Alþýðublaðið - 23.09.1953, Blaðsíða 6

e
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 23. sepí. 1953,
REYKJAVÍKURBRÉF.
Það er fátt markvert, sem
gerist þessa dagana; það er
eins og allir bíði eftir ein-
hverju. hvort sem það er nú
þingið eða hitt, að herra Daw-
son láti til skarar^kríða. Þing
ið er nú orðið svo venjulegt
fyrirtíæri, að ótíúlpgt er að
menn bíði þess með. nokkurri
eftirvæntingu; það situr á rök
stólum mestan hluiavársins, og
væri því heldur til, að menn
biðu þess méð eftirvæntingu.
að því yrði síitið, en að það
væri kvatt samany Þrð hlýtur
því að vera herra Dav/son. sem
vekur þessa eftirvæntingu með
mönnum, eða þá eltthvað allt
annað, sem fólk ekki .veit hvað
er, en finnur bara óijóst á sér.
Ýmsir, sem haldnir eru beirri
áráttu. að vilja skilgreina alla
skapaða ihluti og óskapaða, og
hafa reynt að gera sér éin-
hverja grein fyrir þessu hug-
boði. telja helzt, að væntanleg
ir séu einihverjir stórviðbnrðir
á stjórnmálasviðinu, suma hef
ur dreymt fvrir því, að Her-
mann muni eittfhyað verða við
þá atburði riðinn: aðra hefur
dreymt Vilhjálm Þór í því sam
bandi, og enn aðra hefur að-
eins dreymt illa, —- en öilum
mun þeim bera sambfý’úm, að
satt sé hið fornkveðna, og bet
'ur sé ódreymt en illa dreymt.
Tónlistarstyrjöldin í þjóðleik
húsir.u virðist ætla 'áð verða
sjálfdauð. án íhlutunar v~nna-
hlésnefndar sameinuðu ^jóð-
' anna. íhróttakeppnir allr * eru
hiáliðnar. togararnir salia afla
•ginr við háu verðí í Pvzka-
. landi, farmgjöld á harðíiski
' hafa lækkað fyrir nána sam-
vinnu Sambandsins og Eim-
’ skipafélags íslands, og svo mikl
, ir kærleikar eru orðnir með
rnánudagsblaðinu og Vilhjálmi
Þór, að ritstióri blaosins hefur
■ skipað Vilhjálm sendiherra í
. Bandaríkjunum. Svon-a geta öll
viðhorf breytzt, og er.ginn veit
enn í hvaða embætti Vilhjálm
.ur skipar' ritstjórann í þakkar
skyni, en vitanlega losnar
framkvæmdastjórastaða, ef úr
þessu verður. Málverkasýning
arnar eru í fullum gangi. og
eru allir, sem að beim standa,
ýmist upurennandi snillingar
éða viðurkenndir . . . Hve~s
vegna, — það er krossgótan,
sem skoðendurnir glíma við,
flestir að árangurslausu.
Ðr. Aífur Orðhengils.
Moa Martinsson
HAMMA GIFTIST

minni, sem ynni fyrir mér, sæi
um að matarpakkinn væri allt
af tilbúinn. Þá minnisti ég þess
af tilbúinn. Þá minnist ég þess
ekki með beztu svutnuna mína
í dag. Svuntan mín var hálf ó-
hrein, fannst mér, í samanburði
við það, sem verið gæti. Og
mamma, — sem var vön að
fara með svunturnar mínar
með sér í litlum pinkli, þegar
hún fór að þvo fyrir fólk, —
hafði ekki haft neinn pakka
með sér í morgun, og var í
óhreinustu svuntunni, en
hreinu svuntúrnar mínar voru
heima. Um þetta hugsaði ég
fram og aftur og varð sífellt
reiðari og reiðari við hana
mömmu í huganum. Víst
hefði hún átt áð sjá til þess, að
ég mætti í fyrsta skipti_í_ skól-
anum í beztu fötunum mínum,
að minnsta kosti í beztu svunt
unni.
Það átti að mæta annar nýr
krakki í dag, sagði hún með
þessari næstum því fullkomnu
rödd. í okkar augum er sá, sem
við elskum, alltaf fullkominn.
