Vísir - 23.11.1957, Qupperneq 4
4
VÍSIB
Laugardagimi 22. nóveraber 1957
WI81K.
DAGBLAÐ
'Wítír kemur út 300 daga á árl, ýraist 8 eða 12 blaCsíCur.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteiim Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Riígtjómarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstefur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á mánuði,
kr. 1,50 eintaMð í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Kommúnistar í vandræðum.
Það kemur greinilega i ljós í
Þjóðviljanum í gær, að korn-
! múnistar eru í talsÝerðum
| vandræðum vegna greinar
] þeirrar um varnarmálin, sem
birt var þar í blaðinu á mið-
vikudaginn. í grein þessari
/ voru kommúnistár hvattir
j tii dáða í ..hernámsmálun-
j um“, en sið'an venti höfund-
ur greinarinnar sínu kvæði í
) kross og tilkynnti, að herinn
' fengi að vera í landinu til
t 1960 — eða til loka kjör-
I tímabilsins, eins og komizt
f var að orði. Yrði hann hins-
f vegar ekki á brott fýrir
þann tíma, þá mundu afleið-
ingarnaf verða þær, að
! kommúnistar hættu stuðn-
ingí við stjórnina.
Þarna gáfu kommúnistar aiveg
ótvíræða yí'irlýsingu um
það, hversu lengi þeir ætla
I að veita stjórninni stuðning.
Þeir ætla að sitja í henni til
! loka kjörtímabilsins, hvern-
j ig' sem ailt veltur, og ekki
■skaJ koma til ágreinings,
f. fyrr en komið verður að
f kosningum. Vii’ðist hafa ver-
ið tekin ákvörðun um það,
I áður en flokksþing komm-
únista á að koma saman nú
f á næstunni, að það geri enga
breytingu á þeim högum,
sem nú eru — áframhald
verði á samvinnunni við
hálfkommúnistana úr Al-
þýðufloltknum og' með þeim
við íramsóknarmenn og
r krata.
Þjóðviljinn tekur aftur tii máls
um þetta atriði í gær, og er
með einskonar afsökun eða
skýringu vegna greinarinn-
ar á miðvikudaginn. Hefir
höfundur hennar vafalaust
sagt meira en ætlazt hefir
verið til eða hann hefir haft
• leyfi til, úr því að Þjóðvilj-
! inn birtir þessa skýringu
! sína í gærmorgun. Þar er
Kirkja ofj irtínttíl:
Jörðin er Guðs.
gefin sú skýring á þaulsætni
kommúnista í stjórninni, að
það taki tvö ár að koma
hernum úr landi!! Það er
skýringin á því, að kommún- ;
istar ætla að sitja sem fast- |
ast. Broslegar viðbárur, sem j
enginn getur tekið alvarlega.
Kommúnistar hafa alltaf hald-
ið fram, að því verri horfur
sem væri í alþjóðamálum, ■
því meiri væri hættan, er
vofði yfir íslandi, meðan
hér væri lið til varnar. í
„samræmi" við þetta sam-!
þykktu þeir á síðasta ári, að
varnarliðið skyldi vera
um kyrrt um óákve'ðinn!
tíma. Þeir gerðu það þegar1
heimsstríð virtist yfirVof-
andi. Svo mikil var sam-
kvæmnin í orðum þeirra og
gerð'um. Og með þessu gerð-
ust þeir það, sem þeir hafa
kallað aðra, „hernámsflokk-
ur', og hafa kunnað ágæt-
lega við sig í hinum nýja fé-
lagsskap — vilja ekki þaðan
fara.
Þessi „tveggja ára skýring"
Þjóðviljans er vitanlega
hinn mesti fyrirsláttur.
Kommúnistum hér á landi
hefir verið skipað af foringj-
um sínum úti í Moskvu að
sitja sem fastast, meðan við-
skiptasamningui’inn við Sov-
étríkin er í gildi. Hann er
gerður til ársloka 1960. Þar
er skýringin fengin á þrá-
setunni. Hitt er svo undir
tilviljun og hendingu einni
komið, hvort varnarliðið fer
á þessu tímabili eða ákveðið
verður, að þaö skuli fara eða
ekki. í stjórninni verða
kommúnistar til 1960, og á
því tímabili má gera marg-
víslegt „gagn“, er mun segja
til sín áfram, jafnvel þótt
þeir fari úr ráðherrastólun-
um.
