Vísir - 01.03.1949, Blaðsíða 6

6
V 1 S I R
Þriðjudaginn 1. marz 1949
' WISIH.
Ð A G B L A Ð
Otgefandi: BLAÐAOTGÁFAN VlSIR Ii/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimni línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
lýtiitgunnn í baldð.
■veir merkustu kommiinistaforingjar Evrópu, Thorez
hinn franski og Togliatti hinn ítalski, hafa fyrir
nokkru gefið greinargóðar yfirlýsingar varðandi afstöðu
kommúnista til rússneskrar innrásar í lönd þeirra. Báðir
Ivsa kommúnistar þessir yfir þ\i, að þeir og flokkur
])cirr;j muni herjast með Rússum, gegn fjandsamlegum finnst tíminn
MINNINGARDRÐ.
Þorsteinn Jónsson
9
Eg sit fyrir framan sjjcgil- í Reykjavík 00. aprí 1 1887,
inn og kembi dökku lokk- sonur hjónanna Jóns verzl-
ana, sem endur fyrir löngú unarstjóra Árnasonar, Ein
liðuðusl um skallan, er nú arssonar alþm. í Vestmanna-
hlasir við, þar sem þeir voru,' c.yjum og konu hans Juliane
og glevmi því, að þeir eru Sigríðar Margrétar Péturs-i
löngu horfnir og að hárin, dótlur verzlunarstjóra í Vest i
sem í vöngunum sitja eru niannaeyjum Bjarnasen,
löngu orðin snjóhvit. Eg
mæti dag hvern gömlum vin-1
um mínum, félögum og
kunningium. án Iiess að taka
cftir úngviðinu, sem vaxið er
sein kallaði sig svo, en þau
foreldrar Þorsleins cru dáin
bæði fvrir alllöngu. Var
hcimili þeirra lijóna hið á-
gætasta. Þorsteinn fékk ekki
i kringum mig ujjp. í það að neina sérstaka menntun í
vera fullorðnir
menn. Mér
hafa staðið
ungdæmi, cn eitthvað 12 ára
gamall fór hann í Lands-
öflum, sem Rússar „elti inn fyrir laudamærin“. Yfirlýs- kyi-r og að eg og hinir rosknu hanka íslands scm starfs-
ingar þessar fela það eift í sér, að kommúnistar muni vinir minir sémn enn í ,:i
herjast gegn þjóð sinni, en i þágu Rússa, og verður þá ekki broddi lífsins, og það truflar
annað sagt, en að kastað hafi verið grímunni, Jjannig að mig ekki að hinir, sem mér
loksins birtist ófarðað andlit hins kommúnistiska l'oraðs. eru eldri cn við eru horfnir
Barátta þeirra „fyrir föðurlandiö" felst í því einu, að reka — það er lífsins
maður, auðvitað til ' þess
jafnframt að læra þar frum-
drög þeirrar kunnáttu, er til
hankástarfsemi þarf. Gat
hann scr þar til bezta orð
rýting í hak þjóðar sinnar, þegar hún þarf á öllu afli að maður liefir vanist frá upp- fyrir dugnað og ötulleik, svo
að stiórn bankans sendi
hann til Kaupmannahafnar
um árs tíma iil frekara
náms i Landsmandsbanken
>inal, sem
halda, íil þe.ss að verjast fjandsámlegri innrás. Fordæmið Iiafi. Svo kemur snögglega
virðist ekki til fagnaðar, og er þá heldur ekki fjarri lagi, skarð í hóp þeirra, sem mað-
að kommúnistar í smáríkjum sýni sinn sanna lit, eí þcir ur liefir vanist frá æsku, og
eru menn til. Er liérmeð skorað á kommúnista hér heima þá alll í einu sér maður
fyrir, að gefa ótvíræða yfirlýsingu um, hvað þeir myndu skallan sinn og hvítu Iiárin 1 þm\. Skönimu cftir heim-
gera og hvernig þeir myndu snúast, en hersveitir frá og finnur, að forsjónin er að komu hans úr þcirri ferð
Sovétríkjunum réðust hér á land. Myndu þeir veita að- segja við niann: „í dag mér,! réðst svo, að bróðir Þor-
stoð við slíkt rússneskt hcrnám?
þér.“ Manni I steins, Pétur siðar óperu-
Lýræðisllokkarnir hafa nú allir mótað afstöðu sína lmykkir við, ekki af ]>ví. að söngvari, var á ferð í Banda
á einn og sama veg. Allir þýkjast þeir vilja vinna með maður vili ekki að dauðimr i'íkjunum með dönskum
vestrænum lýðræðisþjóðum, en hinsvegar ekkert gera til sé jafn eðlilegur hinum efri slúdentasöngflokk og komst
að auka öi-j’ggi [æirra og íslenzku þjóðarinnar á friðar- (árum, eins og fæðingin cr hann þar í samband við
tímum. Megi þjóðin ganga út frá því sem gel'nu, sem ^ Iiinum yngri, heldur af binu, ýuisa mikilsráðandi menn,
íaunar ek ekki að ástæðulausu, að íslenzkir konnnún-.að maður rankar við sér{s.cm va|,ð til þess, að Þor-
istar myndu taka sömu afstöðu til rússneskrar innrásar,
sem flokksbræður þeirra í Suður-Evrópu, og að hún mæt.tí
íslending svo. Eftir heim-
komuna gerðist hann starfs-
maður íslandsbanka og sið-
ar Landsbankans, en loks
varð hann starfsmaður í
manntalsskrifstofu Reykj a-
víkurbæjar og í þeirri slöðu
var hann, er hann lézt.
