Vísir - 29.11.1946, Síða 2
V 1S I R
Föstudaginn 29. nóvember 1946
Listasnaðurinn
Winston Churchil
Effir ffenrik Hioigsfed.
Tveir menn hafa haft
meiri áhrif á veraldarsöguna
en nokkrir tveir aðrir menn.
Annar þeirra var húsamálari,
en hinn er listmálari, —
Hitler og Churchill.
Flestum sem fylg/.t hafa
meö rás viðburðanná, er
ku'nnugt, að Hitler var
venjulegur húsámálari, áður
en hann byrjaði að stofna til
ófriðar hér á jörð með hin-
um pólitísku skoðunum sín-
um, en hinsvegar mun færri
vera kunnugt um, að um
svipað leyti og Churchill á-
kvað að gera sitt ítrasta til
þess að bjarga heiminum
undan ofríki húsamálarans,
uppgötvaði hann, að hann
sjálfur gat málað ljómandi
falleg málverk.
Er Churchill barst sím-
skeyti ])ess Qfnis, að Japan
hefði beðið um frið, var
hann síaddur í olíulitaverzl-
un og var að leita að lit, er
hann vanhagaði um. Er
haim er alit annað en við-
vaningur. Mólverk hans geta
mðveldlega
nokkur hefir hann gefið vin-
um sínum, sem bæði meta
þau listgildisins vegna, svo
og áletrunarinnar sem þau
bera. David Lloyd George
hafði t.d. tvö af málverkum
hans hangandi á viöeigandi
stað i vinnustofu sinni. Voru
j;að tvær landslagsmyndir
málaðar með skærum og
sterkum litum.
Þgátt fyrir lilédrængi sína
fieíif Churchill haidið sýn-
ingu á verkum sinum nokkr-
orðið verðmikil
og hafa jiegar orðið Jiað
listagildisins vegna, þótt ekki
væri af öðru.
Alls hefir Churchill málað
um 300 myndir frá því að
hann hóf nám í málaralist
hjá Sir Jolin Lavery, —
skommu fyrir lok fyrri
heimsstyrjaldarinnar. Mörg
“ I málverkanna á hann sjálfur,
lrann hafði lcsið skeytið, ^, ,......u^._ ,________
varð honum að oi'ði: „Það
var ágætt“, — og síðan hélt
hann áfram að leita að litn-
um, sem hánn vantaði á lita-
spjaldið.
Á árinu sem leið, eyddi
Churchill sumarleyfi sínu á
ítalíu. Með öflugan vörð
leynilögreglumanna og
brezkra hermanna um-
hverfis sig og hinn fræga
Havanavindil dinglandi í
munnvikinu, — stóð hann
við málarabrettið og málaði
landslagsmyndir. I febrúár-
mánuði s.l. fór Churchill til;
Florida í Bandaríkjunum, og
þar sást hann einnig við mal-J
araliretlið. Ekki alls fyrir
Iöngu var haldin sýning á j
verkum hans í New York.
Voru þau virt á rúmlega
fimm milljónir króna. Hvert
sem Churchill hefir farið,
hefir hann haft litina með
sér og jafnvel þegar hann
var á Casablanlca-ráðstefn-
unni með Roosevelt forseta, J
var hann með J)á, og málaði
í fristundum sínum.
Churchill er enginn „ama
tör“ í faginu. Hann túlkar |
viðfangsefnin á líkan hátt og
skooanir sínar í ræðustóln-:
um. Hann tekur föstum tök-1
um, blæs lífi í };au og málar
með sterkum litum. Hann!
hcfir mjög næmt auga fyrirj
fegurðinni. Kunnir listgagn-
rýnendur hafa iátiö svo um- j
mælt, að Churchill hefði
skapað sér mikinn orðstýr
á sviði málaralistarinnar, ef
harin hefði lagt hana fyrir
sig. — En ef umræðurnav
skyldu snúast að málverkum
hans, afsakar hann sig
feimnislega og' segir: „L'ss,
eg er aðeins viðvaningur I
faginu.“
En það er staðreynd að
um sinnum. I fyrsta sinn í
Paris árið 1920 og þú undir
dulnefninu Charles Morin.
Listagagnrýnendur veittu
sýningu hans athygli og vildu
gjarnán fá nánari vitneskju
um þenna Morin. Ejórar
vatnslitaniyndir seldust af
sýningunni fyrir samtals um
5000 kr. Er ]>að dálegleg upp-
hæð fyrir vatnslitamyndir,
málaðar af óþekktum mál-
ara. Mið liliosjón af þessari
sölri, skrifaði einn gagnrýn-
andanna um Morin þenna:
„Þcssi ungi málari á glæsi-
lega framtíð í'3Trir höndum.“
Ilann vissi j)á ekki hve satt
hann mælti.
