Vísir - 31.05.1945, Blaðsíða 4
vTsír
Fimmtudaginn 21. maí 1945
VÍSIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAÚTGAFAN VlSIR H/E
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 16 6 0 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Armenningar Islandsmeistarar
í sundknafflefk.
i Borgaialeg samvinna.
Tílestum hlýtur nú að vera orðið það ljóst,
* að fólk almennt, að lcommúnstum undan-
teknum, sættir sig ekki til lengdar við þá
stjórnarsamvinnu, sem nú cr. Margir héldu
í fyrstu, að þeir gætu þolað samvinnu við
kommúnista vegna þess, að þeir trúðu að liug-
urfarsbreyting hefði orðið lijá þeim. Þeir, sem
gcrðust svona auðtrúa í í'yrstu, hafa orðið
fyrir sárum vonbrigðum og víðurkenna nú
rök þeirra, scm frá öndverðu töldu samvinnu
við kommúnistana hið mesta glapræði.
öll þjóðin, að undanteknum nokkrum þús-
unda æsinga- og öfgamanna, vill þróun, en
ekki byltingú. Hún vill halda þvi þjóðskipu-
lagi, sem hún hefur haft í þúsund ár og byggzt
hefir á frelsi einstaklingsins. Þetta skipulag
vill hún endurbæta með eðlilegri þróun á skyn-
samlegan hátt og hagnýta sér tækni og fé-
lagslegar framfarir annarra þjóða, án þess að
Játa af hendi frjálsræði og sjálfstæði einstak-
Jingsins. Islendingar vilja ekki verða múgþræl-
ar ríkisvaldsins. Þeir vilja ekki lifa cins og
vinnudýr fámennrar yfirstéttar, sem ekki við-
urkcnnir persónulegt frclsi. Þeir vilja fá léyfi
til að hugsa og starfa sem sjálfstæðir menn.
Þeiiwilja fá að lifa í landi sínu, án þess að
vera hpepptir í einræðisfjötra pólitískrar múg-
kúgunar.
Að þessari hugsjón er ekki hægt að vinna
•og þessu takmarki er ekki hægt að ná með
samvinnu við kommúnista. Þeir keppa að því
iið mola þá þjóðfélagsskipun, sem við búum
við. Þeir keppa að því að verða yl'irstétt í
þjóðfélagi, sem kúgar einstaklinginn og færir
allt í fjötra ríkisvaldsins.
Samvinna við þá getur aldrei leitt til ann-
ars en árekstra og neikvæðs árangurs. Þeir
stefna að algerum ríkisrekstri og reyna að
sundra borgaralegum öflum þjóðfélagsins. 1
samvinnu við þá er ógerningur að halda uppi
hcilljrigðri fjármálastjórn, því að þeir vilja
koma hinu horgaralega fjárm'álakerfi á glap-
stigu. Það fíýtir fyrir upplausn og skapar
vandræði. Þeir, sem trúa því, áð hægt sé að
vinna með þeim að framförum og nýbygg-
n'ngu á grundvelli núverandi þjóðskipulags,
ganga drjúgt fram í dul.
Hin horgaralegu öfl í þjóðfélaginu, sem
vilja vinna að viturlegri, efnalegri þróun og
herjast fyrir víðsýnni, mannúðlegri og'frjáls-
lyndri stefnu í félagsmálum, verða að taka
höndum saman og koma í veg fyrir pólitískt
þjóðskcmmdarstarf. En slíkt skemmdarstarf
vcrður unnið með markvísum hætti meðan
kommúnistar liafa nokkur tök á ríkisvaldinu.
. 9
Víðtæk l)orgaráleg samvinna cr nauðsynleg
til þess að lirinda hér í framkvæmd varan-
legum framfaramálum, scm tryggja almenna
velmegun og örugga atvinnu til ’sjávar og
sveita. Við lifum ekki í landinu á póíitisku
íimhulfambi og ráðagerðum, sem aldrci ræt-
ast. Það er illa farið, að láta samvinnu við
kommúnista, sem felur í sér upplausn, standa
fyrir þjóðlcgri samvinnu, sem gæti komið af
stað varanlegri uppbyggingu. Borgaralcgu öí'I-
in cru máttug, ef þau standa saman og sjá,
að þeim er nauðsyn að hefjast handa.
Suhdkhattleikssveit Ár
manns bar sigur úr bgtum í
keppni um meiktaratitilinn,
og er þetta í 6. skiptið, sem
Ármann er íslandsmeistari í
sundknattleik.
Leikar fóru þannig í gær-
kveldi að h-sveit Ármanns
vann b-sveit K. R. með 5:0,
en i úrslitaleik vann a-sveit
Ármanns a-sveit K.R. 4:1 eft-
ir bráðskemmtilegan og
fjörugan leik.
