Vísir - 10.11.1954, Síða 6

6
VtSIH
Miðvikudaginn 10. nóvember 1954:
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skriístoíur: Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR ELF.
Lausasala I króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Isak Vilhjálmsson.
MiNNING.
BoSlaleggingar Hermanns.
Isak Vilhjálmsson frá Bjargi |
á Seltjarnarnesi andaðist í
sjúkrahúsi í Kaupmannahöfn
26. f.m., sextugur að aldri. Fer
útför hans fram í dag. And-
látsfregnin kom okkur vinum
hans og vandamönnum harla
óvænt, svo hraustlegur og lífs-
glaður sem hann ætíð var,
karlmannlegur á velli, aðsóps-
mikill og djarfur í framgöngu.
Og þótt ævistarfið væri þegar
orðið mikið og vel af hendi
leyst, -góðu dagsverki skilað,
áttum við þess von, að enn
væri langt. til kvölds, ævi-
kvöldsins, þar sem Elli kerling
gengur loks með sigur af hólmi,
Vantrauststiilaga sú, sem þjóðvarnarmenn báru fram fyrir hvaða hraustmenni, sem við er
nokkru og rædd var í útvarpi í síðustu viku, var hinn ag etja.
mesti grikkur við framsóknarmenn, eins og þegar hefur verið
bent á hér í blaðinu. Þeir höfðu gengið fram fyrir skjöldu í .fsalí Kjartan , Vilhjálmsson,
árásum á menntamálaráðherrann og valið honum öll hin verstu eins hann hét fullu nafni,
nöfn í sambandi við nokkrar‘stöðuveitingar, sem þeir töldu, að val íæddur að Knopsborg á
orlcuðu tvímælis. Birti Tíminn meira að segja orðrétt grein Seltjamarnesi 14. nóv. 1894,
eftir ritstjóra annars blaðs, af því að þeir töldu, að hann ætti sonul Vilhjálms Guðmunds-
einhver skeyti, sem heppileg gætu verið. En þegar á hólminn sonai °S konu hans, Bjargar
var komið, vottuðu framsóknarmenn ráðherranum þó traust, Isaksd°ttur- Börn þeirra hjóna
enda hafði hann sýnt fram á, að hann hafði ekki veitt stöðurnar ]V01U ^0®111! tveir synii og tvær
dætur, og var Isak elztur þeirra
systkina. Tólf ára að aldri
missti ísak föður sinn, og
lagðist þá forsjón heimilisins
og fyrirvinna út á við á hans
ungu herðar.
Er þroski leyfði, hóf hann
sjómennsku, er hann stundaði
til tvítugsaldurs, oftast á
I skútum og jafnan við kröpp
kjör, svo sem þá tíðkaðist. Var
það harður skóli, en hollur
þeim, er eigi létu bugast. Mun
. | ísak eigi verið hafa neinn mið-
| lungsmaður til þeirra starfa
frekar en annarra, er hann
lagði hönd að. Er hann hætti
sjómennsku, gerðist hann um
skeið bifréiðastjóri og síðar
verkstjóri hjá Sláturfélagi
Suðurlands og fleiri fyrirtækj-
um. Leysti hann þau störf af
hendi svo sem bezt mátti verða.
Árið 1927, 33 ára að aldri,
kvongaðist ísak og gekk að
eiga Helgu Sigríði Runólfs-
dóttur, hina mætustu konu.
.1 Heimili sitt reistu þau hjón á
mörkum Reykjavíkur og Sel-
tjarnarness og nefndu að
Bjargi. Var hann jafnan síðan
við þann stað kenndur.Á Bjargi
jhafði ísak urn skeið all um-
f angsmikir.n búrekstur, aðal-
lega nautgripa- og alifugla-
rækt. Var það þó- á margan
hátt örðug't sökum ónógs land-
rýmis.
