Alþýðublaðið - 27.10.1955, Qupperneq 8

.Sjö eru fromsamiin og þrjú þýdci
BOKAFÍLOKKLrR Máls og menningar í ár er komhm út
og eru í honumi 10 rit, 7 frumsamin og 3 þýdd. Meðal frumsömdu
bókanna er Ijóðabók eftir Jóhannes úr Kötlum, ljóðaþýðingar
eftir Helga Hálfdánarson og skáldsögur eftir Kristján Bender
og Hannes Sigfússon, en þeir hafa áður getið sér orðstír sem
smásagnahöfundur og Ijóðskáid.
l.jóðabók Jóhannesar úr Kötl Jóni Sigurðssvni heima á Vest
um heitir ,,Sjödaegra“ og er tí- fjörðum; „Brotasilfur1, sem er
safn af greinum eða þáttum um
sögu íslenzkrar listar á miðöld
um eftir Björn Th. Björnsson;
„Nýjar menntabrautir“ eftir
dr. Matthías Jónasson, þýddu
skáldsögurnar „Sagan af Tríst
ran og ísól“ eftir Frakkann
unda safnið af ljóðum skálds-
ins, en hér slær Jóhaimes nýja
strengi. Ljóðaþýðingar Helga
Hálfdánarsonar kallast „Á hnot
slcógi“ og flytja aðallega Ijóð
eftir 20. aldar skáld Evrópu.
Helgi varð þjóðkunnur fyrir .
Ijóðaþýðingar sínar í „Handan J°sePh ehler °S >-Saga af sónn
um höf“, er kom út árið 1953 manni eftlr f ussann Boris
og vakti mikla athvgli. Skáld- Polevoj svo og bokma „Brott
..aga Kristjáns Benders heitir sPor ,eftlr nysjalenzka fja -
„Hinn fordæmdi“ og er biblíu- g°ngukappann Edmund Hill-
saga, sem gerist öll á fimm.ar-v'
dægrum fyrir krostfestinguna, „SLAGUR VINDHORP-
og skáldsaga Hannesar Slgfús- UNNAR“.
sonar kallast „Strandið", en þar Næstu félagsbækur Máls og
segir frá olíuskipinu Atlantis, menningar verða skáldsagan
sem rekur stjórnlaust undan »Slagur vindhörpunnar" eftir
veðri og straumum að hrika- Færeyinginn William Heine-
iegri klettaströnd — og frá sen °S „Ferðasaga frá Kína“
vitaverðinum, er bíður þess, eftir sænska skáldið og gagn-
^rýnandann Arthur Lundkvist.
Heimskringla gefur út í haust
nýja skáldsögu og nýtt smá-
sagnasafn eftir Ólaf Jóh. Sig
æm verða vill.
SÍÐASTA HEFTI AF
■ „VESTLENDINGUM“.
Önnur rit bókaflokksins eru urðsson, kvæðabók eftir Hann
síðara heftið af „Vestlending- es Pétursson og skáldsöguna
um“ eftir Lúðvík Kristjánsson, I „Vinur skógarins“ eftir Rúss-
en sú bók er saga Vestlendinga J ann Leonid Leonov. Þegar er
á 19. öld, og lýsir höfundurinn komið út hjá Heimskringlu
í þessu bindi einkum þeim leikritið „Uppskera óttans“ eft
monnum, sem stóðu að baki ir Sigurð Róbertsson.
Fimmtudagur 27. okt. 1953
RAUDI KROSSINN sér hef-
ur svarað símskeyti dönska
Rauða krossins, þar sem ís-
lenzkum lömunarveikissjúkl-
ingum er boðin vist í heilsu-
hæli í Ðanmörku.
