Vísir - 22.12.1950, Blaðsíða 11

.JÓLABLAÐ YlSIS
11
*
Þegar dvergurinn
'xi tfjrí
jlJOiiI
.nm
;;A;:; .sí.O.a.sUit'mu:. vpiji;,; - VO^TH
þrjáfcifU, ;á?i iliðin. síOanijað ég>
hruj: námi; s;viðínBp5n,cluskóL
ariu á, (HóJu.in í, pjnltudaL í;
tilefni af því fór ég að rifja
upp ýmsar endurminningar
frá þeim tímum, Og sumar
þessar endurminningar
knúðu svo fast á í huga mín-
um, að ég sá mér ekki ann-
að fært, en að skrásetja þær,
með því líka að ekki var
laust við, að þær væru að
byrja aö fá á sig ofurlítinn
ævintýrablæ, þar sem svo
langt var liöið síðan atburð-
irnir gerðust. Það var ekki
eftir neinu að bíða meö það,
að fært en að skrásetja þær,
ein sagan er á þessa leið:
Sumarið 1919 var Sigurö-
ur Sigurðsson, skólastjóri á
Hólum, kosinn forseti Bún-
aöarfélags íslands. Af þessu
leiddi það, aö hann varð aö
láta af stjórn skólans og
flytja til Reykjavíkur. En þar
sem þetta gerðist allt fyrir-
varalaust og að nokkuð var
orðið áliðið, varð hann vit-
anlega að halda búi og
stjórn skólans til vorsins
1920. Sjálfur dvaldi hann í
Reykjavík að mestu eftir
þetta en réð mann til að
stjórna skólanum og fólk til
að annast búið, sem var und
■’inöin” ötub
ÓB'irí jíj/b ðr.
A-tftJ:-' nof-,
fyrir 30 árum.
Ctftir SenjatnÍH £iyii>at<taMHa
óaxxLlet hanh ser þao vel hka^
' ■uuii:i ! un Lruaúáoxi xr*.' •
:n rndá var maouónn e.
■ , r jjsd öi
F.s bi tektasam' -"
tasamur.
Vrilj ik'ýúnipgú
v hin helztu
Við nánari
fórum við að'
áhugamái hans
ir stjórn frú Þóru konu hans,
er sat á staönum.
Um haustið kom Sigurður
heim að Hólum, til aö setja
hinn nýja skólastjóra inn í
starfið og til að gjöra marg-
víslegar ráðstafanir fyrir
veturinn. Hafði hann þá með
sér að sunnan ungan mann
og glæsilegan, er hann haföi
ráðið til sín sem fjármann
yfir veturinn. Þótti okkur
Sigurður hér sem fyrr vera
íundvís á það, að ná í ötula
menn í sína þjónustu. Þessi
nýi fjármaður var tæplega
tvítugur að aldri. Varð öll-
um, er hann sáu, harla star-
sýnt ájiann, því fáir eða eng
ir höfðu fyrr séð hans jafn-
ingja. Hann var hár maður
nokkuð og svo þrekinn og
kraftalegur, að furðu sætti
um svo ungan mann. Virtist
öll líkamsbygging hans vera
með slíkum ágætum, að fá-
: og kom þá strax í ljós, aö
! hann hafði meiri áhuga fyr-
ir íslenzkri glímu en nokkru
öðru, enda var hann þá þeg-
mjög þreknir, að þeir leyni ar orðinn æfður glímumað-
hæðinni, og svo var um þenn
an unga fjármann. En eng-
um duldist þrekið og hin
mikla stæling líkamans, —
Rann var og glæsimenni í
sjón svo að af bar, hvar sem
ur.
