Alþýðublaðið - 24.12.1953, Blaðsíða 19

kirkjulegri athöfn, yrkja og
láta kór æfa hæfilega söngva.
Sandy Tipton átti svo að
halda barninu undir skírn.
En þegar þeir höfðu gengið í
skrúðgöngu með söng og lát-
um og lagt barnið fyrir fram-
an gervialtarið, þá gekk
Stubbur fram fyrir hópinn:
„Eg er ekki vanur því að
spilla góðu gamni hjá ykkur,
strákar“, sagði hann og horfði
ákveðinn á mennina, ,,eri mér
finnst þetta ekki rétt. Það er
farið illa með krakkann að.
gera gys að honum, sem ekk-
ert skilur. Og ef einhver á að
halda honum undir skírn, þá
vildi ég spyrja hver hefði
meiri rétt til þess en ég“i All-
ir þögðu. Öllum háðfuglum
til heiðurs, þá var „Boston“
fyrsti maðurinn, sem viður-
kenndi réttmæti þessara orða,
enda þótt hann missti af
skemmtuninni. „En“, sagði
Stubbur og gekk nú á íagið,
„við komum hingað til að
skíra og því skíri ég þig Tóm-
as Lukka, samkvæmt lögum
Bandaríkjanna og Kaliforníu-
fylkis og í nafni Guðs“. Þetta
var í fyrsta skipti, sem Guðs
nafn var nefnt í 'þorpinu.
Þessi skírn var ef til vill enn-
þá fáránlegri en sú, sem háð-
íuglinn hafði undirbúið, en
enginn tók eftir því og, eng-
inn hló. Tórnas var skírður
með sömu alvöru og iverið
hefði í vígðu húsi og jhann
skældi og var huggaður rétt
■eins og í kirkju væri.
Og þannig hófust umbæt-
urnar á Grenjaðarstað. Smátt
og smátt breyttist þórpið.
Kofinn, sem Tómas Lnkka,
eða Tommi, eins og hann var
oftast kallaður, átti heima í,
sýndi fyrstu framfaramerkin.
Hann var alltaf tandurhreinn
og hvítskúraður. Svo ■ var
hann þiljaður innan, striga-
klæddur og veggfóðraður.
Rósaviðar vaggan hafði, svo
að orð Stubbs séu notuð,
„eyðilagt hin húsgögnin“. Því
var kofinn búinn húsgögnum
að nýju, þó allt þyrfti að
flytja á múldýrum óraleið.
Þeim, sem oft litu inn hjá
Stubb, „til að vita hvernig
Tomma leið“, líkuðu þessar
endurbætur, og til þess að
standast samkeppnina dubb-
aði „Nýlenduvöruverzlun
Tuttles“ upp hjá sér með
teppum og speglum. Þegar
karlarnir fóru að spegla sig
daglega þurftu þeir að þvo
sér oftar. Stubbur lagði líka
þungar hreinlætiskvaðir á þá
sem vildu verða þess heiðurs
aðnjótandi að halda á
Tomma. Kentuck tók það
nærri sér að vera útilokað-
ur frá þeim heiðri vegna sóða-
skapar. Löng gullgrafara og
ílökkuævi hafði vanið hann
á að líta á föt eins og ham,
seni maður skipti ekki um,
fyrr en hann væri slitinn. En
svo sterk voru éndurbóta á-
hrifin, að'hann fór að koma
til Stubbs á hverju kvöldi í
hreinni skyrtu og með .and-
litið rautt af þvottum. Ekki
mátti heldur vanrækja um-
gengnisvenjurnar: Tommi
þurfti mikið að sofa og .ekki
mátti raska ró hans með
hávaða og látum. Öskur þau
og garg sem höfðu ráðið nafni
þorpsins, voru ekki leyfð í
nánd við kofann. Menn töl-
, uðu saman lágum rómi eða
reyktu þegjandi <þns og Indí-
;ánar. Blótsyrði voru niður
lögð á þessum slóðum, því
það læra bömin, sem fyrir
þeim er haft. Ekki var Söng-
ur bannaður, enda talinn hafa
svæfandi og róandi áhrif.
