Vísir - 04.08.1953, Qupperneq 7
Þriðjudaginn 4. ágúst 1953.
▼ ISÍE
f
•m
PWuvvvwJVW'wvvvvvv'uvvvw^Aflrfvvvvwvvvvuvvuvv'wvuvuvví.
4
• *■
Marseilles
eftir EMILE T&JLA
með honum til de Cazalis. Við verðum að þagga niður verstu
kjaftasögurnar. Eg hef erindi að rækja .... að reyna að kippa
því í lag, sem þú hefur gert. Sver þú að þú farir ekki burt úr
þessu húsi .... að þú bíðir hérna þangað til eg læt þig heyra
frá mér.
— Eg skal lofa þér að þíða, ef ekki steðjar nein hætta að.
Marius tók í höndina á Philippe og horfði fast í augun á honum.
— Farðu vel með barnið, sagði hann alvarlegur og benti á
Blanche. — Þú getur aldrei bætt fyrir það, sem þú hefur brotið
gegn hermi.
Hann var í þann veginn að fara þegar Blanche de Cazalis
kom fram. Hún spennti greipar biðjandi og reyndi að halda
támunum aftur af.
— Her .... herra minn, stamaði hún. — Ef þér talið við
frænda minn, þá segið honum, að mér þyki skelfing vænt um
hann. En eg er gift. Eg óska að verða kona Philippes og koma
heim með honum.
Maríus hneigði sig rólega. — Við skulum vona það, sagði
hann.
Og hann fór, hrærður og áhyggjufullur, því að hann vissi að
hann var að gabba hana. Sú von gat aldrei komið til mála.
m. CHASTANIER ÁBÓTI.
Þegar Maríus kom til Marseilles hraðaði hann sér sem mest
hann mátti til Saint-Victorkirkjunnar, sem Chastanier ábóti
starfaði við. Saint-Victor var með elztu kirkjum í Marseilles.
Svartir og háir veggirnir voru með stöllum að ofan, svo að
kirkjan leit út eins og virki. Maður skyldi halda að kirkjan
væri að öllu leyti verk almúgans við höfnina, enda hafði hann
sérstaklega miklar mætur á henni.
Maríus hitti Chastanier ábóta í skrúðhúsinu. Presturinn var
gamall maður, hár vexti, toginleitur og magur, og andlitið
gult eins og vax. Augun dapurleg og auðmýktarleg, augnaráðið
undarlega starandi og mátti lesa úr því þjáningu og fátækt.
Hann vár nýkominn úr jarðarför og var að færa sig úr hemp-
unni í hægðum sínum.
Sagan af honum er stutt og raunaleg. Haim var af bændafólki
og sjálfur var hann bljúgur og saklaus eins og barn. Fyrir ein-
dregna bón móður sinnar hafði hann gerzt klerkur. Með því að
gerast prestur gat hann unnið starf í auðmýkt og fullri ein-
lægni. Hann hafði varnshjarta og hélt að Herrans þjónar ættu
að loka sig inni í óendanleik hins guðdómlega kærleika, afsala
sér metnaði og gæðum þessa heims og lifa í djúpi heilagleikans,
fyrirgefa syndir með annari hendinni og gefa ölmusu með hinni.
Vesalings ábótinn! Þeir létu hann finna að barnssálirnar þykja
ekki til annars hæfar en þjást og lifa í skugganum. Hann fann
brátt að metnaðargirndin er klerkleg dyggð, og að ungir prestar
elska oft Guð fyrir veraldlegu gæðin, sem kirkjan hans lætur
falla þjónum sínum í skaut. Hann sá að félagar hans úr presta-
skólanum beittu bæði nögliun og tönnum til að hrifsa renninga
úr silki og flaueli hér og þar. Hann var vitni að þessum innbyrð-
is væringum, þessum leynirefjum, sem gera biskupsdæmið eins
og ólgandi konungsríki. Meðan hann kraup auðmjúkur á kné,
án þess að leita kvenhylli, án þess að biðja nokkurs og virtist
vera flónslega hjartahreinn, fleygðu þeir í hann úrhrakspresta-
kalli og eins og beini væri fleygt í hund.
Hann gegndi þessu kalli, í smáþorpi milli Aubagne og Caccis,
í yfir fjörutíu ár. Kirkjan hans var einskonar hlaða, hvítþvegin
og innantóm. Ef stormurinn blés úr henni rúðu að vetrarlagi var
góður Guð kaldur í margar vikur vegna þess að bláfátækur
söfnuðurinn hafði ekki alltaf handbæra aurana fyrir nýrri rúðu.
En presturinn kvartaði aldrei, hann lifði friðsamlega í fátækt
og einveru. Honum var meira að segja rík gleði að því að fá að
þjást, og finna að hann væri bróðir betlaranna í söfnuði sínum.