Eitt sinn gaf Churchill
tvö málverk, sem seljast áttu
til ágóða fyrir atvinnuleys-
ingja í Dundee, en það var
eins og kunnugt er, kjör-
dærr.i hans. Hann hafði mál-
að J)au á ferðalagi i Pale-
stinu. í júlí-mánuði 1940
sýndi Churchill nokkur mál-
verk á sýningu, sem „ama-
tör“-málarar stóðu að. Voru
J>eir allflestir þjóðkunnir
menn ó öðrum sviðum. Sýn-
ing þessi hét „They painted
some pictures“ og sýndi
Churchill J>ar bæði vatns-
Iitamyndir og olíumálverk.
Iílaut hann fjæstu verðlaun
á sýningunni fyrir „portrait“
af kennara sínum, Sir Jolm
Lavery.
Annars héfir Clírirchíll ekk'i
málað margar „portrait“
myndir. Iíann rnálar aðallega
landslagsmyndir og í hiiuim
síðari myndum Irans hefir
bein andstaða gegn „impress-
ionismanum“ komið nreini-
lega í jós.
Um lisimálarann V/jnsf n
Churchill ganga margar sög-
ur. Ilann ])olir ekki að nokk-
ur trufli sig er hann stendur
við málarabrettið og málar.
Er ChurchiII var eitt sinn
staddur í höll nokkri á.Suð-
ur-Frakklandi, ætlaði ljós-
myndari nokkur að stelast
til að Ijósmynda listmálar-
ann og forsætisráðherrann.
Er Churchill varð hans var,
réðst hann gegn honum,
öskureiður og hrópaði:
„Hvernig dirfist þér ....?“
og síðan varpaði liann mann-
inum á dyr.
I bókinni „Eg var einka-
ritari Churchills“, (ekki
Jrerna), segir Phillis Mor, að
eilt sinn er Churchill hafi
verið á ferðlagi í Egiptalandi,
hafi hann skyndilega feng-
ið þá flugu í höfuðið að mála
pyramidana miklu, sitjandi
á úlfalda. Er hann hafði dott-
ið tvjsvar af baki hætti hann
við frekari tilraunir í þá átt.
Rithöfundririnn heims-
i frægi, G. B. Shaw, hefir látið
svo um mælt, að Churcliill
j verji frístundum sinum, eins
og siðmenntáðnr maður, —
máli og múri, en fari ekki á
j veiðar cða iðki skotfimi.
I Munu þetta vera ein beztu
| hrósýrði, sem Churchill hef-
ir fengið.
| Nú, er fargi brezku heims-
; veldispólitíkurinnar hefir
| verið lyM af öxlum Chur-
! chills, liefir harin nægan tima
! til þess að iðka uppáhalds
i tómstundavinnu sína, að
' rnála málverk. Hitier hóf
lífsstarf sitt sem málari og
lauk J)ví sem stjórnmálamað-
ur, Churchill hóf sitl líi
starf sem stiórnmálamaðiir,
icn lýkur því sem listmálari.
• •1 —......... —...........
Beztar
tegundir
af
svissinesk-
um
kven-
manns-
úrum.
IfMtttíÍaótejfah
Hverfisgötu 64. Sími 7884.
Klapparstíg 30.
Sími 1884.
£lóma(túim
GARÐLR
Garöastræti 2. — Sími 7299.
PSFAN FYLGIB
hríngunum frá
SISMfOR
4.
Margar gerðir fyrirliggjandi-
— Ný ungiingabók frá Draupnisútgáfunni
víkinsa hön
Eftir 'S. Tvermc.se Thyregod.. ff
Ein aðalsöguheijan i Jscssari spennandi og •••iðhurða-
ríku bók ef tiúglingspiltru, cseni, heifir i’rándur.
Kenist hamv þráfaldega í hinar meslu’ ma'imraun-
ir og ratar í mörg ævinlýri. Erir,J>rán<kir < r 1 ka táp-
mikill, snarráður og hygginn piltur, sem íætur sér
ek!ci stórræftin í aiígum vaxa og er mörguiii vandan-
um sýriu hetui vaxinn en })eir. sem eldri eru. Þcss
vegna f'eksl honum alltaf vel uft sjá sár íai'borða,
J)ótt ó.vænlega horfi sttindiun.
Aft loUum keniur J)ar,.að Þrándur .: •liýftiugarmik-
inn J)átf í úrslitasigri örlagaríkrar herferðar. og les-
audiun skilur vol aft hunn hcfír tvöfalda ást; ðu til
að gleðjast, þegar flotinn snýr hejm. ....
Ar.drés, Kristjánsson kennari heíir snúið bókinni
á vandað, íslenzkt mál. Hún er prýd<i fiölda á-
gælfa mýnda og prentuð á úrvalspappír.
Þetta er hinn sjálfkjörna gjafabc’. handa
drengjum og unglingum.
F;est hjá bóksölúm um land alll.
Kostar í bandi kr. 23,00
. í.ii M
DRAUPNISUTGÁFAN.