Vísir - 10.05.1952, Side 7
Laugardaginn 10. maí 1952
V f S I B
UVWWWWWBWWWWWBWtfWBWVVWtfWWVWVIVVWVVVWW
V - ■
Sfieila Kaye-Smith
KATRIN
.VWWVMfl/WJVVVWWVWWVUVWWWVVVWWVJ'.V^W
gerst svo djarfur að ríða á hann ofan? Hver gat hagað sér svona
— að koma ríðandi á harða stökki niðúr hæðina og láta svo
hest sinn stökkva yfir limgirðinguna, án þéss að hugleiða, að
sannkristinn maður kynni að liggja undir henni? Já, hver —
jú, hver önnur en Katrín Alard? Vitanlega var þaö hún. Það
gat engin önnur verið. Reið hún ekki jafnan um býggðina eins
og fjandinn sjálfur og allir hans árar væru á hælum henni?
Hann horfði á eftir henni er hún þeysti eftir heiðarjaðrinum
að býlinu, og myndi enginn ókunnugur annað ætla, en að þar
væri bíræfinn og ófyrirleitinn strákur á ferð. Hún var ótemja,
það var orðið, og enginn vildi hana fyrir könu. Menn sögðu, að
hún væri komin undir þrítugt. Hún var að komast á pipar-
nieyjaaldurinn. Og ekki mundi skapið batna við það. En hún
var engin keif, — og menn sögðu, að hún vildi gömlu trúna og
allt í sölurnar fyrir hana leggja. Og menn sögðu jaínvel, að það
hefði orðið henni hryggðarefni, að floti Spánarkonungs var
hrakinn burtu.
3.
En með slíkum ásökunum var Katrínu Alard óréttur ger því
að hún var ekki síður þakklát en aðrir yfir því, að spænsku
skipin höfðu verið hrakin burt. Sannleikurinn var sá, að hún
hafði riðið yfir á Staple Hill, til þess að aðgæta hvort eldarnir,
sem þar höfðu verið kveiktir hefðu slokknað. Menn höfðu sakn-
að bjarmans rauða yfir hæðinni kvöldið áðux. Hún hafði farið
krókaleiðir og því var það, að hún varð þess ekki vör fyrr en
nú, hvað gerst hafði á krossgötunum. Hún hafði verið í þann
veginn að lyfta hönd sinni í fagnaðar skyni, að vanda, er hún
nálgaðist krossinn og signa sig, þegar hún sá steinhrúguna, sem
bar vitni um hvað gerst hafði. Hver — eða hverjir höfðu verið
hér að verki? Hún varð að komast að raun um það, þótt hún
vissi, að nú var ekki hægt að koma lögum yfir þá, sem frömdu
helgispjöll sem þessi. En hún knúði hest sinn sporum og hugsaði
um það eitt, að komast sem hraðast til Holly Crouch, og fór
skemmstu leið, og því var það, að hún hentist á hesti sínum
yfir limgirðinguna, án þess að vita um manngarminn, sem
hvíldist í skjóli hennar. — Enginn virtist heima á býlinu, en
hún sá hóp manna að störfum við nýja húsið skammt frá veg-
inum.
Ned Harman sá hana koma. Hann var yngstur og því hafði
honum verið falið að blanda í steypuna.
„Sjáðu, pabbi, þarna kemur „Kata á sprettinum“.“
Svo var hún kölluð manna á meðal á þessum slóðum, því að
hún var jafnan ríðandi, og fór ævinlega geist. Alltaf þurfti hún
að vera á ferli, yfir akra og engi, i stað þess að sitja við að
baldíra eða bródera heima í Conster Manor. Já, og stundum
fór hún á fálkaveiðar með föður sínum, herramanninum. Sum-
ir sögðu, að þetta eirðarleysi stafaði af þvi, að hún gekk ekki í
hjónaband á réttum tíma, og nú væru ekki eftir nein nunnu-
klaustur til þess áð setja hana í.
Thomas Harman steig fram og heilsaði henni virðulega, því
að hún var dóttir herramannsins, þótt hún væri á svipinn sem
v illimannadrottning.
