Vísir - 01.08.1945, Side 7
V 1 S I R
TMiðvikudaginn 1. ágúst 1945
Stp/oyd 'íy’. 'íðoLiglas:
ijrftl/ínn
182
„Nei, Marsípor. Lif Péturs er of verðmætt
til þess, að því sé stofnað í hættu.“
„En Kristur! Ilann gæti komið yður til bjarg-
ar — og Pétri,“ sagði gamli maðurinn tárvot-
um augum.
„Þ.að væri ekki rétt að freista Krists þannig,
Marsipor.“
„Hér er kyrtillinn, herra,. Marsípor lmeppti
frá sér kyrtli sínum og dró fram saumlaust
fatið.
Marsellus Iiélt honum á örmum sér.
„Vertu ekki órór í Hjarta, Marsípor,“ sagði
hann blíðlega og lagði hönd sína á lotna öxl
gamla mannsins. „Komdu aftur á morgun.
Kannske færðu þá hetri fréttir."
Það sém mest særði Díönu, þar sem hún var
við háborðið við liliðina á drukknum keisaran-
um, voru vonbrgðin og undrunin i augum
senators Gallió. Hann hafði lcomið einn síns liðs
til veizlunnar og aðeins vegna þess, að Iiann
var tilneyddur. Þeir höfðu fengið honum bekk
við f jarlægt borð, en liann og Díana höfðu liorfzt
i augu og auðséð var, að hann taldi hana liafa
yfirgefið son sinn á hættustund. Hana langaði
lil að fara til hans og skrýa frá, livernig fyrir
henni væri komið, en það var óframkvæman-
legt. Málum þeirra hafði þegar verið stefnt i
of mikla tvisýnu.
Kalígúla gaf sig mest að Salóme. Hann hafði
reynt, en án árangurs, að fá liana til að segja
aftur sumar af sínum klúru sögum, en Salóme
grunaði, að verið væri að liafa sig að ginningar-
fífli og setti upp merkissvip. StígvéLadrísll liafði
aldrei séð hana í þessum ham áður og vissi þvi
ekki.’hvað til hragðs skyldi taka. Skemmtunin,
sein liann liafði hugsað sér í þessari þreytandi
veizlu, var að renna út úr höndunum á honum.
Þarna var Díana honum til liægri handar köjd
og virðuleg og mælti ekki orð af vörum og
Salóme á vinstri liönd og neitaði algerlega að
hjálpa lionum til þess að gera Díönu allt til
bölvunar, svo að keisarinn, sem nú var kominn,
á ólundarstigið í ölvun sinni, ákvað að grípa
til sinna ráða.
Ilann sneri sér að Salóme og ætlaðist til, að
Diana heyrði það, sem hann sagði.
„Vér, höfum tekið til fanga einn þessara
kristnu manna, sem hefir það að markmiði að
steypa stjórninni. Mál hans er alveg sérstakt,
;af þvi að liann er lierforingi. Myndi þér þykja
gaman af þvi, yndisfagra Salóme, að sjá krist-
inn mann afneita í návist lifvarðarins og öld-
.ungráðsins?“
Salóme brosti til hans dularfullu hrosi >dir
•öxl sér.
„Ekki er að vita, hvernig það fer,“ sagði hún
ílræmt, — „nema keisarinn sé staðráðinn í því
að ráða það til lykta. Þessir kristnu eru tregir
lil að afneita, yðar hátign. Faðir minn ætlaði
sér einu sinni að auðmýkja kristinn mann
frammi fyrir ráðinu, og í stað þess að afneita
hétl liann ræðu, sem bókstaflega kastaði smán-
arbletti á alla fjölskylduna! Sérstaklega mig!
Þér hefðuð átt að lieyra, það sem hann sagði
um mig! Það var ófyrirgefanlegt! Við urðum
að hegna honum.“
Illgirnislegur glampi kom í náin músaraugu
Kalígúla.
