Vísir - 15.01.1958, Blaðsíða 9

Vísir - 15.01.1958, Blaðsíða 9
•ri'. % . —V-W—— "■r'j'.-rr 1 .' !'. "i"‘ !-'V1 æðarfugliniim rýmt. Frh. af 4. s. næstum út- Sjórinn viS Grænland hefur um alla tíma verið fullúr af fiski. Áður höfðu Grænlend- ingar ekki fengið að veiða fisk- inn, og gat einokunin haft nokkuð í hendi sinni með þvi að flytja ekki öngla eða færi. En þótt hreindýrunum væri útrýmt, máttu Grænlendingar ekki tak'a upp fiskveiðar. Nú máttu Grænlendingar aðeins veiða seli, smáhvali og svo auðvitað refi, fugla og þvílíkt. hað var talið háskalegt fyrir líkamlega og andlega heil- brigðí þeirira, að veiða nokkuð annað. En þegar selurinn einn vár drepinn miskunnarlaust til lífsbjargar fólkinu og útflutn- ings, tók einnig hann að ganga til þurrðar. Og þegar hver maður árið 1934—35 gat á Suðnr-Grænlandi fengið 130 kg. af kjöti en 260 kg. á Norð- ur-Grænlandi, þá stafar þetta ekki nema að nokkru leyti frá sela- og smáhvalaveiði, heldur og af því, að 1 eða 2 hvalveiði- bátar hafa skutlað hvali við Grænland, og farið með þá inn hinar ýmsu hafnir, þar sem Grænlendingar skera þá og fá allt af þeim nema spikið. Fram til 1908—1909 var hið almenna veiðarfæri á Græn- landi fyrir fiska úr sjó: bfeginii nagli bundinn neðan í segl- garnsspötta. Þótt næstum allir Grænlendingra verði nú að lifa næstum því eingöngu á fisk- veiðum einum, og önglar séu nú allsstaðar kornnir í st.að nagla, heldur seglgarnsspott- inn þó velli víða enn. Nú þekk- ist og notkun línu á Grænlandi. En ásinn í þeim er „bindi- garn" eða seglgarn. Mér er sagt, að ekki sé það óalgengt, að 'vélbáfar rói nú með aðe:r.s 300 öngla lóð af þessu tægi. Árið 1935 voru til á Vestu1..'- Grænlandi 1469 trébátar, flest- ir lélegir mjög, og sjóslysin í hlutfalli við það. í árslok 1914 voru Grænlendingar (þá 20 þús.) búnir að fá 72 vélbáta, og hefur hvorttveggja tegund báta fjölgað síðan. Þar að auki eru 'einæringar og kvenbátar. Samt var brúttósöluverð kaup- þrælkunarinnar af öllum út- flutningsvörum af öllu Græn- landi, þar í taldar afurðir hvavleiðanna (1 eða 2 skot- bátar), öll skinnavaran, allt lýsið, allur marmarinn og ýmsir minni vöruflokkar samtals á öllu árinu 1943 —44 samkvæmt reikningi d. kr. 1.959.000,— og 1944— 45 samkværnt reikningi d. kr. 1.942.000.00, og á fjörlögum fyrir 1946—47 áætlaðar d. kr. 1.963.00,00, eða alls eins og góður ársafli 3 vélbáta í Vest- mannaeyjum, eða hálfur árs- afli gamaldags trollara þá. Grænlendingar eru nú 25 þús. talsins og eiga fleiri báta en áður, og eg hafði yngri upp- lýsingar á línu en logi gamli varð mér skjótari að hirða gagnið af þeim, hitt man eg þó: S.l. sumar stunduðu 8 fær- eyskir vélbátar landróðra frá Stóru-Hi-afnsey á Vestur- Grænlandi. Þeir byrjuðu róðra 17. júní 1957 eða rétt áður en aflahrotunni miklu lýkur við Grsánland, og héldu þé'ssíi út- ræði áfram í 3 % mánuð. Allur samanlagður afli þeirra 3 báta þessa SVz mánuð'var álíka mik- ill og afli alls grænlenzka báta- flotans allt þetta ar saman- lagt. Þó urðu Færeyingarnir sjálfir að gera að afla sínum og verka hann. Hvað hér veldur, hljóta allir að sjá. Það er ekki aðeins um áð ræða vankunnáttu fólksins á Grænlandi og kæruleysi Dana um að kenna því vinnu- brögð, heldur