, en var
síðan bolað útúr, eða fram
bjá þeim gengið, er til stofn-
fundar kom.
’N’ýlega ræddi Vísir í for-
ustugrein um þessi deilumál
kaúpsýslumanna. Segir þar,
að deilur þessar eigi sér
nokkuð Iangan aðdraganda,
því að sérgreinafélög smá-
sölukaupmanna hafi fyrir
nokkru sagt sig ur lögum við
Verzlunarráð íslands. En upp
úr þeim skilnaði hafi Sam-
band smásöluverzlana verið
stofnað.
En r.ú segir heildsalablað-
ið, að deilurnar séu komnar
á annað og hættiileara stig,
því að föstudaginn 23. janúar
hafi smásalar haldið fund og
gert sambvkkt um, að vand-
lega skyldu athugaðir allir
möguleikar á bví, ..að smá-
. salar hafi ennbá meiri og 'al-
mennari afskiuti af vöruinn-
flutningi til landsins en ver-
ið hefur“. Auk þess hafi smá
salarnir haft við orð að
stofna s.iálfir ti! sameigin-
legra innkaupa og innflutn-
inp-s.
Vi°sulega mun almenning-
ur ekki h.sfa neíft við hað að
athuga, þótt smásalar hiargi
sér á eigin rammleík og
revni að komact fram hiá ó-
börfum mi]li]iðmn. Fn b«rnai
finnast Vísi vera Ijótar blik-
ur á Iofti.
Segir Vfsir í frsmhaldi af
þessu. að kaunsvslurnönnum
sé ekki síðnr nanðwnlegt en
öðrum stéttu.m þióðfélagsins
að standa ssman. (Hér er pó
Vísir líkleva ekki að viður-
kenna na;? ■■'’erkalvðssam
fak?‘M — Fn hnað nm bað.
Blsðið bætir hví við.
að saims'aða og stéttareln-
ing sé kaupsvslumönnum
4 — Alþýðublaðið
miklu meiri nauðsyn. en
nokkurri annarri stétt,
„ÞVÍ ÆÐ ÞRffl STJÓRN-
MÁLAFLOKKAR LANDS-
INS VILJI ÞÁ FEIGA“.
Það sé aðeins einn flokkur,
sem vilji, að hér sé starfandi
ötul og vei menntuð stétt
kaupsýslumanna og verzlun-
arrnanna.
Hér er komið meira af fár-
vrðum og fáránlegum stað-
hæfingum í nokkrum línum
en venjulegt er að finna jafn
vel í íslenzku íhaldsblaði,
þótt í miklu lengra máli
væri.
Hvaða stjórnmálaflokkar
skyldu vilja kaijpsýslumenn
landsins feiga? Og hverjir
skyldu vera andvígir ötul-
léik og góðri menntun ís-
lenzkrar verzlunarstéttar?
Ætli það geti verið, að hér
sé penna stýrt af viðskipta-
málaráðhera, sem einnig er
m.enntamálaráðherra íslands?
-— Nei, það er óhugsandi, að
svo sé.
Svo mikið er víst, að Al-
þýðuflokkurinn viðurkennir
nauðsyn ötullar og vel mennt
aðrar kaupsýslustétfar í land
inu. Innkaup vara, sala afurð
anna og dreifing nauðsynj-
anna er vissulega jafn þjóð-
nýt starfsemi og livað annað.
Og það skiptir miklu fyrir
hag hvers einasta manns, að
þessi störf séu vel og vitur-
lega af hendi leyst — af dugn
aði og ötulleik — af þekk-
ingu og þjóðhollustu sann-
menntaðra manna. Alþýðu-
flokkurinn er vissulega ekki
einn hinna þriggja stjórn-
málaflokka, sem hafðir eru
fyrir sökum um Það að vilja
kaupsýslumenn landsins
feiga, og að fjandskapast við
dugnað og menntun verzlun-
arstéttarinnar. — Aðrir geta
svo svarað fyrir s;g.
Albýðufjokkurinn er sann-
færður ura. að vel mennt.uð
verzlunarsJ.étt leggur ekki öt
ulleik sirfi í okur, heldur í
sem. hagkvæmasta þjónustu.
Ifún mundi leggja sig fram
um útvemtn hinna bezíu vara
fyrir hið lægsta verð, og
finna til ábvrgðar sinnar við
sölu vandaðra íramleiðslu-
vara bióðarinnar á erlendum
mörkuðum fyrir sem hæst
verð.
Þetta rekst á engan hátt á
það. að Albvðuflokkurinn
gæti vel hugsað sér útflutn-
ings- og innflut.rnrio'sverzlun
íslendinga f ríkisrekstri. og
smásöluna innanhonds í hönd
um samvinnufélaga og kaun-
manna í hollu samstarfi oo
hpilh''ipðri samkeppni hlið
við hlið.