„Hafið þið séð hvað gerst hefir? Krossinn hefir v.erið brot-
inn niður!“
„Hvaða kx-oss?“
„Steinkrossinn — á krossgötunum. Brotinn niður. og bara
steinahrúga eftir.“
Menn létu almennt óánægju og gremju í ljós. Ekki af því,
að hann hefði verið helgur í þeirra augum, en menn höfðu
vanizt honum — menn söknuðu hans eins og vörðu, sem allt
1 einu hvei-fur af einhverju holtinu, eftir að hafa gnæft þar
öldum saman. Og sumir minntust þess, að þarna hafði kross-
inn staðið öldum saman, og verið mörgum kynslóðum kær, og
enginn hafði rétt til að fremja slíkt hermdarvei'k sem þetta,
og hann var þar að auki í Holly Ci'ouCh landareigninni, og
það særði stolt niðja þeirra, sem þar höfðu búið mann fram
af manni, að annað eins og þetta hafði komið fyrir.
„Hver skyldi hafa gert þetta?“ sagði Harman. „Þai'na hefir
ekki verið einn maður að verki, heldur margir. Og þeir hafa þurft
verkfæri.“
„Eg skil ekkert í þessu,“ sagði einn verkamannaima. „Við
hefðum átt að heyra hávaðann.“
„Krossinn var uppistandandi í morgun,“ sagði Ned, „eg sá
hann á íeið minni til Colespore."
„Hann er ekki uppistandandi nú,“ sagði Katrín Alard.
Hún sat klofvega í hnakknum — hún hafði ekki tileinkað sér
hinn nýja sið, að ríða í söðli. Hið síða pils hennar breiddist til
beggja hliða og í knút að framan. Hún var mittisgrönn sem ung-
mær, en flatbi'jóta, hálsinn móbrúnn af útiverunni. Þá var and-
litsliturinn enn dekkri, því að hún var hattlaus. Hvítar tenn-
urnar vöktu athygli, en hún var munnstór nokkuð, og komu þær
vel og fagurlega í ljós. Hún var bein í baki og bar höfuðið hátt,
augxrn stór og skær, hár hennar hefði átt að vera hnotubrúnt eins
og augu hennar, en það hafði upplitast eilítið vegna þess, að hún
var stöðugt undir beru lofti, og var því ívið ljósara en hinn nátt-
úrlegi litur þess.
„Vesalings stúlkan,“ sagði Maria Douce og hallaði sér upp að
unnusta sínum, „hún er alveg bi'jóstalaus“.
María og Oliver Harman höfðu verið hin einu, sem voru iðju-
laus. Þau sátu á trjábo! og horfðu á aðra vinna að því, að koma
upp húsinu, sem átti að verða heimili þeirra. Nú kynnti hann
Maríu fyrir ungfrú Katrínu, sem hann hafði oft talað um við
hána, en hún hafði aldrei séð hana fyrr.
„Ungfrú Katrín,“ sagði hann. „Hér er María Douce. Faðir
hennar skildi hana eftir hjá okkur meðan hann er hjá Alard
herramanni í Conster.“
„Það gleður mig að kynnast yður,“ sagði Katrín, „— ég hafði
sannast að segja hlakkað til að sjá yður, því að mér hafði verið
sagt að þér væruð eins fögur og drottningin."
Ánægjusvipur kom á andlit Maríu. Það var ekki unnt að
halda því fram, að hún væri afburðafögur, og þar sem hún var
frönsk gerði hún sér það ljóst, en hún vissi líka, að hún bar af
sér þokka, sem hinar illa vöxnu ensku stúlkur skorti, og hún
lét sér vel líka, að eftir því væri tekið. Oliver varð líka ánægju-
legur á svip og brosti út undir eyru.
„Nolli,“ sagði Harman, „ungfi'ú Katrín sagði okkur, að búið
væri að bi'jóta niður krossinn.“
„Krossinn — hver vogaði —?“
„Það langar okkur öll til þess að vita. Það er furðulegt, að
við skyldum ekki heyra til þeirra, sem þarna voru að verki.“
„Þetta er svívirðilegt,“ sagði Oliver og þrútnaði af í'eiði.
