Vísir - 19.03.1953, Blaðsíða 5
m
Fimmtudagircö 19. marz. 1953.,.
vlsis
A.tte-œiSmw' * tlwia:
Ifátmælt árás
á bsstdariske
fkt^vél.
Lítfl viðbót við frétt
um skatt á skáld.
’
trésmiður.
AttræSisafmæli á í dag Kol-
beimi Guðmundsson á Þing-
holtsstræti 26 ; Reykjavík.
Hann er fæddur í Hlíð í Grafn-
ingi 19. marz 1873. En þar
fojuggu foreldrar hans, Guð-
mundur Jónsson frá Sogni í
Grafningshrepp, sem enginn
var áður, og stjórnaði því verki.
Hann kom því og til leiðar að
lögréttir voru settar fyrir
hreppinn, en áður réttuðu
' Grafningsmenndé sitt í Hvera-
' gerðisréttum. Framkvæmdir
Ölfusi og kona hans Katrín þessar og fleiri slíkar, er hann
Grímsdóttif frá Nesjavöllum í beitti sér fyrir, mættu oft mót-
Grafningi. Kolbeinn ólst upp. spyrnu í fyrstu, eins og oft vill
hjá foreldrum sínum í Hlíð og: verða, þegar um nýjungar er
giftist þar 30. maí 1896 og tók að ræða, þó að allir væru á eitt
New York, (A.P). — Banda-
ríkjamemi hafa borið fram mót
mæli við Rússa í tilcfni af á-
rásinni s.l. sunnudag á banda-
ríska flugvél austan Kamsjatka
skaga.
Segir Bandaríkjastjórn, að á-
rásin hafi verið gerð, er flug-
vélin var a. m. k. 50 km. aust-
ur af Kamsjatkaskaga og hafi
hún verið þárna í veðurathug-
ana skyni.
í blaði yðar sl. laugardag er K. L., þeim sem hér er skriíað
þá við búi hjá þeim. Gekk Kol-
beinn að eiga' frænku sína
Geirlaugu Jóhannsdóttur,
Grímssonar frá Nesjávöllúm.
Geirlaug var af góðu fólki kom-
in og mesta myndar- og dugn-
aðarkona. Hún andaðist í
Reykjavík 26. apríl 1952.
Kolbeinn og Geirlaug eign-
uðust og komu upp sex mann -
vænlegum börnum: Katrínu
kennara, gift Gísla Sigurðs-
syni, kennara, Guðmund giftan
Áslaugu Elíasdóttur, Jóhannes
trésmið giftan Valgei'ði Tómas-
dóttur, Vilborgu kennara, gifta
Úlfi Jónssyni, Þorlák trésmið,
giftan Sigríði Gísladóttur og
Arinbjörn læknir.
Bjuggu þau Kolbeinn og
Geirlaug sjö ár 1 Hlíð, en árið
1903 fluttu þau að Úlfljótsvatni
og bjuggu þar í 26 ár, eða þang-
sáttir um, hvé nauðsynlegar
þær væru, þegar lokið var.
Þeir, sem unnu með Kolbeini
á þeim árum, að opinberum
málum, róma það mjög, hve
ötull starísmaður hann hafi
vérið, áreiðanlegur, fastur fyr-
ir og mikill drengskaparmaður
í öllum viðskiptum.
Kolbeinn ann sveit sinni og
sveitabúskapnum af heilum
hug. Og þó hann hætti búskap,
mun það ekki hafa verið af því,
að hann hafi verið orðinn leið-
ur á honum, heldur hinu að
hann hafi ekki viljað láta fara
fyrir sér eins og svo mörgum
öðrum, að halda áfram búskap
fram á elliár, þangað til búið
rýrnaði með bóndairum.
Síðan Kolbeinn flutti til
Reykjavíkur hefur hann eink-
ufn stundað trésmiðar á sumr-
að til árið 1929 að þau fluttu til um en annast upphitun Mið-
Reykjavíkur. bæjarskólans á vetrum. Kol-
Kolbeinn mun hvergi hafa bemn er bókhneigður mjög,
unað sér betur en á Úlfljóts-
vatni. Jörðin er vel í sveit sett.
Þar var kirkjustaður, þingstað-
ur og bréfhirðing; og staðurinn
er óvenju fagur. Túnið liggur
að samnef ndu vatni,. en það er
einn hluti Sogsins, eins fegursta
fallvatns á íslandi. Kolbeinn
reisti klakhús við vatnið og
starfrækti silungaklak um
skeið, og er það hið fyrsta sera
stofnað var í sýslunni. Hélt
hann skýrsiu um klakið og
hefur Fiskideildin tekið þær
upp í rit sín, enda bera þær
vott um vandvirkni þá og
reglusemi, sem einkenna Kol-
bein.
