Vísir - 16.06.1954, Blaðsíða 6
6
Ví SIK
Miðvikudaginn 16. júní 1954
Þróuit íslenzkra flugmála
s.l. tíu ár.
Einangrun, myrkur og kuldi
hafa löngum staðið íslenzku
þjóðinni fyrir þrifum. Sá, sem
eyðir ævi sinni í afdalakoti
fjarri alfaraleið, hittir sjaldan
annað fólk en næstu nágranna
og berst eins og þeir þrotlausri
baráttu við óblíð náttúruöfl og
afleiðingar lélegrar lands-
stjórnar, þarf að vera afreks-
maður ef hann á að skila
næstu kynslóð arfleið, sem
sé betra að haf-a en missa. Sem
betur fer hafa slíkir afreks-
menn alltaf verið uppi hér á
' landi síðan land byggðist og
nú er svo komið, að enginn
■ þegn þessa lands þarf að vera
‘einangraður né búa við myrkur
og kulda. Þjóðin hefur á fáum
' áratugum rézt úr kútnum og
getur nú kinnroðalaust boriö
sig saman við hvaða menning-
arþjóð aðra sem er, á flestum
þeim sviðum, sem verulegu
1 máli skipta.
Það var ekki nema eðlilegt
’ að þjóð sem allt fram á þessa
öld bjó í vegalausu landi og
’ varð þráfaldlega að *°fla a
tæpasta vað á f r'u:.. sínum,
í'eyndi að vinna sem allra
1 stærstan sigur yfir einangrun-
: inni. Þessi sigur er nú orðinn
■ glæsilegri en jafnvel þá allra
bjartsýnustu hefði dreymt um
þegar sjálfstæði þjóðarinnar
var endurheimt 1. des. 1918.
Já, jafnvel meiri en velflestir
myndu hafa viljað telja líklegt
fyrir 10 árum þegar lýðveldi
var stofnað hér á landi.
Fiug
fjarlægðír.
Á þeim árum sem -liðin eru
síðan hefur skipakostur lands-
manna aukizt um þrjá fimmtu
hluti og hefur sú aukníng
kemið strandferðunum að
miltlu gagni. Er nú ólíkt að-
gengilegra að komast ferða
sinna með ströndum fram en
áður var. Þá er nú vegakerfi
svo fullkomið og bílar svo al- ,
gengir að vandræðalaust er að (
fara ferða sinna með þeim j
landsfjórðunga á milli a. m. k. *
að sumarlagi. — Síðast en ekki j
sízt hafa flugferðirnar bókstai-
lega útrýmt fjarlægðahugtök- )
um ferðamanna miðað yið þaö
sem áður var. f því sambandi
er nóg að geta þess að fyrir 5Q,
árum var algengt að nota hálí
an mánuð til ferðar úr nyrztu
héruðum Þingeyjarsýslu og til
Keykjavíkur. Nú tekur þessi
sama ferð aðeins á annan
klukkutíma.
Við sem heyrum flugvéla-
hljóðið oft á dag gerum okkur
ef til vill ekki ljósa grein fyrii
því hversu mikið þjóðin á þeim
mönnum að þakka sem af
dugnaðd og ósérplægni hófu
flugsamgöngur hér af litlum
efnum en mikilli bjartsýni. Við
myndum ekki gera okkur það
fullkomlega Ijóst nema ef allar
flugvélar hyrfu á brott svo
sem viku tíma. Við slíka breyt-
ingu, sem raunar er aðeins
hægt að hugsa sér, myndu
heildarafköst þjóðarinnar stór-
minnka sökum þess að óhæfi-
lega lengur tími færi í það
fyrir fullvinnandi menn að
ferðast milli landshluta.
Við skulum nú, okkur til
fróðleiks og skemmtunar,
athuga hversu ör þróun flug-
málanna hefur verið s.l. 10 ár.
Eitt fkgfélag.
Flugfélag íslands var eina
starfandi flugfélagið 17. júm
1944. Það hafði árið áður þ. e.
1943, flutt 2073 farþega innan-
lands og 1700 kíló af vörum.
Flugvélakosturinn var þá 2
flugvélar, sem rúmuðu samtals
12 farþega.
