Vísir - 15.01.1953, Blaðsíða 4

VtSIR
Fimmtudaginn 15. j-anúar 1953.
wlsxxt
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Opinber risna og áfengi.
AAþingi hafa oft verið bornar fram tiilögur þess efnis, af
bindindissinnuðum þingmönnum, að tekinn væri sá réttur
af ríkistjórninni, að fá keypt áfengi til risnu fyrir kostnaðarverð
frá Áfengisverzlun ríkisins. Hefur verið reynt að túlka þessi
réttindi á þann veg, að um stórkostleg fríðindi væri að ræða.
Slíkar tillögur hafa þó jafnan verið felldar, enda hafa ráðherr-
ar fyrr og síðar lýst yfir því, að þeim væri um megn að halda
uppi nauðsynlegri risnu, ef þeir ættu að greiða áfengið fullu
verði.
Fyrir nokkru voru bornar fram fyrirspurnir um risnukostn-
að af tveimur þingmönnum Alþýðuflokksins og var fyrirspurn-
in sýnilega fram borin í þeim tilgangi og í þeirri von, að stjórn-
inni kæmi óþægilega að gefa þær upplýsingar um risnu og
áfengiskaup, sem um var beðið. Fyrirspurninni svaraði for-
sætisráðherra á Alþingi í gær og gaf sundurliðaðar upplýsing-
ar um þetta efni. Upplýsingarnar virtust valda fyrirspyi-jendum
talsverð vonbrigði og varð lítið um ádeilu á stjórnina í sam-
bandi við málið. L.jí. .uð mun það hafa komið Alþýðuflokks-
köppunum á óvart, að 1948 þegar formaður Alþ.fl. var við
völd, var risnukostnaður ríkisstjórnarinnar um 20 þús. krónum
hærri en árið 1951 hjá núverandi stjórn. Upplýsingar um
risnukostnaðinn eru annarstaðar í blaðinu.
Opinber risna á að sjálfsögðu að vera í hófi en engin ríkis-
; stjórn, hversu sparsöm sem hún annars er, getur komist hjó
því að halda uppi margskonar risnu fyrir erlenda gesti og
innlenda. Á ráðherrum, hverjum fyrir sín ráðuneyti, hvílir
margvísleg skylda í því efni, sem ekki er hægt undan að komast
nema með þvi að brjóta almennar venjur, sem taldar eru
sjálfsagðar í hverju landi þar sem nokkur opinber gestrisni
er sýnd. Opinber gestrisni getur að vísu gengið úr hófi og ber að
átelja slíkt ef það kemur f-yrir. Kostnaður núverandi ríkisstjórn-
ar er þó sízt hærri en hér heíur tíðkast, og verður að teljast
mjög í hóf stiilt.
Átalið hefur verið af bindindismönnum sérstaklega, að ráð-
herrum skuli persónulega veitt þau fríðindi að mega kaupa
áfengi með kostnaðarverði. í fljótu bragði kann sumum að virð-
ast það þarfleysa. Nú er það svo, að ráðherrar í þessu landi
hafa lægri laun en stýrimenn á togurum. Þeir verða að hafa
talsverða persónulega risnu, vegna embættisins, risnu, sem þeir
greiða fyrir sjálfir að öllu leyti. Hið eina sem ríkissjóður leggur
til þessarar risnu er að selja til hennar vin sér að kostnaðar-
lausu. Vafasamt er hvort nokkur ráðherra teldi sér fært að
halda uppi slíkri persónulegri embættisrisnu ef vínföngin þyrfti
að greiða með útsöluverði. Það sýnist fara illa saman að launa
ráðherrum eins og sjómönnum á togurum og telja um leið
eftir þau íríðindi sem hér er um að ræða.
Framtíð fjárbagsráðs.
A Ilar stofnanir sem farið hafa með gjaldeyris- og innflutnings-
mál hér á landi síðan 1931, hafa orðið mjög óvinsælar, svo
að marg sinnis hefur verið breytt um „nafn og númer“ á
þeim. Ekki verður annað sagt en að fjáihagsráð hafi í þessu
. efni hlotið sömu örlög og fyrirrennarar þess. Ekki er þess a'ð
dyljast, og forustumenn landsmálanna ættu að gera sér það
Ijóst, að fjárhagsráð er mjög óvinsæl stofnun. En þegar slík
stofnun ér brðin 'óvinsæl, þá er það merki þess, að timi sé
kominn til að gera á henni veruiega breyting'ar. *
Þetta er ekki vegna þess að fjárhagsráð hafi verið verr
skipað mönnum en gerst hefur um slíkar stofnanir hér. Óvin-
sældir þess byggjast fyrst og fremst á því að það hefur þurft að
vinria starf sem var óvinsælt i eðli sínu. En auk þess er reynslan
• sú að slíkar stofnanir gerast með aldrinum mjög eintrjánings-
iegar í viðskiptum sínum við almenning. Á undanförnum tveim-
ur árum hefur starf fjárhagsráðs dregist mjög saman við
það að verzlunin var gefin að verulegu leyti frjáls, lögð niður
skönjmtun og frjálst verðlag upp tekið. Er vafalaust ekki ofsagt,
að starf þess hafi minnkað um helming. Þó stjórna þyí enn
fimm menn á háum launum, sem að líkindum hafa nú minna
að starfa en gert var róð fyrir í öndverðu.
