Vísir - 14.01.1946, Qupperneq 2

V 1 b I K
Mánudaginn 14. janúar 1946
\fkiij
og svor
um Shirley Temple.
Ef öll þau ógrynni af bréf-
um, sem ShirleyTemple hefir
fengið síðustu 10 árin væru
saman komin í hrúgu á einn
stað, þá þyrfti sá staður
vafalaust að vera mjög stór
— það er reyndar ómögulegt
að segja hvað stór.
En á þessum tíu áruni hafa
bréfin tekið mildum stakka-
skiptum. Til að byrja með
voru þau mest megnis barna-
legar spurningar um það,
erohtesgaden.
PatHciu £cch?i4$e-
(Patricia Lochridge, sem er; innlagða skrifborð
fréttaritari í Evrópu fyrir \ foringjans, og rak
amerískt kvennablað, var
boðið að taka að sér x einn
dag alla stjórn í Berchtes-
gaden, en þar hafði Hitler
hið fræga sveitasetur sitt,
eins og flestum mun kunn-
ugt. Fer fi'ásögn ungfrúar-
innar hér á eftir.)
setuliðs-
upp stór
augu, þegar það kom í ljós,
að hún hafði æðsta vald í
höndum.
Di Pietro kynnti okkur á
þessa leið: „Þetta er amerísk
blaðakona, sem fyrst um sinn
hefir hér æðsta vald í öllu,
er setuliðsstjórninni viðkem-
þorpinu. Svo útbjó eg fyrstu I ammergau að kalla þessa
tilkynningu mína: „Allir menn eftir hlutverlcum þeim,
hraustir, fxdlþroska Þjóð- j sem þeir leika í hátíðaleikj-
verjar eru hér með skyldað- unum.
ir til þess að hefja ræktun á j Næstur fékk áheyrn Land-
matjurtum, svo að þeir hafi j rat Emil „Jacobs. Tjáði eg
nægilegt græximeti til eigin \ honum, að >*msir embætis-
notkunar.“
Því næst spurði eg borgar-
stjórann, hvort hann hefði
gert ráðstafanir til þess að
sjá flóttamönnum í þorpinu
fyrir nægilega góðu fæði.
menn notuðu ennþá stimpla
með nazistamerkinu, til þess
að undirskrifa skjöl. Þetta
væri stranglega bannað, og
yrði hann að sjá um að það
endurtæki sig ekki. — Svo
Hafði liann fengið skipun um eg að íesta upp syo
að útvega hverjum þeim, erjhljóðandi auglýsingu: Ibúar
ur, til þess að hún geti sagt
Iívað myndir þú gera, les-; Ameríkumönnum fi'á ástand-
anid góður, ef þú ættir að iun í Berchtesgaden á sem
taka uið þér sljóim alla í j sannastan hátt. Þér takið við
hvernig kjólarnir brúðanna Berchtesgaden? — Hvernig sldpunum yðar frá Fráulein
Kommandant. Gætið þess að
fara eftir þeim.“
Borgai’stjórinn laut svo
djúpt, að eg þóttist heyra
saumsprettu detta á leður-
brækurnar hans. „Já, herra
hennar Sliirley væru litir og mundi þér takast það verk,
hvernig þeir væru í laginu j að hjálpa til að leysa úr
og þess háttar. Flestir voru vandamálum íbúanna í þýzku
bréfritararnir börn á lílcu þorpi, þar sem allt er i rúst-
reki og Shirley. Nú á seinustu j um og ringulreið á öllu? —
árum hefir þetla bfeytzt til Þú svarar: Því skyldi eg vera ^
muna og nú eru spurning- að brjóta Iieilann um það. Eg höfuðsmaður, eg skil yður.
arnár ekki ixarnalegar, held- hefi hvort sem er ekkert með Hann og túlkur hans tvístigu
ur hálf-barnalegar. Sú spurn-1 það að gera. — En hundruð á miðju gólfi og voru all-
ingin, sem mest hafði borið á ungra Améríkunaanna hafa vandræðalegir á svipinn. Eg
í bréfunum til þessarar vin-1 einmitt svoleiðis störf með bauð þeim sæti. Þegar þeir
höndum, — fyrrv. lögfræð-
ingár, kennarar, skrifstofu
menn, fjármálamenn og lög
f-ælu kvikmyndastjörnu unz
hún giftist, var: „Hvenær
áetlarðu að giftast?“
settust, tók eg eftir svipnum
á þeim, er þeir renndu aug-
unum til fána Bandaríkj-
Hinar spurningarnar voru regluþiónar, og eg hefi þurí t ■ anna, sem var á bak við mig.