Sérstaklega var söngur, sem
ænskur sjóari frá Astralíu,
JÓLAHELGIN
Jack að nafni, kenndi mönn-
um, talinn henntug vöggu-
vísa. Það voru 90 erindi um
ferð skútunnar Arethusa, og
fór varla svo að Tommi sofn-
aði ekki um það bil, sem búið
var að róa með hann í fang-
inu og kyrja öll erindin.
Stundum lágu mennirnir
endilangir undir trjánum í
sumarhúminu, reyktu pipur
sínar og hlustuðu á sönginn.
Ósjálfrátt fundu þeir að þetta
var sveitasælan margumtal-
aða.
Um sumarið var farið með
Lukkuna niður í gilið, þar
sem hinn gullni auður þorps-
ins var unnin. Þar lá hann á
teppi, meðan mennirnir
grófu. Brátt var farið að
skreyta bólið hans með alls-
konar litskærum og ilmríkum
blómum. Karlarnir fóru allt
í einu að taka eftir fegurð-
inni í kring um sig, ýmsa
smáhluti, sem þeir annars
tróðu fótum, svo sem maríu-
gler, kvarzmola eða bara fal-
legar steinvölur úr læknum
hirtu þeir nú: „Tomma gæti
þótt gaman að því“. Hvöss
augu, sem fóru nú að athuga
allt hið fallega á náttúrunni,
fundu ótal gripi, sem „Tomma
gæti þótt gaman að“. Við
vonum að Tommi hafi verið
ánægður með þessi óþrjót-
andi leikföng í kring um sig.
Hann virtist líka hamingju-
samur. Að vísu fannst Stubb
hann full hugsandi stundum,
en hann var alltaf víðráðan-
legur og rólegur.'Frá því er
líka sagt, að einu sinni steypt-
ist hann á höfuðið út úr rúmi
sínu og stóð fastur á höfðinu
í mjúkri moldinni með blett-
ótta fæturna upp í loftið og
steinþagði þangað til hann
var réttur við. Eg hika við að
skrá hér allar þær frægðar-
sögur, sem sagðar eru af
hæfileikum hans, enda voru
sögumennirnir ekki hlutlaus-
ir. Hjátrúar gætti í þeim sum-
um. „Ég var ■ að skríða hér
upp brekkuna“, sagði Ken-
tuck einu sinni og stóð á önd-
inni, „og haldið þiS þá ekki
að hann sé að tala við þröst,
sem sat í keltu hans. Þeir töl-
uðu bara saman, glaðir og
kátir eins og gamlir kunn-
ingjar“. Hvað sem um það
var, þá er víst, að það var
fyrir hann sem fuglarnir
sungu, íkornarnir pískruðu
og blómin sprungu út. Nátt-
úran var leikfélagi hans og
fóstra. Sólin stafaði geislum
sínum einmitt þar sem hann
lá. Hlý golan bar skógarilm-
inn til hans. Til hans kink-
uðu háu rauðviðirnir kolli og
býflugurnar suðuðu vöggu-
vísur fyrir hann.
Þetta var dýrðlegt sumar á
Grenjaðarstað. Lukkan var
sannarlega með þeim. Gull-
náman var gífurlega arðbær.
En íbúarnir voru tortryggnir
og litu aðkömumenn horn-
auga, þeir ýttu ekkert undir
aðra að setjast þarna að og
til að einangra sig enn betur,
fengu þeir umráð yfir hlíð-
um fjallanna, sem umluktu

dalinn. Fáir urðu því til að
koma t.il Grenjaðarstaðar,
enda þorpsbúar orðlagðir
fyrir skotfimi. Eini maður-
inn, sem þangað kom var ek-
illinn í áætlunarvagninum,
og hann sagði líka marga
furðusöguna frá . þeim:
„Þarna eru götur miklu flott-
ari. heldur en nokkur gata í
Rauðu Hundum. Það er-vafn-
ingsviður og blóm hjá kofun-
um þeirra og þeir þvo sér
tvisvar á dag. En ekki er þeim
um ókunnuga, og svo tilbiðja
þeir Indíánastrák“.
