Tíminn - 20.03.1965, Blaðsíða 5

LAUGARDAGUR 20. marz 1965 ____________TIMINN---------------------- -------------------------- s
Gtgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. rtitstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb) Andrés Kristjánssón, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson FuIItrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
lýsingastj.: Steingrlmur Gíslason Ritstj.skrifstofur • Eddu-
húsinu, simar 18300—18305 Skrifstofur. Bankastræti ' Af-
greiðslusimi 12323. Auglýsingasim) 19523 Aðrar sknfstofur,
sími 18300 Askriftargjald kr 90,00 á mán mnanlands - í
lausasölu fcr. 5,00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f
Kauphækkun og stytt-
vinnutímans
Samkvæmt frásögn Alþýðublaðsins var haldinn fundur
í Alþýðuflokksfélagi Reykjavíkur 16. þ.m. til að ræða
iim viðhorf í launa -og kjaramálum, þegar júnísamkomu-
laginu lýkur. Félagið hafði áður skipað tólf manna
nefnd til þess að íhuga þessi mál og voru valdir þrír
framsögumenn úr hópi þeirra, þeir Eggert Þorsteins-
son, Óskar Hallgrímsson og Guðjón B. Baldvinsson.
Samkvæmt frásögn Alþýðublaðsins var það niðurstaða
allra þessara ræðumanna, að ekki væri hægt að vænta
nýs samkomuiags, án hækkaðs kaups og styttingar á
vinnutíma.
Alþýðublaðið hefur þetta eftir Eggert Þorsteinssyni:
„Að lokum sagði Eggert, að það væri hættuleg sjálfs-
blekking að hugsa sér að ekki þurfi kauphækkun eða
tilstilli ríkisvaldsins til að ná samkomulagi í vor.”
Alþýðublaðið hefur þetta eftir Óskari Hallgrímssyni:
„Óskar sagði að lokum, að í vor yrðu beinar kaup-
hækkanir að koma til. ef samningar ættu að takast.”
Þá segir Alþýðublaðið, að þeir Óskar Hallgrímsson
og Guðjón B. Baldvinsson hafi sérstaklega rætt um
vinnutímann og bent á, að hann væri orðinn alltof langur,
og því yrði að gera raunhæfar ráðstafanir til að stytta
hann.
Af hálfu Tírnans er sérstök ástæða til að fagna þessum
skoðunum sem komið hafa fram á fundi Alþýðuflokksfé-
lags Reykjavíkur, og eru í fullu samræmi við það, sem
hér hefur verið haldið fram. Dýrtíðin, sem hefur hlotizt
af völdum ríkisstjórnarinnar, er vissulega orðin slík, að
nokkur kauphækkun er orðin óhjákvæmileg. Jafnhliða
verða að koma þær breytingar á stjórnarstefnunni, að
atvinnuvegunum verði fært að rísa undir þessari kaup-
hækkun, án þess að þær komi tafarlaust inn í verð-
lagið. Þetta er hægt að gera með lækkun vaxta, lækkun
vissra tolla, minni lánsfjárhömlum o.s.frv.
Af öllu því ískyggilega, sem leitt hefur af stjórnarstefn
unni er ekkert uggvænlegra en hinn langi vinnutími.
Vegna dýrtíðarinnar hafa menn neyðzt til að lengja
stöðugt vinnutíma sinn, ef þeir hafa átt að hafa sæmilega
afkomu. Svo er nú komið, að þessi lani vinnutími gengur
fullkomlega ur hófi fram. í öðrum löndum hefur verið
unnið að því að stytta vinnutímann, en hér hefur hann
stöðugt verið að lengjast.
Af bálfu stjórnarblaðanna hefur það verið kallað
ábyrgðarleysi af hálfu stjórnarandstöðunnar, þegar hún
hefur verið að minna á, að vinnutíminn væri of langur
og kaupið of lágt. Það er vel, að innan stjórnarflokk-
anna skuli vera til menn, sem játa, að það sé ekkert
ábyrgðarleysi að minna á þetta, heldur verði hér að
koma veruleg breyting til bóta í sambandi við næstu
kjarasamninga.
Hækkun kaupsins og stytting vinnutímans eru þau
atriði, sem leggja verður megináherzlu á í sambandi
við kjarasamningana í vor. önnur atriði, þótt mikilvæg
séu, hverfa '1 skuggann hjá þessum tveimur. Svo að-
kallandi eru þau.
HARRY SGHWARTZ:
Fundur kommúnistaflokkanna
varð mikill ösigur fyrir Rússa
Hann hlýtur að leiða til verulegrar stefnubreytingar
Er Krústjoff afttur
Harry Schwartz, höfundur
eftirfarandi greinar, skrifar að
staðaldri í New York Times
um málefni Sovétríkjanna og
annarra kommúnistaríkja. Ann
ar af sérfræðingum New York
Times, varðandi mál Sovétríkj
anna, Harrison E. Salisbury,
sem lcngi hefur dvalið í
Moskvu, telur ekki ósennilegt,
að Krústjoff komi við sögu að
nýju vegna ófara hinna nýju
valdhafa í deilunni við kín-
versku leiðtoganna. Salisbury
dregur þetta m.a. af því, að
Krústjoff var látinn sýna sig
opinberlega við kosningar í
Moskvu síðastl. sunnudag. Með
fylgjandi mynd var tekin af
Krústjoff við það tækifæri.