Fer hér á eftir svarskeyti
Rauða krossins í lauslegri þýð-
ingu;
„Rauði kross íslands þakkar
vinsamlegt skeyti yðar. Heil-
brigðisyfirvölin telja faraldur-
inn enn viðráðanlegan, sjúkra
rými nægilegt og tök á, með
þeirri aðstoð, sem Danir haia aiþinSÍ að athugað verði hvort ekki sé tiltækilegt og æskilegÉ
þegar látið í té, að veita sjúki- . að hefja í stórum stíl gerð vega með varanlegu slitlagi, malbife
ingunum viðeigandi læknis- uðu eða steyptu, á fjölförnustu leiðum, á þann hátt að kostmaði
hjálp á bráðu stigi sóttarinnar. | ur vjg veggerðina yrði cndurgreiddur að einhverju eða öllig
Styrktarfélag lamaðra og fatl- i, .. .. , ... , . ■ c
" , . , leyti með skatti af bilum, sem um vegma fara.
aðra hefur þegar hafizt handa
Greinargerð með tillögunni
hljóðar svo:
aga um vegagero
í stórum stíl og vegaskatt á bíla !
E.MII. JÓNSSON og Jörundur Brynjólfsson flytja þál. á
um að koma upp þjálfunarstöð
fyrir lamaða sjúklinga. Heil-
brigðisyfirvöldin telja þó lík-
legt að senda þurfi einstaka
sjúklinga úr landi til þjálfunar
Nú er að vísu umferð hér
minni en víðast erlendis. Þó
teljum við ekki ólíklegt, að hún,
sé á einstaka vegi hér orðin bað
Ems og ollum er ljost, sem mikn að feeita mætti þes;ari
MIKIL UMFERÐ.
og munu þá með þökkum nota ÞaiV ínól hafa kynnt sér, er um agferg; ef hún á annað borð
sér hið göfugmannlega tilboð m Þætti henta- Til þess að ganga
yðar"
Hapús Sigurðsson
»Skuld níræður
, , . UcClll ilcll Lct. X. JLX ptras gcLllgGt
landi, aðallega ut fra Reykja- úr skugga um það er þessi til.
vík, nú orðin miklu meiri en
hæfilegt er fyrir venjulega
malarvegi. Kemur þetta fram
í óeðlilega miklu viðhaldi, sem
þó getur aldrei orðið svo að vel
sé, og í allt of miklu sliti á öku
tækjum þeim, sem um vegina
fara. Hefur því þráfaldlega ver
ið talað um, bæði á Alþingi og
laga fram borin.
MAGNÚS SIGURÐSSON
Skuld, einn af elztu borgurum 1 annars staðar, að gera þessa
Hafnarf jarðar, er níræður í dag.'
Hann er enn vel ern og hefur
til skamms tíma gengið að létt
um störfum þrátt fyrir hinn háa
aldur. Vinir hans senda honum
hugheilar kveðjur nú á afmæl-
isdaginn.
ili fiér ræður yfir fullkomnusfu fækj
um sem þekkjas) fi! lækningar lömunar
Eru í oýrri viðbyggingu, sem nýlega
i, hefur verið tekin í notkun
NÚ HEFUR VERIÐ tekln í ar eru. Þykir gefa bezta raun
notkun viðbyggitig við Elli-1 að nota þær samhliða. Af þeim
heimilið í Reykjavík. Vegna aðferðum, sem þarna eru má
bíiinar nýju viðbyggingar er
'unint að fjölga vistmönnum um
50 og verða þeir orðnir 350 í
árslok. Nú eru í heimilinu 246
konur og 95 karlar.
Hin nýja viðbygging kostaði
3 milljónir króna og lagði
Reykjavíkurbær fram 100 þús.
krónur af því eða 1/30 hluta. í
nýja hlutanum er auk visther-
bergja skrifstofa og stjórn hæl-
isins, læknaherbergi, rannsókn
arstofa, og á neðstu hæðinni
fullkomin tæki til lækningar
lamaðra og gigtveikra. Blaða-
mönnum var í gær boðið að
akoða viðbygginguna. Létu
læknamir Alfreð Gíslason og
Björgvin Finnsson. svo um
mælt, að Elliheimilið hefði nú
yfir að ráða öllum hinum full-
komnustu tækjum, sem til
•yæru í heilsuhælum fyrir lam-
að’a, þar sem þeir hefðu komið
erlendis.