Við öthi búnir.
Það er á margra vitorði, að ó-
breyttum kommúnistum
hefir verið sagt, að þeir skuli
vera við öllu búnir vegna
1 nýjustu fyrirmæla frá
1 Moskvu um að ríkisstjórnin
? skuli studd, hvað sem fyrir
kemur, næstu 2—3 árin. Er
jafnvel hvíslað, að svo
. kunni að fara, að ríkisstjórn-
in „neyðist“ til að lækka
gengið enn meira en gert var
með jólagjöfinni í fyrra.
r Kommúnistar eiga að verja
slíkar aðgerðir á þeim for -
i. sendum, að slíka ákvörðun
?•
vrði að skrifa hjá „íhaldinu"
—• þetta sé arfshluti. Þó er
það mikilvægari ástæða, að
allt verður að gera til þess
að samstarf umbótaflokk-
anna rofni ekki, „alþýðan“
e'ð'a jafnvel öllu heldur
„vei'kalýðurinn“ (til þess
að ekki verði um rugling við
krata að ræða) hafi áfram
aðstöðu til að „móta“ stjórn-
arstefnuna.
Það hlýtur að vera góð og létt-
bær gengislækkun, sem
hiýtur blessun sendisveina
Moskvtivaldsins.
Sendimenn frá tveimur sterk-
um flokkum lögðu spurningu
fyrir Jesúm. Hún var kænlega
orðuð og mjög mikill vandi að
svara henni. Það virtist varla
fært að sinna henni án þess að
taka bera afstöðu í viðkvæmu
máli, sem var í senn stjórnmála-
legs og trúarlegs eðlis. Spurn-
ingin var gildra.
Guðspjall morgundagsins seg-
ir frá þessu (Matt. 22,15—22).
Lítum fyrst á spyrjendurna.
Það vekur athygli, að það er alls
ekki þetta brennandi vandamál,
sem þeim liggur á hjarta. Þeir
eru ekki að leita að lausn á því.
Fyrir þeim vakir það eitt að
flækja andstæðing og koma hon-
um á kné. Ef til vill væri ofmælt
að segja, að þessir menn hafi
ekki haft neitt stefnumið í sam-
bandi við vandasöm málefni af
þessu tagi, að skoðanir liafi í
þeirra augum verið góðar eða
slæmar út frá því einu sjónar-
miði, hvort j>a,ð var liagfellt í.
bili að íylgja heim eða vera á
móti þeim. Slikir menn hafa
alltaf verið til og þeir voru að
jafnaði ,,góðir“ flokksmenn tald-
ir og sérstaklega gagnlegir. Svo
mikið er vist um þá ráðkænu
menn, sem frá er sagt í guð-
spjaliinu, að við þetta tækifæri
var þeirra eina mark og mið að
leggja andstæðingi snöru.
Jesús lét ekki flækjast i hag-
legu neti þessara æfðu orðslaga-
manna. Hann hafði stefnumið I
lífi sínu, sem aldrei hvarf hon-
um. Það vár ekki aðeins á vör-
um hans, það var eitt og allt í
hven’i hugarhræringu, hverju
viðbragði kendanna, hverju orði
og athöfn. Hann notar tækifærið
til þess að benda á það mið:
Guði það, sem Guðs er. Guð,
Guðs riki, — þetta var boðskap-
ur hans, þetta var líf hans. Og
hann vissi, að hann var sjálfur
konungur þess ríkis. Það vitnaði
hann m. a. fyrir dómara sínum,
Pilatusi: Eg er konungur, en
mitt riki er ekki af þessum
heimi. Og þó lifði hann ekki ut-
anveltu við þennan heim og
þetta líf. Hann einangraði sig
ekki, hann lifði meðal mannanna,
leið með þeim, hjálpaði þeim,
fórnaði sér fyrir þá. Hann var
ekki kominn til þess að svipta
jarðlífið gildi, heldur til þess að
gefa því gildi.
