Vísir - 28.04.1953, Blaðsíða 4

4
VÍSIR
ppi»!
í tiA. i
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Skrifstoíur Ingólfsstræti 3.
Útgeíandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F. "
Afgreiðslá: Ingólfsstræti 3. Simar 1660 (fimm línur)
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Þjöðvlijinn og Pravda.
'IT'inn helzti spámaður kommúnistanna hér, Jóhannes úr
Kötlum, skrifaði svohljóðandi yfirlýsingu í Þjóðviljanum
7. október 1950: ,,Sú skoðanaþvingun sem á sér stað í hinum
sósíaliska heimi, er með öðrum orðum það siðferðilega átak,
sem afnám rangsnúinna og úreltra samfélagshátta krefst“. Hér
■er ekki verið að draga fjöður yfir það, að í Rússlandi er
skoðunum einvaldans þvingað upp á fólkið og þetta hafa
kommúnistarnir íslenzku vegsamað sem hið fullkomnasta lýð-
ræði í heimi — lýðræði einvaldans.
Nú gerast þau undur að Þjóðviljinn og Pravda eru ekki
sammála. Síðan byltingin rússneska hófst hefur það aldrei
komið fyrir að Pravda hafi með einu orði hallmælt einræði og
skoðanakúgun — þangað til fyrir nokkrum dögum. Þá kvað
við annan tón. Þá sagði Pravda: „Það er sama hversu mikla
reynslu, þekkingu og hæfileika leiðtoginn hefur, hann getur
ekki komið í stað allra annara. Mikilvægasta reglan er að
ákvarðanir séu byggðar á reynslu margra. Þegar sú regla er
brotin, byrja sumir 1 : togar að haga sér eins og einræðisherrar
— eins og þeir einn v iti allt, eins og þeir einir hafi þrek og
framsýni — og að það sé hlutverk allra annara að styðja þeirra
skoðanir.“ Eftir að hafa með þessum hætti nákvæmlega lýst
stjórnaraðferðum Stalins, bætir blaðið við, að það eigi að sjálí-
sögðu ekki við Stalin. Blaðið endar svo á því, að „leiðtogar geti
ekki tekið gagnrýni sem að þeim er beint, sem persónulega
rnógðun." Þetta er alveg ný „lína“ og þótt íslenzku kommúnist-
arnir séu kannske ekki enn búnir að íá hana í póstinum, þá
getur þeim komið vel að vita um þessa hugarfarsbreytingu
Jiúsbænda sinna.
Það eru fleiri en Þjóðviljinn, sem nú eru á báðum áttum,
vegna hinna skyndilegu veðrabrigða í Moskvu. Blað, sem er
kostað af sömu húsbændum og Þjóðviljinn, og heitir „Daily
’Worker" í New York hefur undanfarið verið í hinum mestu
vandræðum með ,,línuna“. Það hafði sem sé þá eðlilegu sann-
færingu, að nýr einræðisherra væri tekinn við stjórninni í
Rússlandi. Og í síðustu viku mannaði það sig til að kveða upp
úr með það og kallaði hið nýja ráðuneyti „stjórn Malenkovs“,
eins og um aðra væri ekki að tala sem nokkuð hefði að seg.ja.
En blaðið heíur augsýnilega þurft að endurskoða afstöðú sína,
því að tveim dögum síðar talar það um, að Eisenhower beri
.skylda .til „að tala við foringja Sovét ríkisins, til dæmis
,Malenkov.“
Það er næsta broslegt að horfa á var.dræðagang og hring-
snúning kommúnista. Þeir hafa alveg misst fótfestuna síðan
Stalin féll frá og vita nú ekkert hvað þeir mega segja eða
skrifa. Þeir eru eins og nærsýnn maður sem hefur misst gler-
augun. Mörgum af þeirra fyrri boðorðum hefur verið kollvarpað.
HVAÐ FINNST YÐUR?
VlSiR SPYR:
Teljið fiér fœrí a§ Icynna dönska
Jjjóðiiini óskir IslendÍRga am aí-
hendingu handritamia, írekar en
gert heíur verið ?
Jónas Jónsson,
fyrrv. ráðlierra.
íslendingar hafa lítið gert til
þess að skýra handritamálið
fyrir útlend-
ingum. Fræði-
menn, sem
kynnzt hafa
hinum börmu
lega útbúnaði
Árnasafns
í h ö n d u m
d ö n s k u
menntamála-
stjórnarinnar,
hafa að kalla má ekkert gert
til þess að krefjast réttmætra
úrbóta. Bjarni Gíslason rithöf-
undur í Danmörku hefur fylkt
kennurum dönsku lýðháskól-
anna til fylgis við málstað ís-
lendinga. Hann hefur aleinn og
stuðningslaust ritað fjölmargar
fræðigreinar í dönsk blöð og
andmælt skoðunum dönsku
prófessoranna, sem eru okkur
andvígir í þessu máli.
