Alþýðublaðið - 30.10.1955, Blaðsíða 5

Suímuílagur 30. okt. 1955
A 1 þ ý g u b í a S r S
»
Síðari hiuli:
víkur
» ii Ki s * n n ii i; » «i n
1919 FÆRIST AFTUR LÍF í1
félagsstarfið. Þá fengust hækk-
aðar til muna líftryggingar
togarasj ómanna, en það hafði
verið baráttumál félagsins um.
skeið, en ekki fengizt fyrr.
Einnig gerði félagið samning
*við Eimskipafélag íslands og
á öllum veiðum. Það hefur al-
þingi enn ekki viljað staðfesta
með lögum.
maður þess var Sigurður Þor-
kelsson þáverandi gjaldkeri fé-
lagsins, en síðan tók við Sigurð-
ur Ólafsson og vann hann fyrir
félagið óslitið í tvo áratugi, eða
svo lengi sem honum entist ald
ur til. Hann lézt árið 1947. Sig-
urður Ólafsson átti við hlið Sig
urjóns Á. Ólafssonar meiri þátt
Formaður Sjómannafé-
lagsins kosinn á þing
Það var mikið happ fyrir ís-
laldist hann þá góður. Var þar lenzka sjómannastétt, og þó
í fyrsta sinn samið um 8 stunila fyrst og fremst fyrir Sjómanna ' í vexti og viðgangi félagsins en
vinnudag sjómanna. þegar skip félag Reykjavíkur, þegar for- j nokkur annar maður. Hann
lá við land. | maður þess, Sigurjón Á. Ólafs-' hafði til að bera frábæra skyldu
Á þessu ári var samþykkt á son, var kosinn á þing árið rækni og ódrepandi áhuga og
félagsfundi ályktun, þar sem 1927. Með komu formanns fé- ( beitti hvorutveggja til hagsbóta
skorað er á þingmenn bæjarins lagsins á alþing færðist barátta fyrir félagið og sjómannastétt-
að flytja frumvarp á alþingi sjómanna fyrst fyrir alvöru inn ina í heild.
um 8 stunda hvíld á sólarhring á lögjafarsamkomuna. Hann '
á togurunum. I hóf þá þegar baráttuna fyrir
Jörundur Brynjólfsson var endurskoðun siglingalaganna,
þá kosinn á þing, og lagði hann sem fól í sér gjörbrevtingu til
fram frumvarpið. Mætti það bót.a á öllum öryggismálum, en
liarðri mótspyrnu, og var fellt fyrir þá baráttu kom upp hið
með 14 atkv. gegn 11. fræga nafn Sigurjónskan. Það
Árið 1920 er að því leyti var gefið til vansæmdar for var
Skipulagsbreyting
trúnaðarmannaráð
S'kipulagsbreytingin, sem ég
gat um áðan, kom til fram-
kvæmda árið 1951. Með henni
myndað trúnaðarmanna-
merkisár í sögu félagsins, að þá manni sjómannafélagsins, en rað, en það skipa somu; menn og
voru gerðar merkar lagabreyt- það verður ætíð í hugum lands- osnir eru fudtruar felagsms a
ingar, og meðal annars sú, ao manna heiðursnafn. Hann átti PmS lþýðusambands Islands.