í því ljósi ber að skoða svar
hans: Gjaldið keisaranúm það,
sem keisarans er, og Guði það,
sem Guðs er. Hann er ekki með
þessum orðum að draga láuda-
mæri milli tveggja stórvelda,
jarðnesks og himnesks, og benda
á, að hvor skuli hafa sitt. Slíks
misskilnings hefur oft gætt:
Guði skyldi þjóna í bæn einver-
unnar, í tilbeiðsiu kirkjunnar á
helgum dögum, i sérstökum góð-
verkum. Allt hitt var í rauninni
á sviði keisarans, veraldlegt —
land og þjóð og mannfélag, at-
vinna, viðskipti, hin borgaralegu
störf, þetta kom trúarlífinu eig-
inlega ekki við.
Það var eitt af afrekum Lút-
liers að leiðrétta i-angfærslur um
þetta, út frá ferskum, djúpum
skilningi sinum á boðskap Bibli-
unnar. Hann segir: Skyldur dag-
legs lífs eru skyldur við Guð.
Guð hefur skapað þennan heim,
þessi - veröld er hans veröld.
Það er ekki starfið, sem
helgar eða miklar per-
sónuna, heldur maðurinn, sem
helgar eða vanhelgar starfið.
Smiðurinn, sem jastrar af biki, er
eins fagur i augum Guðs og
skrýddur prestur fyrir altari, ef
hann er trúr í starfi sínu. aflar
skylduliði viðurværis áf alúð og
minnist þess, að hann hefur
sjálfan Guð að vitni um það,
hvemig hann þjónar náungan-
um með verkum sínum. Og
vinnukonan, sem mjaltar kýr og
þvær gólf, er Guði eins velþókn-
anleg. eí hún vinnur fyrir Guðs
augiiti, og nunnan á bæn í
klausturklefanum. S. n. andleg
I störf eru ekki guðlegri en líkam-
jstörf eru ekki guðlegri en
líkamleg, því að hinn skap-
andi Guð er að verki í
samlífi mannanna, liann hagar
því svro, að þeir eru háðir hverir
öðrum og það er hans vilji, að
þeir þjóni hverir öðrum, einn
svo, annar svo. Það er engu ó-
helgari köllun, og engu ábyrgð-
arminni, að vera dómari, þing-
maður, oddviti, bóndi, iiúsfi'eyja,
heldur en að vera pi'estur, munk-
ur eða nunna. Hver og einn verð-
ur að gera Guði reikningsskap
gjörða sinna, svara því, hvað
hann vann Drottins veröld til
þarfa, hvernig hann þjónaði ná-
unga sínum í þeirri stöðu og
köllun, sem hann hlaut. M. ö. o.:
Sá einn gefur „keisaranum“,
heiminum, jarðlífinu, það, sem
skylt er, sem gefur Guði það,
sem Guðs er. Hitt er öfughneigð
mannsins, að hann vill alltaf
halda lifinu frá Guði og hafa
Guð utan við iífið, láta hann i
hæsta lagi vera þá varaskeifu á
víxli lífsins, er gripa megi til, ef
allt annað verður örþrota, líta á
hann sem ígripainnstæðu fyrir
elliár eða aðeins útfarartrygg-
ingu.
Jörðin er Guðs. Eu nútiminn
segir: Jörðin er guð — og jörð-
inni allt. Sú hugsun verður ekki
farsæl til lengdar. Guðlaus jarð-
hverf heimshyggja sviptir mann-
inn jörð sinni, hún verður smám
saman andleg auðn, ef til vill
rjúkandi brunarúst.
Jörðin, jarðlífið, ér Guðs.
Gjöldum Guði það, sem Gúðs er.
Síjórn Sjómannafélags
Rvíkur sjálfkjörín.
Eins og lög Sjómannafélags
Reykjavíkur ákveða var þann
5. nóv. s.l. auglýst eftir Iistum
til stjórnarkjörs og skyldi fram-
boðsfrestur vera til kl. 22 þann
20. nóvember.
Þegar framboð'sfrestur var
liðinn hafði aðeins 1 listi bor-
ist, borinn fram af trúnaðar-
mannaráði félagsins. Kjörstjórn
úrskurðaði þann lista sjálf-
kjörinn samkv. 31. gr. félags-
laga og verður því stjórn fé-
lagsins árið 1958 skipuð eftir-
töldum mönnum: Formaður:
Garðar Jótisson, Skipholti 6.