„Elskarðu að brjóta heilaim um það,
flestar svona: _
einhvern ?“ „Hvern lízt þériþví eg fekk tækifæri til þess
hezt á af piltunum, sem þújað „ráða þar ríkjum“ í einn
þekkir ?“ „Hvern piltanna dag. —
ætlarðu fyrst að eiga?“ j Bobert S. Smith ofursti,
Og Shirléy véslingurinn, sem áður var lögfræðingur í
sem fær allar þessar spurn- Indianapolis, gaf mér leyfi til J kvéðin og karlmennirnir. Og væri
ingar svarar hlæjandi: „Það þess að reyna mig sem hæst- þótt hann hefði ekki hug-
engu líkara en að fólk ráðandi í Berchtesgaden. — ‘
viti, að eg er ekki lengur Smith er setuliðsyfirmaður
Dr. Kriss hefir sjálfsagt
haldið, að þáð væri mun auð-
veldara að eiga við eina konu
en harðskeyttan fallhlífar-
hermann. En hann komst að. ..
raun um. að eg'var jafn á- rnoHulcgi,
verið hafði í nauðungar-
vinnu, fæði, sem innihéldi
2000 hitaeiningar, en fæði
Þjóðverjanna hefir 900 hita-
einingar. Eg hafði ekki rnikí-
ar áhyggjur af Þjóðverjun-
um, því á hverju einasta
heimili í þorpinu, jafnt efn-
uðu sem snauðu, fundust
rniklar birgðir af góðum mat.
Fyrst um sinn þrífast þeir á
sinni innri fitu.
Eg var ekki búin undir
það, að eiga að greiða úr
vandræðum foreldralausra
barna, en einni barnsmóður
gat eg þó veitt úrlausn. Eg
var á eftirlitsgöngu í bragga-
hverfi, þegar ung stúlka vík-
ur sér að mér. Hélt hún á
smábarni í fanginu og há-
grét. Bað hún mig að hjálpa
sér. Faðir barnsins var
franslcur, en hún var sjálf
ítölsk. Var búið að senda
föðurinn til Frakklands.
Þýzk ljósmóðir hafði tekið
á móti barninu og vildi fá
borgun sína. Stúlkan vildi
borga, en gat það ekld. Til
allrar hamingju gat eg hjálp-
að henni um peninga. Vildi
hún í þakkltis skyni skíra
í Berchtesgaden liafa viku-
frest til þess að táka burtu
öll Swastíku-merki af hús-
um og götuskiltum. Einnig
á að brenna eða eyðileggja
á annan hátt allar bækur og
tímarit um nazistahreyfing-
una.
Eg spurði „Landi’at“ Jac-
obs, hvort hann vissi um
nokkra Gyðinga í þorpinu.
Ef þeir væru til, ættu þeir
að fá aukaskammt af mat,
því þeir hefðu soltið svo
lengi. Einnig ætti að útvega
þeim góða atvinnu eða koma
þeim í stöður þæiv, er þcim
hefði verið bolað úr. — Að-
eins einn Gyðingur var eftir
í þorpinu og nágrenni þess,
ung falleg stúlka, sem talar
ensku og er nú túlkur lijá
setuliðinu.
Meðan eg var setuliðsstjóri
bar eg ábyrgð á listaverkum
þeim, sem Göring hefir stol-
ið víðsvegar um Evrópu. Eru
þau hundrað milljón dollara
virði.
Þannig leið dagurihn fyr-
ir mér. Eg hefi samt aðeins
sagt ykkur undan og ofan af
störfum mínum, en þau eru
er
eg er eiuu íengur
barn að aldri. öll bréfin til
mín eru um ást og ,pilta.“
Oft svarar Shirley bréfun-
um sem liún fær og vegna
þess að spurningarnar eru
fleslar liver annari líkar, þá
eru svörin einnig hvert öðru
líkt. Hér eru tvö': — „Hve-
nær eg ætli að gifta mig? Eg
vildi óska að eg vissi það.
Einhverntíma vona eg, að
komi að því.“ — „Hvaða pilt
mér lízt bezt á? Það er nú
varla timabært að svara
þessu — það er ennþá leynd-
armál.“
Jæja, hvað um það, Shir-
ley s'agði ]iað vera leyndar-
niál hvern lienni litist bezt á,
þegar hún svaraði þessum
spurningum — en nú vitum
við hver það var, sem Shirley
leit liýrustu auga. Því nú er
Shirley gift og maður-
inn hennar lieitir George
Agar og er 24 ára gamall
hermaður.
hinnar frægu 101. loftfluttu
herdeildar Bandaríkjanna,
sem sett hefir verið yfir
svæðið kringum Berchtes-
gaden. Eg fór í heimsókn til
hans, til þess að kynna mér
hvað setulið okkar 1 Þýzka-
landi hefst að.
„Langar yður ekki til þess
að kynnast því af eigin raun?
Þér verðið þá fyrsta amer-
íska konan í Íierstjórn Þýzka
mynd um það, þá átti hann
við fallhlífarhermann, því að
kapteinn Di Pietro stóð fyr-
ir aftan Dr. Kriss og hjálp-
aði mér með bendingum, ef
á þurfti að halda. Eg gat reitt
mig á Iiann.