Sigraði a-sveit Ármanns'
með 6 stigum, a-sveit K.R.
og b-sveit Ármamis lilútu 3
slig og b-sveit K.R. 0 stig.
Áýsveitarlið Ármanns er
skipað þessum mönnum:
ögmundi ' Guðmundssyni,
Magnúsi Kristjánssyni, Stef-
áni Jónssyni, Gislh Jónssyni,
Einari Hjartarsyni, Sigurði
Árnasyni og Guðmundi Guð-
jónssyni.
Þakkii frá sendiherra
Horðmáima.
Allt frá l’relsi Noregs und-
an oki nazismans og á þjóð-
hátíðardegi Norðmanna, 17.
maí, hafa norsku sendisveit-
inni borizt svo margar heiHa-
óskir, að það er erfitt að
þakka hverjum einstökum
þegar í stað.
Fyrst um sinn verð eg því
að hiðja um að mcga á þenn-
an hátt færa hjartanlegar
þakkir mínar fyrir öll hin
fögrii blóm, hjartanleg skeyti
bréf og heimsóknar, sém eg
héfi fengið sem vott um lieið-
ur og samhyggð mcð norsku
þjóðinni.
Hvaðanæva af Islandi hafa
mér yerið réttar þessar vina-
hendúr gleðinnar, sem stað-
festing þess, að þúsúndirnar,
sem söfnuðust saman í hóp-
göngu Norræna félágsins til
hústaðar sendisveitar Norð-
manna í Reykjavík á friðar-
daginn, létu i ljós innilega
samúð lieillar þjóðar.
Eg er þess fullviss, að hin
hróðurlega framkoma ís-
lenzku þjóðarinnar í garð
Noregs á þessum árum, muni
vekja sérstaka gleði norsku
þjóðarinnar, þegar allt verð-
ur heyrinkunnúgt heima.
Eg flyt einnig innilegar
þakkir öllum íslenzkum
stjórnarvöídúm, útvarpinu
og félágasamtökum, en síð-
ast en ekki sízt íslenzku hlöð-
unum, sem af slíkri vinsemd
og svo miklum skilningi hafa
unnið svo mikið og gott starf
á þessum ófriðarárum,-
Meginhluti herafla Norð-
manna á íslandi Ixefir nú yfir-
gefið landið eða er ferðbúinn
heim til Noregs, Mér hefir
vcrið falið að flytja hjartan-
legar þákltír öllum, stjórnar-
völdum og þjóð, fyrir hina
miklu vináttu og gestrisni,
sem herafli Norðmanna hef-
ir átt að fagna á ófriðarár-
unum og sérliver Norðmaður
mun geyma í þakklátri minn-
ingu.
Nú, þegar norska þjóðin
getur einnig Iiorfið að frið-
samlegum störl’um el'tir
styrjaldarmartröðina, mun
vitneskjan um liina drengi-
legu framkomu islenzku
bræðraþjóðarinnar jafnt á
tímum neyðarinnar og hörm-
•unganna og stund sigursins,
verða hugljúf og dýrmæt
minning.
Reykjavík, 224. maí 1945.
Torgeir Ánderssen-Rysst.
Firmakeppni G. L:
22 Ifrirlæki
ósigruS:.
Firmakeppni Golfklúbbs
fslands heldur áfram af full-
um krafli. 22 firmu eru eft-
ir ósigruð og eru það þessi:
H.f. Garðar Gísláson & Co.,
TjanrarCafé h.f., Leðuriðjan
h.f., Hellas, Harpa h.f., Heild-
verzlun Ásgéirs ó’áfssonar,
Jón Hjartarson og Co., Al-
menna. hyggingarfélagið h.f.,
Haraar h.f., Ljómi h.f., Ragn-
ar Blöndal h.f., Hljóðfæra-
verzlun Sigríðar Helgadótt-
ur, Daghl. Vísir, Herrabúðin,
Veiðarfæragerð íslands, L.
Storr, Heildv. Bcrg, Björns-
bakari, Gamla Bíó, ólafur
Gíslason og Co„ Helgi Magn-
ússon og Co., Raflækjasalan
h.f. ’ '
Keþpnin í þessari umferð
fer fram í dag og á niorgtin.
BEZT AÐ AUGLYSA í VÍSI
Útsvörint Mér er sagt, að brá'ðlega eigi út-
svarsskráin e'ða skattskráin, eins og
hún heitir á síðari áruni, eftir að hún fór að
birta meira en útsvörin ein, að birtast almenn-
ingi í allri sinni dýrð. Já, pað verður nú meiri
dyrðin mun víst einhver segja, ef eg þekki sam-
borgara mína rélt. En livort sem þeir búast við
góðu eða illu, þá kaupa þeir hana eða fá hana
að minnsta kosti að láni, til þess að komast að
því, hvað þeir eigi að greiða sjálfum sér og
samborgurum sínum fyrir að fá að lifa í þessu
þj'óðfélagi okkar.
