Tíminn - 25.11.1964, Page 2

14
MIÐVIKUDAGUR 25. nóvember 1964
um byggingu fullkomins fiski- og
hafrannsóknarskips, bú'í,( beztu
fáanlegum tækjum
•& Uppbyggingu háfnau-« 'erói
hraðað m.a. með auknum fjárfram
lögum áf ríkisins hálfu. Sérstak
lega verði kappkostað að fullsera
þær hafnir, sem mikla þýðinsu
hafa fyrir fiskveiðarnar og aðra
þjónustu við atvinntilíf bvggðar
laganna
■fr Vegna minnkandi afla ' línu
báta víða á landinu, sem rekstur
frystihúsanna og þar með aðal-
atvinnan í fjölda sjávarplássa
byggist á, verði af hálfu hins opin
bera gerðar ráðstafanir til stuðn
ings þ°ssum útvegi. svo að hann
stöðvist ekki. Verð' í því sam
bandi vel athugað. hvort ektci sé I
hagkvæmast að Aflatrvegi’>sar-:
sjóður verði efidur með auknu
ríkisframlagi. og reglum um starf
semi sjóðsins verði breytt. svo
að hann geti betur en nú þ.iónað
þessu hlutverki.
■fc Undirbúníngi vatnsaflsvirkj
ana verði hraðað svo ^ð virkj-
unarframkvæmdir geti hafizt þeg
ar á næsta vori. Virkjunarfram-
kvæmdir og rafveituiagnir verði
við það miðaðar, að fullnægja vax;
andi raforkuþörfum landsmanna
vegna atvinnuveganna og til heim:
ilisþarfa.
•fc Iðnaðarvöruframleiðsla á |
þeim vörum, sem vel hafa reynzt
um verð og gæði, verði ekki of-
boðið með hömlulausum innflutn
ingi samskonar erlendra iðnaðar
vara.
Verði iðnaðinum gert fært að
starfa og eflast, m.a. með því að
létta af tollum á innfluttum hrá-
efnum til framleiðslunnar og me§
því að veita iðnaðinum nauðsyn j
leg lán með hagkvæmum kiö’ um.!
■fr Innlendum skipasmíðum
verði sköpuð ákilyrði til að annast
sem mest af nýbyggingum, bæði
tré- og járnskipa, fyrir s.iávar-
útveginn. Sikpasmíðastöðvunum
verði gert fært að bjóða útgerða
mönnum jafn góð kjör á skipum,
er þær smíða. eins og erlendar
skipasmíðastöðvar bjóða, hva^
lánskjör snertir Verði skipasmíða
stöðvunum veitt nauðsynlegt láns
fé til starfsemi sinnar með hag-
kvæmum kjörum.
Byggingastarfseminni verði
hagað þannig, að hún fullnægi
þörfum þjóðarinnar Bygging íbúð
arhúsnæðis verði látin sitja í fyr-
irrúmi, bæði um lánsfé og vinnu-
afl, fyrir öðrum nauðsynlegum
byggingum Unnið verði að því,
að hagnýtt verði sem bezt nútíma
tækni við byggingastarfsemina og
framkvæmdum hagað þannig, að
byggingavinnan verði sem jöfn-
ust á öllum árstímum.
GEGN BYGGINGABRASKI
Framsögumaður fyrir áliti Alls-
herjarnefndar var Sigurður Stef-
1 ánsson, en aðrir í nefndinni voru
Hulda Sigurbjörndóttir. Pétur
Pétursson, Guðmúnd,ur J. Guð
mundsson, Sigurður Jóhannesson,
Pétur Kristjónsson. Eggert G.
Þorsteinsson, Þórunn Valdemars-
dóttir, Sigurrós Sveinsdóttir Ein-
ar Magnússon og Bjarni Guð-
brandsson. Fyrst var ályktað um
það „alvarlega skref, sem iðn-
svéinar nokkurra staða utan
Reykjavíkur hafa stigið. með því
að stofna til félagsasamtaka um
kjaramálið með atvinnurekendum“
og afsala sér um ieið verkfalls-
rétti. Eru iðnsveinarnir hvattir til
þess að endurskoða afstöðu sína
og snúa til samstarfs við laun-
þegasamtökin Þá var og sam-
: þykkt að skora á Borgarstjórn
: Reykjavíkur, að setja á stofn heim-
ili fyrir einstæðar mæður, þar
sem þær geta dvalið með börn
sín um óákveðinn tíma eftir fæð
ingu. Einnig að á Alþingi verði
lögum um atvinnu við siglingar
brevtt, þannig, að réttindi minna-
prófs vélstjóra hækki. Þá er skor-
að á bæjar- og sveitarfélög að
veita Oriofsheimilasjóði Alþýðu-
sambandsins fjárhagslegan stuðn-
ing til styrktar orlofsheimilabygg-
ingunni í Ölfusi Þingið telur
einnig. að innheimtu á sölusi-atti
sé mjög ábótavant, og sterkar lík-
ur bendi til, að verulegur hiuti
söluskattsins komi ekki í hendur
hins opinbera, heldur renni í vasa
ýmissa innheimtuaðila, og telur
þingið. að bæta verði úr þessu.