. ,, ........... , , , , . „ , Konu sína Héígu missti fsak
Alþyðuflokkmn, þott hann stækki ekkert, verði ]afn-litill fram- eftir n ára samb4ð frá 5 ung_
Andlát góðs föður og eigin-
manns veldur ætíð sorg og
óverðugum.
Vafalaust hefði framsóknarmönnum komið það vel, ef ekki
liefði verið rætt um ' a.rtrautstillögu þessa að alþjóð áheyrandi,
en bezt hefði þeim Komið, ef hún hefði aldrei verið fram borin,
því að þeir komust í bobba, þegar þeir hefðu átt að standa við
stóru orðin Tímans. Það var þess vegna ekki nema eðlilegt, að
Hermann Jónasson verði tíma sínum að miklu leyti til bolla-
legginga um stjórnarsamstarf yfirleitt — ekki endilega sam-
starfið' við Sjálfstæðisflokkinn.
Eitt af því, sem Hermann Jónasson ræddi um var það,
hvernig á því gæti staðið, að Sjálfstæðisflokkurinn hefði eflzt
að völdum að undanförnu, enda þótt hann hefði ekki eins mikið
íylgi að tiltölu nú og til dæmis fyrir tuttugu árum. Ætti hann
þó að vita það, að þetta stafar m. a. af því, að nokkur bót hefur
verið gerð á kjördæmaskipuninni, svo að framsóknarkjósandinn
er ekki eins margfaldur í roðinu til samanburðar við kjósendur
annarra flokka og hann var löngum. En þessi leiðrétting á
kjördæmaskipuninni Jrefur að sjálfsögðu komið sér illa fyrir
framsóknarmenn, því að á ranglætinu hafa þeir lifað, og harma
vitanlega, að gullöldin, sem áður var, skuli liðin undir lok.
Formaður Framsóknarflokksins talaði mikið um það, að ef
til væri hér jafnaðarmannaflokkur eitthvað í áttina við það,
sem er með öllum nálægum lýðræðisþjóðum, „hefði sá flokkur
ásamt Framsóknarflokknum yfirgnæfandi meirihluta á Alþingi
og gætu haft samstarf um ríkisstjórn." Það er ekki nýtt að
heyra framsóknarmenn taka þannig til orða, og lýsir það vel
þeirri vanmetakennd, sem sá flokkur er haldinn. Hann getur
aldrei svo um ríkisstjórn talað, að ekki sé klifað á því, að Al-
þýðuflokkurinn þurfi að stækka — þá verði allir vegir færir.
Framsóknarmenn virðast ekki gera sér neinar vonir um
það, að sá tími kunni nokkru sinni að koma, að flokkur þeirra
ge.ti myndað ríkisstjórn einn og án aðstoðar annarra ílokka.
Þeir virðast ekki einu sinni gera sér vonir um, að flokkur
þeirra geti vaxið svo, að hann geti gengið til samstarfs við
Nú er snjórinn kominn og
börnin farin að renna sér á sleð-
unum, eins og eðlilegt er. Fyrir
nokkru minntist ég á það hér
í þessum dálki, að sá góði siður
Iiefði verið hafður, að afgirða
nokkrar götur, sem eklci væru
því fjölfarnari til þess að krakk-
arnir liefðu einhvers staðar frið-
lýst svæði til þess að leilca sér
r.ieð sleðana sína. Það hefur vist
verið lögreglan, sem staðið hefur
fyrir yerkinu áður, en nú hefur
engin gata vcrið afgirt enn.
Eykur öryggið.
Það verður aldrei komið í veg
fyrir það, að börsin renni sér
á sleðum á götunum, en koma má
að mestu í veg fyrir slysin, ef
sérstakar götur, eða hlutar af
1 götum, eru ætlaðir til þess leiks,
söknuði. Það er mannlegt og og gi,-tar þannig að bílar eða önn-
fagurt. Því sendum við í dag, ur vélknúin farartæki fari þar
hinir mörgu vinir fsaks, konu
hans og börnum hugheilar og
hlýjar samúðarkveðjur, um
leið og við þökkum góðum
dreng samfylgdina, sem nú er
lokið í bili. G. B.