Búmaður var Kolbeinn góð-
úr. Bætti hann jarðir þær sem
hann bjó á, byggði upp húsin,
veitti vatni á engjar, girti tún
og sléttaði. Ivom þá oft í góðar
þarfir að hann var trésmiður
og verkhygginn vel. Enda leit-
uðu margir til hans um ýmis-
konar smiði og húsbyggingar.
Sveitungar Kolbeins fengu
snemma’álit á honum fyrir það
hve greindur, gætinn og áreið-
anlegur hann var, enda fólu
þeir honum forustu um langt
skeið. Hann var hreppstjóri
Grafningshrepps í 20 ár, odd-
viti í 13 ár og sýslunefndar-
maður í 21 ár. Auk þess var |
hann endurskoðandi hrepps-
■ reikninga í Árnessýslu í mörg
ár og ósjaldan kvaddur til þess
að mæla hús og jarðir í öðrum
hrepþum. Hann vann og mikið
og óeigingjarnt starf í skóla-
málum Sunnlendinga, og lagði
þá talsvert fé fram úr eigin
vasa. Átti hann meðal annars
eigi alllítinn þátt í stofnun
Laugarvatnsskóla. Þá beitti
Kolbeinn sér og fyrir ýmsum
framjiyæmdum L sveiú, sinni.
Meðal annars gekkst h'ann fýrir
því, að gei-ður var akvegur um
enda víðlesinn og vel fróður.
Skemmtisnekkja
í hvalaleit.
Kiel (AP). — Verið er að
breyta fyrrverandi amerískri
freigátu í skemmtisnekkju í
skipasmíðastðð hér.
Þó verður þessi skemmti-
snekkja frábrugðin öðrum að
því leyti, að á henni verður ís-
brjótsstcfni, og auk þess verður
hægt að hafa á henni flugvél
og gríðarstóran hraðbát. Eig-
andi skipins er argentínskur
milljónamæringur, sem ætlar
að nota það til eftirlits með
hvalveiðiflota sínum í Suður-
höfum.
Þannig eru ástir
kommúnista.
Paris (AP). — André Marty,
kommúnistaforinginn, er ný-
lega var gerður flokksrækur,
forsíðugrein allmyndarleg,
„Kiljan fékk ekki vegabréf-
ið .... “ Af því að mér er kunn-
ugt um að ritstjóri þessa blaðs
Vill fremúr hafa það er sann-
ara reynist, langar mig áð fræða
lesendur blaðisns svolítið nán-
ar um þetta atvik.
Fyrirsögn greinarinnar þykir
mér benda í þá átt, að blaðið
um, er annars það að segja, að
hér er um gamalt þrætumál að
ræða, skatt á erlend ritlaun o.
fl., sem var mörg ár á döfinni.
Meðan H. K. L. var búsettur í
Reykjavík annaðist forlag mitt
allar skattgreiðslur fyrir hann
í svip, enda samdi eg um
greiðslu á þessum umrædda
skatti, og var skáldinu lítið
telji, að með öðrum hætti megi blandað I það mál, og allar van-
Hann hefir ögn fengizt við rit- hefur sótt uxn skilnað frá konu
störf síðustu árin. Er enn vel sinni.
err.,, les og smíðar.
í dag munu margir minnast
með vinsemd og þakklæti þessa
áttræða ráðholla og velviljaða
prúðmennis.
Geir Gígja.
Ástæðan fyrir þessu er sú,
að kona hans er einnig eldheit-
ur kommúnisti, en hún mat
meira flolckinn en bónda sinn,
og fór að heiman, er Marty var
rekinn úr flokknum.
beita lagabókstafnúm gagnvart
þjóðkunnum og jafnvel heims-
frægum mönnum, en almenn-
um borgurum, eins og mér og
mínum líkum, að því leyti að
þeir fái umyrðalaust að skreppa
úr landi mánaðartíma eða svo,
til þess að líta yfir próföi'k af
bók í prentun, leika lag á
grammófónplötu eða inna af
höndum önnur þýðingarmikil
störf, sannarlega í þágu þjóðar
sinnar, án þess að gengið sé eft-
ir því þá stundina, sem þeir
kunna að eiga vangoldið af
skatti sínum, eða þeir neyddir
til að bíða eftir vegabréfi með-
an komið er í gjaldgenga pen-
inga innbúi þeirra eða öðrum
Verðmætum. Ef eg hefi skilið
þessa fyrirsögn rétt er eg blað-
inu sammála. Um sjálfan mig
og alla sem eg þekki til, gildh'
alveg undantekningarlaust sú
regla að vegabréf er ekki af-
hent iierna gegn skrflegu plaggi
frá ríki og bæ er sanni að skatt-
mál þeirra séu í blessunarlegu
lagi. Það væri því engin frétt
þó almennmgur í þessu landi
þyrfti að fresta för sinni vegna
þess að seinlega gengur að selja
mublur eða slá út lán.