Eins'og' af þessu sést, er
það margt sem á daga Þor-
steins hefir drifið, cn þegar
svo er, má jafnan eiga
margra veðra von, enda var
svo, að auðnan reyndist Þor-
steini margbreytileg og
hverful. Þorsteinn liafði þó
þá lund, að liann har það
léttilega, enda þótt liann
kynni vel skil á því, hvað
létt var eða þungbært, og
hann hafði það jafnaðargeð
glaðlyndisins, að geta borið
það létlilcga, sem þyngst
mæddi á Iionum.
Þprsteinn var mörgum á-
gætum kostum húinn. Hann
var maður greindur, prýði-
lega vel verki farinn og stál-
iðinn, er svo bar við að
horfa. Lundin var létt og
hann var manna kátaslur og
fann vel livað feitt var á
stykkinu. Ilann var trygg-
lyndur og góðviljaður á alla
vegu. Þelta cru kostir, sem
allir kunna að meta. Ilann
var og ekki við einá fjöl
| felldur, þvi að hann fékkst
við leikaramennt og var
iþróttamaður góður, fimur
og frár, sem K. R. vel má
minnast, því að hann var
með Pétri bróður sínum cinn
af stofnendum þess félags-
slulur og vcit, að kallið get- j steinn flutlist þangað og ‘
ur lil manns komið þá 0gf gerðist bankamaður í Chica- & C®P,ai’
vænta rvtings í bakið, svnist full ástæða til, að almennn- þegar. Allt þetta fJaus mér í gO- Ekki undi Þorstéinn sér!' ^]11 01 , ian.11 101 11111
mgur geri ser íulla grem ívrir, hvort andvaratcysið eitt hug, ])egar ég frétti að æsku-1 lÍO I531' en Hutti sig lil a ymsa . , °
. . <r> * o p i ... . ínn r*n nnn r*i* ní I n> liteino
il staði i Ameríku og fór svo
um síðir, að hann sannfærð-
hér á landi og hvergi ann-
irsstaðar, enda fer mörguin
Stórhneykslaður kunningi
minn bað mig- að konia eftir-
farandi hugleiðingum sínum
á framfæri. F'jallar hann um
ýmislegt það, er honum finnst
miður fara í þjóðfélagi voru,
ekki sízt allt það ófrelsi og
allar hinar inargvíslegu höml-
að hafa átthagafjötra, en mað-
ur skyldi ætla, að við íslend-
ingar værum vaxnir upp úr
slíkum kotungshætti. Ifér verð-
um við að stinga við fótum, áð-
ur en við erum öll orðin
„edjót“ eins og Kiljan segir
einhvers staðar.
sé líklegt til blessunar. My.ndi þjóðvarnarhreyfingin geta (kunningi minn og svo ti
afstýrt-sviksemi kommúnista? Mvndi þjóðin í heild geta, jafnaldri Þorsteinn Jónsson
varist rússneskri innrás og innlendri svikastarfsemi ? . bókari hefði iátist snögglega ist um að hann yrði að vera
Myndi hag Jjjóðarinnar ])á bezt komið, cr hún hyggi við 22. þ. m.
ráðsljórn, cn andstæðingar kommúnista iðruðust grátandi i þorsleinn var fæddur hér
synda sinna og hæðust miskunnsemi og vægðar?
Mesti siömeistari heimsins hefur sagi: Sá, sem ekki cr
með mér, cr á móti mér. Rómverjar sögðu: Er eða ekki
er , hið þriðja gefst ekki. Afstaða Isléndinga á að vera
Iircin og ótvíræð. Yfirskvnssamþykktir og handaþvottur
Pilatusar varnar ekki ófarnaði, en mun leiða til verðskuld-
aðs refsidóms. Þjóðin vcrður að horfast í augu við þá
staðreynd, að hér í landi er starfandi sterk „íimmta hcr-
dcild“, sem einkis svífist og er til alls rciðuhúin, vinni hún
í'yrir stefnuna. Islcnzkt hlóð cr licnni ckki heilagra, cn
annað hlóð. lslenzkt land er ckki of gott til erlendrar
hersetu, cf herinn ber réttan lit. íslcnzk þjóðrækni á sér
cngar rætur undir ráðstjórn.