Loks var í ályktun allsherjar-
nefndar áiit um byggingarmál, en
á fundinum komu fram breyting-
artillögur við ályktunina. og voru
þær samþykktar. Segir í sam-
þykktinni, að brýna nauðsyn beri
til þess að horfið verði frá beirri
hentistefnu, og því skipulagsleysi,
sem nú ríki í byggingamálum, og
geri byggingu íbúðarhúsa óeðli-
lega dýra. Bendir bingið í því sam
bandi á:
★ Að við skipulagningu íbúð-
arhverfa' ef: ekki tekið ivvciiegi
tiílif til' hagkvæmrif fbúða: • ■'
★ LóðarúthlUtun miðast að
verulegu ieyti við hagsmuni
byggingabraskara, auk þess sem
lóðum er oft úthlutað á þeim árs-
tíma, sem óhentugast er að hefja
byggin gaf ramkvæmdir.
★ í Reykjavík og nágrenni
vinna sem launþegar í byggingar-
iðnaði um 1500 manns. Lætur því
nærri að áiagning millilið? á
þeinra vinnu sé mill'i 50 og 60
milljónir króma á ári, án þess að í
móti komi nauðsynleg þjónusta og
ábyrgð
Þingið skorar á ríki og bæjarfé-
lög að ráða nú þegar bót á því
ófremdarástandi, sem ríkir i þess-
um málum og bendir í því sam-
bandi á eftirfarandi:
★ Ríki og bæjarfélög beiti séir
fyrir útvegun lánsfjár til langs
tíma oa n?.e' lágum vöxtum til
íbúðabygginga.
■v Stofnuð verði samtök bygg
'ncarsamvinnufélaga alntvnn-
ings, sem sitj'i fyrir um úthlutun
lóða og lánsfjár. Jafnframt séu
"kipuiögð fyrirfram bygginga-
hverfi og framkva*mdum hagað
þaroni'g, a'ð unnt sé að hagnýta nú-
tímatækni til lækknnar á bvgg-
’ngarkostnaði
-A- Komið verði i veg fyrir það
með lagasetningu. að einstaka
íbúðir í fjölbýlishúsum séu seldar
á byggingarstigi, án þess að allt
sameigintegt filheyrandi húsinu
sé fullgert
K.IARAMÁLIN
Næst var komið að kjaramálun-
, um, og sendi verkalýðs- og at-
vinnumálanefndin frá sér álit,
sem síðan var samþykkt án breyt-
inga. Framsögumaður var Eðvarð
Sigurðsson. Samþykkt þingsins
: var svohljóðandi:
I „Undanfarin ár hafa verið ís-
lenzkum þjóðarbúskap mjög hag-
stæð. Árferði hefir verið gott og
framleiðsla til lands og sjávar
aukizt jafnt og þétt. Mest efir
munað um stóraukinn sjávarafla,
j sem fyrst og fremst hefir byggzt
í á nýrri tækni og stærri og full-
i komnari veiðiskipum en áður voru
i notuð.
Árið 1961 jókst sjávaraflinn um
23.6%. Það ár bötnuðu viðskipta-
kjör þjóðarinnar um 12%, þ.e.a.s. j
meðaltalsverð innfluttra vara til
landsins lækkaði um 3% en meðal
verð útfluttra vara hækkaði um
9%, hvort tveggja miðað. vi: ó-
breytt gengi peninganna
Árið 1962 jókst sjávaraflinn enn
um 21% og verð á útflutningsvör-
um var hagstætt.
Samkvæmt opinberum skýrslum
er talið að þjóðatekjur lands-
manna hafi aukizt nm 8.5% árið
1962 og um 7,5% árið 1963. Þessi
aukni'ne þjóðarteknanna er miklu
meiri en í nokkru öðru nálægú
láridi ' ' ^ •*'
' ' Á v'fi'rstandandi ári má þó telja
vist, að þjóðarframleiðslan og
þjóðartekjur aukist ennþá meir en
á undanfömum árum.