FJÖLBREYTT LÆKN-
INGATÆKI.
Tæki þessi eru margvísleg,
bvo og aðferðirnar, sem notað-
I
TUTTUGU manns hafa tékið
mænuveiki í Hafnarfirði, flest
börn. 5 hafa lamazt, 3 börn og
2 fullorðnir.
nefna svonefnt fjórsellubað,
stuttbylgjur, hljóðbylgjur, heit
loftsböð, infrarauða geisla, raf-
lost og baðker, þar sem vatn-
ið er smáhitað jafnt til að
hækka líkamshitann, en það
gefst vel við ýmsa sjúkdóma.
Þá er einnig rannsóknartæki,
er sýnir efnaskiptinguna og
herbergi fyrir líkamsæfingar
að ógleymdri sundlaug, er senn
verður fullgerð. Tæki þessi eru
hvergi til hérlendis öll á einum
stað og sum hvergi annars stað
ar.
EINKUM BÖRN UTAN
ÚR BÆ.
Þýzk nuddkona, Margareté
Steki, hefur umsjón með þess-
ari deild, en sjúkraleikfimi sér
J ónína Guðmundsdóttir um.
Starfsemi þessi hófst fyrir 4 ár-
um, en flyzt nú í hentugra hús-
rými. Undanfarið hafa um 10
lömuð börn notið ókeypis lækn
Yfðr 50 nemendur
í Tónlisfarskólanum
á Selfossð
vegi með varanlegu slitlagi, TÓNLISTARSKÓLI Tónlist-
sem kallað er. Ekki hefur þó arfélags Árnessýslu var settuc
orðið úr framkvæmdum enn1 s-h sunnudag. Við það tæki-
sem komið er nema að mjög færi fluttu ræður þeir Ingólfuœ
litlu leyti, og er eingöngu fjár- j Þorsteinsson formaður félags-
skorti um að kenna, því að all- ins> sr- Sigurður Pálsson og
ir hafa verið sammála um að j skólastjórinn Guðmundur Gils
viðurkenna nauðsyn þessara að . son- !
gerða. Er allillt, að þetta skuli | Nemendur skólans eru nú
dragast mjög, því að á meðan Þegar orðnir yfir 50 úr 9 hrepp
FJARHAGSÖRÐUG-
LEIKAR.
Allar aðgerðir eru veittar
ókeypis í heimilinu, en það
veldur miklum erfiðleikum, að
sjúkrasamlagið í Reykjavík
hefur ekki fengizt til að greiða
fyrir sjúklinga í elliheimilinu mannvirkið notar. Er þá skatt-
eins og sjúklinga í öðrum sjúkra' urinn í upphafi hafður það hár,
húsum. Styrktarfélag fatlaðra J að nægi til þessara útgjalda,
fer mikið fé forgörðum í óeðli-
legt viðhald vega óg allt of mik
ið slit á ökutækjum.
SKATTAR AF BÍLUM.
Víða erlendis eru hliðstæð
mál leyst á þann hátt, að veg-
ir, brýr, jarðgöng o.fl. er byggt
að öllu leyti fyrir lánsfé, en
vextir og afborganir af láninu
og viðhald mannvirkisins er
greitt með skattgjaldi, sem tek
ið er af hverju ökutæki, sem
og lamaðra hefur lánað elli-
heimilinu vaxtalaust 200 þús.
miðað við umferð, sem reiknað
er með að verða muni, er mann
krónur vegna kaupa heimilis- virkið hefur verið tekið í not-
á lækningatækjum fyrir kun- Virðast eigendur öku-
ms
lömunarveika.
