Alþýðublaðið - 17.10.1954, Blaðsíða 1

Vaíþór hæíf-
ur, fékk alls
1122 tunnur
Veiddi á svæðinu 190
— 270 sjóm. austur
af Dalatanga.
Fregn til Alþýðublaðsins
SEYÐISFIRÐI í gær.
VÉLBÁTURINN VALÞÓR
kom hingað síðdegis í dag úr
síðustu veiðiför sinni austur í
haf, og er hann nú liættur
reknetjaveiðum þar. Hcfur
hann farið fjórar ferðið og feng
al!s 1122 tunnur.
Þennan afla hefur báturinn
ferigið á svæðinu 190—270 sjó
mílur austur af Dalatanga, og
heíur ver'ð góð veiði. í sein-
úsfu ferðinni var vont veður,
en sildin virtist mikil. Fékk
Iiann 70 tunnur í íæp 40 net.
GÓÐ SÍLD.
Síldin. sem velðzt hefur
þarna. hefur reynzt ágæt, en
um tíma á dögunum var dálít-
ið ;áf smásíld innan um. Síð-
ast var sú síld horfin, en vart
varð við magra síld, sem þó
reyndist mjög lítið magn af
heild'.nni. Vegna illviðra var
naumast um annað að ræða en
hætta. GB.
XXXV. árgangur.
Sunnudagur 17. október 1954
215. tbl.
'öruskipfajöfnuðurinn á bessu ári
r um 500 milli- króna!
Hversvegnafær SVFS
ekki leyfi fyrir
-♦r.
Á sama tíma talar viðskipamálaráðherra
um góða gjaldeytisaðstöðu, goit atvinnu-
árferði og enga hættu á gengislækkun
ALLT ÚTLIT er nú fyrir að vöruskiptajöfnuðurinn á þessu
ári verði óliagstæður um a. m. k. 500 millj. kr. Var hallinn þeg-
ar í lok ágústmánaðar orðinn á þriðja hundrað mjllj. kr. En
á sama tíma og þessar staðreyndir blasa við talar viðskipta-
málaráðherra um góða gjaldeyrisaðstöðu.
Viðiskiptamálaráðherra Ing-
ólfur J'ónsson hélt ræðu á
S’íðustu geirfuglarnir. líeir-
stytta eftir Guðmund
fundi fulltrúaráðs sjálfstæðis-
félaganna í Reykjavík í byrj-
un október og ræddi viðskipta
málin.
Möguleikar á rekstri verksmiðju9 sem framleið-
ir leirmuni til útflutnings fyrir míllj. kr. árlega
Listvinahúsið framleiðir 14— 16 þús íeirrmini á ári
I viðtali, er Alþýðublaðið
átti í gær við Guðmund Ein-
arsson frá Miðdal, skýrði
hann frá því að möguleikar
væru á því, a'ð koma hér upp
fyrirtæki til listiðnaðar, er
velt gæt i milljónum króna
á ári.
ÚTFLUTNINGUR, ER
NÆMT MILLJÖNUM
KRÓNO.
Guðmundur skýrði frá því,
að á þeim ia. 27 árum, sem
liðin eru frá stofnsetningu
leirmunagerðar hans, hafi
hann gerf ítrekaðar tilraunir
til að stofnsetja íyrirtæki, er
framleiádi leirmuni í stórum
stíl. Markaða sé unnt að afla
erlendis, en ætíð hafa staðið
á leyfum til innflutnings véla
og leyfum til bygginga. í sam
bandi við heimssýninguna í.
New York 1939 barst Guð-
mundi tilboð um sölu á leir-
munum til Bandaríkjanna
fyrir tugþúsundir króna; tókst
honum að sinna nokkru en
öðru ekki, bæði vegna strí'ðs-
ins og eins vegna hvergi
nærri nógu stórrar lehmuna-
veiksmiðju. Eins hafa háir
verndartollar í öðrum lönd-
um staðið útflutningi leir-
muna mjög fyrir þrifum. En
í þau iskipti sem þeir hafa
vcrið fluttir út, liafa þeir Iík-
að mjög vel.