Hann tók svo fast um hönd Maríu, að hún kveinkaði sér. „Fyrir-
gefðu mér, elskan mín, en — steinkrossinn — hann stóð á helg-
um stað.“
Katrín gladdist yfir því, að hann reiddist, er hann heyrði xxm
ódæðisverkið.
„Ef við hefðum vitað þetta hefðum við getað komið i veg
fyrir það. Hér er hópur vaskra manna, við höfum í'ekur og
haka að vopnum — ef við legðum land undir fót kyrmxxm við
að rekast á þorparana,“ sagði Katrín.
En Thomas Harman var ekki á því að farið væri í neinn
hefndarleiðangur.
„Við græddum ekkert á því, myndum koma meiddir og sárir,
eða verða settir í fangelsi. Nei, nei, xmgfrú Kata. Það hryggir
mig að svona skuli hafa verið farið með krossinn, en mér þykir
vænt um, að við fengurn ekki vitneskju um það, fyrr en eftir á.
Íhlutun hefði ekki leitt til neins nema vandræða.“
„Þér ættuð að skanamast yðar,“ sagði Katrín.
„Kemur. mér ekki í hug. Við hefðum öll verið brennimerkt
sem áhangendur páfans.“
Dulrænar
Lækurinn.
ég áræddi eigi að fara lengra,
sneri því við og náði aftur sama
bænum. Eg var þarna vel kunn~
ug og vissi upp á mína tíu
fingur að lækur þessi var alls
ekki til, og eigi gat eg hafa far-
ið rnjög langt, því að ég var
eigi burtu nema rúma klukku-
stund. Enginn maður þarna í
grenndinni vissi af þessum læ
cg hefir víst enginn séð hann,
hvorki fyrr né síðar. Eg hefi
aldrei verið góð að rata síðan.
— Man ég þetta mjög vel og
er ég nú nær hálfsextug. (Sögn
Hólmfríðar Þorsteinsdóttur á
Kálfaströnd í Mývatnssvexi. .
Þjóðs. O.B.)
Höggspænirnir.
Baldvin Sigurðsson bónda í
Garði í Aðaldal (1908) dreymdi
draum einn, þá er haxm var ó-
giftur frammi í Bárðardal.Hann
þóttist koma vestan yfir Eyja-
fjöi'ð og ganga á land á Sval-
barðsströnd. Þar sér hann þá
fjölda af höggspónum á víð og
di-eif um fjöi'una. Nafn sitt sá
hann skrifað vera á hvern spón,
og þótti honum þetta kynlegt.
— Tuttugu árum síðar, þegar
hann var kominn að Garði,
keypti hann norskt síldveiði-
hús vestan við Eyjafjörð, dró
það í sundur, flutti viðina á
Svalbarðsströnd, og ók öllu
saman á sleðum austur yfir
heiði og sem leið liggur austur
að Garði. Þar byggði hann,
timburhús úr viðnum og þóttí
þetta vera í mikið ráðist á þeim
árum. Baldvin hefir sjálfur
sagt mér draumixm og hugði
hann verið hafa fyrir þessu
starfi sínu. Annars er hann eng- -
inn trúmaður á drauma. (Hand-
rit Guðm. Friðjónssonar. Þjóð--
sögur O. B.).
Kirkiubrennan.
Svo sem mörgum er kunnugt
brann kirkjan að Lundar-
brekku í Bárðardal nóttina
milli 9. og 10. apríl 1878, timb-
urkirkja máluð, vandað hús og
vel byggt af Jóni bónda Sig-
ui'ðssyni, er þar bjó lengi. Hann
átti Lundarbrekku, meðan hann
bjó þar, en seldi hana Jóni á
Grænavatni. Hann var einn af
hinum nafnkuimu Reykjahlíð-<
£ Suntuqhi, — TARZAN — 1129
Þögull -fpr Murivo fyrir að kletta- Af haxðinni sást glöggt eldurinn urinn á miðju opnu svæði, og kofar stiginn. Arabi stóð á verði við einn
hæð nokkurri, sem vaxin var lágu fyrir framan kofa Hassans. Var eld- allt í kring. Kringum bálið var dans kofann.
kjarri.