„Þið hýdduð hann?“ spurði liann og fullviss-
aði sig um, að Díana hefði heyrt.
„Við liálshjuggum liann!“ hreytti Salóme út
úr sér.
„Einmitt!“ sagði Kalígúla. „Það var nú liegn-
ing í lagi! En hwað gerið þið svo við þá þarna
austur í Galíleu, þegar þeir Ijúga einhverju upp
á ykkur?“ Hann liló dátt og skaut olnboganum
á milii rifja Salóme. Síðan sneri liann sér við
lil að sjá, hvernig Díönu geðjaðist að samtal-
inu. Hún var náföl.
Kvintus, sem var skemmtanastjóri, stóð upp
og tilkynnti, að næst talaði Kornelíus' Kapító,
sem hélt þár daufustu ræðu, sem hann hafði
nokkuru sinni Iialdið, því óhjákvæmilegt var,
að hera lof á Kalígúla, en Kapító var heiðvirður
maður. Söngfólk kom í fylkingu og söng lof-
kvæði. Egypzkur prins flutti ávarp, sem svæfði
Kalígúla næstum því til fulls. Hann gaf Ivvintusi
merki og Kvintus hvislaði einhverju að þjóni.
„Nú næst,“ sagði Stígvéladrísill við Salóme,
— „prófum við trúmennsku kristna herforingj-
ans okkar. Þeir eru farnir að ná í hann.“
„Munið hvað eg sagði! Þeir kunna ekki að
hræðast!“
„Eigum við að veðja smávegis?“
} „Ilverju sem þér viljið, yðar liátign,“ sagði
hún og yppti öxlum.
Kaligúla spennti af úlnlið sér smaragðarm-
bandi og lagði það á borðið.
Salóme tók af sér gullnisti, sem hún bar i
keðju um hálsinn og opnaði það.
„Nú, já!“ rumdi i Kalígúla. „Hvað er nú þetta
—- hárlokkur, eða livað?“
„Úr hári eina, heiðarlega mannsins, sem eg
liefi hitt,“ sagði Salóme. „Ifann var einnig sá
hugprúðasti.“
Kalígúla staulaðist á fæturna og allur skar-
inn af rómverskum valdsmönnum stóð upp og
hneigði sig. Með vinsamlegri handsveiflu bað
hann þá alka að taka sér sæti aftur. Hann sagðist
mjög hrærður, live mikla trúmennsku hann
sæi hjá þeim við krúnuna. Auðsætt væri, hélt
hann áfram og var loðmæltur, — að lifverðin-
um og öldungaráðinu væri ljóst gildi þess, að
allir væru sámtaka í tryggðinni við lieimsveld-
ið og keisarann. Áheyrendur hrópuðu stutt
fagnaðaróp.
Nýlega hefði það borizt til eyrna keisaran-
um, að leynifélag byltingarmanna, sem kölluðu
sig hina kristnu, væru farnir að hafa í flimt-
ingum um konung — einlivérn Jesú, gyðingleg-
an æsingasegg, sem tekinn hefði verið af lifi
i Jerúsalem fyrir föðurlandssvik og að spilla
friðinum. Lærisveinar lians, fámennur hópur
fáfróðra og hjátrúarfullra fiskimanna í Galileu
hefðu borið það út, að hinn látni forsprakki
þeirra hefði lifnað við aftur og ætlað sér að
stofnsetja konungsríki.
„Slikar hégiljur,“ hélt Kalígúla áfram, —
„myndum vér láta oss sem vind um eyrun þjóta,
ef aðeins væri fleiprað með þær af veikgeðja
ofstækismönnum og óróaseggjum, sem blésu
að glóðum þessarar hjátrúarvitleysu til að
hagnast á þvi. En nú höfum vér orðið þess var-
ir, að einn af herforingjum vorum, Marsellus
Gallíó —“
Allir veizlugestir litu útundan sér í áltina til
Senators Gallíó. Hvorki datt af honum né draup.