Tjariiarbíó:
Marteinn Lúther.
Tjarnarbíó sýnir um þessar
mundir stórmyndina „Marteinn
Lúther“, og er myndin í senn af-
burðavel leikin og vel gerð, enda
talin einhver merkasta kvik-
mynd, scm gerð hefur verið síð-
ari árin.
Fjallar myndin um ævi og
ekki um. Þegar þannig hefur
verið frá gengið má vísa börnun-
um til leiks á þessum slöðum, og
þau munu vafalítið fljótlega rata
á þessa staði, ef þeir eru til. Það
er sannast sagna voðalegt að
horfa á börnin koma brunandi
niður brekkur og renna sér beint
yfir gatnamót. Það er aðeins
vegna þess að flestir bilstjórar
vita um hættulegustu staðina, að
slys eru miklu sjaldgæfari en
ætla mætti.
Akið gáetilega.
1 óveðrinu, sem geisaði hér í
fyrrakvöld og þann dag allan
reyndar, lét lögreglan lesa upp
aðvörun til allra bílstjóra í lit-
varpið livað eftir annað. Þar
voru bilstjórar áminntir um að
störf Marteins Lútliers; uppreisn ' aka gætilega vegna þess að götur
hans gegn kaþólsku kirkjunni og'væru skreipar, og reyna með þvi
spillingu þeirri er þróaðist i móti að forSast sl>’sil1' ~ Þetta
skjóli hennar, og baráttu hans1^
fyrir liinum nýja sið er hann
boðaði og straumhvörfum olli i
lögreglunnar. Þó hefði mátt bæta
því við þessa tilkynningu, að
vegfarendur, þ. e. gangandi fólk,
trúarlegu tilliti og menningu æ{fi einnig að fara gætilega og
vestrænna þjóða.
Mynd þessi er amerísk og hef-
ur verið sýnd við geysi aðsókn i
Bandarikjunum og einnig i Ev-
rópu. Eftir aðsókninni að dæma
hér virðast íslendingar hins veg-
ar ekki hafa neinn brennandi á-
huga fyrir sögu Marteins Lúlh-
érs og kenningum hans, og sínu
minni, en ef um væri að ræða
ana ckki út á götur, nema að gá
vel til beggja handa, því í slik-
um dimmviðrum geta bílstjórar
ekki séð jafnvel og í björtu
vcðri.
Eins og umferð er nú orðin
mikil um allar götur þessa bæj-
ar ættu aljir að leggjast á eitt
um það að reyna að koma í veg
fyrir slys. Það þarf líka að vanda
um við gangandi fólk, því greini-
einhvern kúreka- eða bófaflokks- legt er það að það hirðir minna
foringja, en slíkar myndir ciga uni að fara eftir götuljósunum:
að öllum jafnaði öruggum vin-
sældum að fagna, þótt texti þeirra
sé enskur, eins og' í mynd Mar-
teins Lútliers. Kolon.
vegis og hann er nú. Með öðrum orðum, þeir eru harla von-
daufir um framtíð flokks síns.
En þetta virðist að mörgu leyti eðlilegt. Framsóknarflokk-
urinn virðist ekki eiga því mannvali á að skipa, að hann geti
safnað verulegum hluta þjóðarínnar undir merki sín, umfram
þann fjölda, sem fylgir honum þegar. Er þess skemmst að
minnast, að þegar síðasta ríkisstjórn var mynduð, fyrirfannst
ekki innan flokksins nokkur maður, sem hæfur þótti til að
gegna embætti utanríkisráðherra. Var það harður dómur á
foringjalið flokksins, en hann var kveðinn upp af foringjunum
sjálfum, og ættu þeir. gerzt að vita um getu sinna manna.