Tfmabífert mundi inOTguip þykja að telslð yrði nú til at-
hugunar framtíðarskipun þeirra verkefna, er fjárhagsrað fjal'l-
ar nú um. Upphaflegt verkefni þess hefur tekið miklum breyt-
ingum óg ný'ski'þun Jvirðist bæði nauðsýnleg og æskileg.
Fint wtt tufju ir í fja*r z
*
Olafur Helgason,
læknir.
Nú er alltaf minnzt alls og allt veltur annars vegar á því,
allra á allskonar svonefndum
stórafmælum, og ekki sízt þeg-
ar menn kveðja þennan heim,
og er þá orðinn siður að sívef ja
lítilmótleik þess efnis, sem
menn komast aldrei eða litið
að, í langlokur flatjárnuðustu
skraddaraþanka, sem reyndar
enga blekkja.
Hér er engu að skýla, því að
það er algerlega heilsteyptur
maður, sem hér er að helminga
aldarskeiðið. Ólafur læknir er
ættaður austan af Skeiðum,
fæddur á Akureyri, álinn upp
í Reykjavík, læknir að mennt-
un og starfandi hér og búinn
að vera það í aldarfjórðung.
Ólafur læknir hefir alla þá
þekkingu til að bera, sem góð-
ur læknir þarf að liafa, enda
hefir hann ekkert til sparað, og
er stöðugt að auka þekkingu
sínar. Að afloknu prófi lagði,
hann í aukanám vestan hafs,!
auðvitað áður en ófriðurinn og'
öll þau endemi skullu á, og var
við framhaldsnám bæði í
Bandaríkjunum og Kanada, og
nokkrum sinnum eftir að hann
var orðinn starfandi læknir í
Reykjavík lagði hann í náms-
farir til Bretlands. Þetta sýnir
áhugann á starfinu. Hann var
um skeið aðstoðarmaður Matt-
híasar Einarssonar, og er traust
að læknirinn sé mannglöggur,
að hann sjái og skilji allt far
hinna sjúku og hins vegar að
hann orki svo á, að þeir treysti
honum að fullu. Þegar þessi
skilyrði eru fyrir hendi, þá
fyrst kemur þekking læknisins
Jað fullum notum. Ólafur Helga-'
son hefh' hlotið læknislund og
læknisskapgerð í ríkum mæli,
og því bera sjúklingar hans
fuílt traust til hans. Hann er
alltaf glaður og reifur og hefir
ósjálfrátt mannhylli. Sjúkling-
um líður beinlínis betur, þegar
þeir hafa talað við hann.
Ólafur læknh' Helgason
dreifir sér ekki, heldur er allur
við starf sitt. Ekki svo að skilja,
að hann hugsi ekki um allt
það, sem öllum mönnum ber
um að hugsa; þvert á móti,
hann fylgdist lifandi með á öll-
um sviðum, en hann tekur enga
vinnu frá læknisstarfi sínu til
þess að leggja það í önnur störf,
og því er hann einn hinna
kyrrlátu í landinu, sem hugsa
hvorki um himin né jörð, held-
ur eru allir í starfi sínu.
Mannhylli Ólafs læknis er
ekki bundin við sjúklinga eina,
heldur við alla, sem hann kynn-
ist, því að hann er ljúfur, hæg-
látur og glaðlyndur og svo vel
menntaður, að hann getur tal-
að með um hvað sem er. Þess
vegna sækjast menn ósjálfrátt
eftir umgengni við hann, og því
er það, að þegar hann í dag, á
fimmtugsafmæli sínu, litast um,
þá mun hvergi bera fyrir augu
hans annað en vini, sem óska
honum langra og góðra lífdaga.
14. janúar.
J. Sv.
Gerði þrjií höfundanöfn fræg.
Kona, er ritaði yfir 100 bækur
undir duinefnum, látin.
London (AP). — Um ára-
mótin anda'ðist hér frú Marga-
ret Gabrielle Long, sem var af-
kastamesti rithöfundur Breta,
þótt það væri á fárra vitorði.
Frú Long skrifaði nefnilega
aldrei undir sínu nafni, heldur
slíks manns bezti dómur um. hafði hún þrjú dulnefni, sem
Ólaf sem hugsast getur. jhún nótaði til skiptis, en talið
Það er að vísu vafalaust, að er, að hún hafi einnig skrifað
læknura er öðrum fremúr nauð-
synleg staðgóð þekking, en þó
stoðar hún lítið, ef læknirinn
hefir ekki alveg sérstaka skap-
gerð. Það er í fornsögunum
talað um að menn hefðu læknis-
hendur, og víst er gott að hafa
fjölda blaða- og tímaritagreina
undir þrem eða fjórum öðrum
dulnefnum, sem hún lét ekki
uppskátt um.