Hann starði grafkyrr á Kalígúla fölur í fram-
an, munnurinn festulegur og augun hvikuðu
ekki.
„Vér verðum seinir lil að trúa,“ liélt Ivalígúla
áfram, — „að þessar fregnir varðandi Marsell-
us herforingja séu sannar. Hann á rétt á sam-
kvæmt lögum vorum að standa frammi fyrir
yður — og verja sig!“
Díana var hreykin af Marsellusi já óumræðL
leg hrevkin af honum, er hann gekk og bar liöf-
uðið hátt með hallarvarðmenn ailt í kring um
sig inn í veizlusalinn og nam staðar frammi
fyrir háborði keisarans. Varðmennirnir voru
allir hraustlegir og glæsilegir á að sjá, um tvi-
tugt og rétt yfir þritugt. Knálegir með hreiða
kjálka, miklir um axlirnar og sólbrenndir í
framan. Samt sem áður, fannst Díönu, tók
Marsellus þeim öllum fram í sérhverju tilliti.
Og ef þessi Jesús, sem með hetjulund sinni hafði
innblásið hinn elskaða Marsellus hennar til að
standast þessa profraun, —- .þyrfti á hetju að
halda, sem hæfði honum, gat hann vissulega
engan betri valið sér en Marsellus hennar!
Hún hafði verið svo hrædd um, að hann
myndi ekki skilja, hvers vegna hún var hér við
hlið þessa sjúklega, drukkna og siðlausa skrið-
kvikindis með hvitsáldraða snoppu og lítil
augu og grimmdarlega munninn. En nei, en
nei! Marsellus skildi. Augu þeirra mættust og
augu hans ljómuðu í ástúðlegu brosi. Varir lians
mynduðu koss! Díana hafði ákafan hjartslátt
og augu liennar flóðu í tárum.
Marsellus var beðinn að ganga fram og hann
stóð andspænis keisaranum. Allir voru staðnir
á fætur. Þögn lagðist eins og mara á alla við-
stadda. Fyrir utan á torginu var verið að raða
þeim upp, sem áttu að flytja löggjafa Róma-
borgar og Júpiterhofsins. Sigurblástur gall við
ósamhljóða frá tólf skrautbúnum vögnum, er
biðu ásamt riddaraliðinu. Og sveittur lýðurinn,
sem þyrpzt hafði á götuna, við hafði drykkju-
læti. En inni í geysistórum veizlusalnum ríkti
segulmögnuð þögn.
„Marsellus Gallió herforingi,“ tók Kalígúla
til máls og reyndi að vera virðulegur í málrómn-
7
Frá mönnum og merkum atbarðnm:
Hvað gerðist í Ploesti?
Eftir Henry F. Pringle.
sprengjuflugvélar og varpað var niður 567 smá-
lestum af sprengjum.
Tíu dögum síðar fóru 137 stórar sprengjuflug-
vélar til árása og var varpað niður 316 smálestum
af sprengjum. Og svo var áfram lialdið í apríl, mai
og júní, og fram til 19. ágúst. Nítján árásir, sem
samtals 5408 flugvélar tóku þátt í, voru gerðar,
og varpað var niður 13.267 smálestum af sprengj-
um á Ploesti-olíustöðvarnar og sams konar stöðvar
í grenndinni.
Þjóðverjar og Rúmenar hættu ekki tilraunum sín-
um til endurreisnar olíustöðvanna, en hinar opinberui
skýrslur sanna, hver árangur varð af árásum 15.
flughersins. I apríl liófust árásirnar, svo sem fyrr
var getið, en í marz voru hreinsaðar í Ploesti-stöðv-
unurn 370.000 smálestir af olíu. 1 júní aðeins 78.000.
Hvað eftir annað hófu sérfræðingar Þjóðverja til-
raunir til þess að gera við stöðvarnar og þeim tókst
að lappa upp á þær svo, að í júli nam framleiðslan
184.000 smálestum.
