Vísir - 26.08.1957, Blaðsíða 4

VÍSIR
Mánudaginn 26. ágúst 1957
WISKK.
D A G B L A Ð
yitlr kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstoíur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
SUtstjómarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
■ Aígreiðsla Ligólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,Ú0.
Sími 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kosta- kr. 20,00 í áskrift á mánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Ekki fer það batnandi.
Lengi getur vont versnað, má
segja um fregnir þær, sem
almenningi berast nú um á-
standið í gjaldeyrismálum
þjóðarinnar, þegar stjórn
,,umbótaflokkanna“ hefur
setið að völdum í aðeins rúm
lega ár. íslendingar hafa oft
fengið að finna fyrir því, að
gjaldeyrisþörf þjóðarinnar
ér mikil, svo að oft getur ver-
ið torsótt á mið gjaldeyris-
yfirvaldanna, en þó keyrir
alveg um þverbak nú. Þess
vegna gera menn sér grein
fyrir því, að það, senr
áður var talið illt og erfitt,
er eiginlega barnaleikur í
samanburði við það, sem er
að verða undir núverandi
ríkisstjórn.
Sá kaupsýslumaður mun
ekki vera til, sem hefur ekki
fengið mörg kvörtunarbréf
vegna þess, að ekki hefur
verið hægt að standa við
skuldbindingar vegna leyfðs
innflutnings. Þeir eru mjög
í náðinni, er hafa ekki orðið
varir við óþolinmæði er-
lendra viðskiptamanna —
svo að ekki sé dýpra tekið í
árinni — af því að tafir verða
á öllum greiðslum. Þótt síð-
asta stjórn hefði ekki úr of
miklum gjaldeyri að spila,
varð ástandið þó aldrei eins
slæmt og nú, þegar menn
sjá fram á það, að öll við-
skipti og athafnir dragist
saman vegna gjaldeyris-
skorts.
Ekki verður annað sagt en
að eymdin sé orðin býsna
mikil, þegar svo ei komið, að
Eimskipafélag íslands, er
flytur mest af inn- og út-
flutningi landsins, á á hættu
að skipin verði stöðvuð er-
lendis, af því að það getur
ekki staðið í skilurn með
greiðslur fyrir annað en það
allra nauðsynlegasta. Von-
andi sér ríkisstjórnin um það,
að annað eins komi ekki fyr-
ir skipadeiid Sambandsins,
enda ætti hún að hafa nægan
gjaldeyri til sinna þarfa
vegna flutningsgjaldanna,
sem Hamrafell tekur fyrir
siglingarnar frá Svartahafi.
Hann siglir með átta
laumufarþega um höfin.
Engin þjó5 vill taka vi5 þeim og skipstjór-
inn lendir í fangelsi, sleppi þeir í land.
Erfitt unt skýringar.
Stjórnarblöðin hafa ekki kom-
izt hjá því að geta nokkuð
um þetta vandræðaástand,
en ekki eru þau alveg á
saraa .máli um ástæðurnar.
Tíminn kennir þetta afla-
bresti á síðustu vetrarvertíð,
auk aflabrests á SÍldarvertið-
inni, sem nú er fyrir
skemmstu lokið, en hann
gleymir að geta þess, að afli
hefur verið rýr bæði á þorsk-
veiðum og síldveiðum urn
mörg undanfarin ár, og mún-
urinn á aflanum á þessu ári
og hinu síðasta ræður ekki
úrslitum í þessu efni.
Þjóðviljinn hefur aðra af-
sökun fram að færa fyrir því,
hversu iila er komið erlend-
um fjárhag íslendinga undír
stjórn kommúnista og banda-
manna þeirra. Hann segir í
síðustu viku, að framkvæmd-
irnar sé svo stórkostlegar, að
þær gleypi svo mikinn gjald-
eyri, að ekki sé nægilegt til
fyrir öllum þörfum af þeim
sökum. Aðalráðherra komm-
únista hefur meira að segja
tekið fram, fyrirfram, að
skýring Tímans sé vitlevsa.
En Þjóðviljinn boðar engin
úrræði —- hann spyr, hvað
Sjálfstæðisflokkurinn vilji
gera í þessum efnum. Hing-
að til hefur ekki skort úr-
ræði þessa blaðs, en nú er
víst fckið í flest skjól, úr því
að það leggst svo lágt að
spyrja „íháldið“, hvað það
mundi gera.
Frá fréttaritara Vísis. —
Osló í ágúst.
Að fá laumufarþega lun borð
í skip sitt, er eitt það versta,
sem fyrir skipstjóra getur kom-
ið, nema ef til vill að stranda
skipinu eða grantla því á ein-
hvern hátt.
Það er því ekki furða þó Alf
Jensen, skipstjóri á norska
skipinu „Skaubryn“, hafi verið
súr á svipinn síðan í október í
haust, en það var þá að hann
fékk ekki einn laumufarþega,
heldur 8 slíka og ríkisfangs-
lausa í þokkabót.