Hefst svo grein Schwartz:
UM og eftir síðast liðin mán
aðamót hafa mennirnir við
stjórnvölinn í Moskvu orðið
fyrir meiri auðmýkingu en
nokkur dæmi eru til áður í
sögu heimskommúnismans.
Ekki er svo ýkja langt síðan
að orð forustumanna í Moskvu
giltu sem lög fyrir alla komm
únista, hvar sem var í heim
inum. Fyrir aldarfjórðungi var
einfaldast að skýra, hver væri
kommúnisti með því að segja,
að það væri maður, sem hugs
aði eins og Sovétleiðtogarnir
segðu honum að hugsa. Stalín
hóf kommúnistaleiðtoga til
vegs eða steypti þeim af stóli
hvarvetna um heim. Stundum
komst hann upp með að leysa
upp heila flokka, eins og til
dæmis í Póllandi.
Rússar voru fyrr meir mjög
voldugir á þessu sviði og aftur
förin í því efni er ótrúlega
mikil. Tuttugu og sex kommún
istaflokkum var boðið til ráð
stefnunnar, sem haldin var í
Moskvu um síðastliðin mán-
fe aðamót, en 7 þeirra létu ekki
svo lítið að þiggja boðið. Þessi
staðreynd nægir þó hvergi
nærri til að sýna, hve valda-
rénunin er mikil. Sé gægst bak
við tjöld tölulegra staðreynda
kemur í ljós, að hið fyrra vald
leiðtoganna í Moskvu hefir
rénað miklu meira en tölumar
gefa til kynna.
ATHUGAVERT er, að komm
únistaflokkarnir, sem vanræktu
að senda fulltrúa á ráðstefn-
una, undir forustu kommúnista
flokks Kína, hafa innan sinna
vébanda meirihluta fiokksbund
inna kommúnista í beiminum.
Samanlögð flokksmannatala
þeirra nemur 22 milljónum, en
samanlögð tala flokksbundinna
manna í flokknum, ,sem þátt
tóku í ráðstefnunni, er ekki
nema 19 milljónir. Það hefir
með öðrum orðum fengizt stað-
fest opinberlega, að yfirráð
valdhafanna í Kreml ná ekki
til helmings flokksbundinna
kommúnista í heiminum.
Frá sjónarmiði sovétleiðtog-
anna mun þó hitt enn verra,
að til þess að tryggja þátt-
töku kommúnistaflokkanna 19.
sem þátt tóku í ráðstefnunni
þurfti ýmist að grípa til veru
legrar undanlátssemi eða beita
áleitnum ýtingi. Brezkir komm
únistar tóku ekki endanlega á-
kvörðun um þátttöku fyrr en á
síðustu stundu. Áður en kúb-
anski kommúnistaflokkurinn
ákvað þátttöku sína sendi hann
Che Guevera til Peking, til
þess að skýra fyrir leiðtogum
Kína, hve stórkostlega efna-
hagsáhættu það gæti haft í
för með sér fyrir Kúbu að
tefla á tvísýnu um stuðning
Rússa _með því að hafna þátt
töku. ítalski kommúnistaflokk
urinn lýsti því opinberlega yf-
ir, áður en hann ákvað þátt
töku, að hann ætlaði ekki að
láta segja sér fyrir verkum.
EN þessa örlagaríku daga
urðu valdamennirnir i Kreml
einnig fyrir þungum áföllum
víðar en á ráðstefnunni, eða
í beinu sambandi við hana.
í kosningum í Kerala-hérað
inu í Indlandi bar sá hluti-
kommúnistaflokksins, sem fylg
ir Kínverjum að málum, sig
ur úr býtum. Hinn hluti flokks
ins, sem fylgir Sovétríkjunum.
beið alvarlegan ósigur. Ef til
vill er betta eitt alvarlegasta
áfallið
Sovétleiðtogarnir hafa haldið
því fram í áróðri sínum, að
þeir armar kommúnistaflokk-
anna, sem fylgja Kínverjum að
málum og skotið bafa upp koll
á uppleið?
inum að undanförnu til og
frá um heiminn, væru aðeins
lítilvæg klofningsfyrirbæri.
Kjósendurnir í Keralahéraðinu
kollvörpuðu þessari kenningu
gersamlega.
ÓEIRÐIRNAR við banda-
ríska sendiráðið í Moskvu
juku stórlega á erfiðleika leið
toganna í Kreml. Kínverjar og
vinir þeirra hvarvetna um
heim hampa óspart myndum
af sovézkum hersveitum og
lögreglu í bardaga við kröfu-
göngumenn frá Asíulöndum.
Haldið er fram, að myndirnar
séu óræk sönnun þess, að í
raun ág veru séu Rússar fylgj
andi árásum Bandaríkjamanna
í Norður-Víetnam.
Þegar rússneskir leiðtogar
efndu til mótmælagöngunnar
að sendiráði Bandaríkjanna
virðast þeir hafa anað beint
í gildru, sem Kínverjar lögðu
fyrir þá af miklum klókindum
Komið hefir skýrt í Ijós hvað
eftir annað, að kínverska sendi
sveitin í Moskvu hefir mjög
öruggt vald yfir kínverskum
stúdentum, sem stunda nám
þar í borg. Valdhafarnir í
Kreml ætluðust ekki til að
kröfugöngumenn gerðu annað
en að sýna hófsamlega andúð
gegn Bandaríkjunum. En Kín-
verjum tókst að gera úr þessu
Framhald af bls. 13.