Og það á heldur ekkert
skvlt við það að kiósa íeígð á
kaimsvslume.nn, bó að AI-
bvffuflokkurínn leggi enn
fremur áherzlu á, n.ð fiöMi
yerzlana og verzhmarfólks
megi ekki vera óhóflega mik
Frh. á 7. síðu.
‘ ÞORVALDUR JÓN KRIST-
JÁNSSON, fyrrverandi bóndi
og vitavörður að Salvogum í
Dýrafirði er áttatíu ára í dag,
29. janúar.
Þorvaldur er freddur að
Hvammi í Dýrafirði 29. jan.
1873. Foreldrar hans voru
hjónin Guðmunda Guðmunds-
dótt-ir og Kiistián Jónsson,
bóndi í Hvammi. Þorvaldur
ólst upp hjá forel.drum sínum,
en hér, eins og s'.'o víða ann-
ars staðar — á heimilum al-
þýðunnar — þurftu allir í fjöl-
skyldunni að fara að vinna
eins fljótt og unnt var, svo lif-
að yrði vammlitlu lífi. Móðir-
in með barnahó^þrn og heirn-
ilisstörfin, gekk einnig til ajn
arra verka, og þegar Þorvald-
ur var á áttunda ári, tók hún
hann með sér Þegar hún réri
á smábáti til fiskjar. Síðan hef
ur Þorvaldi alltaf þótt vænt
um sjóinn.
Árið 1895 kvæntist hann Sól
borgu Matthíasdótíur, ættaðri
frá Haukabergi, Barðaströnd,
hinni ágætustu konu, sem
reynzt hefur manni sínum jafn
olci á 58 ára fjölþættri göngu
gegn um lífið, í msð- og. mót-
vindi, og njóta enn. samvista
við sæmilega heilsu.
■Þorvaldur kvæntist í Meðal
dal, á heimili hins ágætasta
manns, Kristjáns Andréssonar
skipstjóra; var hann þar að
hálfu leyti hjá sjálfum sér. Á
þeim árum fékkst hann mjög
mikið við vefnað, og ferðaðist
milli bæja í ‘slíkum erindum.
Hann var mjög laginn að eðlis
fari og kappsamur við öll störf,
sem hann tók sér fyrir.
Frá Meðaldal fluttist Þor-
valdur að Hvammi, dvaldi
hann þar í 10 ár, fyrstu árin í
húsmennsku, en svo bóndi. Frá
Hvammi flutti hann svo á af-
skekktustu jörð sveitarinnar,
Svalvoga, þar sem raki dvelur
í lofti meginbluta ársins, þar
sem alúðarfull lognaldan strýk
ur ástsjúkan vanga ‘vornætur-
innar, og þar sem brimið kveð-
ur sín ömurlegu I jóo við Meik
an fjörusand, urðir og hrika-
lega kletta. Þetta umhverfi mót
aði manninn, það gjörði hann
bljíða^, ieinbíeittan: ',og fastan,
það meitlaði kjarkinn, það
stældi þorið, það lagði þann
grundvöll, sem gott var að
byggja á, sem gott var að
treysta.
Þorvaldur bjó í Svalvog-
um og gegndi þar vitavarðar-
starfi alla tíð, þar til hann brá
búi og fflutti til Þingeyrar árið
1924.
Um 11 ára aldur fór Þor-
valdur að stunda sjóinn að stað
aldi, og stundar hann enn, þótt.
hann sé orðinn áttræður. Síð-
ari búskaparár sín eignaðist
hann vélbát og stundaði á
honum veiðar, enda á hann,
eins og svo margir aðrir sjón-
um að þakka líf sitt og sinna.
Til Þingeyrar flutti Þorvaldur
vélbátinn með sér, og nýtur
nú ánægiustunda í ellinni, að
geta orðið öðrum að liði: hann
hefur alla t.íð verið hiálpsam-
ur og greiðugur, cg ef óýmn-
ugan, sem kunnugan, vantar
bátsferð, endurtekur sig allt-
af sama sagan, revndu að biðja
hann Valda frá Svalvogum
(þannig er Þorvaldur nefndur
af kunnugum), og fáir munu
hafa farið frá honum bónleið-
ir, þófct oft blésu veður válynd.
Þau hjónin eignuðust 9 börn, .
sem öll kornust til fullorðins-
ára, og ólu upp einn fósturson. j
Börnin eru: Kristján, dáinn '
1934, Guðmundur, fórst með
togaranum „Max P.amperton", j
Mattihías, dáinn 1946; þessir j
þrír voru aliir kvæntir og létu i
eítir sig mörg börn: Ottó, vita
vörður Salvogsvíta, þvæntur,
Guðný, gift í Reykjavík, Vikt-
or, starfsmaðúr á Vífilsstöðum,
kvæntur, Guðmunda. gift í
Hafnaríir^j, Huld, gift á Þing
eyri. Ásdís, gift í Stapadal,
Arnarfirði, og (óstursor.ur
þeirra, Steinberg Þórarinssön
bakari, kvæntur í Reykjavík.
Þorvaldur Jón Kristjánsson.