Þegar Jón Sigurðsson sótti
frelsismál íslendinga í hendur
Dana, ritaði hann fræðilega um
málið á dönsku og sigraði í rit-
deilu fremsta fræðimann Dan-
merkur, sem um málið fjalla&i.
Þá fékk hann og Björnstjerne
Björnsson og Maurer próíessor
auk fleiri þekktra manna til
þess að skrifa um rétt íslend-
inga í norsk, þýzk og ensk bloð.
Nú á landið fjölda háskóia-
kennara og annarra lærdóms-
manna, sem gætu skrifað um
handritamálið í útlend blöð e.n
gera það ekki. Málið verður
torsótt. Enn er tími til fyrir
þessa menn að gera skyldu
sína.
IVIagnús Jónsson,
alþin.
Mín skoðun er sú, að hand-
ritamálið sé prófsteinn á það,
hversu nor-
ræn samvmna
stendur föst
um fótum. —
inga í málinu
eru mjög ljos
og einföld og'
ýmsir góðir
menn, bæði
islenzkir og
danskir vinir okkar hafa skýrt
málstað okkar ítarlega í dönsk-
um blöðum og' fyrir dönskum
ráðamönnum.. Vil ég þar sér-
staklega nefna þá Nordal,
sendiherra, og Martin Larsen,
lektor, sem í skarplegum grein-
um hefur tætt- í sundur firrur
donsku háskólamannanna, sem
ýnisir hafa því miður hvorki
Frh. á 7. s.
Un fetta tafar /JM /
Baróninn skrífaii játninguna
um ieið og hann hengdi sig.
IÞeUta gerölst i eitiu þekkta-stci
gisltlhúsi Lundúna.
Þótt sjálfsmorð megi heita hami færði í letur, og af þeim
næstum daglegur viðburður í sökum er mönnum kunnugt,
störborgunum, vekja þau æv- hversu lengi hann átti j þessari
En erfiðast munu þeir samt eiga með að kyngja þeim hryllilega *n^eSa sthygli, ef atvik eru eitt- J baráttu. Var hann sýnilegur
veruleika, sem fram kom í máli læknanna, að átrúnaðargoð hvað óvenj uleg eða um þekkta fullur iðrunar yfir hegðun sinni
Jcommúnistanna haía viðurkennt, að „játningarnar" hafi verið menn ræ^a- j °S eyðslusemi, því að það verð-
framkaliaðar með pyntingum. Fer þá ekki að verða eitthvaö I Fyrir nokkru var það eitt j ur að halda vel afram, ef menn
grunsamlegt við „játningarnar" og aftökurnar í Tékkóslóvakíu, helzta umræðuefni manna í
,sem Þjóðviljinn á sínum tíma vegsamaði sem réttlát málalok London, að ungur, íranskur
fyrir „svikarana“? barón réð sér bana í einu þekkt-
asta gistihúsi borgarinnar —
Útgerð og landvinna.
Ritz. Auk þess sem hann hafði
verið þekktur í samkvæmislífi
eyða tveim milijónum króna
og fjórðungi betur á aðeins
tveim 'árum. Hann hefur eytt
sem svarar yfir 3000 krónum
á dag.
De Laitre kynntist ensku
þar og í París, ritaði hann eins- ! stúlkunni
konar ævisögu sína, meðan
A flabrögð hafa verið góð undanfarið svo að væntanlega hann var að fremja sjálfsmorð-
batnar nú afkoma margra skipa, sem rýran afla hafa haft ’ ið. Tók það hann alls 50 núnút-
fyrri hluta vertíðar. Mikill fiskur hefur verið síðustu vikurnar ur að rita „erfðaskrá sí.na og
á Eldeyjarbanka og hafa togarar verið þar að yeiðum hundr- 1 játningu", eins og hann komst
uðum saman og sumir íslenzku togaranna hafa fiskað prýði- * að orði.
lega. En engin fiskimið þola til lengdar þá mergð stórtækra
fiskiskipa sem nú safnast hér saman sunnan við land. Engum
getur því dulist sú mikla nauðsyn að fiskurinn geti einhvers-
staðar haft „friðland“ enda bendir allt til þess að mikil breyting
sé að verða á fiskgöngu kringum landið.
En við höfum eitt talsvert alvarlegt umhugsunarefni. Erf-! gerði þetta af þeim sökum, að
iðleikar hafa verið undanfarið fyrir skipin að fá háseta vegnajhann hefði eytt öllu fé sínu —
þess að margir sjómenn leita nú vinnu í landi, sérstaklega 1 hvorki meira né minna en 50
vélritunarstúlku
Maður þessi hét Pierre de
Laitre, af gömlum aðalsættum
frá Normandí. Stílaði hann
bréfið til móður sinnar, og
skýrði henni frá því, að hann
sambandi við framkvæmdir á Keflavíkurflugvelli. Þessu máli
verður að gefa gaum. Við getum ekki horft á það að skipin
verði að hætta veiðum vegna manneklu af þessum sökum.