Hann var sextugur þegar ein af systrum hans, sem vann í
Marseilles varð veikur. Hún ksrifaði honum og bað hann um að
koma til sín. Gamli presturinn lagðist svo lágt að biðja biskup-
inn sinn um að fá undirtyllustöðu í einni af kirkjunum í borg-
inni. Og hann varð að bíða í marga mánuði unz hann fékk þessa
stöðu við Saint-Victor-kirkjuna. Þar var hann látinn vinna alla
erfiðisvinnuna, allt það sem lítill heiður og enn minni hagnaður
hlaust af. Hann las bænir yfir kistum fátæklinganna og fylgdi
þeim til grafar. Stundum vann hann jafnvel störf meðhjálparans
og grafarans.
Og nú hófst þjáning hans í alvöru. Meðan hann hafði verið í
þorpinu hafði hanh mátt vera lítilmótlegur, fátækur og gamall
eins og honum hentaði. En nú fannst honum sem .fátækt hans
og sakleysi vseri ,talið -glæpur. Hanif ;famn\ áð •hinir títu á , hann
með fyrirlitningu og vorkunnsemi. Hann varð enn álútari, gerð-
ist enn auðmjúkari og grét er hann hugsaði til þess að hann
bilaði í trúnni við að horfa á orð og gerðir hinna veraldlegU
klerka, sem voru kring um hann.
Hann var sæll á kvöldin yfir rósemdarstundunum, sem hann
átti. Þá hjúkraði hann systur sinni. Hann huggaði sig við að
geta fórnað sér fyrir hana. Hann var alltaf að reyna að gleðja
systur sína. Hann var hjá henni öllum stundum og reyndi að
sýna henni sem mesta umhyggju. Svo veittist honum ný gleði.
Herra de Cazalis, sem ekki treysti ungu prestunum meir en svo,
gerði hann að sálusorgara frænku sinnar. Gamli presturinn
hafði aldrei haft umsjá með iðrandi syndurum og örsjaldan hafði
fólk skriftað fyrir honum. Hann varð svo hrærður að hann fékk
tár í augun yfir þessu tilboði sem þingmaðurinn gerði honum,
og fór að inna hann nánar eftir þessu. Herra de Cazalis sagði
honum að hann elskaði stúlkuna eins og hún væri hans eigin
dóttir.
Marius afhenti ábótanum bréf ungu stúlkunnar og hafði auga
á andlitinu á honum til þess að sjá hverskonar tilfinningar skrif-
ið vekti hjá honum. Hann sá sorgina uppmálaða þar. En prest-
urinn virtist ekki verða jafn agndofa og fólk flest verður, þegar
það fær óvæntar furðufréttir, og Marius datt í hug hvort hún
mundi í bréfi sínu hafa trúað honum fyrir hvernig samband
hennar og Philippes væri varið.
— Það var hyggilegt af yður að koma til mín, herra minn,
sagði Chastanier ábóti við Marius. — En eg er mjög veikur fyrir
og hlédrægur. Eg hefði sjálfsagt átt að láta meira að mér kveða.
A höfði mannsins og höndum sást þessi veiki, raunalegi titr-
ingur, sem sérkennir gamalt fólk.
— Eg skal gera það sem í mínu valdi stendur til að hjálpa
yður, hélt hann áfram. — Hvernig get eg orðið aumingja barn-
inu að liði?
— Faðir, eg er bróðir þessa unga flysjungs, sem hefir flúið'
með ungfrú Cazalis og gifst henni, sagði Marius. — Og eg hef
strengt þess heit að bæta fyrir brot hans og þagga niður slúður- !
sögurnar. Viljið þér hjálpa mér til þess? Unga stúlkan er glöt-
uð ef frændi hennar hefur afhent yfirvöldunum málið nú þeg-,
ar. Farið til hans og reynið að stilla bræði hans og segið honum
að hann skuli fá frænku sína aftur.
— Hvers vegna komuð þér ekki með barnið með yður? Eg
veit hvernig herra de Cazalis er. Hann heimtar tryggingu.
— Það er einmitt það sem bróðir minn óttaðist. En við getum
ekki rökrætt þétta núna. Við erum steini lostnir yfir því sem
hefur gerst. Þér skuluð vera viss um að eg er jafn hrærður
yfir þessu og þér eruð, og að eg skil til fulls hvílíkt fúlmeimsku-
bragð þetta er. En í Guðs bænum, nú skulum við koma. Við
getum talað um rétt og réttlæti á eftir.
—• Það er gott, sagði ábótinn. — Eg kem með yður.
Þeir gengu út Boulevard de la Corderie og í Cours Bona-
parte, en þar var borgarbústaður þingmannsins. Daginn eftir
flóttann hafði de Cazalis komið til Marseilles snemma um morg-
uninn, úrvinda af örvæntingu og reiði.
Chastanier ábóti stöðvaði Marius við dyrnar.
— Þér skuluð ekki koma með mér inn, sagði hann. — Það
getur skilist sem móðgun ef þér komið inn. Látið mig um það,
en bíðið hérna á meðan.
