Vísir - 28.01.1957, Blaðsíða 11

Mánudaginn 28. janúar 1957
VÍSIB
11
gripi?” spurði Stóri Klá- sagði: ,,Ertu þá kominn,
us. „Þetta eru sækýr,“ Litli Kiáus. Fyrst verS ég
sagSi Litli Kláus, — „og aS geía þér nokkra naut-
þaicka þér kærlega fyrir! gripi. Og mílu ofar á veg-
aS haía drekkt mér. Nú er inum er stór hópur kúa,
ég vissuiega orðinn ríkur, sem ég ætla líka að géfa
eins og þú getur sjálfur þár.“ Þá sá ég, að áin ér
séS. Eg var svo hræddur, vesur fyrir íólkiS, sem býr

/
0 100 :00 5K «0
KM.
1 ÍHiriiiesefa 1362?
Nýr fundur, sem er taíisin sasíiia, að ránirsiar
á Kensíngtonsteininuin séu frá fsalin téma.
Norskt blað birti fyrir nokkru
langt og athygiisvert bréf frá
Einar Lund, ritstjóra í Decorah,
í Iowa-fylki, Bandaríkjunum,
en hann gerir lj>ar að mntalsefni
leiðangur norskra manna og
sænskra^ til Norður-Ameríku,
fyrir sex öldum, eða nokkru
eftir miðbik 14. aldar. Fund-
izt hafa við Winnipegvatn nýjar
rninjar, sem taldar eru liiafa
mikið sönnunargildi að því er
siíkan Ieiðangur snertir. Birtist
bréfið hér á eftir nekkuð stytt
í þýðigunni.
Þegar vísindamaður óvænt
uppgötvar eitthvað, sem hann
telur landfræðilega eða jarð-
fræðilega markvert, er hann
þakklátur fyrir heppni sína —
því að alltaí gæti það leitt eitt-
hvað í ljós sem hann hafði
aldrei dreymt um, en ennþá
ánægjulegra er það_ begar hann
finnur eitthvað, sem hann hefir
leitað að, af því að hann hefir
komizt að þeirri niðurstöðu, að
á einhverju ákveðnu svæði eða
stað hljóti það að finnast. Til
slíkra manna ber að telja
Hjalmar R. Hogland, sem kunn
ur er fyrir athuganir sínar og
rannsóknir, og hann brosir í
kampinn nú yfir slikum fundi.
Og sá fundur er honum mikil-
vægur, því að hann lítur á hann
sem sönnun þess. að letrið á
Kensingtonsteininum sé ekki
falsað.
Kensingtonstemninn.
Um það var mikið rætt og
ritað. sem á steininn var rist
— og deilt, en þar stóð, að flokk
ur Norðmanna og Svía hafi
1362 komið norðan frá hafi, og
að 10 menn úr flokknum hafi
verið skildir þar eftir til að
gæta skipins. Það var í norð-
vesturhluta Mínnesot, sem
Kensingtonsteinnimi fannst, og
menn þeir sem um er að ræða,
hljóta að hafa komið norðan
frá Hudsonflóa upp eftir Nel-
sonánni og svo eftir Winnipeg-
vatni sem liggur þar fyrir norð-
an, og þaðan vatnaleið til
Minnesota. Winnipegvatn er
næstum 500 km. á lengd og
flokkurinn mun hafa verið lengi
á leiðinni og haft viðdvöl á all-
mcjrgum stöðum á leiðinni sut5-
ur,á bóginn.
í síðustu bók Hoglands, „Ex-
-jplorations in America Befóre
Cohimbus“, iýsir hann 10 slík-
um stöðum á leiðinni, þar sem
margir forngripir fundust, m. a.
gatsteinar til að festa í skips-
taugár,
en það sem nýtt er í niálinu
er, að nú Hefir fu.ndizt ellefti
steinninn á ströndum Winni-
pegvatns en landið um-
hverfis Winnipegvatn er enn
víðast óbyggt og veglaust,
en lítill eimbátur er á förum
um vatnið á sumrin. (Þessi
lýsing mun eiga við- vatnið
norðurfrá).
Við Winnipegvatn.
„Fyrir 15 árum fór eg norður
þangað ásamt T. H. Field mál-
flutningsmanni frá Madison í
Wisconsin", segir Hogland, „og
var tilgangurnn að komast að
raun um, hvort á þessum stöðv-
um væru gatsteinar fyrir skipa-
festar, en það tíðkaðist í forn-
öld á Norðuriöndum, að bora
slík göt í kletta eða steina, til
að binda- í festar skipa. _
Við austanvert Winnipegvatn
norðan til er Berensáin og þar
hefir Hudsonflóafélagið útbú
og verzlar við Rauðskinna. Þar
sem þessi staður hefir góða
höfn byrjuðum við rannsóknir
I okkar þar, Field að sunnan-
verðu og ég norðanmegin vík-
urinnar. Við athuguðum allt
sem vandlegast meðan eimbát-
urinn fór norður. og höfðum
ekkert fundið er hann kom aft-
ur. Þarna eru um 100 eyjar,
flestar smáar, með nöktum gran
ítklöppum, en við höfðum eng-
an tíma til rannsókna bar.“
Eftir 15 ára bið.