Það heyrðist eitthvað þrusk
frammi á ganginum. Ertu þú
þarna, Hanna? kallaði kennslu
konan fram fyrir.
Lítil vera birtist í dyrunum.
Litla Hanna. — Aldrei
gleymi ég þér. Þú komst inn í
líf mitt rétt í sama vetfangi
og fyrsta algerlega óeigin-
gjarna ástin blómstraði í hug-
skoti mínu. (Því ástin á móð-
urinni er alltaf eigingjörn. Án
mömmu er ekki hægt að vera.
Hún er eins og hver annar nauð
synlegur hlutur, til þess að við
getum haldið áfram að vera
til, og mamma mín var eins og
hver annar nauðsynlegur hlut
ur, ómerkileg þvottakona,
meira að segja útgrátin þvotta
kona, með ógreitt hárstrýið
standandi í allar áttir, þar sem
aftur á móti nýja ástin mín
hafði snjóhvíta skiptingu í
brúnu, hrokknu hárinu).
Hanna — Svolítil kvenvera
læddist inn fyrir dyrnar, ósköp
hljóðlega; hún var niðurlút og
leit ekki upp ennþá. Ég hafði
aldrei séð þessa stúlku fyrr.
Hún hlýtur að hafa falið sig
frammi á ganginum þegar hin-
ir krakkarnir komu inn, og
beðið þess að kennslukonan
kæmi niður.
Hún var með næstum því
ullhvítt hár og það var svo
fast fléttað, að litlu flétturnar
stóðu stífar eins og rottuhalar
út í loftið. Andlitið var hvítt
eins og á blómi, sem sólin
skín á. Það hreint og beint
geislaði, þetta litla, granna and
lit. Hún var í eins konar
treyju, sem var reimuð að fram
an ofan .frá og niður í gegn
með tuttugu eða þrjátíu króka-
pörum. Svo var hún í skósíðu
pilsi, og það var síðara að
framan en að aftan.
Hún var berfætt. Naktir fæt
urnir stóðu s'njóhvítir fram
undan pilsfaldinum, þegar hún
bar fæturna hvorn fram fyrir
annan. Það var komið fram í
maí og það var heitt á daginn,
en mikið kalt strax og sólin fór
að lækka á lofti. Ekkert hinna
barnanna gékk berfætt ennþá,
og svo var þetta líka fyrsti
skóladaguriofn hennar Hönnu
14. DAGUR:
litlu. Hún var með hendurnar
krepptar á maganum, eða að
minnsta kosti á þeim stað. sem
hann átti að vera, en það var
svo sannarlega ekki hægt að
sjá að þar væri nokkur magi
undir þröngu pilsinu. Ég minn
ist þess, að hnúannir voru hvít
ir, svo fast kreppti hún hend-
urnar. Hún var í mesta lagi
meter á hæð.
Komdu hingað, Hanna. Hér
er nýr félagi líka. Það er bezt
að þið sitjið saman.
En Hanna var numin staðar,
og þorði auðsjáanlega ekki fyr
ir sitt litla líf að hreyfa sig úr
sporunum. Hin börnin lutu
fram í áttina til hennar og
hvísluðu að henni. Þau þekktu
hana, því hún var héðan úr
sveitinni. Nánar tiltekið: Hún
átti heima á fátækraheimili
uppi á Valbergi. Mamma henn
ar hét Minna og var kölluð
kústa-Minna, því hún bjó til
kústa. Og allir vissu að hún
Hanna litla bar stundum kúst-
ana niður í bæinn og til kaup
endanna, þegar frúrnar voru
of fínar til þess að geta látið
sjá sig með kústa.