í fyrra var orðin á þessu
meiri en lítil breyting. Fluttii
voru 1953 42,076 farþegar og
915.000 kíló af vörum. Flug-
vélarnar voru þá orðnar 6 i
notkun og síðan hefur ein bæzt
við þannig að vélar Flugfélag's-
ins geta nú flutt 206 farþega í
einu. Til gamans má geta þess
að 10 fyrstu dagana í þessum
mám^5i fluttu flugvélar Flug-
félags íslands 2337 farþega eða
264 farþegum meira en ailt
árið 1943. Vöruflutningar með
einni ferð Gullfaxa til útlanda
eru oft álíka miklir og vöiu-
flutningar ársins 1943. Áætlað-
ar ferðir Flugfélags íslands
innanlar.ds eru til 53 staða a
viku. Tíðastar eru ferðirnar
milli Reykjavíkur og Akureyr-
ar og Reykjavíkur og Vest-
mannaevja tvisvar á dag og
alla virka daga til ísafjarðar.
Innan skamms verða íerðirnar
til Akureyrar þrisvar á dag og
ætti það auk þeirra þæginda
sem þær veita landsmönnum
að verða nokkurt aðdráttarafi
fyrir erlenda ferðamenn sem
sjá vilja íslands úr lcfti þegar
vel viðrar.
Auk innanlandsferðanna
heldur Flugfélagið uppi fóst-
um ferðum milli Reykjavíkur
og London, Reykjavíkur og
Kaupmannahafnar og Reykja-
víkur—Osló og Kaupmanna-
hafnar. Þá hefur félagið við
góðan orðstír annast Græn-
landsflug, aðallega fyrir Dani.
Þegar Islendingar voru að
baksa við að fá Dani til þess að
styrkja póstflutningaskip til ís-
lands, sem kom aðeins einu
sinni á ári, frá 1778, hafði vafa-
laust þótt spámannleg'a mælt,
ef einhver hefði sagt fyrir, að
áður en 200 ár yrðu liðin myndi
íslenzkt flugfélag taka æðstv
menn dönsku þjóðarinnar
heima hjá þeim í Kaupmanna-
höfn, fljúga með þá til Reykja-
víkur og veita þeim beina þar,
en síðan skila þeim til nyrzta
liluta Ðanaveldis — Grænlands.
Jaínaldrí
lýðveldisins.
Loftleiðir voru stofnaðar
sama árið og lýðveldið. Þetta
félag hefur á þeim tíma sem
liðin er síðan flutt 100.000 far-
þega en Flugfélag íslands
250.000 frá stofnun sinni. —
Samsvarar það því, að 2% ís-
lendingur hafi flogið með öðru
hvoru flugfélaginu á þessum
árum.
Fyrstu átta árin önnuðust
Loftleiðis bæði innanlandsflug
og millilandaflug. Árið 1952
hætti félagið við innanlands-
flugið en hefur síðan lagt aðal-
áherzluna á millilandaflugið.
Eins og stendur hefur félagið
tvær Skymastervélar í förum
milli Ameríku og Evrópu og ei
ílogið þrisvar í viku hvora leio
alls 39.000 kílómetra.
Starfsemi Loftleiða miðai
einkum að því að íslendingar
g'eti í ríkara mæli en hingað til
1 annast farþegaflutning fyrir
aðrar þjóðir. Má segja að meö
þeirri starfsemi sem bæði fé-
lögin hafa unnið, sé reynt að
gera íslendinga að því í lofti,
sem Norðmenn hafa verið á
sjó, nefnilega farmönnum sem
annast flutninga fyrir aðrar
þjóðir en afla á þann hátt
miltils gjaldeyris.
Eins og nú st.anda sakir
virðist þessi starfsemi . ganga
mjög að óskum. Samkeppnin e'r
að vísu hörð, bæði hvað snertir
þægindi í flugvélunum og þo
einkum lipra afgreiðslu hja
flugþernúm og afgreiðslufólki
á flugvöllum. Á þessu hefur
st.undum orðið misbrestur hér •
n»: ber að taka hart á slíku, þvi
ekkert er verri landkynning
lítilli þjóð en vafasöm fram-
koma þeirra, sem telja sig þess
umkomna að selja öðrum þjóð-
um þjónustu. En sem betur fer
1 mun hitt vera algengara að af-
1 greiðslan sé góð og farþegar
fara ánægðir úr íslenzkum
flugvélum.
Eins og menn vita njóta ís-
lenzku flugfélögin ekki opin-
bers sterks eins og algengt er
erlendis. Hafa þau eigi að síður
skilað arði og stöðugt getað
| Frh. á bls. 11.
Gullfaxi, sú millilandaflugvél, sem lengst hefur hjonað
íslenzkum samgöngum.