Maðurinn bar það líka
með sér, aö hann var ramm
ur að afli og þjálfaður við
ýmsar aflraunir — Jón
spurði okkur skólapilta
á hann var litið, og varö það hvort við æfðum ekki glímu,
til að auka enn á ágæti Dg svöruðum við því til, aö
mannsins og hrifningu! svo héföi ekki verið til þessa,
þeírra er hann sáu. j enda vorum við efribekking-
Ekki spillti það og um, að : ar aðeins sjö að tölu og eng-
maðurmn var glaður í við-1 inn okkar glímumaður svo
móti og ljúfmenni hið mesta vitaö væri. Hins vegar voru
í allri viðkynningu, svo aö'nýkomnir í skólann kringum
við skólapiltar vorum fljótir
að kynnast honum og spyrja
hann spjörunum
hann héti, hvaðan hann
væri o. s. frv. Hann kvaöst
heita hinu algenga nafni
Jón Jónsson og vera frá Laug
í Biskupstungum, „Er bær
sá langt frá Geysi?“ spurð-
um við ,,Næsti bær,“ svaraði
Jón. Og upp frá því var hann
gætt þótti. Það er stundum aldrei kallaður annaö okkar
sagt um þá menn, sem eru i á meðal en Jón Geysir, og
fjörutíu nýsveinar og var
okkur vitanlega alveg ókunn
úr, hvaö! ugt um frækni þeirra, svona
til aö byrja meö, þar eð eng-
inn þeirra hefði látiö í ljós
áhuga fyrir glímu. Þá kom
Jón fram meö þá hugmynd,
að við skólapiltar skyldum
stofna glímufélag og bauðst
til að segja okkur til og leið-
beina svo sem eitt eða tvö
kvöld í viku, þegar hann
kæmi af beitai’húsunum. —-
Jón Jónsson frá Laug.
(Því miður tóksl ekki að aI I.
mvndar af Helga Svcinssvni .
Hann átti sem sé aö gætí'.
fjár á Hagakoti og ganga aö
spyrja hann um ýmislegó
I fleira og meðal annars urh
! heiman og heim. — Fallis,-
j var strax á þessa hugmyncl
hans.
Fundur var nú boðaöur
og glímufélagiö stofnað og
minnir mig, að ég væri .kos-
inn formaöur þess. Æfing-
arnar hófust svo fljótlega
eftir stofnfundinn og kom.
j þá í ljós, aö flestir þeir af
| skólapiltum, er gáfu sig
ífram við æfingarnar, höiöa
1 aldrei fyrr reynt að iðka
! þessa þjóðlegu og fögru í-
! þrótt, enda hafði glímunm
fariö stórlega hnignanci
1 norðanlands þá um skeic.
Einn maöur gekk þó í félag-
••••••©•••••••••••••••••©•••••©••©•••••©•••••••••••••••••••®
mimuð’ þér sannfærast um, að þar er að
finna bækur við hvers manns hæfi,
ungra og gamalla, karla og kvenna:
1. SÖGUR ÍSAFOLDAR, 4. bindið er
komið, en fyrri bindin eru því nær
uppseld. í þessu bindi er m.a. Ven-
detta.
2. ÆFISAGA GUÐMUNDAR FRIÐ-
JÓNSSONAR, skráð af Þóroddi syni
hans.
3. NORRÆN SÖGULJÓÐ, eftir Matt-
hías Jochumsson. í þessari bók eru
ljóðaflokkarnir Friöþjófssaga, eftir
Tegner og Bóndinn eftir Hovden,
báðir skreyttir myndum.
4. AFDALABARN, eftir Guðrúnu frá
Lundi. Þið munið eftir Dalalifi.
Afdalabarn gerist á sömu slóðum.
5. BJÖSSI Á TRÉSTÖÐUM, unglinga-
saga eftir Guðmund L. Friðfinns-
son, bónda að Egilsá i Skagafirði.
C. SNORRAHÁTÍÐIN. Myndir frá
Snorrahátiðinni, ræður ávörp og lýs-
ing á hátíðahöldúnum. Jónas Jóns-
son sá um útgáfuna.
7. DULARMÖGN EGYPTALANDS, eftir
Brunton. Guðrún Indriöadóttir
þýddi. Bækur Bruntons eru afburöa
skemmtilegar og vel ritaðar.
8. NONNI. Hvert mannsbarn kannaot
við bækur Jóns Sveinssonar. Þær
voru lesnar á hverju heimili, næst
eftir Bernskunni eftir Sigurbjörn
Sveinsson. Nonni er 4. bókin, sem
kemur út áf safni Nonnabókanna.
9. BERNSKAN. Heildarútgáfa af verk-
um Sigurbjörns Sveinssonar er tvö
bindi, Bernskan og Geislar. Bælc-
urnar eru gefnar út í fallegri út-
gáfú, með myndum eftir danska
teiknarann Falke Bang, Tryggva
Magnússon, Halldór Pétursson o.fl.