Starfsfólk elliheimilisins
um 10(1 manns.
er
tækja sætta sig vel við þetta,
'því að venjulega sparast þeim
á ýmsan hátt miklu meira en
sem skattinum nemur.
Yerzlunarmenn hafa í hyggfu
að koma á fóf sparisjóði
. Laysafé lífeyrissjóðs verzlunarmanna.
skal ávaxtað f lánstofnunum
.. . kaupsýsiumanna .
í SÍÐUSTU kaupsamningum milli verzlunarmanna og
ingar í elliheimilinu, en hafa kaupsýslumanna, sem gerður var 27. maí síðast liðinn, voru
stundum verið um 30 á degl gett ákvæði um lífeyrissjóð verzlunarmanna. En stofnun líf-
\erjum. a njo a sju. mgar ' eyrissjóðsijis mun nú væntanlega verða til þess að hrinda jafn
framt í framkvæmd öðru stórmerkilegu máli, er styrkja mun
verzlunarstéttina, en það er stofnun verzlunarsparisjóðs.
heimilisins þessa ekki sízt, en
um 200 vistmenn eru rúmliggj-
andi.
Til dæmis um hvern árang-
ur lækningarnar hafa borið
má geta þess, að 1952 kom
ung stúlka, María Hauksdótt
ir, til lækninga í elliheimilið.
Var hún þá lömuð bæði á hönd
um og fótum, en gengur nú
alveg staflaus.
í samningnum um lífeyris-
sjóðin er mælt svo fyrir að
lausafé hans skuli ávaxtað í
lánastofnun kaupsýslumanna,
ef stofnuð yrði. Með bréfi dag-
settu 10. maí 1955 snéri Sam-
band smásöluverzlana sér til
Verzlunarráðs íslands með ósk
um skipun sameiginlegrar
nefndar, til að vinna að stofn-
un sparisjóðs eða banka kaup-
sýslumanna. Má nú telja að
mál þetta sé þegar komið á góð
an rekspöl og sennilegt að spari
sjóðurinn verði stofnaður áður
en langt um líður.
um sýslunnar og standa vonit?
til þess að eigi þurfi að tak-
marka nemendafjöldann. Jóii
Ingi Sigurmundsson kennari
hefur verið ráðinn aukakennari,
við skólann. BlokkflautudeilÆ
fyrir börn verður stofnuð strar<
og ástæður leyfa. Söfnun styrkt
arfélaga heldur áfram og hvatti
form. félagsins héraðsbúa ákaft
að gerast styrktarfélagar.
Námskeið í flugum- !
ferðastjórn 1
NÁMSKEIÐ í flugumferðar-
stjórn verður haldið á vegum
flugmálastjórnarinnar á þessu
hausti.
Námskeiðið verður kvöld-
námskeið og verður kennslaa
ókeypis.
Þátttökuskilyrði eru; Gagn-
fræðapróf eða a.m.k. hliðstæð
menntun, góð ensku kunnátta,
og 19 ára lágmarksaldur. Enn-
fremur verða þátttakendur a8
standast heilbrigðiskröfur fyrir
f lugumferðarst j óra.
Umsóknir um þátttöku send-
ist á skrifstfu mína fyrir 5.
nóvember n.k.
FjárlagafrumvarpiÓ lagf
fram í brezka þinglnu
BUTLER, fjármálaráðherrá
Bretlands lagði fjárlagafrum-
varpið fyrir þingið í gær. í þvz
er gert ráð fyrir róttækum ráð-
stöfunum vegna efnahagsá-
standsins. Söluskattur verður
hækkaður um 20%. Niður-
greiðslur vegna bygginga á veg
um sveitarfélaga verða afnumd
ar og tekjuskattur hlutafélaga
hækkaður. Butler kvað stjórn
ina staðráðna í að halda gengi
sterlingspundsins óbreyttu.