Af þessum 8 eru ein hjón
og hefur allur hópurinn verið
með skipinu síðan í fyrrahaust
að fólkinu, sem allt er frá
Júgoslavíu nema einn, tókst að
laumast urn borð, þegar skipið
lá í Bremerhaven í Þýzkalandi.
Fólkið hafði af einhverjum á-
stæðum flúið til Þýzkalands og
fengið þar dvalarleyfi til á-
kveðins tíma. Og þegar sá tími
var útrunninn gat það ekki
fengið dvalarleyfið framlengt
og var því ekki við öðru að bú-
azt, en að það yrðd flutt heim
því önnur lönd vildu ekki veita
því viðtöku.
Nú er fólkið búið að flækjast
með skipinu um öll heimsins
höf á kostnað útgerðarinnar.
Það var ekki fyrr en komið var
til Kolombo að vart varð við
það og var það þá strax sett í
gæzluvarðhald.
Aðeins einn af laumufarþeg-
unum hefur gert tilraun til að
stelast frá borði. Þá var skipið
á siglingu skammt frá Höfða-
borg í Afríku. Maðurinn 26
ára flugmaður varpaði sér til
sunds, en hafði ekki synt nema
200 metra þegar hann var hirt-
ur upp af strandgæzlunni og
fluttur um borð, Jensen til lít-
illar ánægju.
Þar sem skipið kemur í höfn
eru hafðar á því strangar gæt-
ur-. ,,Auk ýmiskonar óþæginda
af fólkinu á ég það á hættu að
verða dæmdur í 6 mánaða
fangelsi ef einhver kemst i
land í brezkri höfn og ver'ð'ur
handsamaður,“ sagði skipsrjÓL -
inn.
Tvær kjarnorku-
sprengingar.
Kjarnorkusprengja var
sprengd yfir Nevadaauðn í
Bandaríkjunum í gær. Hún var
látinn springa í um 500 metra
hæð.
| Formaður Kjarnorkuráðsins í
Bandaríkjunum hefir skýrt frá
því, að Rússar hafi byrjað af
nýju tilraunir með kjarnorku-
(vopn, og hafi kjarnorku-
sprengja verið sprengd í fyrra-
dag í Síberíu, og verið allöflug.
1 Hlé hefur orðið á slíkum
sprengingar-tilraunum í Siber-
íu siðan í apríl.

í Ghana hefur verið sam-
þykkt að lokinn 1. umræðu
frumvarp, sem veitir stjórn-
inni fulla heimild íil þess
að gera menn útlæga. Bitnar
þetta fyrst á tveimur leið-
togum Mohammeðstrúar-
manna.
Bréf:
Vanhirt húslóð.
Höfuðdagur
var s.l. laugardag, en hunda-
dögum lauk daginn áður. Hinir
gömlu, góðu hundádagar, eins og
sumir gömlu karlarnir taka til
orða, standa réttan mánuð. Oft
hefur verið að því vikið og um
það rætt, að mikið væri að
marka hversu viðraði á hunda-
dögum, og einkum, ef snögglega
breytti til með komu hundadaga.
Nú verður kannske vart sagt, áð
snögglega hafi breytt til með
komu hundadaga 23. júlí s.l. iþ.
e. þeirra gömlu), en þurrkleys-
ur hafa víða verið, sumstaðar
síðum súld og jafnvel nokkur úr-
koma á þessum tíma.
Flæsur. —
Höfuðdagsþerrir.
Flæsur komu þó sumstaðar og
var það til bóta, til þess að ná
upp heyjum aðallega, og var yf-
irleitt lítið hirt, nema í vothey.
En þurrt var á Höfuðdegi og
(mundi einhvern tírna hafa sagt
I verið, að nú væri kominn höfuð-
dagsþerrir. Verði þerrir nú
| nokkra daga, þótt ekki væri
lengur, má búast við að hirt
'verði feikn mikið af heyjum i
vikunni.
í Borgarfjarðarhéraði var viða
verið í heyi í gær, þótt sunnu-
dagur væri. H\-arvetna er þar
| mikið af heyi í sæti, og mikið
búið að slá á ílæðiengjum og
'öðrum véltækjum engjum, og
mestallt flatt viða ennþá.
Berjaferðir. —
! Kvöldfegurð.
Mikill fjöldi manna fór í berja-
ferðir í gær, og óvenjulíflegt á
Draghálsi, en þangað fara marg-
ir til berja. Þegar ekið var í bæj-
inn í gærkvöldi Hvalfjarðarleið-
ina mátti sjá, að margir stöðv-
uðu bíla sína sunnan fjarðarins,
til þess eins að njóta sem lengst
hinnar dásamlegu fegurðar
kvöldsins. Logn var og heiður
himinn, er sól hneig til viðar, og
) varpaði gliti sínu á fjöllin, sem
Fyrr en varBL
Almenningur gerði aldrei ráð
. fyrir, að stjórn „umbótaafl-
anna“ múndi geta leyst
vanda þjóðarinnar, en hann
gerði heldur ekki ráð fyrir,
að hún mundi verða svona
fljót að sigla í strand — spila
rassinn úr buxunum. Stað-
reyndin, sem við öllum blas-
ir, er sú, að stjórnin hefur
• ekki setið heilt ár að völdum,
þegar hreint neyðarástand
ríkir í gjaldeyrismálunum
og stjórnarflokkarnir geta
ekki einu sinni komið sér
saman um, af’ hverju vand-
ræðin stafa.