vanmegnun og : vanlíðan fólksins á Grænlandi, , vegna vaneldis, sjúkdóma, skorts og ills aðbúnaðar allt frá fyrstu bernsku og frám á síð- ustu starfsár, i líkingu við það, sem gillti um rússneska bænda- almúgann fyrir byltinguna, og líklega á enn hærra stigi um fátæklingsaumingjana undir ' dönsku kaupþrælkuninni hér á landi. Fólkið skortir orku til að geta afkastað verki! Meðal- árstekjur manns í Júlíönuvon, höfuðstað Eystribyggða, var 1938 kr. 482.00! Þegar nú þið, sem gerðuð hróp að Landssambandi ísl. : Grænlandsáhugamanna, farið jað sýna góðan vilja ykkar og |einlægni í verkunum, og takið ! að brjóta niður þetta síðasta ihungurveldi hinna dönsku vina | ykkar, munuð þið alls ekki ! hitta þar fyrir til varnar .Landssambantí ísl. Grænlands- áhugamanna, heldur dönsku ríkisstjórnina, en þó f^^rst og- fremst hina koiiunglcgu dönsku einokunarverzlun og mjög ! harðsnúinn flokk dansks af- ætulýðs Grænlands, búsettan í Danmörku, og auk þess um 2000 danskar Grænlands afæt- , ur á Grænlandi og þar á ofan alla þá Grænlendinga, sem eru í þjónustu einokunarinnar, eða hins opinbera á Grænlandi. — ^Og vel væri þá, ef þið fengjuð með ykkur nokkurn einasia mann af þeim sárpínda lýð, sem þið viljið hjálpa, en verður í öllu að lifa og láta eins og krambúðarherrunum og öðr- um valdamönnum með kverka- takið cr þókríanlegt. BBftllGEÞÁTTUR V A ▲ ▲ VÍSIS A ♦ Landslið íslands, sem spila mun i opna flokknum á Ev- rópumeistaramótinu í Osló, hef- ur nú verið ‘endanlega ákveðið og skipa eftírtaldir menn liðið: Eggert Benónýsson, Guðlaugur Guðmundsson, Jóhann Jóhanns son, Lárus Karlsson, Stefán Guðjohnsen og Stefán Stefáns- | son. Ennþá eru sjö mánuðir þar ! til mótið verður haldið, og munu þeir notaðir til æfinga, : svo að ætla má að liðið verði ! . vel samæft, þegar á hólminn kemur. ■ Meistaraflokkskeppni Bridge- félags Reykjavíkur er nú rúm- lega hálfnuð og er röð og stig sveitanna eftirfarandi: 1.-2. Sveit Harðar Þórðárson- ar — 10 stig'. 1.-2. Sveit Ólafs Þorsteinsson- ar — 10 stig. 3.-4. Sveit Kristjáns Magnús- sonar — 8 stig. 3.-4. Sveit Stefáns Guðjohnsen — 8 stig. 5. Sveit Magnúsar Sigurðsson- ar — 6 stig. 6. Sveit ívars Andersen — 3 st. 7. -8. Sveit Sveins Helgasohar — 2 stig. 7.-8. Sveit Þorsteins Bergmann — 2 stig. 9. Sveit Vigdísar Guðjónsdótt- ur — 1 stig. 10. Sveit Guðmundar Sigurðs- sonar — 0 stig. Hér er spaugilegt spil frá keppninni, sem sýnir hverju blekkisögn getur komið til leið- ar. Staðan var allir utan hættu og suður gaf ' ■ 4 G-10-6-5 7-5 4 Á-2 4, D-G-8-6-3 4 Á-9-3 ^ 4-2 4 10-9-7-6-3 ▲ 9-4-2 4 K-D-8-2 ^ Á-G-10-9-3 4 Ð-4 4, Á-7 4 7-3 ^ K-D-8-6 4 K-G-8-5 4 K-10-5 Sjémenn í Kéflavík og- Akranesi samþykkja. Bátasjómenn í Keflavík og á. Akranesi hafa samþykkt kjara- samningana og eru róðrar al- mennt hafnir frá báðum út— gerðarbæ j unum. Um 20 bátar eru byrjaðir róðra frá Keflavík -O-g hefur afli þeirra almennt verið frá 5 til 8 lestir í róðri. Það hafa ekki verið neinir erfiðleikar að ráða menn á bátana. Aðeins 4 eða 5 báta vantar frá 2 til 4 menn á bát og má það kallast gott þar um slóðir sem næg atvinna er í landi. Gert er ráð fyrir að frá Keflavík rói um 40 bátar 1 vetur. Á Akranesi er hins vegar skortuj- á sjómörinum