Vísir - 01.10.1954, Blaðsíða 3

Föstudaginn 1. október 1954
vism
Proff. Mels Dungal:
tvo
' jr —•.
I tvo klukkutíma samfleytt var
dauiinn örfáa þumlunga frá okkur.
#
í þorpum til fjalla í S.-Ameríku
virðist lífið slokkna með dagsbirtunni.
Niðurlag.
Þarna leið manni svo vel,
fyrst í vatninu og síðan í sól-
skininu, að ég gleymdi öllum
söðaskapnum í hótelinu og fór
hvað eftir annað í ána til að
synda. Eftir að hafa verið þarna
í vatns- og sólbaði í næstum
tvo klukkutíma gekk maður
eins og nýr maður áleiðis til
þorpsins. Brátt komum við að
búgarði, þar sem mikill aldin-
garður var fyrir framan. Við
vorum orðnir svangir, því að
áliðið var dags, og ég hafði eng
an mat fengið allan daginn, svo
að ég sagði við strákana, hvort
þeir gætu ekki fengið einhverja
ávexti úr garðinum. Þeir fóru
strax af stað og náðu í appel-
sínur af trjánum. Eg spurði þá,
hvort þeir þyrftu ekki að tala
við eigendurna, en þeir sögðu
það óþarfi. Hér væri öllum heim
ilt að fá sér appelsínur. Annar
strákurinn kom með kókóávöxt,
rauðleitan, hnefastóran ávöxt,
sem maður brýtur upp og borð-
ar nærri sveskjustóran kjarn-
ana, sem kókó er unnið úr, en
skilur eftir kvoðuna, sem á
milli er.
Svo fórum við upp í þorpið
og ég fór með strákana á þann
eina stað í þorpinu, þar sem
kæliskápur var til og þar gát-
um við fengið kalda gosdrykki.
Bjór var ekki til í kæliskápn-
um, en það var hátíð að geta
fengið kaldan svaladrykk hér,
þar sem allt var volgt, ef ekki
beinlínis heitt.
Boðið að skoða
fögur blóm.
Þegar ég var kominn í hótel-
ið kom til mín ungur maður,
sem Balthazar hét, og bauð mér
að fara með mér inn í frum-
skóginn, upp á fjall, þar sem
mikið væri af fallegum blóm-
um. Eg spurði hann, hvort nokk
urir Evrópumenn hefðu verið
þar að safna, en hann kvað það
ekki, hingað hefði enginn kom-
ið í þeim érindum. Hann kvað
sex klt. gang upp á fjallið, og
þar sem ég hafði engá férð til
baka, gat ekki verið í hótelinu
og varð að vera um kyrrt þarna
daginn eftir ákvað ég að fara
og fá Balthazar og yngri bróð-
ur hans ,mpð, jjaér. Við, afréðum
svo að leggja aí stáð morgun-
ihn eftir kiukkan úm rr.org
uriinn, tii að hafa nögifri tíniu. 'h
Fyrst þurftum við að kaupa
okkur birgðir. Það 'eina, sem
við gátum fengið matarkyns í
búðunum, var sardínur í dós-
um, og svo keyptum við mörg.
smábrauð og einar 12 flöskur
af límonaði til.að hafa við þorst
anum. Svo vildi ég kaupa appr
elsínúr, en þær fengum við ekki
í neinni búð. Við fórum til
manns í þorpinu, sem hafði
nokkur appelsínutré, og .hann
tók stóran stiga og klifraði upp
í éitt tréð með net-tösku fram-
an á sér og tíndi rúmar tuttugu
appelsínur handa okkur. Sum-
ar voru óvenjulega stórar, eins
og lítill barnshaus, margar dá-
lítið grænleitar. Allt kostaði
þetta 1 peso (6 kr.) og var þó
víst miklu meira en þorpsbú-
ar eru vanir að borga fyrir app-
elsínur.
Jurtir við ýmsum
sjúkdómum.
Sólin var rétt komin upp,
þegar Balthazar kom til mín
morguninn eftir með bróður
sínum, 16 ára pilti, sem hét
Árelío. Pokinn með vistunum
var býsna þungur, og var Árelio
látinn bera hann. Hann var
berfættur, en Balthazar í skóm.
Svo var lagt af stað og beint
inn í frumskóginn upp eftir
fjallshlíðinni. Við fórum eftir
góðum stíg, svo að ferðin var
ekki erfið nema að því leyti,
sem allt var upp í móti. Það
sýndi sig, að Árelio hafði miklu
meira vit á plöntum heldur en
Balthazar. Árelio var allt af
öðru hverju að sýna mér ýmsar
jurtir, sem hann sagði að væru
góðar við ýmsum sjúkdómum.