En í ágúst jukust árásirnar stórkostlega. I þeirrx
mánuði, er Rússar tóku Búkarest, nam framleiðsla
hreinsaðrar olíu aðeins 140.000 smálestum.
Hitler vissi vcl og foringjafáð hans, hversu mikil-!
væg var orustan um Ploesti. Engin landspilda á
valdi Þjóðverja neinstaðar var eins þéttsett loft-i
varnabyssum. Og um 32 kílómetra fyrir norðan Plo-i
esti byggðu Þjóðverjar „eftirlíkingu“ af Ploesti með
„fölskum“ olíulciðslum og öðru, en þetta villti ekki
flugmönnum bandamanna sýn.
1 loftárásunum frá því í april og fram í ágúst
var beitt algerlega nýrri tækni, er sprengjunum var
varpað. I fyrstu árásunum á Ploesti 1944 var beitt
vanalegum aðferðum og sprengjum varpað úr með-
alhæð. Þá tóku fjandmennirnir upp á því, að hylja
árásarsvæðin þykkum gráum reyk. Það var þ'ó ekki
um samfellda reykjarbreiðu að ræða, en stunduin
voru um 2000 reykský hingað og þangað yfir Rloesti-
svæðinu.
Sigrazt var á þessum erfiðleikum með því að:
senda flugvélar á undan sprengjuflugvélunum til
þess að njósna um veður, aðallega vinda. Var þannig'
unnt að gera sér grcin fyrir því, hvaða svæði Þjóð-'
verjum tækist að hylja reyk í það og það skiptið. ,
Þannig tókst að gera lokaárásina á olíuvinnslustöð-|
ina Romarta Americana þann 18. ágúst. Meðal þeirra,
sem voru í 301. árásarflokki, er árásina gerði, varl
John M. Batjer, 31 árs, frá Houston í Texas. Hann
var í forystuflugvélinni. Tvær veðurathuganaflugvél-
anna voru 3ja stundarfjórðunga leið á undan þeim.
„Það er« árásarsvæði nr. 7“, tilkynntu þeir, þ. e. •
hin mikla stöð Standard Oil í New Jersey. Sprengju-:
stjórnari Batjers, Paul Story frá Atlanta, Georgia,
rýndi milli skýja og reyks.
„Herra trúr, eg get séð hana“, kallaði hann allt
í einu.
„Hvernig litur hún út?“ kallaði Batjer til hans
gegnum talpípuna.
„O — hún er dásamleg!“ svaraði Story.
Story hóf sprengjuvarpið. Hinir flugmennirnir,
sem höfðu sama hlutverk með höndum, fóru að!
dæmi lians.
Batjer stýrði frá árásarsvæðinu og skyttan í aftur-
fallbyssuturninum liorfði á sprengjurnar falla til |
jarðar.
„Þær hæfðu allar beint í mark“, tilkynnti hann.
Það gekk heitt til uppi í skýjunum yfir Ploesti i
meðan árásin var gerð, en hvað mun það hafa ver- I
ið hjá því, sem var á árásarsvæðinu, eftir að sprengj-
urnar fóru að hæfa í mark hver af annarri.
Orustuflugvélar voru sprengjuflugvélunum til
verndar og í hverri einustu þeirra var skotið úr :
öllum hríðskotabyssum. Skothríð úr loftvarnabyss- j
um var hin ákafasta. Með radar-tækjum sínum urðu í
þeir varir amerísku flugvélanna löngu áður en þær :
komu á vettvang. Fyrstu loftvarnamerki voru gefin i
80 mínútum áður en vænta mátti flugvélanna, og i
svo á 20 mínútna fresti.
Verkfræðingar nazista stöðvuðu allar vélar milli;
fyrstu og annarrar loftárásaaðvörunar, til þess að •'
draga úr tjóni af völdum sprenginga, gass og heitr- i
ar olíu.