G’NÆGÐ EF:7ÍS.
Danir hafa nú flutt út ár-
lega leir, postulíns og silfur-
rnunurn til Bandaríkjanna fyr-
ir hér um bil 300 milljónir
ísl. króna, og selja þó víðar
leirmuni erlendis. Þeir verða
að flytja inn 95% hráefnanna.
Hér á landi er gnægð hráefna
og mætti þessvegna staðsetja
verksmiðjuna næstum hvar
sem væri á Iandinu.
POSTULIN S VERK-
SMIÐJA.
Slík leirmunaverksmiðja,
sem liér er rætt um, yrði nán
GOTT GJALDEYRIS-
ÁSTAND.
Ráðherra lagði áherzlu á, að
fullvissa foringjalið íhaldsins
u,m að gjaldeyrir væri nógur
og engin hætta á gengislækk-
un. Sagði Ingóifur að atvinnu-
árferði og gjaldeyrisaðstaða
gæfi ekki tilefni til að óttast
gengislækkun.
HVERNIG HYGGST HANN
BRÚA BILIÐ?
Fróðlegt væri að vita, hvern
ig viðskiptamálaráðherra ætl-
ar sér að brúa 500 millj. kr.
bilið milli imiflutnings og inn
flutnings úr því að hann leyf-
ir sér að tala, um gott gjald-
eyrisástand. Á s. 1. ári var við
skiptajöfnuðurinn óhagstæður
um rúmar 400 millj. króna. En
á því ári fékk þjóöin milljónir
króna í erlendu gjafafé, svo að
útkoman varð ekki eins slæm
og ella. En nú er gjafaféð úr
sögunni. svo að ekki getur við
skiptamálaráðherra gert sér
vonir um að það bæti gjaldeyr-
isaíkomuna.
S
S
S
S
S
S
S
S
EKKI hefur Siysavarnafé )
' lag íslands fengið leyfi fyrir ^
^sporhundi enn. Hefur félagS
\ ið margíírekað umsókn sína )
Stil bæjarráðs en án alls ár-S
Sangurs. Er illskiljanlegt)
{ hvers vegna bæjarráð stend ^
S ur í vegi fyrir jafn sjálf- ý
)sögðu réttlætismáli sem)
\ þessu þegar |þess er gaett *
S hversu brýna þör S.V.F.L \
S hefur fyrir sporhund til jþcss V
^að nota við leit að týndum ?
(mönnum. Ætti bæjarráð að{
S sjá sóma sinn í að endur- \
• skoða afstöðu sína í máli S
\ þessu hið fyrsta.
S i
Syfnfónsulónielkdr í
Í>jéÓ!dkhúsinu
á þriðjudagskvöld
SINFÓNÍ UHL J ÓMS VEITIN
heldur tónleika þriðjudaginn
19. þ. m. kí. 9 síðdegis og verða
þeir nú aftur í Þj óðleikliúsinu.
Stjórnandi er Olav Kielland og
einleikari Björn Ólafsson.
Leikið verður Fiðlukonsert
óp. 77 eftir Brahrns, Sinfónía
nr. 29 í A-dúr eftir Mozart og
Tilbrigði og fúga um stef eftir
Mozart, óp. 132, eftir Max Re-
ger- _____
Fulifrúakjör i
Hinu ísienzka
prenfarafélagi
TALIN voru í gærkvöldi at
kvæði í allsherjaratkvæða-
greiðslu um fulltrúakjör til AI
þýðusambandsþings í Hinu ís
lenzka prentarafélagi. Kosnisr
voru Magnús H. Jónsson, for*
maður félagsins, Magnús Ást-
marsson og Kjartan Ólafsson.
Skúr með
! gær
Kona, sem var nærstödd, brenndsst
ELDUR KOM upp í gær um kl. 5,15 í skúr í Lækjabotnum
ofan við Hafnarfjörð, og brann skúrinn allur. í honum voru
geymdar verðntætar og fágætar vélar, og skemmdust þær stór
lega.