Þessi planta var góð fyrir
nýrun, þessi fyrir hjartað, önn-
ur fyrir lungun o. s. frv., og leit
út fyrir að þetta væri allmikið
notað af fólkinu. Öðru hverju
var numið staðar, ef ég vildi ná
í einhverja plöntu uppi í tré og
þá var Árelio ekki lengi að
skjótast eftir henni. Þannig
gengum við 1 rúma 3 klt., unz
veginn þraut og varð nú býsna
ógreitt yfirferðar. Á einum
stað sáum við svín í skóginum.
Sýnilega hafði það verið alið
einhvers staðar, því að það var
lítið alisvín, sem hafði strokið
út í skóg. Það hefir losnað við
að láta manninn slátra sér, en í
skóginum verður það áreiðan-
lega tígrisdýrinu að bráð, svo
að ávinningurinn er vafasamur.
Klifið upp á fjallstindinn.
Eftir um 4 klt. gang komum
við að á hátt uppi í fjallinu og
staðnæmdumst þar til að borða.
Hún var straumhörð og erfitt að
klöngrast niður að henni, því að
gilið var djúpt og bratt, en v'ilit-
ur frumskógur gnæfði hátt á
báðum bökkunum. Vatnið var
íjæmilep;a: tgsrt, en .þó, .e.kki, k^lt,.
svo að.það væri gott ti 1 ch-yk];j-.
;ar. Hér sveimúðu: lajlayégá lit
fiðriídi Lsólskirijriú iogú Úúgiúriri
heyrðum við allt af öðru hvoru,
en sáum fáa. Engar slöngur
urðum við varir við, og sögðu
bræðumir þó, að nóg væri af
þeim á þessum slóðum. Loksins
eftir lánga mæðu korriumst við
upp á fjallið. Þar var mikið- af
brómelíum, margar með langa
blómakústa, sumir rauðir, aðrir
gulir, enn aðrir gulir og bláir,
en þetta voru sömu tegundirnar
eins og voru hér og hvar neðar
í skóginum, svo að við hefðum
eltki þurft áð fara alla'þéssa
leið þess vegna. Eftir nokkra
viðdvöl héldum við niður á við
til baka og gekk nú greiðlega,
því að Árelio hafði merkt með
saxinu sínu alla vegleysuna,
þar sem nú var hægara að kom-
ast áfram, eftir að hann hafði
höggvið þyma, rætur og hvers-
kyns greinar á leiðinni uppeftir.
Við vorum orðnir býsna aur-
ugir, þegar við komum niður
að ánni, og fórum þar úr öllu
til að fá okkur það. Það leið úr
manni öll þreyta í vatninu, og
við vorum allir vel hressir,1
þegar við héldum heim í þorpið
til að fá okkur kalt límonaði
áður en við skildum.
Allir spurSu „Mister“.
Eg vildi ekkert borða og fór
snemma að hátta. Alfredo kom
inn til mín og fór að spyrja
mig um ferðina, og áður en ég
vissi af því, var hitt rúmið
orðið alsett fólki úr fjölskyld-
unni, sem þurfti að spyrja um
aila hluti. Eins og allir Evrópu-
menn var ég ávallt kallaður
,,Mister“, og allir þurftu að
spyrja Mister um eitthvað. Eiri
konan úr fjölskyldunni var
mjög forvitin að vita, hvort það
væri satt sem hún hefði heyrt,
að fólkið í Nueva York iifði í
tveim lögum, annað á jörðinni
og hitt neðanjarðar. Tólf ára
stúíka, sem laskazt hafði á
mjöðminni, svo að hún var
mjög hölt, vildi endilega vita,
hvort ég þekkti Clark Gable.
Það eina sem ég gat huggað
hana með, var að ég hefði ein-
hvern tíma hitt Bing Crosby,
og þegar hún heyrði að ég hefðí
komið til Hollywood, ætlaði
spurningum hennar aldrei að
hnna. Eg varð að segja henni,
að flestar stúlkur sem koma til
Hollywood til að verða frægar
filmleikkonur, enduðu með því
að gera það sem hún gerði nú,
að ganga um beina á ein-
nl.
hverju veitingahúsi í Holly-
wood. Svo þurfti ég að segja
þeim frá íslandi. Ekkert af
þessu fólki hafði nokkurn tíma
séð snjó nema í bíó.
-vwuww
bágt með að skilja, hvernig
hægt væri að lifa í svo köldu
landi, þar sem hvórki yxu ban-
anar né appelsínur.
Merktur a£ veggjalúsum.
Þegar ég vaknaði morguninn
eftir var ég allur orðinn út-
stunginn á höndum og úlnlið-
um, einnig dálítið á öklum.
Sennilega var þetta eftir ör-
litlar veggjalýs, sem eru svo
litlar á þessum slóðum, að þær
sjást ekki með berum augum.