Landvinnuna verður að skipuleggja þannig, að hún sogií ekki tíl
sín vinnuaflið frá útgerðinni. Við lifum ekki til lengdar á
landvinnu einni saman.
þús. þundum — á tveim árum,
en auk þess hefði unnusta hans,
ensk sjtúlka, snúið við honum
bakinu.
Su’msstaðár riiaði ’ báróninn
stund og mínútu hjá því, sem
•— í ágúst á síðasta ári, og höfðu
þau búið saman um tíma, en
hann var svo uppstökkur, að
hún þoldi ekki við hjá honum,
er fram liðu stundir. Var það
álgengt, að hanh berði hána
miskunarlaust, er honum sinn-
aðist við hana, og var hún þá
stundum ,með glóðarauga. Loks
var henni alveg nóg boðið, svo
að hún fór leiðar sinnar, og tók
baróninn það svo nærri sér —
með öðru — að hann sá enga
leið aðra -en stytta sér aldur.
Brá hann snöru um háls sér,
batt hinn enda hennar við efri
enda rúmstólpans á hvílu sinni,
og lét si^. síðan síga, uiiz jþapjn
k'afnaÖi. ‘
Þriðjudaginn 28. apríl 1953
Einn af lesendum Bergmáls
skrifar um meðalakaup i lyfja-
búð og virðist óánægður yfir, en
það er ekki ótítt. Hann segir á
þessa leið: „Eg þurfti um dagimi
að kaupa bói*vatn, sem ér, eins og
kunnugt er, nauðsynlegt meðal á
hverju heimili. Eg fór í lytjabúð
eina og bað um bórvatn og vildi
fá aðeins lítið glas, því eg ætlaði
að kaupá ýmislegt annað. En
viti menn, það cr ekki hægt að
fá minna af bóryatni en flösku,
sem kostar kr. 8,75. Þetta þótti
mér órýmilegt, og geri það að
tillögu minni, að lyfjabúðir séu
skyldaðar til þess að selja minni
skammta. Revndar gildir þetta
sama um ýmsa aðra vöru, sehi
fæst ekki nema í lyfjabuðum, að
1 ekki er hægt að fá nema stóra
skammta“.
Bergmál vísar þessu til viu-
samlegrar athugunar lyfjabúð-
anna.
Vantar
öryggisútbúnað.
Maður hringdi til min fyrir
helgi og ræddi við mig um ör-
yggisútbúnað á pöllum vörubíla.
Sagði liann tíð slys, þar seni
menn yrðit undir bílpölluin og
hlytu að vera vegna þess að ör-
yggisútbúnað myndi vanta. Sagð-
ist hann vita til uð oítar cn einu
sinni hefði litlu munað, að raenn
i hefðu orðið undir bílpalli, og
svo væru slysin, þar sem bilstjór-
ar hefðii látið lífið. Benti liann
á, íið nauðsyn væri á því að geng-
ið væri eftir að öryggisútbúnaður
væri á pöllitninn, og' myndi það
ekki vera kostnaðarsamt. Þyrfti
varla annan útbúnað en járnslá,
sem slegið væri upp, þegar fara
þyrfti undir pallinn og myndi
hún stöðva pallinn, ef lyftuút-
búnaðurinn sviki. Bergmál tekur
undir þetta, því dæmin sanna,
að þörf er á eftirliti með þessu
1 og hlýtur það að lieyra undir
bifreiðaeftirlitið.
Hættulegur
leikur.
í s.l. viku kveiklu krakkar i
heyi, sem var haft til þess að
skýla trjáplöntum í „vermi]uisi“
í Fossvogi. Þessi óaðgæzla varð
til þess að eldurinn þaut um allt
gróðurhúsið og eyðilagði tugþ.ús-
undir af trjáplöntunum, en tjón-
ið mun hafa verið mjög niikið.
Eigandi gróðurhússins hefur orð-
ið fýrir miklu tjóni, en slikur
leikur barna með eld, er þvi mið-
ur ekki óálgengur, þótt allláf
! hljótist ekki jafnmikið. tjón af,
sem belur fer. Þetta atvik ætti
samt að vera öðrum stálpuðum
börnmn aðvörun, en nauðsynlegt
er að fullórðnir brýni það vel
fyrir börnum sínum, að leikur
með eld er hættulegur, alltaf.
Að kveikja bál.
Það er alltítt að börn leiki sér
að þvi að kveikja bál, og virðist
það vera þeim mikil skemmlun.'
En það er þess vegna enn sjáif-
sagðara að fuHorðið fólk, sem
verðitr sliks vart, þótt ekki sé
um aðstandendur barnanna að
ræða, 'vari þáu við þessum
hættuléga leik, þar sém mörg
Gáta dagsins.
Nr. 416.
Hvérnig flutt var yfir á
úlfur, lamb og heypokinn,
ekkert granda öðru má,
eitt og mann tók bátu.vinn?.
Svar við gátu nr. 415:
Öxi.