Þegar Grenjaðarstaður
auðgaðist, vildu þorpsbúar
verða stórtækari um endur-
bætur. Það var stungið upp
á að byggja gistihús að vori
og bjóða einni eða tveimur
almennilegum fjölskyldum að
flytjast í plássið, vegna
Lukkuimar, sem ef til vill
hefði gott af að kvenfólk ann-
aðist hann. Karlamir voru
annars ákaflega vantrúaðir á
dyggðir eða gagnsemi kven-
fólks og það var aðeins ást
þeirra á Tomma, sem fékk þá
til að ákveða þetta, þó voru
nokkrir sem ekki vildu heyra
slíkt nefnt. En þetta kæmi nú
ekki til framkvæmda fyrr en
eftir 3 mánuði og þeir sam-
þykktu þetta í því trausti, að
eitthvað gæti gerzt sem
hindraði þetta. Og það varð.
Þeir sem búa við rætur
fjallanna, muna lengi eftir
vetrinum 1851. Það voru ó-
vanaleg snjóalög á fjöllun-
um, þegar hlánaði, urðu læk-
írnir að fljótum og árriar að
stórfljótum. Gil og skorning-
ar fylltust beljandi fossum,
sem rifu jafnvel með sér stór-
eflis tré þegar þeir féllu nið-
ur fjallahlíðarnar. Rauðu
Hunda flæddi tvisvar og
Grenjaðarstaðabúar uggðu
að sér. „Það er vatnið sem
bar gullið hérna niður í gilið
og þar sem einu sinni hefur
flætt, þar getur flætt aftur“,
sagði Stubbur. Og þessa sömu
nótt flæddi Norðurá yfir
bakka sína og stefndi á Grenj-
aðarstað. Það var ekkert
hægt að aðhafast, áin braust
fram, sópandi með sér ótal
trjám og hverju sem fyrir
varð og brakið og brestirnir
kváðu við í náttmyrkrinu.
Þegar birti af degi, var
húsið hans Stubbs horfið,
enda stóð það næst árfarveg-
inum. Ofar í gilinu fannst svo
lík Stubbs, en stolt þeirra,
von og gleði, Lukkan á
Grenjaðarstað, var horfin.
Þeir voru á leið heim hrygg-
ir í huga, þegar kallað var til
þeirra frá ánni.
Þar var kominn bátur, sem
siglt hafði upp fljótið fólkinu
til aðstoðar. Þeir sögðust
hafa fundið mann og smá-
barn’, nær dauða en lífi
nokkru neðar í ánni. Var
. nokkur hér sem kannaðist við
þetta fólk? Þeir sáu strax að
þar var Kentuck, hryllilega
limlestur, og með Lukkuna í
faðminum. Þegar betur var
aðgætt, var barnið kalt og
stirðnað. „Hann er dáinn“,
sagði einhver. Kentuck opn-
aði augun. „Dáinn?“ spurði
hann veikum mætti. „Já, og
þú ert að dauða kominn líka“,
Kentuck brosti, „að deyja“
sagði hann, „hann er að taka
mig með sér. Segið strákun-
um, að nú hafi ég Lukkuna
með mér“, Þessi stóri og
sterki maður hélt sér í litla
barnið eins og sagt er að
drukknandi maður haldi í
hálmstrá og svo hvarf hann
niður eftir því dimma fljóti,
sem streymir að eilífu út í
hafið óþekkta.
S. O. S. þýddu.
vseiit<itBvin«]nwBnnnnn«iniiRBiitiiiiinnH«iKBsiii*iii»ti»>nc<>>ctncini)ii NnnntiiinnifnnnnnnnBViiiiuuM
BERNH. PETERSEN
ílEYKJAVÍK.
Sfinar: 1570 (2 línur). Símnefni: ,Bernhardo*.
Kaupir:
Þorskalýsi, allar tegundir. .
Síldarlýsi, Sellýsi.
Síldarmjöl. Fiskinajöl.
Stálföt.
Síldartunnur.
Selur:
Kaldhreinsað meðalalýsi.
Fóðurlýsi.
Kol í heilum förmum.
Salt í heilum förmum.
Ný, fullkomin kaidhremstmarstoð,
S'ólvallagötu 80. — Sími 3598,.
I;
'ji
■ BUKaiffiiiiKapMnnMHniKirvannKaiBBviBaiaBkiaaiKVBaivoiiaivviivnnwnnnnunDtintinoniiiiiiBBétH
Wk-yi>y. .
G.LEÐILEG J ÓI! ■ .5
r'r . ..it,
, :1
innni*
'riátjdnóóon,
löggiltur rafvirkjameistari.
*NÖ KKVAVOG60,
Sími 7358. — Reykjavik.