Nú eru aðeins örfá eintök eftir af
þsssari vinsælu bók.
10. MAMMA SKILUR ALLT, eftir Stefán
Jónsson. íslenzkir lesendur kannast
við Hjalta litla. Þessi nýja bók tr
framhald af Hjalta.
11. VIRKIÐ í NORÐRI, éftir Gunnar M.
Magnúss. Þetta er 3. og síðasta b/ind-
ið og lýsir atburðum ófriðarins á
sjónum við strendur landsins og á-
hrifum þeirra á líf þjóðarinnar. Auk
þess eru þar myndir af öllúm ís-
' léndingmn, sem fórust á sjó af ófrið-
arástæðum.
12. GRONDAL. í fyrra kom út fyrsta
bincli af verkum Benedikts Svein-
bjarnarsonar Gröndals. í þessu bindi
eru greinar hans, ritgerðir, bréf o.fl.
Gamansögurnar og ævisaga hans
koma að ári.
13. EIRÍKUR HANSSON, eftir Jóhann
Magnús Bjarnason. Þegar Eirikur
Snúðið yður til næsta bóksala eða beint til
Hansson var fyi’st prentaöur á ís-
lenzku, var hann lesinn aftur og
aftur og sögupersónur bókarinnar
voru vinir og kunningjar heimilis-
fólksins. Bókin mun ná sömu vin-
sældum nú. t
14. LITLI DÝRAVINURINN, sögur og
ljóð eftir Þorstein Erlingsson. Mest
af því, sem þarna kemur, birtist áð-
ur í gamla Dýravininum og sömu
vinsælu myndirnar, sem fylgdu sög-
unum þar, skreyta bókina. En auk
þess hefir Ragnhijdur Ólafsdóttir
teiknað nokkrar fallegar myndir.
15. BÓLU-HJÁLMAR. Heildarútgáfa af
verkum Bólu-Hjálmars í fallegu
skinnbandi.
ÍC.EINAR BENEDIKTSSON. Ljóðasafn
Einars í vönduðu skinnbandi.
17. BLÁSKÓGAR, ljóð Jóns Magnússon-
ar, bundin i vandað skinnband.
13. ÍSLENZK ÚRVALSLJÓÐ, eftir öll
helztu ljóðskálcl íslendinga, tólf
bindin, bundin á alskinn og gyllt i
sniðum.
19. Vinsælustu ljóðabækurnar SNÓT,
SVANHVIT og SVAVA. Þetta eru
ennþá vinsælustu ljóðasöfnin, sem
út hafa verið gefin og verða lengi.
20. ÍSLENZK NÚTÍAfA LÝRIKK. Ljóða-
úrval í framúrskárandi fallegu
bandi.’
21. FERÐAMINNINGAR SVEINBJARN-
AR EGILSON. — Ferðaminning-
arnar erú í tveimur bindum,
skémmtilegar og fróðlegar.
22. SJÖMANNASAGA, eftir V. Þ. Gisia-
son skólastjóra. Fróðleg og skemmti-
leg lýsing á lífi íslenzkra sjómanna,
skreytt miklum fjölda mynda.
23. SJÓSÓKN, éndúrminningar Erlends
Björnssonar á Breiðabólsstað, skráð-
ar af séra Jóni Thorarensen.
24. SAGA VESTMANNAEYJA, mikiö
verk og fróðlegt, eftir Sigfús M.
Johnsen.
25. BARÐSTRENDINGABÓK, eftir
Kristján Jónsson frá Garðsstöðum.
26. SAGA STRANDAMANNA, eftír Pétíu*
Jónsson frá Stökkum.
27. ÍSLENZKIR ÞJÓÐHÆTTIR, eftir
Jónas Jónasson frá Hrafnagili.
28. EIRÍKUR Á BRÚNUM, heildarút-
gáfa. V. Þ. Gíslason bjó undir prent-
un.
29. LÆKNAR Á ÍSLANDI, eftir Vilmuhd
Jónsson landlækni. Merkilegt heiih-
ildarrit.
30. Á hverju heimili ætti að vera jtil
SÁLMABÓKIN, BIBLÍAN í MYND-
UM (myndirnar eftir listamanninn.
Doréi, BÆNABÓKIN eftir sr. Sigúrö
Pálsson í Hraungeröi og NÝJAR
HUGVEKJUR.
I