og hoi'f- ur á að ekki verði hægt að gera út alla bátan þar vegna skorts á mönnum. Sex bátar þaðán hafa róið undanfarið, en afli hefur yfirleitt verið tregur. Bátasjónienn í Reykjavík hafa ekki gengið að samkomu- laginu og hefur félag þeirra boðað til yerkfalls þann 17. þ. m. Fra Reykjavík eru gerðir út 8 stófir bátar auk margra smærri sem stunda veiðar fyr- ir bæjarmarkað. Suður gaf og sagði pass, vest- ur sagði einnig pass, og nú var komið að norðri í þriðju hend- inni. „Eitt lauf", sagði hann, og austur liarkaði sér í eitt hjarta. Suðúr, sem átti sár einskis il’.s von, doblaði, vestur sagöi pass og norður tók út í tvö lauf. Austur þakkaði sínum sæla að hafa sloppið úr „bakaríinu" og sagði pass og hinn saklausi suð- ur stökk í þrjú grönd, sem voru pössuð hringinn. Útspilið var tígulsex og suð- ur tók drottningu austurs með kóng. Hann spilaði síðan lauf- kóng, sem austur drap-með ás og spilaði tígli undir ásinn í borðinu. Þá kom hjartasjö, austur lét níuna og suður drap 25. des. 1957. Jón Ðúason. með kóng. Nú tók hann fjóra laufslagi, aus.tur henti af sér jtvéirriur hjörtum cg einum ; spaða, suður einu hjaría og ein- um spaða og vestur einum spaða ! cg einum tígli. Þá spilaði hann j hjarta, sem austur drap með ás iog spilaði hjartagosa til baka, 1 og suður tók sína níu slagi. Norður, sem hafði fölnað upp við þriggja granda-sögnina og f jrlgt spilamennskunni með j undrun. - fékk nú sinn eðlilega litai'hátt aftur og spurði suður , hvort hann hefði ekki ’áreiðan- ; lega verið búinn að segja pass. ! Á meðan var austur a'ð útskýra fyrir ye tri, að hann hefði hald- ið að suður ætti spaðaásinn og þess vegna spilað hjartagosan- ffi, fA?3‘3*»a'se»s7 : LJÓTI ANDARUNGINN Á árinu 1957 höfðu samtals 1S32 farjiegaflugvélar viðkcmu á Keílavíkurílugvelli. J Eftirfarandi flugfélög höfðu ! flestar lendingar: Pan American Warld Air- ways 422 vélar. British Over- seas Ainvays Corp. 178. K. L. M. P.oyal Dutch Airlines 175. Trans V/orld Airlines 161. Fly- ing Tiger Line, Inc. 131. Mari- time Centrai Airwáys, Ltd. 122. Slick' Airways 82. EL-ÁL: Is- rael Airlines 77. — Samtals fóru um flugvöllinn: 80.544 íarþegar. 1.659.201 kg. vörur. og 323.982 kg. póstur. Stálfi'amleiðsla Breta á s.l. ári sló öil fýrri met — varð j 21.7 inillj. lésta ög 5% meira ! en árið 1958. um. „Eg passa aldrei í fyrstu heridi á 25 punkta,“ sagði suður alvarlega og tók til við næsta spil. 9 Það var um kvöld beg- ar sólin var að setjast að flokkur stórra fallegra fugla kom fljúgandi. Þeir voru glansandi Kvítir. — Þetta voru svanir og aum- ingja unganum varð und- arlega ínnanbrjósts. Hann gat ekki gleymt hinum fallegu fuglum, já, hinum hamingjusömu fuglum. Og veðnð varð kaldara og kaldara með hverjum deg- inum. Unginn varð stöðugt i að synda á vatninu til þess að það frysi ekki. Hann varð alltaf að nota fæturna til að brjóta ísinn. Að lok- um varð hann alveg upp- gefinn. Hann lá svo gráf- kyrr og þá fraus hann fastúr við ísinn. Snemma morguns kom bóndi þar að, sem fuglinn var fros- inn fastur. Hann braiit ís- inn með kiossunúm sínum, tók fuglinn og bar hann heim til konu sinnar og þar. var hann lífgaður við. ^

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.