í Noregi, þar sem er fjöllótt
víðast fram í sjó, var þessi að-
ferð til að festa báta við land
almenn. Boruð voru göt í
steina og settur í „hringbolti“.
Hogland hefir séð marga slíka
gatsteina í Noregi, einnig við
vötn. Þegar fyrstu sænsku land-
námsmennirnir komu til Vest-
urheims fyrir 300 árum, var
þetta enn algengt hjá þeim.
Við bæinn Wilmington í Dela-
ware þar sem berg skagar í sjó
fram, boruðu þeir g'at og út-
bjuggu með þeim hætti, sem að
framan er lýst. Þarna má enn
sjá slíkan útbúnað á um 10
stöðum.
„Meðan eg var í Berens Riv-
er,“ segir Hogland, „kynntist eg
vel gefnum manni af norskum
ættum, Evald Hansen. Hann
hafði átt heima næstum alla
sína tíð þarna norður við Winni
pegvatn. Eg sagði honum hvert
erindi mitt var og hann kvaðst
skyldu muna eftir því. Fimmt-
án ár liðu unz eg frétti frá hon-
um en þá skrifaði hann mér að
hann hefði fundið gatstein á
smáey í •höfninni og var lýsing-
in nákvæmlega eins og á öðr-
um slíkum stöðum sem fundizt
höfðu meðfram vötnunum í
Minnesota. Mér var það mikið
ánægjuefni, að ferð mín norður
hafði þá ekki verið árangurs-
laus biátt fyrir allt.
Steimiinn frá 1362.
Þessi seinasti fundúr styður
kenninguna um, að flokkur
manna úr leiðangri Paul Knut-
sons hafi komizt alla leið til
Minnesota 1362. Hinir 10 stað-
irnir fundust allir á leiðinni
suður frá Winnipegvatni. Margt
hefir breytzt frá 1362 sem rist
er á Kensingtonst,eininn. Sé
letrunin föisuð hlýtur sá, sem
rúnirnar risti. að hafa verið
fróður um þessár breytingar. Á
Bifreiðaesgenduí'
Látið ekki undir höfuð leggjast að halda
bifreiðinni vel við.
«6
Reykjanes- og Suðurlandsbraut
eru búnar fullkomnustu tækjum til smurnings á
bifreiðum, en það tryggir yður vandaða smurningu
á öilúm hlutúm bifreiðarinnar.
□ LÍUFÉLAGIÐ BKELJUNGLJR H.F.
vorum tíma væri óhugsandi að
fara þessa leið í bát þ. e. suður
á bóginn frá Winnipegvatni.
Þegar Ohman bóndi fann stein-
inn var nýfarið að erja jörðina
þar sem hann fannst. Nauðsyn-
legt var að geta fest bátnum
með einföldum hætti. Leiðang-
ursmenn kunna að hafa óttast
árásir Rauðskinna og því farið
vatnaleiðina. Eins getur verið,
að þeir hafi verið með allstór-
an bát og með allmikinn far-
angur og erfitt að draga hann
á land, En hvað sem öllu þessu
líður er ellefti fundurinn at-
hyglisverður ekki sízt vegna
þess, ao gatsteinninn á smá-
eynni í Wininpegvatni fannst
óvænt.“
M.s. Drðnning
Álexandrine
fer frá Kaupmannahöfn 31.
janúai- til Færeyjá og Reykja-
víkur. — Flutningur óskast til-
kynntur sem fyrst til skrifstofu
ameinaða i Kaupmannahöfn.
Skipaafgreiðsla Jes Zimsen
Erlendur Pétursson.
JFvíntvr H. C Andersen ♦
Lifli Kláus og Stóri Kláus.
Nr. U.
Skömmu seinna kom
Stóri Kláus út úr kirkjunni.
Hann tók pokann á bakið
og gekk af stað til árinn-
ar, kastaði honum í ána
því hann héit, að það væri
Litli ÍCIáus, sem væri í pok-
anurn.“ Þarna hefurðu það,
nú skaltu ekki plata mig
oftar.“ Svo gekk hann
heimleiðis. — Hann hafði
ekki farið langt, þegar
hann mætti manni, sem rak
nautahjörð á undan sér.
„Hvað er þetta?“ :
Stóri Kláus
„Er ég ekki búinn l
drekkja þér?“ „0, jú,
sagði Litli Kláus. „Þú kast-
aðir mér út í ána fyrir
hálfri klukkustund síðan.“
„En hvar hefurðu fengið
alla þessa fallegu naut-
VCU ÖVU 1UOCUUUI,
gnpi. Ug míiu ofar á veg-
inum er stór hópur kúa,
sem ég ætla líka að géfa
þár.“ Þá sá ég, að áin ér
vegur fyrir íólkið, sem býr
þegar ég var í pokanum, ■ í hafinu. Já, fólkið var dá-
að ég sökk samstundis til! samlegt og nautgripirnir,
botns, og þegar þangaðjsem gengu þar á engjun-
kom opnaði indælis jóm- [ um, voru vissulega ekki a£
frú pokann fyrir mér og yerra taginu.