skipt var um nafn á félaginu. og frumkvæðið að gjörbreyting e®ar um þvðingarmikil mál
Þá fékk félagið það nafn, sem um á löggjöfinni um trygginga er,a®r£f®a er trunaðarmanna-
bað nú ber, áður hét það Háseta mál sjómannastéttarinnar og raðlð kallað saman og tekur þaO
félag Reykjavíkur. i þarf ég ekki að rekja þau mál a'*varfamr,um Þau' ^*etta tett~
5. febr. 1921 gerðist sá at- nánar hér í kvöld. |11 storfin að miklumgrun, enda
'feurður að forseti ASÍ, Jón Bald i Barátta Sjómannafélagsins n^uðs>nlegt þegar^ um stett^ er ^
vinsson, var kosinn á þing. j var fyrstu árin nær eingöngu að ræða, eins^og sjomannastett-
Lagði hann strax fram frum bein kaupbarátta. Síðar, eins
ina, sem sjaldan er heima og
varp til jaga um „Lög um hvíld og að framan greinir, færðist ie mtt er aU ua ^ funda. (
artíma háseta á íslenzkum botn hún yfir á löggjafarsviðið einn i jomannafelag Reykjavik-
vörpuskipum“. Ekki gekk það ig, og síðan hafa sjómenn háð m,er eu, a , stofnfelogum AJ-
þegjandi í gegnum þingið, en á baráttu sína á tvennum víg- Þy°usambands Islands og hef-
lokadaginn (11. maí) var frum- stöðvum. ur a*Ia ,tlð Slðan staðlð 1
varpið samþykkt. En sú breyt- I Við höfum háð margar og ’ ^_romstu V1^lnu Þress' Sjomanna
ing var gerð á því, að í stað 8 langvarandi launadeilur og
tíma kom 6 tíma hvíld, og þótti minnist maður þá helzt deiln-
víst sumum fullmikið. | anna 1916, 1923 svo og 1950,
Samþykkt þessara laga var þegar togararnir lágu bundnir
einhver stærsíi sigur félagsins í rúma fjóra mánuði. Þá mun
fyrr og síðar, því fyrsta sporið mörgum okkar verða og minn-
félagið, ásamt Verkamannafé-
laginu Dagsbrún og Verka-
kvennafélaginu Framsókn hef-
ur oft orðið að taka á sig bar-
áttuna fyrir önnur smærri fé-
lög og aflminni. Mér er minn-
verður alltaf þyngst.
Vildu ekki viðurkenna
Ekki vildu útgerðarmenn og
sumir skipstjórar viðurkenna
lög þessi, og voru töfuverð
isstæð farmannadeilan á síðast jsslætt atvik í þessu sam
liðnu vori, þegar síðasti samn-
ingafundur stóð í 73 klukku-
stundir.
bandi. Ég sigldi þá hér a
ströndina. Verkfall var í litlu [
þorpi úti á landi. Vörur voru
talsverðar með skipinu. Þegar
það var lagst við akkeri kom
bátur út að því frá landi, og
Ávallt unnizt eitthvaS á
Sígurjón Á. Ólafsson sagði' var á honum helzti ráðamaður
brögð að því,"að þau væri brot einu sinni í ræðu: „í launabar- j í atvinnurekstri þorpsbúa. Með- j
in. Voru þá fengnir menn'til að áttu sjómanna hefur alltaf ver an hann gekk á fund skipstjóra,
kæra öll slík lagabrot, og varð ið barizt fyrir málsverðinum, spurðu bátsverjar okkur hvort1
það til þess að brotin fækkuðu, og þykist ég mega fullyrða, að við ætluðum að losa vörur í
og meS tímanum hættu þau al- Sjómannafélagið hafi ávallt báta. Þeim var Ijóst að,ef við
veg. I unnið eitthvað á, stundum lítið, 1 hásetarnir um borð gerðum .
Munu skipstjórar og útgerð-' en oftast allmikið, og alltaf sótt það, þá hefðu þeir ekki mögu-1
armenn hafa séð, að vinnuaí- fram skref fvrir skref.“' Hygg leika á því að koma í veg fyrir ,
köst jukust, en minnkuðu ekki ég og, að undir þetta getum við það. Ég dró þá upp úr vasa mín
við að menn fengu þessa hvíld, öll tekið. I um símskeyti, sem ég hafði
og einnig fóru sektir ört hækk- j Mesta framfaratímabilið í (fengið daginn áður frá Sjó-
andi við ítrekuð brot á lögun- sögu Sjómannafélags Reykja- j mannafélaginu þar sem við vor-
um. víkur var á síðustu styrjaldar- j um beðnir að vinna ekki að los-
Á þessu ári var sjóði félags- árum. Þá gjörbreyttist kaupið un vörunnar á þessum stað. Við
ins skipt í fleiri sérsjóði, og til batnaðar. Öll öryggismál þessi tíðindi breyttist svipur
hverjum þeirra gefið nafn eftir urðu fullkomnari og trygging- j bátsverja. Þeir Ijómuðu í fram
tilgangi hans. Þá var einnig arnar breyttust svo mjög til j an við tíðindin. Rétt á eftir
samþykkt að félagið fengi sér bóta, að enginn samanburður
félagsfána. Um gerð fánans kemst þar að.