Varaform.: Hilmar Jónsson,
Nesveg 37. Ritari: Jón Sigurðs-
son, Kvisthaga 1. Gjaldkeri:
Sigfús Bjarnason, Sjafnargötu
10. Varagjaldkeri: Sigurður
Bachmann,' HQÍmgarði 2. —
Aðalfundur félagsins verður í
jahúar,
1 grein, sem birtist hér í blað-
inu i gær í tilefni af hálfrar ald-
ar afmæli sandgræðslunnar og
verndunar lands gegn upp-
blæstri, er vildð að liinum miklu
verkefnum, sem Sandgræðsla ís-
lands nú hefur með höndum, auk
þeirra, sem fyrir voru og smærri
verkefna. Stóru verkefnin eru
uppgræðsla Landeyjasands og
Hólssands. Verður nú sagt nán-
ara frá nokkrum átriðum, til
glöggvunar um þessi mál, eftir
yfirlitsgrein Runólfs heitins
Sveinssonar, sem Páll bróðir
hans, núverandi sandgræðslu-
stjóri, góðfúslega leyfði afnot af.
Eitt víðáttumesta
foksvæðið.
„Eitt viðáttumesta foksvæði
landsins er á Hólsfjöllum, Mun
hvergi hafa blásið meira en þar
á þessari öld. Þó segja kunnug-
ir, að uppblásturinn hafi ekki
verið mjög aðsópsmikill né hrað-
ur síðustu áratugina (þetta er
skrifað í ársbyrjun 1953). Mun
þar valda mestu um, að veðr-
áttan hefur verið miid það, sem
af er þessari öld, einkum síðustu
þrjá áratuginn. Uppblásturinn á
Hólssandi hefur stefnt á Axar-
fjörðinn, sem er ein af blómleg-
ustu og beztu sauðfjársveitum
þessa lands. Er því mikil og að-
kallandi nauðsyn aö stöðva upp-
blásturinn þar, sem og annars
staðar, svo fljótt sem verða má.
Af reynslu undangenginna ára
er ljóst, að hægt er að stöðva
sandíok og uppblástur í byggð-
um landsins, ef efni eru til að
gera viðeigandi ráðstafanir."
Mikill uppblástur
lands 1860—1890.
„í Rangái'V’allasýsiu blés mik-
ið land á árunum 1860—1890.
Stórkostlegust Var eyðileggingin
í kringum 1880. Árið 1882 var
nefnt „Sandár" hér á Suðurlandi.
Veðráttunni snemma vors það
ái’ er lýst á þessa leið:
„Norðan hai’ðviðri stóð um
langan tíma og bruddi upp urið
valllendið, reif torfþök af hús-
um, görðum og húsaveggjum,
sem voru úr torfi. Sú eyðilegg-
ing og þær hamfarir voru svo
stórkostlegar og gjöreyðandi, að
því verður vart trúað af þeim,
sem ekki þekkja til. Fólk flýði,
sumt til Ameríku, nokkuð til
annarra sveita á Islandi, en sumt
flutti liús sín í grasskákir, sem
enn voru eftir i löndum bújarða
þeirra."
Góðar Iníjarðif
fóru í eyði.
Margar góðar bújarðir fóru I
eyði i Rangárvallasýslu á þess-
um árum. Um eyðingu einnar
þeirrar er eftirfarandi skráð:
„í tvo sólarhringa áræddu
vöxkustu karimenn ekki út úr
húsum, svo var sandfokið mikið
og grjótflugið mannskætt. Þeg-
ar á þriðja degi er brotist var út,
var aðkoman sú, að búpeningur-
inn var ýmist dauður eða hálf-
dauður í húsunum sandoi'pnum.
Sum húsinvoru svo hart leikin
eftir fárviðrið, að gaddfreðnar
þekjurnar höfðu flettzt af viðun-
um veðurmegin."
Gróðui’ lét undan síga.
Engum ætti að dyljast, að í
slikum ofveðrum eins og nú var
lýst, og á því harðindatímabili,
sem gekk hér yfir landið á ár-
unum 1860—1890., hefur mikill
gróður orðið að láta undan siga
slíku veðurofríki. Enda hefur þá
mikið land blásið og mikill gróð-
ur eyðzt, einkum á elcgosasvæð-
inu hér sunnanlands. Þegar svo