Enn hefir sjávaraflinn aukizt •
stórkostlega og verðlag á aðalút- j
fiutningsvörunum hefir hækkað. !
f greinargerð þeirri um dýrtíð-
ar og kaupgjaldsmál. sem mið-
stjórn Alþýðusambandsins sendi
ríkisstjórninm s.l. vor, var sýnt ’
fram á með ljósum rökum, að:
þrátt fyrir hið hagstæða árferði
unúanfarin ár og sívaxandi þjóð
artekjur, þá hefur kaupmáttur
tímakaups verkafólks lækkað en
ekki hækkað í samanburði við
algengustu neyzluvörur.
Þar var bent á þá staðreynd að
frá febrúarmánuði 1960. er gengis
lækkunin var gerð og þar til á
s. 1. vori hafði hið almenna t:ma
QftB&OA
SALT
CERRBOS I
HANDHÆGU BLAU DÓSUNirM.
HEIMS|>EKKT gæðavara
kaup verkamanna hækkað um
55%, en á sama tíma hafði vísi-
tala vöruverðs og þjónustu hækk
að um 79%
Sú staðreynd blasir því við, að
verknfólk hefir ekki fengið sinn
eðlilega og réttláta hluta úr vax
andj þjóðartekjum undanfarin ár.
Afleiðingin hefir orðið sú, að
verkafólk hefir yfirleitt neyðzt til
þess að lengja vinnudag&nn í sí-
fellu og vinna meira og meiira á
lögskipuðum frídögum. Á þann
hátt hefir tekizt að hækka árstekj
ur verkafólks, en raunveruleg lífs-
kiör hafa þrátt fyrir það rýrnað.
Alþýðusambandsþing fagnar
þeim samningum sem tókust s.l.
sumar með verkalýðssamtök-
unum, atvinnurekendum og rík
isstjórninni. Það telur að rneð
þeim samningum hafi ríkisstjórn
in breytt um afstöðu til verkalýðs
hreyfingarinnar í mikilvægum at-
riðum og væntir þess að áfram-
hald verði á þeim samnings- og
samstarfsvilja, sem þá kom fram
Þrátt fyrir ítarlegar tilraunir
verkalýðshreyfingarinnar tii þess
að fá fram hækkun á almennu
kaupgjaldi, tókst ekki að fá sam
komulag um það í samningunum
s.i sumar, nema að iitlu leyti.
Ýmis önnur mikilvæg hagsmuna-
mál verkalýðssamtakanna fengust
hins vegar fram. Samið var um
verðtryggingu á kaupi, lengingu
oriofs. hafnar aðgerðir til stytt
ingar vinnutímans og umba-tur
gerðar í húsnæðismálum.
Samkomulagið um verðtrygg-
ingu á kaupi hefir skapað kjara-
baráttunni raunhæfari grundvöll.
29. þing A.S.Í. telur að í somn
ingum þeim, sem verkalýðsfélögin
eiga fyrir höndum á: komandi
vori, berí að leggja höfuðáherzlu
á eftirfarandi þrjú atri’ði:
★ Kaup verði hækkað allveru
lega, þannig að hlutur verkafólks
i þjóðartekium verði leiðretfrúr og
stefnfr að því að dagvinnutekjur
nægi meðalfjölskyldu til menning-
arlífs
■k Vinmutími verði styttur án
skerðingar á heildartekjum.
★ Orlof verði aukið.
Þingið leggur áherzlu á að á-
fram verði naldið samningum um
réttlátar ráðstafanir í húsnæðis-
málum glmennings. um setningu
laga um vinnuvernd og um ýmis
önnur réttinda- og hagsmunamál
alþýðufólks
Þingið lýsir ánægju sinni yfir
frumkvæði miðstjór-nar Alþýðu-
sambandsins að samningum s.l.
sumar við ríkisstjórnina. Það legg
ur áherzlu á, að stjórn Alþýðusam
bandsins beiti sér enn fyrir samn
ingum við samtök atvinnurekenda
um óhjákvæmilegar hækkanir á
kaupi og um styttingu vinnu-
tímans án skerðingar á heildar-
tekjum og við ríkisstjórnina um
ýmis réttinda og hagsmunamál
alþýðumanna.“
SJÓMANNAMÁL.
Á þessu þingi var í fyrsta sinn
skipuð sérstök nefnd til bess að
fjalla um sérmál sjómanna og
voru í henni Sigurður Stefánsson,
Jón Sigurðsson, Tryggvi Helga,
son. Sigfinnur Karlsson og E’örg
vin Sighvatsson. I áliti nefndar-
innar, sem samþykkt var á þing
inu með nokkrum breytingum. er
lögð áherzla á eftirfarandi:
★ Að allir íslenzkir sjómenu og
aðstandendur þeirra njóti sömu
slysabóta, á hvers konar flcytum,
sem þeir stunda sjóinn á, og -erði
lög um það efni samþykkt á nú-
verandi Alþingi.
ic Að sióslysanefndin, sem rann
saka á orsakir vaxandi sióslysa,
flýti störfum sínum.
ic Að allir siómenn verði aðilar
að lífeyrissjóði þeirra, sem starfa
á togurum og farskipum, os verði
frumvarp f þvi sambandl lagt
fram og samþykkt á þessu Albingi.
ic Að samið verði, eSa löe sett,
um að tekin verði upp vigtun á
allri síld, sem lögð er á land.