voru menn nokkuð sammála Þetta vildi ég hafa sagt um
um áletrun og bjarghringinn, helztu baráttumálin.
en hvort feldurinn ætti að vera 1 Með vaxandi innri mætti Sjó
blár eða rauður urðu mikil á- mannafélagsins óx starf þess
tök, sem lyktuðu með því, sem' eins og að líkum lætur. Félags-
þið sjáið hér, þegar þið lítið á menn voru hins vegar mjög
fánann. ! dreifðir, og ákaflega erfitt, eins
Á alþingi 1928 flutti formað og að Iíkum lætur, að ná þeim
ur félagsins ásamt fleirum frum ' saman, jafnvel þó að um örlaga
varp um lengingu hvíldartíma rík mál væri að ræða. Það þótti
í 8 stundir á sólarhring. Mál og of mikill ábyrgðarhluti að
þetta fékkst samþykkt og var láta stjórn félagsins eina um að
þar með hinu langþráða marki. taka ákvarðanir þegar um slík
náð á löggjafarsviðinu, en stór mál var að ræða. Þetta og ým
áfangi náðist í samningpnum
við útgerðarmenn í verkfállinu
1950, um 12 stunda hvíldjá tog
urunum á saltfiskveiðum, og
svo einnig m.eð sarD.ningi 1952
íslegt annað varo til bess að
skipulagsbreyting var gerð á
félaginu. En áður en hún var
framkvæmd réði það sér fast-
an starfsmann. Fyrsti starfs-
kom skipstjóri ásamt ráða-
manni þorpsins, og bað skip-
stjóri mig að lesa skeytið fyrir
hann. Er ég hafði lokið því
sagði skipstjóri, að hér yrði ekk
ert unnið fyrr en Sjómannafé-
lagði hefði aflétt banninu, eng-
inn gengi í berhögg við Sjó-
mannafélag Reykjavíkur.
Áður f5rrr stóðu einstakling-
arnir einir í næðingi harðrar
lífsbaráttu. Verkalýðshreyfing-
in hefur breytt þessu. Hún hef-
ur skapað verkalýðnum stolt og
ör\rggi. Enginn sjómaður,
verkamaður eða verkakona,
sem skilur köllun sína, stendur
lengur einn og óstuddur. Þús-
undir stéttarbræðra og stéttar-
systra standa nú með honum.
Framhaid á 7. síðu.
Flugáætlun gil'dir frá 1. nóv. 1955
AUSTURFLUG MO. 52
ÞriSjudaga Miðvikudaga ■
New Yrork 10,30 • Fer 19,30 London n
Gander 16,15 Kemiir 21,00 Prestwick u
Gander 16,45 Fer 22.00 Prestwick ”
Miðvikudaga Fimmtud. ■ ;
Keflavík 01,15 Kemur §1,00 Keflavík
Keflavík 0i}45 F‘er «1,45 K'eflávík
Prestwick 06,15 Kemúr 06,15 Gander “
Prestwick «7,30 F’er «7,0® Gander :
London §9,2:0 Kenmr 10,5® New York »
Flugfarmiða ©g flugfrakt á nefndum leiðum íélagsins
má greiða með tslenzkum krónum tií og frá íslandi.
Fan American notar aSeins Douglas DC-6B Super flug-
vélar með loftþrýsti útbámaSi (pressurízed) farþegakleí-
um, — Pan Airtericaia flugvélar hafa bœði ,,Touirist“ og
fýrsta farrými.
PAN AMERICAN WORLD AIRWÁYS ÍNC.
II
Hér með tiflkynnum vér heiðruðum viðskiptavinum
vorum, aS vegna skorts á rekstursfé ©g örðugleikum á
innheimtu, er óhjákv æmilegt að krefjast staðgreiðslu,
nema sérstaklega sé um annað samið. J'afnframt verour
fyrirvaraiaust stöðvuð úttekt tií þeirra viðskiptamanna,
er eigi hafa staSið í skilum.
asy ■ .• ■
líú* 7.