Víðlesnasta Skattskráin liefir oft verið kölluð
bókin. viðlesnasta bók, sem gefin er út hér
á landi. Er eg ekki frá því, að hún
sé sú bók, sem lesin er og flett með méstri á-
fergju hér í Reykjavík fyrstu vikurnar eftir að
liún kemur út. Alíir þurfa að fá að vita, hversu
háa skatta þeir sjálfir beri og síðan er athugað
hjá kunningjunum og öðrum. Og finnist einhver,
sem hefir lœgra en lesandinn býst við, þá heyr-
isl víst oft: „H...... hefir hatan svindlað
núna,“ Já, svona gengur það, þegar þessi „best
seller“ komst út meðal fólksins, aðdáenda sinna
og hatara í senn. Eii enginn kann tveimur herr-
um að þjóna. Það sannar skattskráin betur -en
nokkur bók, sem eg þekki.
Slsipalestirnar. Nú liafa Bretar ákveðið að
upphef ja skipalestafyrirkomu-
lagið, sem staðið hcfir í meira en hálft sjötta
ár. Kafbáfahættan er úr sögunni endanlega,1 þvi
að allir kafbátar munu nú hafa gefizt upp, sem
voru i hernaði, þegar Þjóðverjar lögðu árar i
bát að lokmii. Skipin geta aftur farið leiðar
sinnar um höfin, án þess að eiga það á hættu,
að tundurskeyti rífi þau á hol, er minnst varir.
Þeim er líka leyft að sigla með öll Ijós eftir
inargra ára myrkur og hlýtur það að auká til
niuna öryggislilfinningu sjómanná, að eiga það
ekki lengur á hættu að skip geti komið brnandi
tjóslaust út úr náttmyrkrinu og siglt þá i kaf.
*
Siormar og En hætturnar á hafinu eru ekki
tundurdufl. allar úr sögunni, þótt kafbátarnir
sé kveðnir nijSur. Þó munu þeir
liafa verið sú hættan, sem erfiðast var að var-
ast og forðast. Tundurduflin eru cnn víða um
sjó, þótt alls slaðar sé uunið áf kappi að þvi, að
slæða þau og gera þau óskaðleg. Enn geþsa
stormar og illviðri, sem geta grandað skipum
og orðið mönnum að' fjörtjópi, .en þó er fólk
óhultara uin ástvini sína sem á sjónum eru,
meðan aðeins er um þessar hættur að ræða, en
þegar hættan af kafbátunum vofði einnig yfir.
*
Stormur var En sú var tíðin, þegar menn jafii-
til verndar. vel óskuðu þess að skipin lengju
vbnd veður á siglingum sínum um
höfin, því að þá var minni hætta af kafhátun-
um, en þegar blíða var og gott í sjóinn. Þá var
stormurinn sjófarendum til verndar, hætturnar
af honuin svo miklu minni en af ófreskjum
þeim,1 sem fóru uiri undirdjúpin og sendu ban-
væn skeyti sín gegn varnarlausum flutninga-
fleylum, án þess að gefa skipvörjum minnsta
tækifæri til að komast frá borði og auka þanriig
líkurnar fyrir því, að þeir gætu bjargazt. En
nú hefir þetta breytzt aflur, stormur orðinn
hæltúléguf aftur.
Sjómanna- Á sunnudaginn, fyrsta stinnúdaginn
dagurinn. i júnimánuði, höídurii við hátíðlegan
dag þeirra manna, sem barizt liafa við hætt-
unar á hafinu, bæði í stríði og friði. Við fögn-
um sjómannadeginum, seni er nú orðinn fast-
ur hálíðisdagur hjá okkur, af því að við eigum
sjómönnunum svo mikið að þakka og upp að
unna fyrir störf þcirra. Eins og eiginmaðurinn
er jafnan fyrirvinna konu og barna, meðari lif
og heilsa endist, má segja, að sjóniannastéttin
okkar sé fyrirvinna þjóðarinnar og meðan húri
verður við lýði, þarf íslerizka þjóðin ekki að
óttast skort eða hungur.
Fáið þeim Méf hefir stundum flogrð í hug, að
tækin. sjómerinirnir okkar geti vel tii-
einkað’sér órð' ChurchiIIs, er hann
mælti til Bandáríkjaþjóðarinnár sriehrina í stíð-
inú: „Fáið oss tækiri og vér munum vinna verk-
ið.“ Þeir liafa sanarlegá unnið' verkið í þessu
stríði, þótt oft væri það erfiðleikum bundið og
hætlum, og tækin léleg. Og enn síður munu
Þeir bregðast, þegar þeim verða fengin né tæki.