Að hækkaður verði Icgákveð
inn frádráttur frá bnittótebjum
fiskimanna við álagningú tekju-
skatts ,og gildi sami frádráttur við
útsvarsálngningu, bar sem núver-
andi frádráttur jafnar ekki nema
að litlu leyti þann aðstöðumun,
seni er miHi sió”’atina og annarra
launþega almennt.
★ Að nú þegar verði hafinn und
irbúningur þess, að fiskveiðilög-
saga íslands nái til alls lands-
grunrisins. Einnig er skorað á
sjávarútvegsmálaráðnneytið að
hlutast til um friðun vissra veiði-
svæða yfir hrygningartímann. l»á
er og lögð áherzla á. að lardhelgis
gæzlan ve'ði aukin að mun, með
hliðsjón af þeim stórauknu land-
helgis*rotum, sem átt hafa sér
stað að undanförnu.
ic Þá taldi þiugið „sérstaka
ástæðu til þess að mótmæla liarð-
lega úrskurði formanns yfirnefnd
ar Verðlagsráðs sjávarútvegsins,
Hákonar- Guðmundssonar, sem
hann kvað upp í hyrjun bessa árs
um fiskverð. Tók hann sér það
vald, með þeim úrskurði, að
ákveða einn fiskverðið fyrir allan
útveg landsins og alla sjómanna-
stéttina, án samráðs eða sam-
þykkis annarra yfimefndar-
manna.“ Telur þingið, að með
þessu sé grundvelli þeim, sem
Verðlagsráðið byggir á, riftað.
Skorar þingið á Alþingi að endur
; skoða lögin um Verðlagsráð, og
; að þá verði numið úr lögunum
ákvæðin um yfirnefnd, þ. e. gerða
dóm, sem þingið telur að sé óhæf
! aðferð til þess að ákveða rnikO-
væga þætti um kjör og afkomu
þúsunda launþega.
HAGRÆÐING.
Lögð voru fram á þinginu „Drög
að samkomulagi um undirbúning
og framkvæmd vinnurannsókna",
en þau drög voru tekin saman
samkvæmt ósk ramma samnings-
nefndar Alþýðusambandsins, Fé-
lags ísl. iðnrekenda og Vinnuveit
ehdasambandsins og að miklu
leyti farið eftir slíkum rammasamn
ing í Noregi. Drög þessi skiptast
í marga kafla, sem fjalla um til
gang og forsendur vinnurannsókna,
undirbúning þeirra og fram-
kvæmd, um ákvæðisútreikninga og
ákvæðissamninga, um skilyrði til
breytinga á vinnurannsökuðum
ákvæðum og um laun meðan
vinnurannsókn fer fram. Hafði
Hannibal Valdimarsson framsögu
um þetta mikla mál framtíðarinn
ar og yar miðstjórninni síðan falið
að gé'ra rammasamning við heild
arsamtök atvinnurekenda um
vinnurannsóknir og hagræðingu í
atvinnulífinu og fylgja þar í meg
indráttum framlögðum drögum.
Þá voru ýmsar sérsamþykktir
gerðar. m. a. harðorð mótmæli
gegn „skattaráninu 1964“ og mið
stjórninni falið að láta einskis
ófreistað til að knýja fram lag-
færingu í skattamálunum. Þá var
samþykkt ályktun, þar sem því
er harðlega mótmælt, að meiri-
hluti útvarpsráðs meinaði ASÍ að
flytja útvarpsdagskrá í Rikisút-
varpinu á hátíðis- og barátÞjdegi
verkalýðsins, 1 maí, og krafist
leiðréttingar á þessari furðulegu
ráðstöfun í framtíðinni. Einnig
voru samþykktar ályktanir um
skaðsemi tóbaks og áfengis og
hvatt til aukinnar fræðslu um þau
mál.
VILDU HROSSAKAUP.
Og þá kom að þeim málum. sem
talin voru einna þýðingarmest á
þinginu, fjárhagsmálin og skipu-
lagsmálin. Fjárhagsnefndin hafði
klofnað og skilaði tveim fjárhags-
áætlunum. eins og kunnugt er.
Mál þetta var tekið fyrir á seir.asta
fundi þingsins, sem hófst kl. 21
á fösutdagskvöldið og stóð . rúm-
ar níu klukkustundir Eins og
kunnugt er. höfðu flokksforir'gjar
Framhald á 22. síðu.
%