Samþykktir lýðræðisflokkanna mcga h.eita viðunandi
svo langt, sem þær ná. En hvaða afstööu taka [seir til
svikastarfsemi kommúnista, og hverjar varnir vilja þeir
tryggja jijóðinni, ef árásar má vænta hæði utan að og innan
frá? Ætla þcssir flokkar að starfa með kommúnistum og
stuðla að svikastarfsemi þeirra, svo sem ungir Framsóknar-
menn virðast vilja gera? Eða ætla þeir að bregðast af
inanndómi gcgn því þjóðarböli og þjóðarhaska, sem
múnisminn hér í landi er
að segjast vilja starfa með lýðræðisþjóðum, en neita að
taka upp nokkrar varnir í (nyggisskyni fyrir land og þjóð
og þessar þjóðir? Menn verða að duga eða drejjast,
menn verða að vera, eða vera ckki. Ottinn 'býður h.ætíun-
um lieim. Islenzku þjóðina hefur skort karlmannlcga for-
ystu, og samþykktir lýðræðisflokkanna allra, mótast ekki
al' slíkum ciginleikum, enda ekki von að þeir haldi inn-
reið sína að öllu óbreyttu. Kommúnistar cru engar gungur
og engir undansláttarmenn. Lýðræðisl'Iokkarnir virðast
ckki duga til að veita þeim viðnám, cn vonandi býr sú
dirfska og sá manndómur með þjóðinni sjálfri, að hún fái
tryggt öryggi sitl og sjálfstæði — þótl rýtingsstungan í
bakið geti verið háskasamleg.
inn, en það er eftir lífsins
lögmáli, og okkur sem þekkt
um hann mun ofl verða
hugsað vel til þessa góðláta
og glaðlynda manns. Jafn-
Framh. af 6. síðu.
ur, er nú tröllríða íslenzku ] *
þjóðina, hin síðari ár.‘ Pistill- Nú mun komið fram á Alþingi
inn er á þessa leið: j frumvarp eða ályktun þess efnis
* að má þenna smánarblett af okk-
„Það er merkitegt, finnst mér, ur. Væntanlega hafa þingmenn
að á fslamli hcfir ríkið sem slikt okkar þann manndóm til að bera
meiri völd, þar er meiri stjórnar- að þessi mál taki rækilegum
búskapur en nokkurs staðar ann- brcytingum í þá átt, að við losn-
ars staðar í Evrópu og þólt.viðar J um
_ vOm-, væri teitað. Látum vera, að rikið, þetta er þó aðeins eitt atriði af
þegav orðinn? Nægiv það cittleða bið opinbera, hafi liönd í fjöþnörgum, sem við verðum að
bagga með ýmsum framkvæmd- losna við, og það hið allra fyrsta,
um, en ástandið hér á landi er til þess að geta talizt sæmilegir
vægast sagt. orðið óþolandi. Ilér menn, frjálsir menn. Hið. opin-
eru einkasölur undir ýmsum bera í’ettir fingur sína út i nær
nöfnum, tóbakseinkasala, áfeng-] sagt hvaða svið atvinnulífsins
issala, grærmrétis- og áburðarsala ' sem cr. Það er óhætt að fullyrða
skiptir ekki miklu máli, en er
þó lifandi vitnisburður um,
hvernig umhorfs er í þessum
efnum. Maður getur ekki einu
sinni látið raka sig á rakara-
stofu, án þess að hið opinbera
skuli þar þurfa að koma til
skjalanna.
★
Það ákvcður livað lcosta skuli
að láta skafa á sér „kjammana“
eða snyrta á sér höfuðið. Þetta er
blátt áfram óþolandi, Svona er
um flesta hluti nú i dag í Reykja-
vík, höfuðborg hins íslenzka lýð-
... , . , , ,. „ . veídis. Þú mátt ekki fara úr
við þenna smanarblett. — En , . . , ,,
.. ..! i • * •. •,* „t.landinu, nema alveg serstakt
leyfi koriti tii. Þú færð ekki skó á
fæturna, kona þín verður að
standa i biðröð klukkutímum
santan íil þess að fá sér einhverja
flík, sem hún hefir frétt á skot-
spónum, að sé til fals. Svona get-
ur þetta ekki gengið, það er eg
og eg vcit ekki hvað. Við erum að jafnvel i löndum þcim, 'er hafa sann aI 11,1 llln'
nú orðin svo samdauna þessu, að stjórn sósíahlemókrata (án Jjcss
við eruni hyett að taka eftir slíku. Jað hér sé sérstaklega farið út i
En maður getur ekki .einu sinni stjórnmál) hefir hið opiribera
farið til Færeyja eða næstu ná-jekki tekið eins mikið frarn fyrir
grannálanda okkar, án þess að hendurnar á einstaklingunum og
hið opinbera gefi út sérstakt leyfi hér á íslandi
til Jiess.
Það þótti góð latína til forna
*
Við skulum taka eitt nær-
tækt dæmi, sem ef til vill
Svo mörg eru þau orð, og er
víst óhætt að taka undir flest
það, er þarna segir. Það er
varla líft í landinu lengur fyr-
ir hömlum, kvöðum og tak-
mörkunum. Mættu forráða-
menn vorir athuga sinn gang
áður en lengra er haldið.