Maiúus gekk fram og aftur á gangstéttinni og leið illa. Helzt
hefði hann viljað fara inn, skýra frá málinu sjálfúr og biðja
fyrirgefningar fyrir Philippes hönd. En honum var nauðugur
einn kostur að bíða þar sem hann var kominn meðan ógæfan sem
f jölskylda hans hafði lent í var rædd inni í húsinu — án þess að
geta aðhafst nokkuð, og kvalinn af óvissunni.
Loksins kom Chastanier ábóti út. Hann hafði grátið. Augun
voru þrútin og varirnar titruðu.
— Herra de Cazalis vild'i ekki hlusta á mig, sagði hann dapur.
— Hann er viti sínu fjær af bræði. Hann hefur þegar talað við
ríkissaksóknarann.
En vesalings presturinn sagði honum ekki að de Cazalis hafði
tekið á móti honum með óbótaskömmum, látið reiði sína bitna
á honum og sakað hann um að hafa gefið frænku sinni ill ráð.
Ábótinn hafði því sem næst fallið á hné fyrir honum, ekki til að
verja sjálfan sig heldur til að biðja öðrum vægðar.
— Segið mér frá öllu! hrópaði Marius í örvæntingu.
— Það er svo að sjá að bóndinn, sem bróðir yðar bað fyrir
hestinn sinn, hafi komið de Cazalis á sporið, svaraði presturinn.
— Kæran var send í morgun, og í dag hefur húsrannsókn verið
gerð á heimili yðar í Rue Sainte og á bænum hennar móður
yðar í Saint Juste-sveit.
— Drottinn minn! stundi Marius.
— Herra de Cazalis hefur strengt þess heit að gera út af við
fjölskyldu yðar. Eg reýndi; árángurslaust til að fá hann til að
sýna linkind. Harih talar um að láta handtaka móður yðar.
— Móður míria? Hvers vegna?
— Hann heldur því fram að hún sé samsek, — að hún hafi
hjálpað bróður yðar að nema Blanche á burt.
— Hvað eigum við að gera .... hvernig eigum við að sanna
að allt þetta sé rangt? Ó, þetta hrakmenni — Philippe. Hann
verður valdur að dauða móður okkar.
Og Marius tók báðum höndum fyrir andlitið og fór að gráta.
Chastanier sá hve örvæntingin hafði yfirbugað .hann og vor-
kenndi honum sárlega. Hann skildi viðkvæmni og tryggð vesl-
ings piltsins sem hágrét þarna úti á miðri götu.
— Vertu hughraustur, barnið gott, sagði hann.
Veiðisöguiv —■
Framh. af 4. síðu. r \
þetta er engan veginn óhugs«<
anlegur hlutur.
Meðan netaveiði. var stunduði
í Laxá fengust oft feikna stóriri
laxar; en eflaust hafa menn
ekki ávallt hirt um að vigta þa
eða leggja þyngd þeirra sér-i
staklega á minnið. Nokkrir
fiskar eru þó mönnum minnis-
stæðir frá þeim tíma. T. d. segir
Karl Sigurðssón, bóndi á
Knútsstöðum, að faðir sinn og
Þorgrímur þáverandi bóndi x
Nesi, hafi eitt sinn fengið 45
punda fisk í ádrætti í Vitaðs-
gjafa. Var Karl sendur ásamt
öðrum dreng til þess að sækja
laxinn, og segist hann aldrei'
gleyma undrun þeirra þegar
þeir sáu þetta laxatröll. Hnan
hefði líklega orðið erfiður við-
fangs í Kistukvíslinni sá. Það
er hætt við að hann hefði farið
með líuna, hversu sterk sem
hún hefði verið, og enginn trú-
að aumingja veiðimanninum
þegar hann hefði farið að segja
sögu sína.
Símanúmer vor eru:
82550
(5 línur).
Beint samband eftir skrif-
stofutíma:
82551 skrifstofan
82552 bifreiðaverkstæðið
82553 verzlunin
82554 húsvörður
82555 íorstjórj
RÆSIR H.f.
Ryðvarnar og
ryðhreinsunarefni
Verndið eigur yðar gegn ryði
með því að nota
Ferro-Bet
Heildsölubirgðir:
PÍPUVERKSMIÐJAN H.P.
CiHa Mmi
stúlkuna úr faðminum á Philippe og fara með hana til frænda
hennar. Innri rödd sagði mér að vinna þetta réttlætisverk, og
Eftirfarandi var í bæjar-
fréttum Vísis 4. ágúst 1918.
Á hjóii frá Akureyri.
Ungur maður, Vilhjálmur
Þór frá Akureyri, er nýkominn
hingað til bæjarins að noðan og
fór alla leið í Borgarnes á reið-
hjóli, og var fimm daga á leið-
inni. Vilhjálmur er 17 ára að
aldri og hafði aldrei farið dag-
leiðarlangt frá Akureyri, áður
en hann fór í þessa ferð.
Nikkeleruð skæri,
merkt, ; Nyrop, töpuðust ! £
fyr rádág 1 f rá Hverf isgötu tií
Grettisgötu 46. Fundarlaun.
Skilist á afgr.