Ástæðuiaust er að ætla, að
stjórninni takist að kippa sér
og þjóðinni upp úr því feni,
sem stefnt hefur verið út í
upp á síðkastið. Menn skulu
því frekar vera við því bún-
ir, að ástandið versni.frek-
ar en batni, a. m. k, þangað
til stjórnarflokkarnirir hafa
geri upp við sig, i hverju
meinið er fóigið og hafa leit-
að ráða um, hvað þeir eigi
að gera til að komast úr
vandanum.
Á horni Miklubrautar og
Lönguhlíðar lét bærinn á sín-
um tíma byggja eitt glæsilegasta
fjölbýlishús sem ennþá hefur
byggt verið í bænum okkar.
Voru íbúðirnar þá auglýstar til
sölu, dg sótti um þær fjöldi
manna, og fengu færri en vildu,
enda byggingin mjög vönduð að
öllum frágangi, og íbúðirnar
með afbrigðunr vistlegar og
rúmgóðar.
Það mun hafa verið fyrir um
sjö árum sem þetta skeði, og'
fólk flutti almennt í íbúðirnar
í þessari glæsilegu fjölbýlis-
höll. Þessu mikla 'húsi fylg'di
svo rúmgóð lóð, sem öll var
strax girt vandaðri og sérkenni-
legri trégirðingu, og hlaut þetta (
allt að setja glæsilegan svip á
umhverfið, en til þess að svo ]
yrði í framtíðinni þurfti að gæta
þarna þrifnaðar, og snyrtilegr-'
ar umgengni. Því miður vant-j
ar mikið á að vel hafi tekist (
um það, að minnsta kosti hið
ytra,.sem snýr að vegfarendum.1
. Forlóðin sem blasir við fráj
Lönguhlíð er í megnustu órækt
og vanhirðu, og ekki sýnilegt, (
að þar hai’i nein mannshönd.
hlúð að blómi síðan flutt var í (
íbúðirnar, en villigróður vex
þar hindrunarlaust, milli 'ó- j
skipulegra gangbrauta. Ekki
getur rnaður látið sér detta í'
hug, að svo mikið sé við haft að
slá þetta óræktarland svo sem
einu sinni á sumri, ef það mætti
verða svo lítið til prýði. En vit-
anlega ætti þessi mikla lóð að
vera skipulagður gróðurreitur
með trjárækt og blómum milli
grænna grunda og göngubrauta
heim að höllinni.
Um baklóðina er það að
segja, að hún er síst í rninni
vanhirðu en forlóðin. Og svo
er það hin mikla og dýra girð-
ing umhverfis alla lóðina. Ekki
er sjáanlegt, að henni hafi neitt
verið gert til góða árum saman,
enda hang'a hliðgrindur skakkar
og skældar á brotnum lömum,
þar sem þeim hefur ekki verið
alveg grýtt til hliðar, og girð-
ingin öll að brotna og grötna
niður vegna málningarleysis og
vanhirðu. Villigróður vex upp
með henni allri, og er að kaf-
færa hana, og mun ekki langt
að bíða þess, að hún lirynji á
stórum köflurn af fúa, ef ekk-
ert verður að gert.
Þeir ágætu menn, sem eru
eigendur þessarar glæsilegu
fjölbýlishallar ættu að hafa
samtök um að til slíks þurfi
ekki að koma, og að hefja skipu
lagt starf til að fegra og prýða
rnikla og dýra lóð, sém veit að
stóru umhverfi.
K.
stóftu á höfði í firðinum.
Vegabæturnar \ið
Fossá.
Vegabótunum miklu við Fossá,
. þar sem ný brú er i smíðum, er
j nú vel á veg komið. en ekki hef-
ur enn verið ákveðinn dagurinn
1 eða stundin, er umferð hefst á
j þessum nýja kafla, en á honum
er sefn fyrr hefur verið getið;ny-~
brú á Fossá, niðri \'ið sjó.
Dæendur fyrír glæpi
framda 1919.
Fyrir skömniu var tekinn aí
lífi sjötugur Ungverji, fyrir af-
brot framin 1919.
Hann hefur verið vinnumað-
ur í sveit á síðari árum, en
1919 var hann liðsforingi, ,,hví't
liði“, og segja yfirvöldin, að
sannað sé, hann hafi fyrirskipað
aftökur og misþyrmingar og
sjálfur verið sekur um slík af-
brot, en því neitaði maðurinn,:
Mihaly Franczia-Kiss að nafni.
Hann var sakaður um hvorkL
Ifleiri né færri en 120 rnorð,
sem talin eru hafa átt sér staö
eftir að hin skammlífa komm-
únistastjórn hrökklaðist frá
eftir fyrri heimsstyrjöld.