Ég sat og horfði á hana
Hönnu litlu meðam börnin
hvísluðu til hennar og kennslu
konan vænti þess að hún héldi
áfram innar eftir gólfinu. Svo
stóð ég upp. Ég var eins og í
leiðslu. Ég held að mér hafi
fundizt að hún væri lítil og
falleg galdrakerling, sem ekki
var með neinar hrukkur í and-
litinu. (Ég las í þá daga allt,
sem ég gat höndunum undir
komizt, og ég hafði mínar eig-
in hugmyndir um hlutina). Ég
gékk til hennar og tók í hend-
ina á henni. Hún var treg til
þess að taka í hendina á mér
á móti en ég hló við henni og
talaði við hana allan tímann og
var gersamlega búin að gleyma
því, að ég var ekki ein í kennslu
stofunni, heldur hlustuðu á
mig öll börnin og nýja kenrtslu
konan mín að auki. Allt sam-
an ókunnugt fólk. Ég leiddi
Hönnuð litlu að bekknum mín
um og lét hana setjast hjá mér
og ég helt áfram að tala við
hana í lágum hljóðum og ég
sá kennslukonuna brosa. Svo
sannarl^oa sat hún þarna Qg
brosti til okkar Hönnu litlu.
Þú átt að fara til hennar og
sýna henni vitnisburðina þína,
sagði ég. Hefurðu ekki seðil
með þér frá henni mömmu
þinni?
Nei, hvíslaði HaTina.
En mamma þín hefði þó át„
að skrifa með þér, fyrst hún
ekki kom, sagði ég næstum því
ásakandi.
En hún mamma kann ekkí
að skrifa, stamaði Hanna litla;
og varir hennar skulfu því ég
hef víst verið óþarflega ströng
á svipinn.
Komdu, sagði ég. og litla
berfætta stúlkan í krókapara-
treyjunni trítlaði við hliðina á
mér upp að púltinu til irennslu
konunnar, sem við hvorugar
þekktum.
Hinum krökkunum var víst
eitthvað órótt niðri fyrir.
Þetta var orðin dálítið söguleg
kennslustund og óvenjuleg, því
eftir venjunni áttu þau að vera
búin að fá að minnsta kosti
stundaríjórðungs tilsögn í
biblíusögum. Og aldrei fyrr
höfðu þau vitað dæmi þess, að
skólakr§kkar fengju að tala án
þess að spyrja kermslukonuna
um leyfi. Þetta hlaut að enda
méð ósköpum, fannst þeim.
Ég hvíslaði að kennslukon-
unni svo lágt, að varla heyrð
ist:
Mamma hennar Hönnu kan.i
ekki að skrifa, og hún hefur
he dur ekki neina vitnisburði,
en lofaðu henni,.samt sem áð
ur að fá að vera hérna, góða
krmi sTukona.
Já, þú þarft ekki að vera
hræcd um að hún verði rekin
burtu. Víst skal hún Hanna
liíla fá að vera. Hún strauk
hönd;trmi mjúklega um stífar
fiéttumar á henm Hönnu i:.lu.
Ég myndi glöð hafa fórnað
annarri hendinqi eða öðrum
fætinum fyrir þessa göfugu
kennstukonu, eí þess hefði
gerzt þörf.
Við fórum á ný til sætis og
svo byrjaði kennslustundin fyr
ir alvöru. Ekki veit ég, hvort
Hanna litla hafði fengið
nokkra vitneskju um, hvað
við áttum að lesa undir tímanní
en lexíuna kunni hún að
minnsta ^rosti. Þarna sat þessi
litfá stúlka í síðu pilsi og í
! kræktri treyju með púfferm-
1 um, spennti greipar og roms-
aði upp úr sér: „Abrahamt sat
í Mamrelundi . . . . “ og svo
framvegis.
Ég var í uppnámi allan lið.
langan daginn í tímunum sat
ég og kleip mig í handleggmn
til þess að vita hvað ég þyldi
án; þess að skrækja upp yfir
mig. Einhver eðlisávísun tjáði
mér, að maður hlyti að þola
sárauka án þess að blikna eða
blána, þegar maður elskaði svo
fullkomna veru eins og nýju
kennslukonuna. Lengi á eftir
hafoi ég bláa bletti á handleggj
unum. Fyrsti dagurinn minn i
nýja skólanum var sem sagt
prýðilega heppnaður, mikln
betur en ég vissi af sjálf. Ég
hafði.. uppgötvað lífsins lind og
teigaði «£ henni lífsreynslu og
vizku. Ytri velgengni skipti
mig engu: ég ætlaði aldrei að
sækjast eftir því framar, að
fóík öfundaði mig. Því skyidi
maður sækjast eftir að vera
öfUndaður af fálki, sem maðuv
kærði sig ekkert um? Á kvö: d
in, vakti ég lengi og ta]di kvist
ina í loftinu og ldeip mig í
lærin, þangað til tárin stóðu í
augunum á mér.