IJndir nafninu Marjorie
Bowen skrifaði ffu Lorig sex-
tívi og sjö skáldsögur, ' sem
þær mjúkár og liðugar. En nújGeorge R. Préed'y' birtust eftir
á dögum er þó umfram allt hana tuttugu 'dg þrjár skáld-
nauðsynlegt að hafa læknis- sögur, sjö ævisögUt'o'g' tvö léik-
lund og læknisskapgerð, því að rit, og loks hal'ði húri dulnefn-
ið Joseph Shearing, en það var
á firnmtán skáldsögum eftir
hana.
Frú Long var fædd í Eng-
landi, en foreldrar hennar voru
ættaðir frá Mæri í Mið-Evrópu,
og bjuggu þeir við þröngan kost
í Hampshire. Þrátt fyrir það
hlaut frú Long nokkra mennt-
un í Róm, París og London, en
þó kvaðst hún hafa lært mest
af lífinu sjálfu.
Frú Long komst að þeirri
niðurstöðu, að ef rithöfundur
væri of, afkastamikill drægju
ritdómarar getu hans í efa og
orðstír hans hignaði fyrir
bragðið. Þess vegna valdi hún
sér hvert dulnefnið af öðru, og
gerði öll fræg.
♦ BERGMAL ♦
Almenningi ríður mjög á því
að eftirlit sé haft með því að
sérleyfishafar fólksflutninga
?æti skyldu sinnar, og haldi
'erðum0 á sérleyfisleiðum uppi
neð nokkrum myndarbrag, en
í því atriði er oft þverbrestur.
Fer hér á eftir bréf, sem Berg-
rnáli hefur borizt varðandi sér-
leyfisleiðina. á Suðurnes, sem
líklega hefur endastöð í Kefla-
vík.
Tveir sérleyfishafár.
„Eg leyfi mér að senda þess-
ar línur til Bérgmáls,- ef það
kynni að geta orðið til þess, að
bætt yrði úr ágöllUnum, sem
mér finnast á rekstri sérleyfis-
leiðarinnar á Suðurnes. Sér-
leyfishafarnir eru tveir, Bif-
reiðastöð Steindurs og Kefla-
víkúrbær. Nú hef eg að
minnsta kosti ekki ástæðu
til að kvarta sérstaklega und-
an tilhögun Keflavíkurbæj-
ar, en aftur á móti finnst mér
og fleiri farþegum gæta nokk-
urs tillitsleysis hjá Bifreiðastöð
Steindórs.:; :.i/> ii>
Ekkert skýli í Keflavík.
Keflavík hefur, - þessi gýr-
leyfishafi ekkert biðskýli, þar
sem farþegar geti átt afdrep,
þegar þeir bíða eftir bilum.
Verða bæði ungir og gamlir að
húka úti í kulda og úrkomu,
þegar svo ber undir. Að vísu
er um að ræða lítilla afgreiðslu-
kompu hjá kaupmanni einum,
en þegar hann lokar kl. 18, er
biðstöðin aðeins gatan. Mér
finnst þetta ekki ná nokkurri
átt, og eigi það að vera gert
skilyrði fyrir því að sérleyfi. sé
veitt á landleiðum, að sérleyfis-
háfi hugsi.um slíkt sem þetta.
Óstúndvísi bíla.
Keflavíirurbær hefur bið-
skýli, og er rétt að það komi
fram liér. En annað atriði er
svo að bílar Bifreiðastöðvar
Steindórs eru líka miklu ó-
stundvísari en hins aðil-
ans. Þegar brottfarartími er
ákveðinn í áætlun ætti að
halda sér við hann, en ekki láta
þá farþega, sem komnir eru
réttstundis þurfa að bíða eftir
jþff) ía$ verið sé ,aþ (íýdla. bílinn
með eftirlegukindum, sem, eiga
eftir að læra stundvísi. Það má
líka segja það run bíla Ke£la,:
víkurbæjar, að þeir fara oft-
ast stundvíslega, þótt misbrest-
ur kunni að vera á því.“
Hver er eftirlitsmaðurinn?
Þetta voru nú þeir kaflar úr
bréfinu, sem máli skipta hér.
Bergmál steridur opið þeim,
sem vilja gefa upplýsingar um
þau atriði, er á heíur verið
minnst.'Því mætti aðeins bæta
við, að eftirlitsmaður með sér-
leyfisleiðum ætti auðvitað að
fyigjast með þessu, og gera
sinar athugasemdir, ef honum
finnst sérleyfishafi ekki reka
kérleyfísl'eið sína eftir ströng-
ustu kröfum. Um þetta gengdi
öðru máli, ef hver og einn mætti
óhindrað flytja farþega á milli.
kr.
Gáta dagsins.
Nr. 340:
Hver eru þau fjögur fugla-
nöfn, sem þú berð á þér?
’V-iÍ J rMli-’í-.i7 í í K
Svar, við gátu nr.,339: >v
Hattur.