Haraldur Kristjánsson verk-
stjóri hafði haft skúrinn fyrir
geymslu. Átti hann vélarnar,
og hafði fundið þær upp, en það
voru hinar kunnu fiskþvotta-
vélar, er kynntar voru í blöð-
um fyrir nokkrum árum, og
mun ekki vera til nema bess-
ar einu vélar þéssarar gerðar.
Upptök eldsins voru þau, að
sonur e'gandans v.tr að bika
þak skúrsins, og1 hitaði tjöru
til þess. Kom.st eldu’r í tjöruna
og þaðan í skúrinn, sem er
klæddur asbesti, en annars úr
timbri. Var skúrlnn alelda, er
slökkviliðið kom á yettvang.
Var það með tankbíl,. en ann-
ars mjög erfitt að ná í vatn,
og skúrnum ekki bjargað.
Kona var við skúrlnn, og
tókst svo óheppilega til, að log
andi tjara slettist á fót henni
og brenndist hún nokkuð.
Vasi úr ísl. leir
ast í tveim deildum. Myndi
önnur vinna að því að steypa
og móta alls kyns iðnaðan- og
hyggingarvörur, en hin ann- ’
ast mótun og brennslu list-
muna. I
Mikil bót væri a'ð því, ef
hægí væri að vinna hér.
heima allar þær vörur, sem
steypa þarf og brenna. Má
þar til nefna veggflísar, raf-
tækjahluti og sitthvað annað
til hygginga, er vinna mætti
í slíkri leirmunaverksmiðju. |
Er Sundhöllin var gerð var
mikil þörf á veggflísum í
hana, sem og aðrar bygging-
ar, er slíkt þurftu. Taldist Guð
mundi þá svo til, að verð þess
ara flísa mundi nægja að,
mik'Iu leyti til að reisa slíka I,
verksmiðju hér. Það tókst þó
ekki hó ýmissa annmarka
vegna.
Þá er og mikil þörf á því
að vinna hér heima alls kyns
ei'nangrunarvörur fyrir raf-
magnsiðnaðinn. Hefur Guð-
Framhald á 6
Lainess eða Hetnmingway fá
bókmennfaverðiaun Hobels
Segir sænska dagbfaðið Dagens Nyheter
NÚ LÍÐUR að úthlutun bókmenntaverðlauna úr Nobels-
sjóði, og eins og endranær eru uppi ýmsar spár um það, hver
muni hnossið hljóta. í sænska blaðinu, „Dagens Nyheter“ birt-
ist eftirfarandi „spá*1 þann 10. þ. m.
Laxness eða Hemmingway?
Þe'r, sem aðstöðu hafa til að
fara nærri nm skoðanir með-
liraa sænsku akademíunnar, á-
líta, að baráttan muni snúast
um þessa tvo rithöínnda.
Laxness hefur áður komið
til greina, og stjórnmálaskoð-
anir hans mega ekki lengur
vera því Þrándur í Götu að
mesta snilld í íslenzkri nú-
tíma frásagnarlist hljóti verð-
skulduð laun, — segja forsvars
menn hans, — og þó einkum
þegar þess er gætt, að enginn
af þjóð hinnar sígildu forn-
sagnaritunar hefur áður hlot-
ið Nöbe’lsverðlaun.
Hinsvegar verður sá heiður
ekki frá Hemmingway tekinn,
að hann er stílfrömuður, og
síðu nieð sögunni „Öldungurinn og
hafið“ hefur hann óvefengjan
lega sannað, að iiann hefur
ekbi lifað sjálfan sig sem rit-
höfundur, eins og ástæða virt-
ist til að ætla um skeið. „Morg
epbladet“ í Osló hefur átt sím
tal við „vissa menn“ í Stokk-
hólmi, og telur, samkvæmt um
sögn þeirra, að Hemmingway
muni hljóta Nobelsverðlaunin,
„Aðrir, sem taldir eru koma
til greina, eru Frakkarnlr Clau
del og Camus, Grikkinn Kaz-
antzakiis. Rússinn Sjokolokov
og Esra Pound.“
VefSriff f dag
Austan og norðaustan gola
dálítil snjóltoma sunnan tii