Hvað er að þér, barn? sagði
mamma. Lestu nú báenimar
þínar og farðu svo að sofa.
Sjálf sat hún við borðið og hélt
að sér höndum. Þar sat hún og
horlði fram fyrir s'/j. Hún var
víst að brjóta heilann um eiit
hvað, sem ég mátti ekki vita
hvað var.
Ég er búin að lesa bænirnar
mínar, sagði ég.
Jæja, þá geturðu farið að
sofa.
Já, það er ekki erfitt að
jkipa manni að sofna, en það
er erfiðara að sofna, þegar
maður er orðinn andvaka. Það
var eins og augun í mér væru
íull af *sandi og ég kleip mig
ennþá fastara í handleggina og
lærin. Ég var búin að upp-
götva meinlæti hinnar kaþólsku
kirkju án þess að hafa svo mik
Dra-vl?5tíer5!r.
Fljót og góð afgreiðsl*.
GUÐL. GÍSLASONg
Laugavegl 63,
Bími 81218.
Smurt Krauð
og snittur.
NestisDakkar.
ódýrast og bezt. Vfu-
eamlegast pantið m*8
fyrirvara.
MATBARINN
LækjargStu I,
Sími 80346.
SasáðarloH
Slysavamafélaga iiluli
kaupa flestir. FAst bjft
■lysavarnadeildum nm
Iand allt. 1 Rvík 1 kann-
yrðaverzlunlnni, Banka*
atrætl 6, Verzl. Gunnþór-
unnar Halldórsd. og fkrit-
■tofn félagslns, Grófin L
Afgreidd f síma 4897. -
Heitið á slysavamafélagiS.
Það bregst akkl.
NÝ.fa senc!!-
bflastöðin h.f.
hefur afgreiöílu í Bæjar-
bílastöðinni í AðaI*trat*P •
16. Opið 7.50—22. Á'
sunnudögum 10—18. —
Sími 1395.
! MfnnSmíarsDlöId
! Bamaspítslaajóða HringsJwsi
! eru afgreidd í Hannyrð®-1
; verzl. Refill, Aðal»trætl 181
; (áður verzl. Aug. Svené-f
| sen), i Verzluninni VictoxJ
; Laugavegl 33, Holts-Apð* |
; tekl, Langholtsvegi 8
! Verzl. Álfabrekku viS SjjS- f
i urlandsbraut, og Þorsj<s,s&. j
;búð, Snorrabraut 61.
Hús og íhúðir
gf ýmsum stærðuia i
bænum, útverfum bæþ-
arins og fyrir utaa baU
inn til böÍu. — Hfífum
einnig til gfílu jarðix,
vélbáta, bifreiðir ðg
verðbréf.
Kýja fastelgnasáiaau
Bankastræti 7.
Sími 1513.
sn« bsshbs o ■ slsiBa nWB’inirtt’B WfWSKCSSP
m
Minningarsoiöíd :
B
Ivalarheimilis aldraðra «jó-:
manna fásí i eftirtö'dum;
stöðum í Reyklav”/: Skrif- *
stofu gjómannadagsróðs.
Grófin 1 (gengið Stan tiá;
Tryggvagötu) sími 8207.5.;
skrifstofu Sjómannafélagi jj
Reykjavíkur, Hverfisgötu l
8—10, Veiðarfæraverzlunkr ■
Verðandi, Mjólkurfélagshúe- jj
inu, Guðmundur Andrésson:
gullsmiður, Laugavegi 50,;
Verzluninnl Laugateigur,»
Laugateigi 24, tóbaksverzlun:
tnni Boston, Laugaveg 8,;
og Nesbúðinni, Nesvegi 89. ■
í Hafnarfirði hjá V. L-ong, í