Þegar á þetta er litið, er ekki að furða, þótt framsóknar-
foringjarnir mæni til apnarra flokka og vænti þaðan aðstoðar,
en jafnframt er ótrúlegt, að þeir láti sér það ekki að kenningu
verða, hvernig bandalagstilraun þeirra við alþýðuflokksmenn
fór við síðustu kosningar. Sú tilraun ætti að sýna þeim, að
kjósendur vilja, að flokkarnir standi og falli á verkum sín-
um börnum. Eru þau öll á lífi,
fjórar dætur, allar giftar, og
einn sonur, er stundar iðnnám,
mesta myndarfólk. Tveim ár-
um síðar kvongaðist ísak öðru
sinni Jóhönnu Björnsdóttur,
frá Núpsdalstungu í Miðfirði.
Eigi varð þeim barna auðið, en
móðurskylduna við börn manns
síns mun Jóhanna hafa rækt
svo sem bezt varð á. kosið.
Heimili þeirra hjóna var
jafnan mannmarg't og umsvifa-
mikið, starfsdagurinn langur en
tómstundir fáar. Svo sem til a'ð
bæta það upp að nokkru, hugð-
ust þau á síðastliðnu sumri taka
þátt í skemmtiför Orlofs til
suðurlanda. Er til Kaupmanna
um en ekki annarra. Þeir vilja hreinar línur, skýr svör, svo að hafnar kom, kenndi ísak sjúk
þeir viti, hvar menn og flokkar standa. Það væri því fróðlegt
að vita, hvort ræða framsóknarforingjans hefur verið flutt af
einfeldni eða tvöfeldni. -
dóms þess, er leiddi hann til
bana. Varð því heimkoman
dapurlegri en til var stofnað.
t. d., en þeir sem stjórna öku-
tækjunum. í fyrstu mátti sjá ýmsa
ökumenn skeyta lítíð um ljósin,
en með reynslunni hafa þeir orð-
ið þess varir að þau eru þeim.
sjálfum til mikils gagns, enda
munu nú allir fara eftir þeim, að
miiinsta kosti á daginn.
Gangandi fólk cr oft furðu bi-
ræfið og gengur í veg fyrir öku-
tæki, eins og það eigi eitt réttinn.
Stjórnhappdrættis Dvalarheim- En sniáni saman munu ákveðnar
ilis aldraðra sjómanna hefiir al- umferðarreglur, eins og t. d. ljós-
DAS skllar strax
hent fulltrúaráði Sjómannadags-
ins hálfa milljón króna.
Er þelta liagnaður af happ-
dræltinu, þótt það liafi ekki starf-
að nema hálft ár, enda hefur það
gengið míklu betur en menn
höfðu gert sér vonir lun. Á fundi,
sein fulltrúaráðið liélt fyrir
skemmstu, var skýrt frá hag
happdrættisins og þcim fram-
kvæmdum, sem það sfendur í
in skapa, sanna mönnum að bezt
er að fara eftir þeim, þvi með
því eykst öryggið i allri umferð.
— kr.
Landað tíl A.-Þjóðverja
þ. 20. f>. m.
Búist er við, að fyrsta tog-
arafarminum til Austur-
vegna framtiðarstarfsins. Er m. a. Þýzkalands verði landað 20. þ.
verið að smiða nokkra .vélbáts m. í Hamborg.
með fullkomnum útbúuaði, og. Ekki mim að fullu búið að
verða þeir meðal vinninga á ganga frá öllum undirbúningi
næstunni. að þessum löndunum, en mun
Fundurinn samþykkti þakkir vera hartnær lokið. Afli togara
til ýmissa fyrir veittan stuðning mun hafa tregðast að undan-
að undanförnu, en einkum til förnu, enda gæftir ver'ið stirð-
ólafs Thors forsætisráðherra. } ari.