Viðvíkjandi skattamálum H.
greiðslur því með öllu óvið-
komandí, enda vita allir, sem
einhver viðskipti hafa við H.
K. L. að hann er mikill reiðu-
maður í fjármálum.
Það skiptir litlu máli þó upp-
hæð skattsins, sem tilgreind er
sé röng; og annað en þetta, sem
að framan greinir, hefi eg ekki
tök á að leiðrétta.
Með þökk fyrir birtinguna.
R. J.
Aths. — Þær upplýsingar7..
sem blaðið birti um mál þetta,
voru samkvæmt viðtali við
sýsulmanninn í Gullbringu-
og Kjósarsýslu, og hefur hann
ekki kvartað undan því, að ekki
væri rétt eftir sér haft. — Ritstj.
Hjálp við endurreisn
Cassinoklausturs.
Róm (AP). — Vegna mikil-
vægrar hjálpar frá mörgum
jþjóðum, gengur vel að endur-
reisa Monte Cassino-klaustrið.
Kaþólskir menn í mörgum
löndum hafa lagt drjúgum af
mörkum til viðreisnarstarfsins,
og m. a. hafa margir háskólar
lofað bókagjöfum til bókasafns
klaustursins.
Billenbergsmálið.
Þann 17. júlí 1852 dó í
Reykjavík Lovísa nokkur Bill-
enberg, kona Johan Jörgen
Billenbergs skósmiðs hér í bæ.
Dóttur áttu þau hjón er Han-
sine hét og kemur hún einnig
við sögu .
Lovísa sáluga Billenberg tók
sótt þá er leiddi hana til bana
mánudaginn 12. júlí. Fékk hún
■ aðsvif og datt út af, er hún. var
að hita kaffi þá um daginn.
Nokkru seinna kom bóndi
, hennar og dóttir inn og sáu
slitin og þótti aðbúnaður allur
Við hina sjúku konu með þeim
endemum að málið var kært. f
rétti var fenginn vitnisburður
landlæknis, dr. Thorstensens
og komst hann svo að orði að
„jafn hirðuleysislega hafi hann
aldrei séð farið með veika
manneskju í byggðu húsi.
Ragnheiður Ólafsdóttir yfir-
setukona var að skipan land-
læknis kvödd til hinnar sjúka .
á banastundinni og tjáði hún.
réttinum ,,að hún hafi aldrei
séð annan eins frágang á
konuna þá liggjandi ósjálf- ' nokkurri manneskju og ekki á
bjarga á gólfinu. Tóku þau
rnaddömu Lovísu og báru upp
í rúm, en þar lá hún síðan í
öllum fötum þar til utanyfirföt-
in voru skorin af henni tveim
dögum síðar, en í sömu næríöt-
um lá hún þar til er hún dó
þann 17. júlí, og ekki var held-
versta niðursetningi, og lyktin
þar inni hafi verið öldungis ó-
þolandi."
í bæjarþingsrétti var Billen-
berg skósmiður dæmdur í 20
ríkisdala og Hansína dóttir
hans í 5 ríkisdala bætur tili
fátækrasjóðs Reykjavíkur fyr-
ur búið um rúm hennar allan ir „frábært umhirðingar- og
þann tíma. Sjúklingur þessi lá ræktarleysi hinna ákærðu við
þar að auki allaf í votu upp á
bak og sáust því á lendunum
' líf og heilsu ektamaka og móð-
' ur“. í yfirdómi var Hansine
rauðar rákir og blettir, er talið | Billenberg sýknuð „bæði vegna
Dwignt D. Eisenhower, forseti Bandaríkjanna, stendur fyrir
framah mihnismeriti a£i Abrahám Lincoln, meðan aðstoðar-
ntenn hans leggja blómsveig að síalli hess á 144. afmælisdegi hins
látna forseta. •'
var að hefðu orsakast af þvagi
konunnar. Ekki voru rekkju-
voðir hafðar í rúminu en tusk-
ur breiddar ofan-á sængina
þess í stað. -
Læknis var ekki vitjað fyrr
hennar unga aldurs, vanþekk-
ingar á meðferð sjúkra og af
því að hún sem barn í húsi!
föður síns stóð undir hans um-
ræðum". En hinsvegar van
dómurinn yfir föður hénnai!
en koiiar. var komin í andar-, staðfestur.