Kláðinn í þessu var mikill og
varð enn meiri, þegar frá leið
og hvert bit fór að bólgna og
verða að allstórri bólu með lít-
illi blæðingu í toppinum. Þessar
litlu veggjalýs bera oft með sér
slæma hitasótt, sem nefnist
„febris recurrens“, svo að ég
tók inn aureomycin til að slá
veikina niður, ef hún skyldi
hafa borizt í mig, enda bar ekki
neitt á neinu nema kláðanum,
sem stóð í rúma viku.
Morguninn eftir fór ég að tala
við mennina, sem komið höfðu
með almenningsbílinn um nótt-
ina. Þeir sögðu mér þá, að þeir
færu ekkert í dag, því að vegur-
inn væri svo slæmur.
Nú leizt mér ekki á blikuna,
því að ég gat ekki hugsað mér
að vera lengur í Mocoa. Eg fékk
bílstjórann á almenningsbíln-
um til að aka mér 10 km. á leið,
og Alfredo bauðst til að koma
með mér. Eftir nokkura bið við
brúna, þar sem bíllinn nam
staðar, kom annar bíll, og með
honum komst ég til lítils þorps
10 km. vestar og þar komst ég
á vörubíl, sem fór til Pasto. Þá
þóttist ég góður, þegar ég sá
fram á, að ég kæmist til Pasto
um kvöldið.
þurftum sjaldan að bíða. Fjallið,
sem við fórum yfir, var hátt og
enginn hiti þar, þótt sólin væri
sterk. Loksins, eftir þriggja
klukkutíma ferð, komum við tij
San Francisco í Sibundoy-daln-
um. Á leiðinni yfir dalsléttuna
var ánægjulegt að sjá Indíán-
ana, sem mér fannst taka fram,
öllum hvítum mönnum á þess-
um slóðum, sem voru þó engan
veginn lélegir. Þorpin voru fá-
tækleg, en þó miklu betri og
hreinlegri en í Ecuador.'
Þegar við komum til Engano,
þurfti ég að nema staðar til að
finna búðarkonuna, sem ég
hafði beðið að geyma poka fyrir
mig. Aldimmt var orðið, og það
var engan veginn gaman að
eiga að finna hér nokkurn.
mann. Þorpið var koldimmt,
hvergi nein týra, nema hvað
kertaljós sást í einstöku kofa.
Loksins kom til okkar kona,
sem spurði hvort „Mister“ værii
með bílnum, og þá var vandinrt
leystur. í þessum þorpum virð-
ist svo sem allt líf slokkni með
dagsbirtunni. í flestum kofun-
um var ekkert ljós nema kerti
hjá Maríumyndinni, sem alls
staðar hékk uppi á vegg.
Klukkan var ekki nema 10
þegar við komum til Pasto um
kvöldið og það var dásamleg
tilfinning að komast aftur inn í
menninguna, fá hreinan og
góðan mat í Hotel Pacifico og
geta sofnað í góðu og hreinu
rúmi, þar sem maður þurfti
ekki að búast við neinni skor-
kvikindaárás um nóttina.
Dauðinn í fárra þumlunga
fjarlægð.
Nú sá ég, hvernig vegurinn
var. Aldrei hefi ég farið annan
eins veg. Það er engum ofsög-
um sagt að í tvo klukkutíma
samfleytt var dauðinn aldrei
nema nokkura þumlunga frá
okkur. Hengiflug öðru megin,
þar sem maður sá niður eftir
fjallahlíðunum, eins og vegur-
inn væri hengdur utan í bei-gið.
Og ekki nóg með það, heldur
lá'gu nýfallnar skriður úr fjalls-
hlíðinni hér og hvar yfir veg-
inn, en alls staðar voru menn
Það áttiað ryðja þeim burt, svo að við
Bílar gátu ekki mætzt.
Snemma morguninn eftir
lagði ég af stað með almenn-
ingsbíl til Popayan. Það er 270
km. vegalengd, en ferðin tekur
þó heilan dag. Ekki vorum við
komnir nema klukkutíma ferð
norður fyrir Pasto, þegar við
þurftum að nema staðar rúman
klukkutíma. Vegurinn er svo
mjór og hættulegur, að ekki má
aka nema í eina átt í senn, og
nú voru bílar að koma á móti
okkur, svo að við urðum að
bíða. Loksins, þegar við kom-
umst af stað, sá ég að biðin var
ekki ástæðulaus. Vegurinn var
hér «álíka og á Mocoa-fjallinu,
hengdur utan í háa og bratta
fjallshlíð og sannast að segja
Frh. á 9. s.
Westinghouse
Kæliskápar
Urn þessa helgi er væntanleg stór send-
ing af Westinghouse kæliskápum. — Þeir
viðskiptamenn vorir, sem hafa pantað
iskápa ættu þess vegna að hafa samband
fyrst, vegna væntanlégrar af-
I
\ i ! ÍVÍð
j t r
íi! isgréiðslu skáparia og tengingar þeirra.
oss
Vér getum enn bætt
við nokkrum pönt-
unum til afgreiðslu
úr þessari sendingu.