Þorvaldur hefur alla tíð ver
ið heilsteyptur máður. og
traustur, hann heiur verið fá-
skiptimr um annarra hagi, en
(Frn. á 7. síðu.)
HÉRNA UM dáginn var,
flugvélin D. C.-3, sem er eign |
Filipseyjaí-filugfélagllúnis, að |
fara í áætlunarferð frá Laóag
til Aparre, en hvort tveggja
eru staðir á norðanverðir Luz-
on-ey. En sú ey er á stærð við
ísland, og stærst af Filipseyj-
um.
Farþegarnir fóru inn í vél-
ina og settust; þeir voru sjö,
og allt menn af Asíuþjóðum.
Einn þeirra stakk mjög í stúf
við ’hina. af því að hann var
í jakka úr dílóttu hlébarða-
barðaökinni, og veittu hinir
farþegarnir aðallega jakkanum,
en ekki manilinum eftirtekt.
Þó mundu þeir seinna, að þetta
var ungur maður, og að það
var Kínverji.
Skömmu eftir að flugvélin
var komin á loft, tóku flug-
mennirnir, sem voru tveir,
eftir því, að maður var að
koma inn í klefann til þeirra.
En þeir gáfu því engan gaum,
það var svo algengt, að ein-
hver farþeganna langaði til
þess að sjá hvernig umhorfs
væri þar, sem flugmennirnir
sátu, og þa|ir fóji’u venjuiega
fljótt út aftur. En rétt á eftir
var maðurinn kominn á hlið
við þá. Hélt hann á skamm-
byssu í annarri hendinni og
miðaði á þá. En með hinni
néttii hann jþeim miðaj, og á
honum stóð:
„Óttist ekkert og látið ekki
koma fát á ykkur. Eg er mað-
ur sem gripið hef til örprifa-
ráða. Talið ekki saman.“
Maðurinn á dílóíía hlébarða
jakkanum — því það var hann,
sem þarna var lcominn — sagði
þeim nú að breyta stefnu út yf
ir hafið til Amoy-eyju, sem er
skammt undan landi í Kína.
En þarna er yfir þvert Suður-
Kínahafið að fara, og er bilið
þarna milli Filipseyja og Kína
stranda um 700 km„ eða eins
og milli íslands og írlands.
En fyrirskipuninni um að
breyta stefnu svaraði aðalflug
maðurinn, Perlas höfuðsmað-
ur, að hann hefði ekki nóg
benzín til þess að fara svo
langt. En komumaður kvaðst
ekki anza slfkri vitleysu.
Perlas rykkti nú snögglega í
hæðarstýrið, og setti þar með
flugvélina í 450 m. dýfu; hann
ætlaði með-því að fella árás-
armanninn. En þó vé'Iin léti
þegar í stað að stjórn, og hent-
ist í dýfuna, misstí skamra-
byssumaðurinn ekki fótanna,
og skaut hann Perlas tveim
skotum er bæði komu í brjóst-
ið.
Farmiðasalinn sat í farþega-
salnum þegar véllin tók dýf-
una. Reyndi hann að róa far-
Iþegana og fór svo að klifra
niður ganginn milli sætanna,
því hann gerði ráð fyrir að
eittbvað hlyti að vera að. Þeg
ar hann kom ao dyrum stýris-
klefans, reyndi hann að opna.
En er hann fann, að aflæst var
að innan, knúði hann ákaít
dyra. En það var rétt í þessu
að árásarmaðurinn skaut Perl-
as tveim skotum, og er hann
heyrði hvernig lamið var á
hurðina, snéri hann sér snögg-
[ega þanga, og skaut aftur
tveim skotum. Farþegarnir sáu
miðasalan hníga svo snögg-
lega, að líkt var og kippt hefði
verið undan honum fótunum.
Þeir sáu líka að blóð rann úr
öðru auga hans, þar sem hann
lá og Éallaðist upp að Iiurð-
inn.i Þeir tóku nú eftir tveim
skotgötum á klefahurðinni, og
nú fyrst athuguðu þeir, að mað
urinn á dílótta hlébarðaskinns-
jakkanum var ekki hjá þeim.
Perlas reyndi nú, af rnjög
veikum mætíi, að los mittgjerð
sína, er hélt honum í sætinu,
En árásarmaðurinn skaut hann
þá þriðja skotinu, og var það
banaskot.
Aðstoðarflugmaðurinn, Felix
Gaston, hafði nú tekið stjórn-
ina og var búinn að ná flugvél
inni úr dýfunni. En eftir því
sem hann hefur skýrt frá,
sagðist hann þá, og alla leiðina
yfir Suður-Kínáhafið, hafa
skoðað sig sem dauðan mann.
Fyrsta hug’sun hans hefði ver-
ið hve gremjuleg tþað væri að
(Frh. á 7. síðu.)
II*
heldur aSalfund
Sunnudaginn 1. febr. kl. 3 e. h. í Skátaheimilinu.
Stjórnin.
liillillilllillilll