En eg vissi náttúrlega
hvert aðalverkefni herstjórn-
arinnar var. Eftir skipunum
Eisenhowers á herstjórnin að
sjá fyrir þörfum Bandaríkaj-
hersins, hjálpa þúsundum
flóttamanna frá öllum lönd
lands“, segir' ;hann. „En ég umj svo og þeim, er voru í
skal: trúa ýðúr íyrir því, að
það er ’éríginn lcikur. Michael
Di Pietro mun hjálpa yður.“
Auðvitað sagði eg strax já,
áður en ofurstinn gæti skipt
um skoðun.
Vinnudagur minn byrjaði
kl. 9 að morgni, og fyrsti
maðurinn, sem kom inn á
skrifstofuna mína, var borg-
arstjórinn í Berchtesgaden,
Dr. Budolf Kriss. Honum brá
heldur í brún, þegar hann sá
að ung kona sat við hið stóra,
barnið' Patricíu, en eg skýrði'margvísleg, - útvegun mat-
henni frá því að það væri ó-j væ a’ WV- 0'- -S' • ^lv-, ^e^sa
þvi barn hennar.
drengur. Fór hún þá
að skæla. Sagði eg
Þessi mynd
var tekin í
Berchtesgaden
skömmu eftir
að bandamenn
komu þangað.
Hún sýnir
konu vera að
brenna naz-
istafánum, en
að undanförnu
hefir verið
lag't mikið
kapp á að upp-
A ræta aílf, eh
minnir á daga
þrjelkunarvinnu hjá nazist
unum, og byrja á því að end-
urreisa þýzka ríkið á lýðræð-
isgrundvelli.
Störfin í Berchtesgaden
eru þau sömu og um gervallt
Þýzkaland. Berchtesgaden
líkist flestum öðrum -þýzkum
þorpum á ameríska hemáms-
svæðinu, en þar er þó ein
undantekning. Það hefir átt
betri örlög en flest önnur
þorp. Aðeins ein loftárás var
gerð á það og eyddist þá
„Arnarhreiður“ Hitlers, en
þorpið sjálft skemmdist ekki.
Vatn, rafmagn og holræsin
koma að fullum notum.
Ibúar Berchtesgaden eiga
erfitt með að afla sér nægr-
ar fæðu. Þeir hafa nægan
mjólkurmat, en kornvaran er
svo sem engin, þvi ekkert er
um kornekrur í lilíðum Alpa-;
fjallanna. Mjölmatur var all-
ur aðfluttur frá frjósamari
héruðum Þj'zkalainís. Sam-
göngur ern litlar sem engar
og brauð var aðeins til til
fimm daga.
Það var fyrsta vandamál-
ið, sem borgarstjórinn .ræcþli
við rúigj'Eg' gaf hontim leýfi
til þess að senda niu vöru-
henni þá, að hún skyldi skíra
barnið Patton, í höfuðið á
herforingjanum, og hætti þá
táraflóðið.
Ungur jeppa-bílstjóri kom
frá Oberammergau rétt í
þessu. Gaf hann mér skýrslu
af ástandinu þar og taldi það'
mjgö slæint. Setuliðsstjómin
þar hefði nýlega orðið að:
setja Jóhannes skírara í fang- j
elsi fyrir nazistaáróður, og
Pontíus Pílatus væri ekki
einungis saklaus tréskurðar-
meistari, lieldur dugandi
meðlimur í Volkssturm. Nú
langi hann hinsvegar til þess
að gefa sig eingöngu að því
að tálga.
Þið verðið að afsaka nöfn-
in, en það er siður í Ober-
fyrr smáyfirsjónir, eins og
það, að vera á ferli milli kl.
9 og 6, en þá er stranglega
bannað að vera á götum úti.
Þessi dagur var lærdóms-
ríkur fyrir mig, og er okkur
hollt að vita, við hvað setu-
lið okkar liefir að stríða.
Saumaðir síðir og stuttir
KJÓLAR
úr tillögðum efnum.
Tökum sönnileiðis tillögð
kápuefni í saum.
KÁPUSAUMASTOFAN
Hverfisgötu 34.

Hitlers. | flutningabíla í það forðabúr
j Þjóð^a;x'kcm :;rkést ' ;ýar:
— féœjatA tjéfwatkcMiw^atmt1 —
OrSsending frá
Sjálfstæðisflokknum.
LISTI Sjálfstæðisflokksins i Beykjavílc er D-LISTI.
Utankjörstaðakosningar eru byrjaðar og er kosið i
Hótel Heklu.
Skrifstofa Sjálfstæðisflokksins, sem annast alla fyrir-
greiðslu við utankjörstaðakosningar er i Tliorvaldsens-
stræti 2. — Símar 6472 og 2339.
Kjósendur í Beykjavík, sem elcki verða heima á
kjördegi ættu að kjósa hið allra fyrsta.
Kjósendur utan Beykjavíkur, sem hér eru staddir,
ættu að snúa sér nú þegar til skrifstofunnar og kjósa
strax.
Listi Sj álfstá'ðjsflokksins -
D — LISTINN.